Posts

Posts uit december, 2023 tonen

Psychologie en leven in het hier en nu

Zinvol verbinden Ieder mens verlangt naar liefde en vrijheid. Hoewel deze twee op zichzelf staande waarden lijken, kunnen ze op een diepere manier met elkaar worden verbonden. Wanneer liefde en vrijheid samenkomen, versterken ze elkaar en krijgen ze meer betekenis in ons leven. Zonder vrijheid geen liefde en zonder liefde geen vrijheid . Toch is het vinden van een evenwicht tussen autonomie en verbinding vaak een uitdaging. Deze balans voelt niet altijd vanzelfsprekend. Op dit blog verken ik vanuit spiritualiteit, zoals het taoïsme en boeddhisme, psychologie en persoonlijke ervaringen, hoe het ego ons kan ondersteunen, maar ook belemmeren. Loskomen van het ego Het ego is geen tastbaar iets; het bestaat uit gedachten, overtuigingen en identificaties die ons zelfbeeld vormen. Dit beeld bepaalt hoe we onszelf en de wereld om ons heen ervaren. Hoewel het ego ons kan beschermen en sturen, houdt het ons vaak gevangen in patronen die ons beperken. Door ons los te maken van dit beperkte zelf...

Ben je leuk of doe je leuk?

Afbeelding
Ben je eerlijk of ben je aardig? Een leugentje om bestwil: we komen er allemaal regelmatig mee in aanraking. Aan de ene kant willen we eerlijk zijn, aan de andere kant willen we aardig gevonden worden. Hoe verenig je die twee? We herinneren ons wellicht het bekende advies: “Voordat je reageert, stel jezelf drie vragen: is de reactie (die ik wil geven) waar, is het vriendelijk, is het waar”? Dit klinkt als een prachtig ideaal, maar de sociale werkelijkheid blijkt vaak een stuk ingewikkelder. De alledaagse beleefdheid van “hoe gaat het?” Een voorbeeld van deze sociale complexiteit is de begroeting “Hoe gaat het?” De meeste mensen antwoorden automatisch met “Goed”, zelfs als dat niet waar is. Waarom? Omdat de vraag vaak niet meer dan een beleefdheidsritueel is. Het echte doel is niet om een diepgaand gesprek te starten, maar om vriendelijkheid uit te drukken. Zelf groet ik mensen liever met “Goedendag” of “Dag Theo”. Dit voelt oprechter, omdat ik daarmee geen vraag stel waarvan ik het ant...

Kleine stappen in de spiraal naar grote verandering

Afbeelding
Ontsnappen uit de vicieuze cirkel Het leven lijkt vaak op een vicieuze cirkel. Dezelfde problemen, dezelfde conflicten, dezelfde patronen lijken zich eindeloos te herhalen. Maar als we vertrouwen op onszelf en goed kijken, ontdekken we iets anders: wat een cirkel lijkt, is eigenlijk een spiraal. Een beweging die ons steeds weer naar dezelfde thema’s brengt, maar altijd met de mogelijkheid om een stapje verder te komen. Deze subtiele vooruitgang vraagt om aandacht, reflectie en een bewuste koers. Spiraal van verkramping naar vrijheid De dynamiek van evenwaardigheid Evenwaardigheid is een kernwaarde die onze relaties en de samenleving kan verrijken. Toch zien we hoe vaak superioriteitsgevoelens de overhand krijgen, bewust of onbewust. Mensen proberen elkaar de loef af te steken, zelfs in schijnbaar onschuldige situaties. Het lijkt een oerinstinct, een hardnekkige reflex om anderen te overtroeven. Maar in de spiraal van groei kan deze dynamiek worden doorbroken. Elke keer dat we ons bewus...

