Posts tonen met het label tijdgeest. Alle posts tonen
Posts tonen met het label tijdgeest. Alle posts tonen

Hoop houden in tijden van stress

Wie de tijdgeest probeert te volgen via de sociale media en de nieuwsdiensten van links naar rechts ziet in de reacties veel agressie tussen mensen die het niet met elkaar eens zijn.
Het is een teken des tijds en het gevolg van het aloude gezegde “wie wind zaait, zal storm oogsten”.
Al heel lang geleden is het sportief met elkaar omgaan omgezet in competitiedrift en apenrotsgedrag. Het is niet echt (echt niet) verkeerd om van tijd tot tijd naar elkaar te kijken of je nog mee kunt in de vaart der volken, een soort van particulier benchmarken. Maar we zijn doorgeschoten in assertief gedrag.
In tijden waarin het kapitalistische groeidenken is doorgeschoten in kamikaze werken is het goed om de koers bij te stellen. Steekwoorden zijn dan evenwaardigheid en balans. Een mens kan ook een goede boterham verdienen door een andere balans aan te houden tussen investeren en kosten besparing, namelijk een balans gericht op duurzaamheid. Dat geldt ook voor onze onderlinge relaties: we hoeven niet voortdurend naar elkaar te kijken of we wel het uiterste uit de kan kunnen halen.
Af en toe niets, niets doen, niets zeggen en vooral bewust zijn dat doen en laten ook inhoudt waarderen wat je niet doet. Niet doen is wat anders dan niets doen. Oosterse culturen van ver voor de start van onze jaartelling kenden al het begrip "wei wu wei". Vertaald naar nu is het toegevoegde waarde aan bijvoorbeeld consuminderen en “spreken is zilver en zwijgen is goud”.

Volgens de taoïstische filosofie is wei wu wei een manier om de harmonie te behouden tussen de mens en de natuurlijke wereld. Door te handelen in overeenstemming met de natuurlijke orde, wordt men één met de natuurlijke stroom van het leven en wordt men vrij van spanning, stress en strijd.

Wei wu wei is echter niet hetzelfde als passiviteit of nietsdoen. Het betekent eerder dat men handelt zonder egoïstische intenties, zonder zichzelf te forceren en zonder tegen de natuurlijke stroom in te gaan. Het betekent dat men handelt vanuit een innerlijke stilte en in harmonie met de omgeving.

Wie op gepaste wijze humor toelaat, doet als het koken van een recept met de juiste ingrediënten en specerijen.
Wie in balans leeft kan ontwikkelen naar de volgende stap in bewustzijn. Een staat van non-dualiteit. Een staat van bewustzijn waarin de neiging om te oordelen wordt omgezet in het vormen van een mening zonder de noodzaak om dat ook te delen en zo nodig alleen in een ik-boodschap. En er hoeft ook niet geselecteerd te worden: geen eigen volk eerst, maar evenwaardig reageren op mens en dier, ongeacht soort, ras of aaibaarheid.

Deze tijd voelt weer alsof er een soort evolutionaire stap gaat worden gezet. Het kan projectie zijn, wishful thinking, het kan ook noodzaak zijn omdat wij mensen de aarde al zo over bevolken en uitputten dat de aarde als het ware (weer) gaat reageren als een organisme. Het is een proces dat veel denkers al eens hebben verwoord, letterlijk en figuurlijk. Robert Pirsig, bijvoorbeeld, sprak over dynamische en statisch kwaliteit van organismen. Het begon miljarden jaren na de oerknal met het afkoelen van de energie tot materie in anorganische patronen, vervolgens ontstond er leven met  biologische patronen, na lange tijd kregen die sociale patronen en tenslotte intellectuele patronen. Misschien zitten we nog in die laatste fase, misschien wordt er nu een nieuw patroon ontwikkeld. Welk? Wie het weet mag het zeggen. Sommigen zien een spiritueel patroon ontstaan, anderen willen niets liever dan een pas op de plaats of zelfs terug.
De waarheid is analoog aan de overstelpende hoeveelheid leugens van Donald Trump irrelevant geworden; het gaat nu om hoe we met het niet kunnen tegenhouden van fake news (deep fake video's) omgaan; hoe we weer tot rust komen en tot vertrouwen en daarmee tot hoop. En zo is de cirkel weer gesloten: niet meer (ver)oordelen, elkaar evenwaardig behandelen en gericht zijn op balans.
Het label van die stap moet nog ontdekt en benoemd worden.

