Posts tonen met het label betrokkenheid. Alle posts tonen
Posts tonen met het label betrokkenheid. Alle posts tonen

Het gezonde midden tussen betrokkenheid en afstand houden

Respect

Respect houdt in dat je anderen behandelt zoals je zelf behandeld wilt worden en dat je rekening houdt met hun gevoelens en behoeften. Het gaat erom dat je luistert naar anderen, open staat voor hun ideeën en meningen, en hen niet opzettelijk kwetst of ondermijnt.

We tonen met het kiezen van de juiste afstand onze betrokkenheid voor het welzijn van de ander. Wanneer we de ander lief hebben of graag mogen, dan zijn we liever wat dichterbij elkaar en proberen we de ander toch vrij te laten. Een hug duurt liever niet te lang, want dan wordt het beklemmend.
Dat zoeken van de juiste afstand en de juiste duur van nabijheid dat vraagt enige oefening en daarna voer je het in een splitsecond intuïtief en zonder na te denken uit. Een klein deel van je aandacht blijft idealiter waakzaam op signalen ter controle of de ander het er mee eens is. Het houden van balans en evenwicht vraagt nu eenmaal een investering van tijd en energie.

Mensen willen gezondheid, geluk en liefde. Met de grondhouding van respect drukken we twee waarden die we koesteren uit: vrijheid en liefde. Ook het houden van afstand om gezond te blijven is een vorm van vrijheid respecteren. We zoeken geluk en liefde in verbondenheid, maar verlangen tegelijkertijd naar afstand. Raak me aan, maar houdt me niet vast: noli me tangere.
Ik raak aan, ik word aangeraakt, dus ik ben.
Een dubbele, maar liefdevolle, boodschap en verzoek.


Wel of niet aanraken?

Houd afstand, raak me aan, Paul Verhaeghe (bol.com).

Hebben wij een ziel?

De ongrijpbare ziel

Natuurwetenschappers onderzoeken graag de kern, maar met ongrijpbare, onstoffelijke zaken willen ze niets van doen hebben. Hoogstens zielenknijpers als psychiaters en psychologen gaan in gesprek om uw ziel bloot te leggen.
Een deel van de religies wil de volgelingen geen rad voor ogen draaien en geen loze beloftes doen al laten ze je wel met lege handen staan:
Op Internet valt het volgende te lezen over de anatta-theorie. “De ziel is volgens boeddhisten geen vonk van God, ze is een illusie van ons bewustzijn. Wanneer we beseffen dat alles illusie is, zijn we vrij van het Rad van Wedergeboorte. Dan bereiken we verlichting en gaan we op in de leegte. Verlichting is, volgens verschillende boeddhistische stromingen: de Grote Dood van de ik-illusie, de realisatie van egoloosheid, de realisatie van leegte, de realisatie van onze ware aard die leeg en helder, vreugdevol en vol mededogen is. Verlichting is voorbij de tegenstelling tussen dood en leven”.

Het beeld van de manier waarop mensen over de ziel praten en schrijven roept associaties op met wind (levensadem) en (doodse) stilte. De trouwe ziel lijkt lijdzaam af te wachten tot we er aan toe zijn om fluisterend of ten einde raad contact (verbinding) te maken. Via meditatie in alle rust menen we tussen onze gedachten door een glimp op te vangen. Is dit magie of een illusie? Is het een bijrol of bijgeloof?

Filosofe Joke Hermsen heeft vele collega's geraadpleegd en komt niet tot een bewijs, wel een weten voor zichzelf.
Drie citaten uit haar boek  Windstilte van de ziel.
“Het Engelse woord soul komt overigens van het Oud Engelse sawol of sawel, dat voor het eerst voorkomt in het achtste-eeuwse gedicht Beowulf. Dit woord is gelieerd aan het Gotische saiwala, het Germaanse seula, het Frankische sela en het Noorse sala. Ziel, Seele, soul, etymologisch stammen al deze woorden af van sailian of selian dat binden of verbinden betekent. Ook hier lijkt de verbinding tussen of betrokkenheid van tegenstellingen op elkaar het bezielende levensprincipe te zijn”.