Een dialoog over de liefde

Afbeelding
Wat kenmerkt een dialoog? Een dialoog is een evenwaardig gesprek waarin beide partijen op een open en onderzoekende manier met elkaar in gesprek gaan. Het doel is niet om elkaar te overtuigen, maar om samen tot een dieper inzicht te komen. Kenmerkend voor een dialoog is dat elk van beiden reageert op wat de ander zegt, met ruimte voor persoonlijke reflectie en het verkennen van ideeën. In deze korte dialoog onderzoeken twee personen het thema "wat is liefde?". Het laat zien hoe een gesprek over een abstract onderwerp kan leiden tot een gezamenlijke conclusie, terwijl beide gesprekspartners hun eigen perspectieven en ervaringen inbrengen. Start dialoog De een: Wat is liefde? De ander: Liefde is een diepgevoelde toewijding aan iemand of iets. Het gaat verder dan gevoelens of emoties ; het is een bewuste keuze en een manier van zijn. Hoe zie jij dat? De een: Dat klopt wel voor mij. Ik denk dat liefde veel verschillende gevoelens oproept, zoals vreugde of verdriet, maar dat het m...

De kunst van het harmoniseren van verstand, gevoel en intuïtie

Afbeelding
Hoe doe je dat in de praktijk? Ken Wilber, een invloedrijke denker en filosoof, biedt met zijn integrale theorie een helder kader om verstand, gevoel en intuïtie in balans te brengen. Volgens Wilber zijn deze drie dimensies fundamentele perspectieven op de werkelijkheid, die elk hun eigen waarde en beperkingen hebben. Hij benadrukt dat een volwaardig leven vraagt om het integreren van deze bronnen van informatie. Door bewust te schakelen tussen verstand, gevoel en intuïtie, kunnen we tot diepere inzichten komen en beter afgestemde keuzes maken. Maar hoe doen we dat zonder dat het een tijdrovend of complex proces wordt? Het goede nieuws is dat het schakelen tussen deze bronnen niet per se een zware of ingewikkelde opgave hoeft te zijn. Met regelmatige oefening en een lichte, speelse aanpak kan het vanzelfsprekend worden. Hier zijn enkele praktische manieren om dit schakelen in je dagelijks leven te integreren. 1. Maak het onderdeel van kleine dagelijkse keuzes In plaats van te wachten o...

Het voordeel van niet de mooiste en de beste te zijn

Afbeelding
Er zijn ook nadelen voor wie in de aandacht staat In een wereld waarin schoonheid, kracht en snelheid vaak worden verheerlijkt, lijkt het voor de hand te liggen dat degenen die als aantrekkelijk worden beschouwd , een voorsprong hebben. Ze krijgen meer aandacht, worden sneller bewonderd en lijken op het eerste gezicht succesvoller. Maar deze uiterlijke kwaliteiten brengen ook een verborgen last met zich mee: de onzekerheid over de reden waarom ze aandacht krijgen. Wat iemand aantrekkelijk maakt, kan ook een bron van twijfel en kwetsbaarheid zijn. Is de bewondering oprecht, of slechts oppervlakkig? En zou deze aandacht blijven bestaan als de uiterlijke kenmerken verdwijnen? De onzekerheid van aantrekkelijkheid Aantrekkelijke mensen worden vaak geconfronteerd met een vraag die minder zichtbare mensen zich minder snel hoeven te stellen: ben ik geliefd om wie ik ben, of om hoe ik eruitzie? Deze vraag kan leiden tot een diepgewortelde onzekerheid. Het is moeilijk om onderscheid te maken tus...

De wanhopige zoektocht naar ‘goed genoeg’

Afbeelding
Het betere als vijand van het goede Het streven naar perfectie lijkt op het eerste gezicht nobel: een poging om het beste uit onszelf te halen, om waardering te verdienen en betekenis te geven aan ons bestaan. Maar voor sommigen wordt het een wanhopige zoektocht, een eindeloze strijd om zichzelf “goed genoeg” te vinden. Ze plaatsen de bron van erkenning buiten zichzelf, in een persoon, een doel, of een ideaalbeeld. Het verlangen om perfectie te bereiken wordt zo allesoverheersend dat het uitzicht op een andere uitweg verdwijnt en wanhoop de overhand krijgt. De gevaarlijke fixatie op perfectie In Goethe’s Die Leiden des jungen Werthers zien we de tragische gevolgen van zo’n fixatie. Werther projecteert zijn behoefte aan erkenning volledig op Charlotte, een vrouw die niet beschikbaar is. Zijn liefde is niet alleen onbeantwoord, maar ook geïdealiseerd: hij ziet in haar de sleutel tot zijn geluk, zijn waardigheid, zijn bestaansrecht. Wanneer die illusie onhoudbaar wordt, verdwijnt voor We...

Hoe kun je omgaan met een paradoxale of dubbele boodschap?