(in de labels onderaan deze tekst de aanloop van dit blog).

De tijd zal het in stilte leren

Grieks omdenken

In haar boek Stil de tijd beschrijft Joke Hermsen hoe de Grieken aankeken tegen tijd. Ze zouden de toekomst niet zien als iets dat voor ons ligt, maar juist als iets dat achter ons ligt. “De toekomst duwt of dringt van achteren, en het volume en gewicht waarmee ze dat doet, zijn de mogelijkheden die nog voor ons in het verschiet liggen”.

Plato beschreef al in zijn allegorie van "de grot" hoe de mensen vastgebonden gedwongen waren voor zich uit kijken naar de schaduwen van hunzelf die het vuur achter hun op de muur werpt en zich niet realiseren dat de werkelijkheid achter hen ligt. Ze denken dat ze naar de waarheid kijken en zien niet hoe zij die vertekenen in hun fantasie.

Op de Griekse tempels staat te lezen “Ken jezelf”. Wie goed heeft opgelet hoe zijn gedrag in het verleden tot stand is gekomen kan redelijk goed voorspellen hoe hij in de toekomst zal handelen. Het woord “projectie” slaat hier op. Letterlijk betekent het voor je uit werpen. We zien wat we willen zien of we interpreteren wat we menen te zien op basis van ervaringen uit het verleden.

Joke Hermsen schrijft verder over de laconieke houding van Grieken ten opzichte van de grote krachten, zoals de zon, de tijd, het lot, de weemoed. Daartegen heeft de Griek geen verweer, maar berust hij gelaten in de macht die ze op hem uitoefenen.

De Griekse beschaving heeft millennia voorbeeldig gefunctioneerd en heeft vele wijzen voortgebracht. Tegenwoordig lijkt de klad er in te zetten, althans in de economie. We associëren Griekenland vooral met een vakantiebestemming: daar waar je je vrije tijd wilt doorbrengen met een wijntje of biertje op het terras of op het strand kijkend naar wat er voorbij komt. A holiday is a holy day.

Aandacht

In haar boek verkent Joke Hermsen het belang van rust, verveling, aandacht en wachten; ervaringen die sinds de Oudheid als belangrijke voorwaarden voor het denken en de creativiteit werden beschouwd, maar in het huidige economische tijdsgewricht nog weinig waardering krijgen.
Ze schrijft in haar inleiding.
“We zijn al met al behoorlijk ver verwijderd geraakt van de klassieke filosofische gedachte dat rust en nietsdoen de grondslagen van een beschaving zijn. Niet voor niets stamt het woord ‘school’ af van het Griekse woord ‘scholè’, dat rust en vrije tijd betekent. Pas in rusttoestand, in het interval tussen twee handelingen, kunnen we tot bezinning en reflectie komen”.
En.
“De wereldwijde economische crisis en de dreigende klimaatcrisis geven juist nu aanleiding om de tijd te bevrijden van de economische dwangbuis waar we hem eigenhandig in hebben gestopt. Het is kortom tijd om ook rust, nietsdoen, verveling én bezinning weer op de politieke agenda te zetten, omdat zonder deze voorwaarden voor reflectie het democratische gehalte van een samenleving eigenlijk niet gewaarborgd kan worden”.

"Bewust zijn" gaat verder dan aandacht hebben, aandacht richten en is eerder aandachtig zijn.
Joke Hermsen. Stil de tijd, pleidooi voor een langzame toekomst (bol.com).

Betekenisvolle invallen

Het is levenskunst om stilte productief te maken zonder het resultaat te willen forceren. Het is tijd om ons te bezinnen op de bevrijding en de werking van zachte krachten en dat het bewustzijn zelf stil is.