“Wisława Szymborska, een Poolse dichteres, omschrijft in haar gedicht ‘Enige woorden over de ziel’ de ziel als datgene waar we alleen op kunnen rekenen als ‘we nergens zeker van zijn’ en ‘als vreugde en verdriet verbonden’ zijn”.

“Hoe langer ik erover nadenk, hoe meer ik ervan overtuigd raak dat mijn schets van de ziel te maken heeft met deze betrokkenheid van het ik op het zelf – en daarmee ook van het ik op anderen en de wereld. Als ik de ziel zou moeten schetsen, dan zou ik een weegschaal tekenen. Een weegschaal waarop de tegengestelde polen tegen elkaar afgewogen worden, in een immer voortdurende en aftastende spanningsverhouding. Ik bedoel daarmee dat de ziel weleens de harmoniserende band tussen tegenstellingen als ik en zelf, ik en ander, particulier en universeel zou kunnen zijn. De ziel neemt immers zoveel tegengestelde begrippen als eenheid in zich op: stoffelijk en onstoffelijk, tijdelijk en eeuwig, individueel en algemeen. Daarom overstijgt de ziel ook onze taal, omdat deze op tegenstellingen gebaseerd is. Hoewel we de ziel niet kunnen beschrijven, kunnen we haar wel ervaren. Het is de ziel die bezielt, die leven inblaast, die het nieuwe en het mogelijke levenskracht geeft, zoals Pindarus reeds dacht: ‘O mijn ziel, put het veld der mogelijkheden uit’. Leven inblazen zou je ook als ruimte scheppen kunnen zien, het ruimte scheppen voor een betrokkenheid”.
Tot zover de citaten.

Al het goede komt in drievoud

Drie-eenheid; trias politica; plannen, uitvoeren, controleren; de mens heeft soms een derde partij nodig om de boel op gang te houden wanneer een impasse dreigt. Een katalysator die processen op gang brengt, maar zelf niet deelneemt. Een mediator die niet oordeelt maar wel een conflict met tegengestelde belangen beëindigt. Een intermediair tussen lichaam en geest, een vertaler tussen mens en God.
De kerk heeft de ziel niet verzonnen, maar naar voren geschoven om die rol te vervullen zonder veel woorden vuil te maken hoe dat zou kunnen en moeten werken. Ergens tijdens de zwangerschap, zo gaat het verhaal, voegt de ziel zich bij de foetus en ten tijde van het sterven verlaat de ziel het lichaam weer, soms als dolende ziel of spookverschijning. Het begeeft zich naar een niet zichtbare, onstoffelijke locatie waar het verslag doet van het geleerde tijdens het leven in de ziel gegrift van de tijdelijke eigenaar. Op die hemelse locatie bevinden zich andere zielen in probleemloze omstandigheden.
Een geloofwaardig verhaal? Het is een retorische vraag.

Over het bestaan van de ziel kun je geen zekerheid krijgen. Vanuit wetenschappelijk perspectief is er geen wetenschappelijk bewijs voor het bestaan van een ziel, omdat deze niet kan worden waargenomen of gemeten. Wetenschappelijk onderzoek heeft wel aangetoond dat bepaalde hersengebieden en processen verantwoordelijk zijn voor de bewustzijnstoestanden en mentale processen die traditioneel aan de ziel zijn toegeschreven. Het is belangrijk om op te merken dat deze verschillende perspectieven op het bestaan van de ziel niet noodzakelijkerwijs elkaar uitsluiten. Het is mogelijk dat er verschillende manieren zijn om naar de menselijke ervaring te kijken, en dat elk perspectief waardevolle inzichten kan bieden. 