Afbeelding
Moeten we wel kiezen? We groeien op met het idee dat er maar één waarheid kan bestaan. Dit zwart-witdenken wordt vaak gevoed door de manier waarop we leren beslissingen te nemen: kies voor het ene, want het andere kan niet tegelijk waar zijn. Maar de werkelijkheid is veel complexer. We worden voortdurend geconfronteerd met omstandigheden waarin meerdere waarheden tegelijkertijd een rol spelen. Dit spanningsveld roept een dubbele boodschap op. Een dubbele boodschap is een situatie waarin twee of meer schijnbaar tegenstrijdige waarheden tegelijkertijd relevant zijn. Het is verleidelijk om er één te kiezen, maar juist in de spanning tussen deze waarheden ligt een diepere wijsheid verscholen. Het dilemma van zelfverbetering en wereldverbetering Neem het bekende gezegde: " verbeter de wereld, begin bij jezelf". Op het eerste gezicht klinkt dit logisch en inspirerend, maar bij nadere beschouwing blijkt het meer dan 1 boodschap te bevatten. Wanneer alleen bij jezelf begint, loop je ...

De kracht van een retorische vraag

Afbeelding
Hoe een moment van stilte gesprekken verdiept Een retorische vraag lijkt soms een sluitstuk, een opmerking waar geen antwoord op verwacht wordt. Maar wie goed luistert, hoort juist de uitnodiging erin: denk nog eens na, kijk dieper, blijf even hangen . In plaats van de discussie af te snijden, kan een retorische vraag de deur openen naar iets betekenisvols. Neem bijvoorbeeld de vraag “Waar moet een mens zich druk over maken?”. Je kunt die opvatten als een dooddoener:   iets waarmee het gesprek doodvalt. Maar je kunt het ook benaderen als een aforisme : een compacte vorm van wijsheid die tot zelfonderzoek uitnodigt. Het verschil zit niet in de vraag, maar in de houding van de luisteraar. Een dooddoener is pas een eindpunt als je hem zo behandelt. Zie je hem als een kans, dan wordt het een spiegel, een startpunt voor iets echts. Zo bezien zijn dooddoeners en aforismen twee zijden van dezelfde munt: ze zijn even krachtig als je bereid bent je erdoor te laten raken. Alles hangt ...

Waar ik in geloof

Afbeelding
Over leegte, evenwaardigheid, kwaliteit, vrijheid en liefde Mijn beeld van God resoneert met verschillende tradities en filosofische benaderingen. Het is niet zo dat ik eerst werk van die mensen of richtingen hieronder heb gelezen en het vervolgens ben gaan geloven. Ik herken in hun werk wat ik zelf al van jongs af aan voorzichtig vermoedde. Teilhard de Chardin , een Franse jezuïet en paleontoloog (1881-1955), zag God als de bron van evolutie en het doel waar alles naartoe beweegt. Hij legde nadruk op liefde als de drijvende kracht achter evolutie, waarbij God voortdurend aanwezig is, maar ongrijpbaar blijft in het proces van groei en transformatie. De middeleeuwse mysticus Meister Eckhart (1260-1328) benadrukte de innerlijke ervaring van God en stelde dat God te groot is om volledig door ons verstand begrepen te worden. Hij sprak over een intieme relatie met God, waarbij communicatie en stilte beide belangrijk zijn, en beschreef God als "eenwording" die liefde en vrijheid l...

Groots en meeslepend leven

Afbeelding
Wie het kleine niet eert, is het grote niet weert Het leven speelt zich af tussen twee uitersten: de bescheidenheid van het kleine en de ambitie van het grote. Wie het kleine niet eert, is het grote niet weert, luidt een oude wijsheid. Tegelijkertijd verlangen velen naar een groots en meeslepend bestaan. Zijn deze houdingen onverenigbaar, of juist complementair? Het antwoord ligt in een bewuste levenshouding die niet alleen onze eigen wereld verrijkt, maar ook onverwachte verbindingen blootlegt met anderen én met het leven zelf. Hierin speelt synchroniciteit een verrassende rol. Het spel van synchroniciteit Synchroniciteit is het onverwachte samenvallen van gebeurtenissen die op het eerste gezicht niet causaal verbonden zijn, maar toch een diepe betekenis lijken te hebben. Het is alsof het universum een handreiking doet, een subtiel knikje geeft: “kijk, dit moment is voor jou”. Deze ervaring verrijkt ons leven, niet door wat we doen, maar door wat we laten. Synchroniciteit vraagt ons n...

