Posts tonen met het label selectie. Alle posts tonen
Posts tonen met het label selectie. Alle posts tonen

Ontwikkeling van bewustzijn en evolutie

Het contact tussen God en Adam
Over de rol van toeval in de evolutie wordt onder wetenschappers verschillend gedacht. Het is bon ton om evolutie te verklaren door uit te gaan van toevallige mutaties, gecombineerd met het proces dat de best aangepaste of seksueel meest aantrekkelijke individuen overleven. Charles Darwin is er bekend mee geworden. Deze manier van nuchter denken heeft de meeste status en sluit het meest aan bij de opvattingen van Ockham.
Wikipedia: Ockhams scheermes is de stelling dat wanneer er verschillende hypotheses zijn die een verschijnsel in gelijke mate kunnen verklaren, de hypothese gekozen moet worden die de minste aannames bevat en de minste entiteiten veronderstelt. Het is een principe uit de kennistheorie dat wordt toegeschreven aan de 14e-eeuwse Engelse filosoof Willem van Ockham, een franciscaner monnik.
Wie een doelgerichtheid of een sturing ziet in evolutie, staat voor de vraag welk doel dat is en wie of wat deze sturing doet. Je ziet Ockham al fronsen en het scheermes heffen. In een vorig blog zijn Gerrit Teule en Robert Pirsig besproken. Zij gaan uit van een doelgerichte ontwikkeling in de evolutie, namelijk naar meer kwaliteit, schoonheid en bewustzijn. Priester en paleontoloog Teilhard de Chardin is bekend geworden met het punt Omega waarop de menselijke ontwikkeling zich zou richten. Op punt Omega zou het menselijk bewustzijn samenvallen met het goddelijke bewustzijn. Het zal geen verbazing wekken dat Teilhard de Chardin halverwege de vorige eeuw door het Vaticaan is teruggefloten. De wereld was nog niet toe aan een mens die zich ten opzichte van God emancipeerde.

Medische wetenschappers zien bewustzijn veelal als (bij)product van hersenactiviteit. Gedachten en gewaarwordingen worden we door neurale activiteit bewust. Wanneer de hersenen geen zuurstof meer krijgen, raken we buiten bewustzijn. Duurt dit te lang, dan treden hersenbeschadigingen op en gaan we dood. Mensen met bijna-dood-ervaringen melden vaak spirituele ervaringen.
Wat bewustzijn precies is, daarover is nog geen consensus. Hersenactiviteit is wel via scans aan te tonen, bewustzijn is niet aantoonbaar. Wanneer iemand bij bewustzijn is, is er hersenactiviteit. Omgekeerd geldt dit niet, ook in de slaap, bijvoorbeeld wanneer we dromen is er aantoonbare hersenactiviteit, maar zijn we niet bij bewustzijn. Een uitzondering is de lucide droom, waarin we weten dat we dromen. Via het bewustzijn wordt een mens zich gewaar van zintuigelijke indrukken, van gedachten, gevoelens en intuïtie. Gewaarwordingen kunnen ook daar als het ware tussenin liggen, wat bijvoorbeeld bij meditatie het geval of doel kan zijn.
Ontwikkeling in bewustzijn suggereert dat er sprake kan zijn van meer of minder bewustzijn, zoals je meer of minder wakker of slaperig kunt zijn. Ook wordt er onderscheid gemaakt tussen lager en hoger bewustzijn. En hiermee doet een zekere ranking in kwaliteit van bewust zijn z’n intrede. Zelfbewustzijn wordt als een moreel hogere vorm van bewustzijn gezien. Dieren met zelfbewustzijn zouden daarom aanspraak mogen maken op aan mensen gelijke rechten. Maar is zelfbewustzijn meer bewustzijn of alleen bewust zijn van zichzelf in het bewustzijn?

Wie van mening is dat bewustzijn alleen hoort bij levende wezens en in het geval van zelfbewustzijn met name bij de mens en een klein aantal zoogdieren, zal niet snel geneigd zijn om proberen de sporen van bewustzijn terug te zoeken naar het begin van de ontwikkeling van de kosmos. Immers dat veronderstelt dat ook dode materie of de natuur een bepaalde mate of voorloper van bewustzijn bevat. Al was het alleen maar in de vorm van organisator van meer of minder complexe deeltjes. Sjamanisten en Indianen doen dat wel. Hun zienswijze wordt al snel als bijgeloof en een vorm van magisch denken betiteld.