Stilte kan een belangrijke rol spelen bij het ervaren van synchroniciteit omdat het ons helpt om onze geest te kalmeren en ons bewustzijn te verruimen. Als we onze geest voortdurend blootstellen aan externe prikkels, zoals geluiden, beelden en informatie, kan dit ons vermogen om betekenisvolle signalen en synchroniciteit te herkennen belemmeren. Stilte kan ons helpen om deze ruis te verminderen en ons te concentreren op de subtiele signalen die ons leven verrijken. Stilte kan ons ook helpen om ons te verbinden met ons innerlijke zelf en ons te openen voor nieuwe inzichten en ervaringen. 

Door tijd door te brengen in stilte, bijvoorbeeld door meditatie, yoga of wandelen in de natuur, kunnen we ons bewustzijn verruimen en ons verbinden met de diepere lagen van ons bestaan. Op deze manier kan stilte ons helpen om betekenisvolle toevalligheden en synchroniciteit in ons leven te ervaren en ons te verbinden met ons hogere zelf en de wereld om ons heen. 

Daarnaast kan stilte ons ook helpen om ons te concentreren op onze innerlijke stem en ons te leiden naar onze diepere verlangens en doelen. Door ons terug te trekken in stilte en ons te concentreren op onze innerlijke wereld, kunnen we ons bewust worden van onze ware roeping en ons leven meer in lijn brengen met onze diepere waarden en overtuigingen. 

Dit kan ons helpen om ons leven meer betekenis te geven en ons te openen voor nieuwe kansen en synchroniciteit.

Tot slot

Van "Dichter bij de stilte" Niek Zwakhals.

Stil


Ik heb gevraagd aan God
maar het bleef stil.

Ik heb gebeden tot God
maar het bleef stil.

Ik heb gesmeekt om God
maar het bleef stil.

Ik heb geschreeuwd om God
maar het bleef stil.

Toen werd ik stil
en daar was God.

Niek Zwakhals' stille bundel ‘dichter bij het hart’ is verkrijgbaar via:
de webwinkel van Niels Zwakhals.

Evolutie van het geloof in God

In het Het oerboek van de mens, de evolutie en de Bijbel wordt de evolutie van de mensheid vergeleken met de ontwikkeling van de Bijbel en het geloof in God(en).
De uitvinding van de landbouw 10.000 jaar geleden riep oplossingen (voedselzekerheid) en problemen (ziektes) op die de samenleving van jagers en verzamelaars daarvoor niet kende. De Bijbel probeert volgens de schrijvers, Carel van Schaik en Kai Michel, de gevolgen in de loop van de geschiedenis te beschrijven.
Bij het ontstaan van de landbouw ontstond bezit. Dat bezit moest worden beschermd anders haalt Jan en alleman de vruchten van jouw werk van het land. Iedereen moest dit leren (respecteren). Het had ook gevolgen voor het beeld dat mensen van God en goden had. Door de Schriftgeleerden werd dat beeld stukje bij beetje omgevormd van een veelgoderij naar een monotheïsme. Die God was oorspronkelijk niet alleen en almachtig, maar door slimme toepassing van psychologie (immuniteit voor tegenargumenten) wisten de religieuze gezaghebbers een godsbeeld te maken waarbij allerlei ellende als logische straf van een en dezelfde God werd bestempeld. De uitdaging was om de mensen niet te vervreemden van de straffende god, maar deze juist te binden doordat het welzijn van de samenleving afhankelijk werd gemaakt van voorbeeldig en volgzaam gedrag van individuen. Het is ook de ontwikkeling naar een niet meer te controleren godsbeeld dat je gelooft of niet.
Het belang van bezit en clanvorming had grote sociale gevolgen voor de positie van de vrouw en het erfrecht. Het ongelijk verdelen van taken, rechten en bezit moest een logische basis krijgen en een monotheïstische samenleving maakt dat gemakkelijker te beheersen.

