Posts tonen met het label ouderen. Alle posts tonen
Posts tonen met het label ouderen. Alle posts tonen

Het bijzondere in het gewone zien

Je gaat het pas zien wanneer je het door hebt

Geluk zit in hele gewone dingen. Maar veel mensen zien het belang van gewone dingen en gewoon zijn over het hoofd. Bescheidenheid is een goede eigenschap voor een gebalanceerde persoonlijkheid. Maar vooral jongeren denken dat volwassen zijn betekent voortdurend proberen grenzen te verleggen. Een cultuur die meer waarde hecht aan bescheidenheid, empathie en het genieten van eenvoudige dingen zou kunnen leiden tot een groter gevoel van welzijn en tevredenheid bij mensen. Tegelijkertijd moeten we ook erkennen dat competitie en het streven naar succes positieve aspecten kunnen hebben, zoals innovatie en persoonlijke groei.

Verwende jongeren?

De vooruitgang van een samenleving brengt vaak verbeteringen met zich mee op verschillende gebieden, zoals gezondheidszorg, technologie, onderwijs en economie, wat over het algemeen resulteert in minder ellende en meer comfort voor de meeste mensen. Echter, deze verbeteringen kunnen ook op den duur leiden tot een gevoel van verzadiging en verveling, vooral bij jongeren die opgroeien in een wereld waarin veel dingen al vanzelfsprekend lijken te zijn en toch het gevoel hebben dat zij op zoek moeten naar (de beste versie van) zichzelf. Ze gaan dan uitdaging zoeken in extreme ervaringen en situaties die allemaal risico’s in zich dragen. Bijvoorbeeld verslaving bij het spelen van on- en offline games.
In de zoektocht naar zelfrealisatie is belangrijk om zowel open te staan voor de mogelijkheid van verandering als te streven naar persoonlijke groei, terwijl we tegelijkertijd leren om te genieten van de eenvoudige, gratis geneugten van het leven. Dit evenwicht kan ons helpen een dieper gevoel van vervulling en tevredenheid te vinden, zelfs te midden van de uitdagingen en onzekerheden van het bestaan.
Bovendien kan de snelheid waarmee technologische en sociale veranderingen plaatsvinden jongeren blootstellen aan een overvloed aan prikkels en mogelijkheden, waardoor ze steeds hogere verwachtingen hebben en minder geduldig zijn. Dit kan leiden tot een gevoel van ontevredenheid, zelfs in een omgeving die objectief gezien comfortabeler en veiliger is dan ooit tevoren.

Wat is normaal?

Opgroeiend jongeren ervaren de wereld zoals die zich aan hun ontvouwt als normaal. Wat er was, zien ze niet (meer) op dezelfde wijze als ouderen ze hebben gezien. Hoogstens op vakantie komen ze in een omgeving waarbij bijvoorbeeld de cultuur en de natuur nog ongerept lijken.
Dat mensen van jongere generaties niet meer weten hoe divers en rijk de natuur was tijdens de generaties die voor hen kwamen, wordt het 'shifting baseline syndroom' genoemd.
Aan de ene kant zie je vaak jongeren die zich sterk maken voor milieubescherming, sociale rechtvaardigheid en andere kwesties die van invloed zijn op hun toekomst. Ze voelen zich geroepen om actie te ondernemen omdat ze de directe gevolgen van bepaalde problemen zien en bezorgd zijn over de wereld die ze zullen erven.
Deze neiging tot activisme kan worden gezien als een vorm van progressiviteit, waarbij jongeren streven naar verandering en verbetering van de samenleving.
Aan de andere kant kunnen ouderen conservatiever zijn in hun benadering van verandering. Dit kan te maken hebben met een diepgewortelde behoefte aan stabiliteit en veiligheid, evenals met de ervaring van het hebben meegemaakt van eerdere maatschappelijke veranderingen en de mogelijke onbedoelde consequenties daarvan.
Ze kunnen terughoudend zijn om snelle veranderingen te omarmen uit angst voor het onbekende of uit bezorgdheid dat bepaalde traditionele waarden en structuren verloren zullen gaan.