De ziel leeft vooral in onze taal en onze fantasie. En hoe meer ongrijpbare elementen het verhaal bevat, hoe langer het blijft leven. Het is de paradox van het leven dat we onszelf zijn wanneer we niet nadenken over onszelf en onszelf met hart en ziel overgeven aan het leven. We lopen met onze ziel onder de arm wanneer we gaan nadenken over wat dat zelf nu precies is en we grip willen hebben op de loop van het leven.

De kwaliteit van nabijheid

Ieder mens wil gezien en geaccepteerd worden zoals hij is. En hoe meer een ander van je ziet en van je voelt en je toch accepteert, hoe comfortabeler dat voelt. Je mag er zijn.
Wanneer twee mensen een optimale verbinding willen dan is het eerste wat duidelijk moet worden of beiden respect hebben voor elkaars grenzen. Respect is het spanningsveld tussen betrokkenheid tonen en afstand houden. Je wilt jouw betrokkenheid tonen door de ander dicht op de huid te zitten zonder dat het leidt tot een beklemd gevoel. Er is in de kennismakingsfase idealiter een voortdurend naderbij komen en laten zien dat je elkaars grens niet ongevraagd overschrijdt.
Je bent in contact met elkaar wanneer beiden geen energie meer hoeven te steken in het bepalen van de juiste afstand en je open kunt uitwisselen wat er in je omgaat zonder het gevoel te hebben dat de ander jou beoordeelt.
Je ont-moet elkaar in de letterlijke zin: niets moet. Alles mag gezegd worden, niets hoeft te worden gedaan. De aard van het contact behoeft geen label. Het stroomt.
De ideale nabijheid ontstaat dan wanneer je je evenwaardig opstelt, want dan zijn er geen tekenen van domineren, manipuleren of misbruiken in enige vorm dan ook.
In evenwaardigheid mogen alle individuele verschillen bestaan en is er geen wedijver in het hebben van gelijk. Er wordt geen macht uitgeoefend en er wordt geen machtsverhouding gezocht.
Je kunt ook te lang nabij blijven of te dichtbij komen, dan zie je het geheel niet meer en is geen ruimte om te bewegen.
Nabijheid blijft langer aantrekkelijk wanneer je de verwachting daarover kunt relativeren, mogelijk zelfs geen verwachting hebt. In de nabijheid blijf je uiteindelijk altijd een individu die baat heeft om ook weer afgescheiden te zijn en die afscheiding te voelen. En na een periode van rust, geen contact, weer opnieuw moeiteloos nabij te kunnen komen.  En zo de eenheid herbeleven met dezelfde persoon of met een ander. Als een frisse start met dito blik. Open.
Zonder vrijheid geen liefde en zonder liefde geen vrijheid. En wanneer ze in verbinding leiden tot nabijheid heeft het leven kwaliteit.

Balans in liefde en vrijheid

Een positieve relatie

Vrijheid en liefde zijn twee begrippen die nauw met elkaar verbonden kunnen zijn, maar ook op gespannen voet kunnen staan, afhankelijk van de context en de betrokken individuen. Enerzijds kan vrijheid een belangrijke voorwaarde zijn voor liefde. Mensen moeten de vrijheid hebben om te kiezen van wie ze houden en hoe ze die liefde uiten. Liefde die opgelegd wordt, of waarbij een van de partijen zich niet vrij voelt om zichzelf te zijn, kan ongezond en beperkend zijn. Anderzijds kan liefde soms beperkingen opleggen aan de vrijheid van een individu. Wanneer mensen zich binden aan een relatie, moeten ze soms compromissen sluiten en zich aanpassen aan de behoeften en wensen van hun partner. Dit kan soms betekenen dat ze bepaalde vrijheden opgeven. Over het algemeen is de relatie tussen vrijheid en liefde echter positief. Liefde kan mensen helpen zich vrijer te voelen om zichzelf te zijn en hun emoties te uiten. Bovendien kan het vertrouwen en respect dat inherent is aan een liefdevolle relatie een gevoel van veiligheid en vrijheid creëren.