Drie vormen van menselijke natuur

De schrijvers maken onderscheid tussen drie niveaus van menselijke natuur. Het is de eerste natuur, met aangeboren (buik)gevoelens, reacties en voorliefdes, die zorgt voor liefde binnen een gezin en familie en die rechtvaardigheid wil zien. Het is ook een natuur, die ons doet geloven in een bovennatuurlijke wereld van doden en geesten met wie je kunt communiceren. Wie droomt er nu niet over onsterfelijkheid?
De gewoontes die we ontwikkelen in een cultuur en proberen te bewaken en aan jongeren te leren om een samenleving leefbaar te houden noemen ze onze tweede natuur.
In de ontwikkeling van de Joodse voedselwetten waren de talrijke voorschriften ook het antwoord op de problemen die ontstonden bij het ontstaan van de nieuwe ziektes na het omschakelen naar een landbouwcultuur.
De derde natuur is een intellectuele, gericht op logica, voorspelbaarheid en controleerbaarheid. Deze natuur is alleen verstandelijk en staat daarom soms haaks op onze eerste natuur.
Mensen hebben de neiging om een eenmaal ingeslagen pad te blijven volgen. Van die neiging maakten de religieuze machthebbers gebruik om een godsbeeld te maken waarin de drie naturen maar één conclusie overliet: je kunt maar beter vertrouwen en meewerken met een God die het (uiteindelijk) goed bedoelt. Hoe onlogisch en tegenstrijdig de straffen ook soms lijken, ze droegen (verrassend?) juist bij aan het bestendigen van het geloof.

In het Oerboek worden ook twee beelden van het leven van Jezus beschreven. Het ene beeld doet recht aan de behoefte van Joodse tijdsgenoten die een Messias zochten als wereldse koning, die het volk beschermde tegen eeuwenoude vijanden. Het andere beeld is van Jezus die aan de basis stond van een christendom dat hij nooit bedoeld heeft op te richten en tot ontwikkeling kwam buiten Palestina en dus andere politieke belangen had. Het christendom bracht het Nieuwe Testament waarin volgens de schrijvers verklaard werd hoe God via Jezus mens werd en de mensheid “verlost” werd van de greep van de duivel.
Het is een van de vele voorbeelden in de religieuze geschiedenis hoe de dood een rol speelde in wat mensen wilden, maar niet mochten geloven en hoe religieuze voorgangers dat geloof probeerden bij te sturen en in te zetten voor hogere, maar ook voor eigen belangen.
Het voorlopige eindpunt van de religieuze evolutie volgens de schrijvers is een geloof waarin iedereen iets kan vinden dat recht doet aan elk van de drie menselijke naturen. De schrijvers van Het Oerboek van de mens noemen het een knappe prestatie van de schrijvers aan de Bijbel dat zij in ongeveer 1000 jaar een straffende God lieten samenvallen met een liefdevolle.

Voor mijzelf als agnost is het een zeer leesbaar boek dat voorstelbaar maakt hoe het beeld van een zichtbare schepping en evolutie kan samenvallen met een ongrijpbare schepper. Het boek behandelt inconsequenties in de Bijbel en pakt vaak gestelde vragen op als "wat was er nu zo erg aan het eten van een appel door Adam en Eva uit het paradijsverhaal"? en "hoe kan een almachtige God zoveel ellende toelaten"?

Abstracte theorie versus concrete verhalen

Terwijl je in een theorie gemakkelijker een verklaring kan behandelen, is een verhaal een vorm die breder leidt tot acceptatie of navolging.
De drang naar vrijheid is een spirituele verklaring van een universele behoefte van levende wezens. Een concept als vrijheid als schepping van het hogere (die zowel voor God zelf als de individuele mens geldt) vind ik overigens een veel logischer verklaring voor het bestaan van ellende, maar ook voor de kwaliteit van het leven. Daarvoor hoef je geen 400 pagina’s te schrijven over hoe de mensheid eeuwenlang heeft geworsteld met die inconsequenties. Dat vraagt wel een werkzame integratie van de drie naturen van de mens. Ik geef toe dat die integratie voortdurend aandacht vraagt.
Ik hoop dat dit boek mensen aan het denken zet en hen doet twijfelen die vinden dat zij door hun geloof meer (waard) zijn dan een ander, mens en dier.