Dynamiek en dialoog tussen generaties

Deze dynamiek tussen progressie en behoud, tussen jongeren die actief verandering nastreven en ouderen die soms terughoudend zijn, is een natuurlijk onderdeel van de evolutie van samenlevingen. Het is belangrijk dat er een evenwicht wordt gevonden tussen het erkennen van de waardevolle perspectieven van verschillende generaties en het samenwerken om te streven naar een duurzame toekomst die recht doet aan zowel behoud als vooruitgang. Dit vereist open dialoog, begrip en samenwerking tussen generaties.
Het is een kwestie van het vinden van een gezonde balans tussen ambitie en waardering voor de dingen die echt belangrijk zijn in het leven. Wat is echt belangrijk?
Een dialoog over deze kwesties kan helpen om een bewustzijn te creëren en een cultuur te bevorderen die gericht is op het welzijn van individuen en de samenleving als geheel. Op school worden jongeren voorbereid op hun toekomst en hun rol in de samenleving. Het onderwijs en de opvoeding van jongeren spelen ook een cruciale rol bij het cultiveren van waarden zoals bescheidenheid, empathie en een evenwichtige kijk op succes. Hoe zou de start van zo’n dialoog eruit kunnen zien?

Een gedachte-experiment over de ideale samenleving

Paul Taylor bedacht een denkoefening dat bekend staat als "The Taylorist Society", die gebruikt kan worden om de implicaties van onzekerheid over de toekomst te verkennen. In dit gedachte-experiment worden mensen gevraagd om zich voor te stellen dat ze geboren worden in een samenleving waarin ze niet weten welke rol ze zullen vervullen: of ze rijk of arm zullen zijn, machtig of machteloos, gezond of ziek. Met deze onzekerheid in gedachten worden ze vervolgens gevraagd om de voorwaarden te overwegen waarin ze bereid zouden zijn om in zo'n samenleving te leven. Wat zou de grondgedachte moeten zijn waarop de grondwetten moeten worden geformuleerd? Vrijheid en gelijkheid? Hoe dan?
Hoe kan de menselijke waardigheid worden bewaakt of veiligheid en stabiliteit worden gegarandeerd? Wat bepaalt sociale rechtvaardigheid? Wat houdt een gemeenschap bij elkaar?
Deze denkoefening kan mensen helpen zich bewust te worden van wat echt belangrijk is in het leven en wat hen gelukkig maakt, los van materiële welvaart of sociale status.

Wat is echt belangrijk?

Het waarderen van het gewone kan hierin een cruciale rol spelen. Wanneer mensen leren om de eenvoudige, alledaagse dingen te waarderen - zoals vriendschap, liefde, gezondheid, natuur, samen eten enzovoort - kunnen ze een dieper gevoel van tevredenheid en geluk ervaren, zelfs in een samenleving waarin ze misschien niet de hoogste status of materiële rijkdom hebben.
Door het gewone te waarderen, leren mensen om dankbaar te zijn voor wat ze hebben, in plaats van voortdurend te streven naar meer. Dit kan leiden tot een meer vervuld leven en een groter gevoel van welzijn, ongeacht de omstandigheden waarin ze zich bevinden.

Wederzijds begrip

Als startpunt voor een intergenerationele dialoog tussen jongeren en ouderen kan het mentale experiment van Taylor een leerzaam instrument zijn om een dieper begrip en empathie te bevorderen tussen verschillende generaties. Het kan jongeren helpen om de perspectieven en zorgen van ouderen beter te begrijpen, terwijl het ouderen uitnodigt om de wereld te zien door de ogen van jongeren en hun hoop, angsten en aspiraties te erkennen.
Door samen te komen in of buiten het onderwijs en dit gedachte-experiment te bespreken, kunnen jongeren en ouderen waardevolle inzichten delen. Bijvoorbeeld het inzicht dat de voordelen van leven in een rijke samenleving helemaal niet zo vanzelfsprekend is, dat er schoon water uit de kraan komt, dat je altijd kunt terugvallen op de bijstand, dat je gezaghebbers meestal wel kunt vertrouwen, dat verkiezingen van tijd tot tijd nodig zijn.

Een gemeenschap behouden en ontwikkelen

Het is belangrijk om een natuurlijk evenwicht te vinden tussen het streven naar vooruitgang en het behouden van een gevoel van waardering voor de kleine dingen in het leven. Het koesteren van momenten van eenvoud en dankbaarheid kan helpen om de paradox van vooruitgang versus verveling te doorbreken en een dieper gevoel van tevredenheid en verbondenheid te cultiveren binnen de samenleving.
Een dergelijk ervaren inzicht kan gewoonweg gelukkig maken.