Zonder liefde geen vrijheid en zonder vrijheid geen liefde

Wanneer je een verbinding aangaat, verlies je vrijheid. Je krijgt er nieuwe vrijheid voor terug, maar als je die niet kunt of wilt zien, loopt die verbinding het risico minder aantrekkelijk te lijken.
Liefde en vrijheid zijn uiteenlopende grootheden, maar kunnen elkaar niettemin versterken. Je moet dan wel de vrijheid willen zien die de liefde je geeft, én je moet voldoende lef hebben om je vrij te gedragen bij jouw geliefde.
Wanneer je trouwt, verlies je doorgaans de vrijheid om met anderen dan je partner seksueel contact te hebben. Je kunt afspraken maken om dit in banen te leiden, maar je loopt de kans dat je partner jaloers wordt of dat jijzelf jaloezie voelt als de ander intieme relaties opbouwt. Voor de vrijheid, je niet meer druk te hoeven maken hoe ver je kunt en wilt gaan, zullen veel mensen echter graag dat deel van de eigen handelingsvrijheid opgeven.
De etiquette van onze omgangsvormen is deels gebaseerd op een dergelijke vrijwillige uitwisseling: ik ga niet over jouw grenzen wanneer jij laat zien dat je mijn grenzen ziet en respecteert – dit alles vanuit de gulden regel: mijn vrijheid houdt op waar die van een ander begint.
Zo zijn er meerdere voorbeelden van vrijheid te noemen die in het geding zijn bij het aangaan van relaties. 

Afweging

Waar het om gaat is: bij het besluit om een verbinding aan te gaan een reële afweging te maken of die verbinding meer vrijheid oplevert dan kost. Het gaat hier niet om objectieve feiten, maar om de beleving van vrijheid. Je voelt een balans waar het je vrijheid betreft: is die doorgeslagen naar het positieve of het negatieve? In het laatste geval wil je weer terug naar je ongebonden status.
Deze afweging geldt ook bij het aangaan van een werkrelatie en zelfs – om maar eens een grote sprong te maken – op een heel ander niveau in de evolutie. Individuele cellen zijn bereid om in te leveren wanneer op een hoger niveau in een samenleving – een lichaam in dit geval – vrijheid wordt gewonnen.
Terug naar onze eigen belevingswereld: de jonge mens gaat lang naar school om later in zijn werkzame leven op hoog niveau arbeid te kunnen verrichten en daarbij veel vrijheid te verwerven: eerst in de vorm van geld en status, later als vrije tijd en mogelijkheid om te reizen. Dat in de praktijk niet iedereen erin slaagt deze middelen te verwerven, en velen te lang blijven hangen in een poging, doet niets af aan de genoemde beweegredenen.
In alle relaties die je aangaat is het belangrijk om te erkennen dat jijzelf en de ander een afweging maken in termen van het winnen en verliezen van vrijheid. Als een van beiden vindt dat de balans zoek is, start een onderhandelingsproces om die vrijheid te herwinnen, en in het uiterste geval is het zaak om de ander los te laten.

Respect

De balans tussen betrokkenheid en afstand houden is ook de basis voor respect. Het mooiste zou zijn wanneer mensen, elk moment dat ze met elkaar omgaan, doorhebben en begrijpen hoe ze razendsnel die balans kunnen vinden. Na enige oefening hoeft dat geen moeite meer te zijn.

Sting zong het al: if you love somebody set them free.
Zie ook Osho "Liefde geeft vrijheid, en liefde die geen vrijheid geeft, is geen liefde".

12 november is de dag van respect

Respect is een woord dat te pas en te onpas wordt gebruikt en geroepen.

Respect is een metawaarde, waarin twee complementaire kernwaarden worden verenigd: autonomie en betrokkenheid, oftewel vrijheid en liefde, oftewel liberaal en sociaal. Respect geldt voor mensen onderling, maar ook in de verhouding tussen mens en dier of de natuur.