De waarheid buiten woord en beeld

Kunnen we nog zelf nadenken?

“Het is buitengewoon angstaanjagend om in een maatschappij te leven waarin waarheid niet meer bestaat”, aldus filmmaker Erik Gandini op Videocracy van de IDFA.
Videocracy gaat over de Italiaanse maatschappij waarvan de cultuur vorm gegeven is door Berlusconi. Sleutelwoorden zijn egocentrisme en plat hedonisme. Ook de website Youtube waar gebruikers videofilmpjes uploaden en bekijken en bepalen wat populair is, wordt als een voorbeeld van videocracy genoemd.
Voor de komst van de beeldcultuur was er al twee eeuwen sprake van de woordcultuur (logocratie).
We zijn er aan gewend om kritisch te luisteren naar andermans woorden en we weten dat beelden gemanipuleerd kunnen worden. We worden als individuen steeds meer teruggeworpen op ons zelf om zelf te bepalen wat waar is en wat niet. We worden geacht zelf na te denken, maar hebben niet altijd de tijd of het zelfvertrouwen om alles goed uit te zoeken. Het gevolg is volgzaamheid naar charismatische leiders, onverschilligheid, achterdocht, kopieergedrag en minder verantwoordelijkheid nemen voor integer zijn en soms agressie. Hoe je overkomt is belangrijker dan wat je overbrengt. Photoshop-pen maakt fotomodellen nog perfecter dan ze al zijn.

"Leugentjes voor bestwil" zijn eerder regel dan uitzondering. "Beter de halve waarheid verteld dan de genuanceerde hele waarheid", want "wat niet weet wat niet deert" en "als je ze niet kunnen overtuigen, kun je ze beter verwarren".

Vechten om de aandacht en de waarheid

We willen zelf de waarheid van wat tot ons komt bepalen, maar we hebben er geen idee van of de toestroom in de media onafhankelijk is en ongemanipuleerd.
De waarheid ligt in het midden, maar dat betekent eerder dat het een evenwicht is tussen de krachten die aan haar trekken dan dat het de oorspronkelijke vindplaats is.
Hoe meer informatie tot ons komt, des te meer zijn we geneigd om de conclusie te trekken dat de waarheid niet bestaat. Geschiedvervalsing is zo oud als de wereld. Het maken van canons helpt niet echt om de laatste vormen van zuivere kennis te bewaken.
We gaan dus steeds meer dat geloven wat goed voelt, maar aan de stoelpoten van autoriteiten wordt voortdurend gezaagd. Dat laat onverlet dat we bereid zijn om kortstondig achter iemand of een hype aan te lopen, maar dat net zo lang als we er heil en toegevoegde waarde en eigenbelang inzien.
Eerlijkheid duurt het langst en dat begint steeds meer te betekenen dat iemand die eerlijk is later welvaart zal genieten dan iemand die het niet zo nauw met ethiek neemt.
Het leidt tot een versneld losmaken van structuren, maar ook tot zelfontwikkeling. Is deze ontwikkeling negatief? Dat is maar hoe je er tegenaan kijkt. Het lijkt een beetje op een processie van Echternach: “drie stappen vooruit en twee stappen achteruit”. Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) meent dat de "tijdgeest tegen positief nieuws is". De beleving van ons geluk is relatief: hoe slechter het economisch gaat met anderen, hoe gelukkiger we ons voelen. Het is het geluk van ontbreken van pech.
Het leidt tot een schifting tussen hen die flexibel zijn en discipline bezitten om mee te gaan met de veranderende eisen en hen die niet weten te timen en te kiezen wat ze wel en niet aanhalen.