Een nieuwe glansrol voor ouder wordende vrouwen

Volgens fotograaf Erwin Olaf, zelf homoseksueel, blijft de mens tot aan zijn dood geil en erotisch. In de Volkskrant van 2 maart wordt deze stelling gestut, maar niet onderbouwd met zijn erotische foto’s van bejaarde vrouwen. Speak for yourself, Erwin. Niet iedereen vindt PlayBoy Patricia Paaij een goed rolmodel om de aandacht van mannen te trekken.

Hoewel uit onderzoek blijkt dat het libido niet afneemt in de overgang, ervaren veel vrouwen in de overgang een dip in hun seksleven. "Ik wil gewoon aandacht, meer niet". De partner voelt zich opzij gezet en kan niet meer tot haar doordringen.
De oudere vrouw kan niet meer concurreren met jonge vrouwen en wordt in het lange huwelijk niet meer zo enthousiast ondersteund door haar echtgenoot, die soms ook graag zijn ogen elders de kost geeft op bijvoorbeeld rokjesdag. Ze worden onzeker en weten niet goed hoe zij hun rol opnieuw kunnen of sterken nog: willen invullen. Sommige vrouwen willen een time-out, een "mannenpauze". Na jaren van geven zoeken ze weer de balans met nemen.
Oudere mannen worden minder macho en vinden het prima wanneer hun echtgenote meer initiatief neemt tot iets anders. Maar dan moet je als vrouw wel uit je afwachtende rol stappen en weten hoe echt contact te maken om samen uit te zoeken hoe je verder met elkaar wilt in de tweede levenshelft.

Gynaecologe Christiane Northrup laat in haar boeken niet alleen zien welke veranderingen vrouwen tussen de 40 en 55 kunnen verwachten, maar ook hoe de overgang een nieuwe fase kan inluiden van innerlijke ontwikkeling, spiritueel en creatief. Deze levensfase is in de visie van dr Northrup niet een periode van verlies, maar juist een bron van kracht, waaruit vrouwen moed kunnen putten om de toekomst tegemoet te zien en nieuwe keuzen te maken. Northrup ziet de overgang als de grootste kans voor groei in een vrouwenleven na de adolescentie.
Ze benadrukt het belang van het maken van de juiste keuzen in de tweede levensfase, zoals op het gebied van bijvoorbeeld relaties of voeding - keuzen die bepalend kunnen zijn voor gezondheid en welbevinden gedurende de rest van je leven.


Stelen van dementerende ouderen

Het is van alle tijden: mensen die het op het geld voorzien hebben van dementerende ouderen.
Auteur Philip Kooke heeft het met zijn vader zelf meegemaakt en schreef er een boek over om anderen te waarschuwen.

Daar schrijft hij:
Misbruik van dementerenden is dan ook een bijna perfect misdrijf. Het slachtoffer is namelijk meteen ook de kroongetuige. Van deze prooi heeft de dader in dit geval vrijwel niets te vrezen. De natuur doet vanzelf haar verwoestende werk. Het wrede wapen is: emotionele chantage. Het is een wapen dat voor onderzoekers naar misdrijven weinig sporen nalaat.
Tot zover de site.

Emotionele chantage betekent vaak dat de dementerende bang gemaakt wordt dat hij in steek zal worden gelaten wanneer deze niet meewerkt. Iemand met Alzheimer is vanwege het verlies van grip op de omgeving al bang en wordt zo doodsbang gemaakt. Hij kan niet meer verzinnen wie er nog voor hem zal zorgen en tot wie hij zich moet wenden en wie nog is te vertrouwen.
Notarissen worden gevraagd extra alert te zijn, maar kunnen en willen in de praktijk weinig doen.
Stel dat een dementerende ouder met een van zijn/haar kinderen naar de notaris gaat, dan is de notaris niet verplicht om te checken of er andere belanghebbenden zijn die het er niet mee eens zijn. Die andere kinderen worden ook niet op de hoogte gebracht van wat er bij de notaris wordt vastgelegd. Zij worden ooit geconfronteerd met een voldongen feit en moeten dan aantonen dat de notaris had kunnen weten dat hun ouder dementerende was ten tijde van het bezoek. Het is dan niet meer te bewijzen of de notaris zijn check goed heeft uitgevoerd.