Wat respect is kunnen we eigenlijk in een split-second weten. Kijk maar eens naar de afstand die twee mensen naar elkaar toe aanhouden wanneer ze elkaar op straat ontmoeten en een gesprek aangaan. We weten samen onbewust precies die afstand te vinden die uitdrukt dat we betrokken bij elkaar zijn en toch ook elkaars vrijheid niet aantast. Wanneer een van de twee dronken of kwaad is op de ander, dan lukt het niet meer zo gemakkelijk om de juiste afstand vanzelf aan te nemen en respect te betonen.

Respect breng je op uit fatsoen, liefde, discipline. Mensen verliezen respect van anderen wanneer ze te ver en/of te lang over andermans grenzen gaan.

Met een buiging maak je duidelijk dat je je niet boven de ander stelt, maar in bescheidenheid en vertrouwen dichterbij komt.

Hieronder een aantal links naar artikelen, waarop deze gedachte is uitgewerkt.
Tussen mensen onderling (op de site “we hebben allebei gelijk”):
Respect voel je aan en moet je leren

Tussen ouderen en jongeren.
Tussen mens en dier.

Populair in de laatste week

Alle labels van het blogspot

#metoo (2) aanbevolen (15) aandacht (9) aanraken (2) aanwezigheid (4) achterdocht (2) ADHD (2) afhankelijkheid (3) afstand nemen (6) agnost (4) agressie (2) alcoholisme (4) altruïsme (6) ambitie (2) ander (1) angst (22) apofatisch (9) authenticiteit (9) autisme (1) autonomie (5) balans en evenwicht (51) begeerte (1) behoefte (5) belangen (10) belemmerende overtuigingen (10) beoordelen (5) beslissen (2) betrokkenheid (5) betrouwbaarheid (2) bewustwording (12) bewustzijn (26) bezinning (1) bindingsangst (3) bioscoopfilm (7) biseksualiteit (1) blijdschap (3) bodhisattva (2) boeddhisme (9) boek (162) boosheid (2) brein (2) burn-out (2) communicatie (16) compassie (10) competentie (4) competitie (14) complottheorie (3) constructief gesprek (4) consumeren (2) coping (2) creativiteit (3) crisis (7) dans (6) daten (5) deflexie (1) demagogie (4) denken (12) denkfouten (5) deugd (9) deugdzaamheid (1) diagnose (4) dialoog (10) dieren (4) discipline (1) dooddoener (6) drama (3) drie-eenheid (6) drogredenen (7) drugsgebruik (5) DSM (4) dualisme (5) duurzaamheid (5) echt (4) eenheid (33) eenzaamheid (8) ego (45) eigenschappen (2) eigenwaarde (5) emancipatie (5) emergentie (2) emotie (13) empathie (5) en-en (23) endogene depressie (1) energie (13) erkenning (8) ethiek (9) etiquette (6) evenwaardigheid (51) evolutie (23) faalangst (1) fabel (1) feedback (2) filmpje (79) filosofie (18) fraude (9) Freud (2) functioneren (4) gebreken (1) gedragsverandering (5) geduld (2) geest (3) geheugen (3) gekwetstheid (6) geld (5) gelijk hebben of gelijk krijgen (7) gelijkmoedigheid (4) geloven (18) geluk (34) genade (5) genot (1) Gestalt (1) Getuige (5) gevoelens (35) gezag (1) gezichtsverlies (3) gezondheid (5) gezondheidszorg (1) GGz (2) go with the flow (2) God (41) goedgelovigheid (3) gokken (1) grenzen (9) hechting (1) heelheid (8) hersenen (4) hier en nu (8) holisme (2) hoofdzonde (3) humor (12) ideaalbeeld (2) identificatie (10) identiteit (13) ik-boodschap (1) illusie (12) imago (1) individualisme (5) innerlijke vrijheid (17) integriteit (3) Intelligent Design (1) Internet (3) intrinsieke waarde (1) intuïtie (8) InZicht (12) islam (2) jaloezie (4) jeugd (1) jezelf worden en zijn (12) jongeren (3) karakter (2) katafatisch (1) kenmerken (2) kiezen (10) kind (13) kosten (1) kracht (6) Krishnamurti (2) kuddegedrag (1) kunstmatige intelligentie (2) kwakzalverij (1) kwaliteit (16) kwetsbaarheid (5) l (1) leegte (15) leiderschap (4) leugens (9) levensfase (3) levenskunst (8) levensvragen (3) levensweg (3) licht (3) liefde (97) liefdesverdriet (3) lijden (1) loslaten (20) macht (23) machtsstrijd (9) magisch denken (7) man-vrouw verschillen (11) mannelijkheid (2) mannen (1) media (2) meditatie (14) metacommunicatie (8) metafoor (2) metafysica (5) milieu (1) mindfulness (4) misbruik (4) model (1) moraliseren (1) motto (1) mystiek (5) nabijheid (2) narcisme (4) natuur (5) negatie (16) neti neti (3) niet doen (22) NLP (1) non-duaal bewustzijn (6) non-dualiteit (41) omdenken (7) omgangsregels (3) onderwijs (3) onderzoek (8) ongelukkig zijn (4) onmacht (2) onrust (2) ontrouw (1) ontwikkeling (10) onverwerkt kindertrauma (3) oordeel (18) opvoeding (8) orgasme (2) Osho (6) ouderen (5) overgave (4) overheid (1) overvloed (6) panpsychisme (1) pantheïsme (1) paradox (27) Pareto principe (1) partnerkeuze (6) passie (2) pedagogie (2) perfectie (2) personeelsbeleid (2) persoonlijkheid (6) persoonlijkheidsstoornis (3) pesten (1) Peter principle (1) pijnlichaam (8) politiek (10) populair (11) positieve (11) privacy (1) processie (1) projectie (9) psychiatrie (4) psychofarmaca (1) psychotherapie (1) puberen (1) reïncarnatie (2) relatie (17) relatievaardigheid (5) respect (32) rijkdom (2) rol (4) romantiek (5) rust (5) ruzie (5) samensmelten (10) schaamte (2) scheiden (2) schizofrenie (1) schouwen (6) schrijfdrang (1) schuld (3) schuldgevoel (2) seks (14) selectie (3) sociale druk (4) somberheid (1) spel (3) spiegelogie (4) spijt (1) spiritualiteit (51) spreekwoorden (1) sprong (1) statistiek (1) status (1) sterven (5) stilte (15) straling (1) strategie (1) stress (5) synchroniciteit (14) taal (16) Taoïsme (18) tederheid (1) Tegenwoordigheid (2) The Secret (2) The Work (1) therapie (1) tijdgeest (5) toeval (5) Tolle (18) transcenderen (6) transformatie (5) transparantie (2) trend (2) tunnelvisie (1) twijfel (5) verandering (2) verantwoordelijkheid (12) verbinding (33) verdriet (2) vergeten (2) verlangen (5) verlatingsangst (1) verleiding (3) verlichting (14) verliefdheid (4) verlies (1) vermijding (1) vermoeidheid (1) verslaving (7) vertrouwen (18) verveling (2) verwondering (2) vicieuze cirkel (1) video (1) voeding (1) voelen (3) volgzaamheid (1) vragenlijst (2) vreugde (2) vrije wil (6) vrijen (3) vrijheid (90) waarheid (26) waarneming (7) ware (8) wederkerigheid (6) welzijn (7) wezen (2) wijsheden (10) wilskracht (2) woede (2) wu wei (23) yin en yang (4) zelfbeheersing (3) zelfbevestiging (3) zelfbewustzijn (8) zelfdoding (4) zelfkennis (12) zelfkritiek (1) zelfoverschatting (2) zelfrealisatie (12) zelfvertrouwen (5) zelfverwerkelijking (2) zelfwaardering (5) Zen (2) ziel (14) Zijn (11) zin van het leven (10)