Bron van inspiratie

Voor wie zoekende is, is er Internet. Het is de plaats waar de twijfel wordt gezaaid en waar snel achtergrondinformatie valt te halen.
Voor wie de antwoorden zoekt in de spiritualiteit bij goeroes, die vrijblijvend hun boodschap delen, is er goed nieuws. Je hoeft slechts open te staan voor wat er in jouw bewustzijn komt tussen jouw gedachten en gevoelens in. Je hoeft slechts observator te zijn bij wat er in jou omgaat en wat er bij jou binnenkomt, zonder je te identificeren met je ego, gedachten en gevoelens.
Je bent niet jouw ego, je hebt een ego.
Dat is een bemoedigende boodschap, want daarvoor hoef je niet geschoold te zijn en je hoeft niet te kiezen. Het kost ook geen geld, het kost weinig tijd en roept op om niet tot het uiterste te gaan.
Het is een boodschap die precies op tijd op komt in een wereld die vooral om geld verdienen lijkt te draaien en eeuwig geldig lijkt te zijn, want het roept op om te ontwaken en te leven in het Nu.

Het is niet alleen Eckhart Tolle die deze boodschap brengt, maar met hem vele denkers die een integratie hebben gevonden van westerse en oosterse filosofie.
We hebben de grenzen bereikt van het verzamelen van materie en geld. Het is nu weer tijd voor het immateriële. 

Het vermogen om verhalen te zien in het moment is een krachtige manier om verbondenheid te voelen met de wereld om ons heen en met andere mensen. Het stelt ons in staat om empathie te tonen, verschillende perspectieven te begrijpen en dieper te graven in de complexiteit van het leven. Het kan ook een bron van creativiteit en inspiratie zijn, omdat het ons uitnodigt om de wereld op nieuwe en betekenisvolle manieren te zien.

Het zijn ook filmmakers als Michael Moore met Capitalism: a Love Story en schrijvers als George Kinder met zijn boek Life planning (bol.com) met als ondertitel de ontbrekende schakel tussen geld en gevoel. Het is de bevestiging dat een (on)prettig leven alles te maken heeft met onze kijk op geld. Onze opvattingen en overtuigingen over geld zijn de werkelijke belemmeringen in onze zoektocht naar een ontspannen leven. En in die belemmering ligt ook de angst om te staan voor de waarheid. Niet de objectieve waarheid, maar dat wat jouw geweten zegt.

Iedere levensfase vraagt om een ander motto

Ondanks de getalsmatige overmacht van de babyboomgeneratie is de huidige tijdgeest vooral gericht op jongeren. Live life to the max!
Dit levensmotto is prima voor jongeren, maar als je als oudere dit probeert na te streven word je niet op een prettige manier oud.
In het algemeen kun je stellen dat jongeren gericht (zouden moeten) zijn op het verleggen van grenzen en dat ouderen gericht (zouden moeten) zijn op balans. Eerst ontwikkelen en daarna ontplooien. Je kunt het verschil ook zien als het gevolg van een ander perspectief. Wie het grootste deel van zijn leven nog voor zich heeft, doet er goed aan om zich te richten op kans maximalisatie. Wie het grootste deel al heeft gehad, kan zich beter richten op het behoud van wat hij al heeft bereikt.
Daartussen komt de fase dat de mens zich de kunst eigen maakt om in balans te komen en blijven.
Ouders willen graag dat hun kinderen veel bereiken en sporen hen aan om in vrijwel alles wat ze doen nummer 1 te worden. In wezen is deze doelstelling desastreus voor het geluk van het kind vanwege de stress die het oplevert wanneer het kind wel zijn uiterste best doet, maar met anderen geconfronteerd wordt die hen voorbij streven. Eigenlijk is dit een luie manier van opvoeden die voortkomt uit een wantrouwen naar het kind of dat het wel zijn best doet. Daarmee projecteren ouderen hun eigen zwakheid op het kind. Ik had veel meer kunnen bereiken in het leven als ik vroeger maar meer discipline had gehad.
Vroeger gebruikten ouders het onthouden van liefde als kinderen als pedagogische “truc” om kinderen in het gareel te houden. Nog tot ver in hun volwassen leven waren zij vervolgens in hun relaties op zoek naar erkenning, terwijl zij over het hoofd zagen dat zij deze erkenning in zichzelf zouden moeten zoeken.
Het gaan tot het uiterste is eigenlijk heel onnatuurlijk. In de vrije natuur moeten dieren kunnen excelleren om in noodsituatie te overleven, maar de meeste tijd doen dieren rustig aan en nemen voldoende tijd om zichzelf te verzorgen. Zij sparen hun energie voor de tijd dat zij deze het meest nodig hebben.
Het zoeken naar balans is een doelstelling die de vrije natuur kenmerkt. Hetzelfde doel zou het de innerlijk ontwikkelde en vrije mens zich moeten stellen. Balans geeft de rust en vrijheid om liefde over te dragen aan anderen.