Van de site;
Een notaris is niet capabel om bijvoorbeeld door façadegedrag heen te kijken. Ze zouden het niet eens moeten willen proberen. Dat is hun vak niet.
Een notaris die dat wel doet handelt niet in het belang van zijn cliënt. De diagnose Alzheimer zou daarom voor notarissen een grond moeten zijn om verlost te worden van hun beroepsgeheim.
Anders wordt het beroepsgeheim een bondgenoot van kwaadwillenden die misbruik maken van de kwetsbaarheid van de dementerende. Een notaris moet dus, als hij daadwerkelijk wil opkomen voor het belang van zijn cliënt, zich nadrukkelijk de vraag stellen wie zijn cliënt daadwerkelijk is. Waar hij uit bestaat. En als die vraag niet eenvoudig te beantwoorden is, mag er niets getekend worden dat voor generaties lang van cruciaal belang is. 'Bij twijfel niet passeren', luidt een theoretische grondregel van notarissen.
Tot zover de site.

Catch 22 en Kafkaïaanse toestanden
Een handtekening laten zetten door iemand die handelingsonbekwaam aan het worden is, begint immoreel te worden. Maar een kantonrechter die een financieel bewindvoerder of gemachtigde voor een dementerende kan aanstellen, vraagt om een uittreksel uit het bevolkingsregister en een verklaring van wilsonbekwaamheid door een arts. En die willen niet altijd meewerken als de hoofdpersoon niet meewerkt.
Het beste is dus om dit te regelen als de betrokkene nog niet dementeert.


Oudere vrouwen meer biseksueel?

In de Volkskrant van 21 oktober een artikel over vrouwelijke biseksualiteit, die zou toenemen naarmate vrouwen ouder worden.

Een citaat:
Psychologe Lisa Diamond volgde gedurende 15 jaar een groep vrouwen die zich tot hetzelfde geslacht aangetrokken voelen. Haar gegevens tonen aan hoe seksualiteit zich in een leven ontwikkelt. Ze vroeg hen aan het einde van het onderzoek hun seksuele geaardheid te benoemen als lesbisch, biseksueel, heteroseksueel of onbepaald. Ook gaven ze details over hun liefdesleven.
Ze was erg verrast door de resultaten, want ze ontdekte dat elke vrouw herhaaldelijk haar seksuele geaardheid veranderde. 'Hoe ouder dames worden, hoe vaker ze voor onbepaald kiezen. Ze hebben dus het gevoel dat hun seksualiteit niet in een hokje te stoppen valt. Hoe ouder je wordt, hoe zekerder je van je geaardheid bent, is de algemene opvatting. Wie zien het ontdekken van wie je bent als een teken van maturiteit. Maar het omgekeerde is dus waar'.
Tot zover de Volkskrant.

De conclusie van Diamond is discutabel om twee redenen: zij onderzoekt een selecte groep vrouwen die zich al aangetrokken voelt tot andere vrouwen en zij beoordeelt het proces van het jezelf ontdekken als identiek met het kiezen voor eenduidige seksuele geaardheid.
Het is best verdedigbaar om het niet willen uitspreken van een voorkeur voor mannen of vrouwen te zien als de ware aard van iemand.
Wanneer mannen en vrouwen ouder worden verandert de mogelijkheden tot het krijgen van kinderen. Vrouwen kunnen het na de overgang niet meer, mannen nog wel. Het is logisch dat dit invloed heeft op de seksuele voorkeur van vrouwen. Waarom zou jij je beperken tot het vrijen met een man als het net zo leuk kan zijn als met een vrouw?
Deze vraag zou oudere mannen ook aan het denken mogen zetten over de manier waarop zij het vrijen aantrekkelijk kunnen houden.