Assertief zonder agressie: de ik-boodschap als tool

Afbeelding
Een krachtige manier om je mening te delen zonder aan te vallen Voorkom machtsstrijd Door een ik-boodschap te gebruiken, kun je je mening uiten zonder dat het voelt alsof je een oordeel over de ander velt. Je blijft dan bij je eigen ervaring en maakt het minder confronterend, terwijl je toch eerlijk blijft. Bijvoorbeeld: in plaats van te zeggen "Jij verkoopt onzin," kun je zeggen: "Ik vind het moeilijk om mee te gaan in wat je zegt, omdat het voor mij niet logisch klinkt". Het voordeel is dat je op deze manier ruimte schept voor dialoog in plaats van weerstand. Je laat zien hoe jij iets ervaart zonder direct de ander aan te vallen, wat de communicatie respectvoller maakt. Tegelijkertijd verlies je niet je eigen standpunt uit het oog. Diplomatiek zijn betekent niet dat je je grenzen moet laten overschrijden of dingen moet slikken die niet goed voelen. Het gaat juist om balans: ruimte geven aan je eigen waarheid én respect tonen voor die van een ander. Een m...

Vrijheid en gelijkheid doortrekken

Afbeelding
Één ethiek voor alles wat leeft In de hedendaagse samenleving worstelen we met fundamentele vragen over wat het betekent om recht te hebben op vrijheid, gelijkheid en respect. Deze vragen raken niet alleen de menselijke conditie, maar strekken zich uit naar dieren, de natuur en de wereld in zijn geheel. Er ontstaat een ethisch landschap waarin we de grenzen van onze verantwoordelijkheden en rechten voortdurend moeten heroverwegen. De kern van deze heroverweging draait om de principes van vrijheid en gelijkheid, die universeel zouden moeten zijn, ongeacht de aard, het bewustzijn of de status van het wezen. Dit essay beschrijft hoe deze principes niet alleen van toepassing zijn op de mens, maar op alle levende wezens en de natuur en  hoe we als samenleving een ethische benadering kunnen aanhouden die verder reikt dan de (gevolgen voor de) menselijke ervaring. Bewustzijn en fundamentele rechten Traditioneel wordt vaak gedacht dat de rechten van een wezen afhankelijk zijn van zijn bewu...

Intersectionaliteit, het onderdeel zijn van meerdere emancipatiebewegingen

Afbeelding
Strijd voor erkenning heeft veel platforms en niveaus We groeien op in een gemeenschap en we hebben kenmerken. Bepalen beide blijvend onze identiteit of maken we ons daarvan los? Levert dat strijd op? Naast de prominente emancipatiebewegingen rondom etniciteit (wit-zwart) en gender (man-vrouw), zijn er tal van andere emancipatiestrijden gaande. Veel van deze bewegingen overlappen en reageren op en met elkaar, wat onderstreept hoe complex en gelaagd ongelijkheid is. Voor het gunstig en vreedzaam laten verlopen van emancipatiestrijd is het belangrijk dat wij onze leiders en bestuurders prudent kiezen. Ondertussen kunnen we in onze interactie met anderen proberen onze eigen beperkende overwegingen op te sporen, oordelen vermijden en fatsoenlijk onze meningen uitwisselen wanneer we vermoeden dat het helpt en verduidelijkt. Hier zijn enkele andere belangrijke emancipatiebewegingen om rekening mee te houden. We zijn allemaal onderdeel van meerdere groepen, maar weten niet altijd hoe (ver en ...

Labels

Meer tonen

Veel gelezen afgelopen week

In beweging Zijn

Hoe jij zichtbaar wordt wanneer iemand jou echt ziet

Herkenning tussen twee zielen

Over vrijheid, evolutie en wat blijft

Psychologie en leven in het hier en nu

Populaire posts vanaf 2005 tot nu

Psychologie en leven in het hier en nu

Hoe voer je een constructief gesprek?

De essentie van Houden Van

Het wezen van Ware Liefde

Wat is zelfrealisatie of verlichting?