Goed voor jezelf zorgen is nooit verkeerd. Het beeld van de bron die de schaal (hoorn) vult en die vervolgens overloopt (de hoorn van overvloed), zou het beeld moeten zijn die mensen zich voor ogen houden. Geef alleen iets weg als je het kunt missen en stel dan geen voorwaarde. Aldus ben je nummer 1 in je eigen leven en zijn de anderen geen concurrenten.

Populair in de laatste week

Alle labels van het blogspot

#metoo (2) aanbevolen (15) aandacht (9) aanraken (2) aanwezigheid (4) achterdocht (2) ADHD (2) afhankelijkheid (3) afstand nemen (6) agnost (4) agressie (2) alcoholisme (4) altruïsme (6) ambitie (2) ander (1) angst (22) apofatisch (9) authenticiteit (9) autisme (1) autonomie (5) balans en evenwicht (51) begeerte (1) behoefte (5) belangen (10) belemmerende overtuigingen (10) beoordelen (5) beslissen (2) betrokkenheid (5) betrouwbaarheid (2) bewustwording (12) bewustzijn (26) bezinning (1) bindingsangst (3) bioscoopfilm (7) biseksualiteit (1) blijdschap (3) bodhisattva (2) boeddhisme (9) boek (162) boosheid (2) brein (2) burn-out (2) communicatie (16) compassie (10) competentie (4) competitie (14) complottheorie (3) constructief gesprek (4) consumeren (2) coping (2) creativiteit (3) crisis (7) dans (6) daten (5) deflexie (1) demagogie (4) denken (12) denkfouten (5) deugd (9) deugdzaamheid (1) diagnose (4) dialoog (10) dieren (4) discipline (1) dooddoener (6) drama (3) drie-eenheid (6) drogredenen (7) drugsgebruik (5) DSM (4) dualisme (5) duurzaamheid (5) echt (4) eenheid (33) eenzaamheid (8) ego (45) eigenschappen (2) eigenwaarde (5) emancipatie (5) emergentie (2) emotie (13) empathie (5) en-en (23) endogene depressie (1) energie (13) erkenning (8) ethiek (9) etiquette (6) evenwaardigheid (51) evolutie (23) faalangst (1) fabel (1) feedback (2) filmpje (79) filosofie (18) fraude (9) Freud (2) functioneren (4) gebreken (1) gedragsverandering (5) geduld (2) geest (3) geheugen (3) gekwetstheid (6) geld (5) gelijk hebben of gelijk krijgen (7) gelijkmoedigheid (4) geloven (18) geluk (34) genade (5) genot (1) Gestalt (1) Getuige (5) gevoelens (35) gezag (1) gezichtsverlies (3) gezondheid (5) gezondheidszorg (1) GGz (2) go with the flow (2) God (41) goedgelovigheid (3) gokken (1) grenzen (9) hechting (1) heelheid (8) hersenen (4) hier en nu (8) holisme (2) hoofdzonde (3) humor (12) ideaalbeeld (2) identificatie (10) identiteit (13) ik-boodschap (1) illusie (12) imago (1) individualisme (5) innerlijke vrijheid (17) integriteit (3) Intelligent Design (1) Internet (3) intrinsieke waarde (1) intuïtie (8) InZicht (12) islam (2) jaloezie (4) jeugd (1) jezelf worden en zijn (12) jongeren (3) karakter (2) katafatisch (1) kenmerken (2) kiezen (10) kind (13) kosten (1) kracht (6) Krishnamurti (2) kuddegedrag (1) kunstmatige intelligentie (2) kwakzalverij (1) kwaliteit (16) kwetsbaarheid (5) l (1) leegte (15) leiderschap (4) leugens (9) levensfase (3) levenskunst (8) levensvragen (3) levensweg (3) licht (3) liefde (97) liefdesverdriet (3) lijden (1) loslaten (20) macht (23) machtsstrijd (9) magisch denken (7) man-vrouw verschillen (11) mannelijkheid (2) mannen (1) media (2) meditatie (14) metacommunicatie (8) metafoor (2) metafysica (5) milieu (1) mindfulness (4) misbruik (4) model (1) moraliseren (1) motto (1) mystiek (5) nabijheid (2) narcisme (4) natuur (5) negatie (16) neti neti (3) niet doen (22) NLP (1) non-duaal bewustzijn (6) non-dualiteit (41) omdenken (7) omgangsregels (3) onderwijs (3) onderzoek (8) ongelukkig zijn (4) onmacht (2) onrust (2) ontrouw (1) ontwikkeling (10) onverwerkt kindertrauma (3) oordeel (18) opvoeding (8) orgasme (2) Osho (6) ouderen (5) overgave (4) overheid (1) overvloed (6) panpsychisme (1) pantheïsme (1) paradox (27) Pareto principe (1) partnerkeuze (6) passie (2) pedagogie (2) perfectie (2) personeelsbeleid (2) persoonlijkheid (6) persoonlijkheidsstoornis (3) pesten (1) Peter principle (1) pijnlichaam (8) politiek (10) populair (11) positieve (11) privacy (1) processie (1) projectie (9) psychiatrie (4) psychofarmaca (1) psychotherapie (1) puberen (1) reïncarnatie (2) relatie (17) relatievaardigheid (5) respect (32) rijkdom (2) rol (4) romantiek (5) rust (5) ruzie (5) samensmelten (10) schaamte (2) scheiden (2) schizofrenie (1) schouwen (6) schrijfdrang (1) schuld (3) schuldgevoel (2) seks (14) selectie (3) sociale druk (4) somberheid (1) spel (3) spiegelogie (4) spijt (1) spiritualiteit (51) spreekwoorden (1) sprong (1) statistiek (1) status (1) sterven (5) stilte (15) straling (1) strategie (1) stress (5) synchroniciteit (14) taal (16) Taoïsme (18) tederheid (1) Tegenwoordigheid (2) The Secret (2) The Work (1) therapie (1) tijdgeest (5) toeval (5) Tolle (18) transcenderen (6) transformatie (5) transparantie (2) trend (2) tunnelvisie (1) twijfel (5) verandering (2) verantwoordelijkheid (12) verbinding (33) verdriet (2) vergeten (2) verlangen (5) verlatingsangst (1) verleiding (3) verlichting (14) verliefdheid (4) verlies (1) vermijding (1) vermoeidheid (1) verslaving (7) vertrouwen (18) verveling (2) verwondering (2) vicieuze cirkel (1) video (1) voeding (1) voelen (3) volgzaamheid (1) vragenlijst (2) vreugde (2) vrije wil (6) vrijen (3) vrijheid (90) waarheid (26) waarneming (7) ware (8) wederkerigheid (6) welzijn (7) wezen (2) wijsheden (10) wilskracht (2) woede (2) wu wei (23) yin en yang (4) zelfbeheersing (3) zelfbevestiging (3) zelfbewustzijn (8) zelfdoding (4) zelfkennis (12) zelfkritiek (1) zelfoverschatting (2) zelfrealisatie (12) zelfvertrouwen (5) zelfverwerkelijking (2) zelfwaardering (5) Zen (2) ziel (14) Zijn (11) zin van het leven (10)