Iedere levensfase vraagt om een ander motto

Ondanks de getalsmatige overmacht van de babyboomgeneratie is de huidige tijdgeest vooral gericht op jongeren. Live life to the max!
Dit levensmotto is prima voor jongeren, maar als je als oudere dit probeert na te streven word je niet op een prettige manier oud.
In het algemeen kun je stellen dat jongeren gericht (zouden moeten) zijn op het verleggen van grenzen en dat ouderen gericht (zouden moeten) zijn op balans. Eerst ontwikkelen en daarna ontplooien. Je kunt het verschil ook zien als het gevolg van een ander perspectief. Wie het grootste deel van zijn leven nog voor zich heeft, doet er goed aan om zich te richten op kans maximalisatie. Wie het grootste deel al heeft gehad, kan zich beter richten op het behoud van wat hij al heeft bereikt.
Daartussen komt de fase dat de mens zich de kunst eigen maakt om in balans te komen en blijven.
Ouders willen graag dat hun kinderen veel bereiken en sporen hen aan om in vrijwel alles wat ze doen nummer 1 te worden. In wezen is deze doelstelling desastreus voor het geluk van het kind vanwege de stress die het oplevert wanneer het kind wel zijn uiterste best doet, maar met anderen geconfronteerd wordt die hen voorbij streven. Eigenlijk is dit een luie manier van opvoeden die voortkomt uit een wantrouwen naar het kind of dat het wel zijn best doet. Daarmee projecteren ouderen hun eigen zwakheid op het kind. Ik had veel meer kunnen bereiken in het leven als ik vroeger maar meer discipline had gehad.
Vroeger gebruikten ouders het onthouden van liefde als kinderen als pedagogische “truc” om kinderen in het gareel te houden. Nog tot ver in hun volwassen leven waren zij vervolgens in hun relaties op zoek naar erkenning, terwijl zij over het hoofd zagen dat zij deze erkenning in zichzelf zouden moeten zoeken.
Het gaan tot het uiterste is eigenlijk heel onnatuurlijk. In de vrije natuur moeten dieren kunnen excelleren om in noodsituatie te overleven, maar de meeste tijd doen dieren rustig aan en nemen voldoende tijd om zichzelf te verzorgen. Zij sparen hun energie voor de tijd dat zij deze het meest nodig hebben.
Het zoeken naar balans is een doelstelling die de vrije natuur kenmerkt. Hetzelfde doel zou het de innerlijk ontwikkelde en vrije mens zich moeten stellen. Balans geeft de rust en vrijheid om liefde over te dragen aan anderen.

Goed voor jezelf zorgen is nooit verkeerd. Het beeld van de bron die de schaal (hoorn) vult en die vervolgens overloopt (de hoorn van overvloed), zou het beeld moeten zijn die mensen zich voor ogen houden. Geef alleen iets weg als je het kunt missen en stel dan geen voorwaarde. Aldus ben je nummer 1 in je eigen leven en zijn de anderen geen concurrenten.

Populair in de laatste week

Alle labels van het blogspot

#metoo (2) aanbevolen (15) aandacht (9) aanraken (2) aanwezigheid (4) achterdocht (2) ADHD (2) afhankelijkheid (3) afstand nemen (6) agnost (4) agressie (2) alcoholisme (4) altruïsme (6) ambitie (2) ander (1) angst (22) apofatisch (9) authenticiteit (9) autisme (1) autonomie (5) balans en evenwicht (51) begeerte (1) behoefte (5) belangen (10) belemmerende overtuigingen (10) beoordelen (5) beslissen (2) betrokkenheid (5) betrouwbaarheid (2) bewustwording (12) bewustzijn (26) bezinning (1) bindingsangst (3) bioscoopfilm (7) biseksualiteit (1) blijdschap (3) bodhisattva (2) boeddhisme (9) boek (162) boosheid (2) brein (2) burn-out (2) communicatie (16) compassie (10) competentie (4) competitie (14) complottheorie (3) constructief gesprek (4) consumeren (2) coping (2) creativiteit (3) crisis (7) dans (6) daten (5) deflexie (1) demagogie (4) denken (12) denkfouten (5) deugd (9) deugdzaamheid (1) diagnose (4) dialoog (10) dieren (4) discipline (1) dooddoener (6) drama (3) drie-eenheid (6) drogredenen (7) drugsgebruik (5) DSM (4) dualisme (5) duurzaamheid (5) echt (4) eenheid (33) eenzaamheid (8) ego (45) eigenschappen (2) eigenwaarde (5) emancipatie (5) emergentie (2) emotie (13) empathie (5) en-en (23) endogene depressie (1) energie (13) erkenning (8) ethiek (9) etiquette (6) evenwaardigheid (51) evolutie (23) faalangst (1) fabel (1) feedback (2) filmpje (79) filosofie (18) fraude (9) Freud (2) functioneren (4) gebreken (1) gedragsverandering (5) geduld (2) geest (3) geheugen (3) gekwetstheid (6) geld (5) gelijk hebben of gelijk krijgen (7) gelijkmoedigheid (4) geloven (18) geluk (34) genade (5) genot (1) Gestalt (1) Getuige (5) gevoelens (35) gezag (1) gezichtsverlies (3) gezondheid (5) gezondheidszorg (1) GGz (2) go with the flow (2) God (41) goedgelovigheid (3) gokken (1) grenzen (9) hechting (1) heelheid (8) hersenen (4) hier en nu (8) holisme (2) hoofdzonde (3) humor (12) ideaalbeeld (2) identificatie (10) identiteit (13) ik-boodschap (1) illusie (12) imago (1) individualisme (5) innerlijke vrijheid (17) integriteit (3) Intelligent Design (1) Internet (3) intrinsieke waarde (1) intuïtie (8) InZicht (12) islam (2) jaloezie (4) jeugd (1) jezelf worden en zijn (12) jongeren (3) karakter (2) katafatisch (1) kenmerken (2) kiezen (10) kind (13) kosten (1) kracht (6) Krishnamurti (2) kuddegedrag (1) kunstmatige intelligentie (2) kwakzalverij (1) kwaliteit (16) kwetsbaarheid (5) l (1) leegte (15) leiderschap (4) leugens (9) levensfase (3) levenskunst (8) levensvragen (3) levensweg (3) licht (3) liefde (97) liefdesverdriet (3) lijden (1) loslaten (20) macht (23) machtsstrijd (9) magisch denken (7) man-vrouw verschillen (11) mannelijkheid (2) mannen (1) media (2) meditatie (14) metacommunicatie (8) metafoor (2) metafysica (5) milieu (1) mindfulness (4) misbruik (4) model (1) moraliseren (1) motto (1) mystiek (5) nabijheid (2) narcisme (4) natuur (5) negatie (16) neti neti (3) niet doen (22) NLP (1) non-duaal bewustzijn (6) non-dualiteit (41) omdenken (7) omgangsregels (3) onderwijs (3) onderzoek (8) ongelukkig zijn (4) onmacht (2) onrust (2) ontrouw (1) ontwikkeling (10) onverwerkt kindertrauma (3) oordeel (18) opvoeding (8) orgasme (2) Osho (6) ouderen (5) overgave (4) overheid (1) overvloed (6) panpsychisme (1) pantheïsme (1) paradox (27) Pareto principe (1) partnerkeuze (6) passie (2) pedagogie (2) perfectie (2) personeelsbeleid (2) persoonlijkheid (6) persoonlijkheidsstoornis (3) pesten (1) Peter principle (1) pijnlichaam (8) politiek (10) populair (11) positieve (11) privacy (1) processie (1) projectie (9) psychiatrie (4) psychofarmaca (1) psychotherapie (1) puberen (1) reïncarnatie (2) relatie (17) relatievaardigheid (5) respect (32) rijkdom (2) rol (4) romantiek (5) rust (5) ruzie (5) samensmelten (10) schaamte (2) scheiden (2) schizofrenie (1) schouwen (6) schrijfdrang (1) schuld (3) schuldgevoel (2) seks (14) selectie (3) sociale druk (4) somberheid (1) spel (3) spiegelogie (4) spijt (1) spiritualiteit (51) spreekwoorden (1) sprong (1) statistiek (1) status (1) sterven (5) stilte (15) straling (1) strategie (1) stress (5) synchroniciteit (14) taal (16) Taoïsme (18) tederheid (1) Tegenwoordigheid (2) The Secret (2) The Work (1) therapie (1) tijdgeest (5) toeval (5) Tolle (18) transcenderen (6) transformatie (5) transparantie (2) trend (2) tunnelvisie (1) twijfel (5) verandering (2) verantwoordelijkheid (12) verbinding (33) verdriet (2) vergeten (2) verlangen (5) verlatingsangst (1) verleiding (3) verlichting (14) verliefdheid (4) verlies (1) vermijding (1) vermoeidheid (1) verslaving (7) vertrouwen (18) verveling (2) verwondering (2) vicieuze cirkel (1) video (1) voeding (1) voelen (3) volgzaamheid (1) vragenlijst (2) vreugde (2) vrije wil (6) vrijen (3) vrijheid (90) waarheid (26) waarneming (7) ware (8) wederkerigheid (6) welzijn (7) wezen (2) wijsheden (10) wilskracht (2) woede (2) wu wei (23) yin en yang (4) zelfbeheersing (3) zelfbevestiging (3) zelfbewustzijn (8) zelfdoding (4) zelfkennis (12) zelfkritiek (1) zelfoverschatting (2) zelfrealisatie (12) zelfvertrouwen (5) zelfverwerkelijking (2) zelfwaardering (5) Zen (2) ziel (14) Zijn (11) zin van het leven (10)