Magisch denken wordt als een denkvorm gezien van oervolken, naast dualistisch denken (boven/onder/goed/kwaad) en loopt vooruit op religieus en logisch denken.
Een open uitwisseling van visies op bewustzijn vraagt een bereidheid tot een evenwaardige dialoog. En zo lang vertegenwoordigers van doelgerichte evolutie niet aannemelijk en aantrekkelijk kunnen maken wat dat denken en ruimer zien oplevert, zal de animo om zo’n dialoog te starten er bij wetenschappers niet komen. Magisch denken lijkt op wensdenken, wordt als naïef beschouwd en is spreekwoordelijk: De wens is immers de vader van de gedachte.

Wie na zoveel waarschuwingen nog wel wil denken in termen van doelgerichte evolutie, heeft als voordeel dat hij of zij zich kan verzoenen met de traagheid waarmee verbeteringen en de onrechtvaardigheid waarmee veranderingen zich aandienen. Dat het miljarden jaren duurde voordat het leven op aarde mogelijk werd, heeft ermee te maken dat de omstandigheden voor de levensvatbaarheid met de huidige kwaliteit nog niet bereikt waren. Dat kwaliteit veel aspecten heeft, waaronder ongrijpbare begrippen als liefde en vrijheid. Dat de kleine stapjes in de evolutie ook evenwaardigheid tussen individuen en soorten mogelijk maken. Dat complexere en sympathieke levensvormen kunnen uitsterven door eigen toedoen of kosmische rampen heeft met het open karakter en eindeloos geduld over eventuele duur en verloop van bewustzijnsevolutie.
Dat bepaalde hypotheses door de wetenschap niet worden onderzocht, heeft te maken met de verwachting dat er op korte termijn geen winst valt te behalen uit de inzichten.

We zijn nog lang niet klaar om de idealen van de Franse Revolutie te stabiliseren en te globaliseren: vrijheid, gelijkheid en broederschap, mogelijk als tussenresultaat van een lange bewustzijnsevolutie.
Het kleine beetje ruimte dat de wetenschap overlaat voor de vrije wil is misschien genoeg om wetenschappers, schrijvers en opiniemakers te interesseren in de spirituele reden daarvoor.

Huisarts en wetenschapsfilosoof Arie Bos rekent in onder genoemde boeken af met de modieuze en naïeve veronderstelling dat we 'ons brein zouden zijn'. Door de vele wetenschappelijke bevindingen in een groter perspectief te plaatsen, maakt Arie Bos duidelijk dat het materialistische wereldbeeld achterhaald en onhoudbaar is. Volgens Bos heeft een levende cel al een vorm van bewustzijn. De meest succesvol samengesteld cluster cellen in de natuur tot nu toe is de  mens. Wij zijn geen biologische computer, maar een bewuste schakel in een zinvolle, naar vrijheid strevende evolutie.
Boeken van Arie Bos

Selectie is prima zolang je maar een basisinkomen hebt

Bart Diks schrijft vandaag in de Volkskrant:
“De loting voor populaire studies als geneeskunde, diergeneeskunde, tandheelkunde, fysiotherapie en mondzorgkunde leidt al jarenlang tot teleurstelling bij veel potentiële studenten. Ook hogescholen en universiteiten zijn er niet gelukkig mee: ze vinden dat hoge cijfers niet alles zeggend zijn voor de succeskansen van een student.
Het einde van de centrale loting is het sluitstuk van een jarenlang proces: van het taboe op 'selectie aan de poort' tot de consensus dat de juiste student op de juiste plek terecht moet komen.
Lang gold als het principiële uitgangspunt dat iedereen met een eindexamendiploma op zak gelijke toegang moest hebben tot de opleiding van zijn of haar keuze. Als er al moest worden geloot, dan mocht iedereen daaraan meedoen, met evenveel kans voor iedereen. Motivatie noch hoge cijfers speelde een rol in de selectie.
De praktische consequenties van dat 'eerlijke' systeem werd eind jaren negentig pijnlijk duidelijk. Ondanks haar gemiddelde eindexamencijfer van 9,6 werd Meike Vernooij uit Maassluis tot drie keer toe uitgeloot voor de studie geneeskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Onwenselijk en oneerlijk, luidde het algemene oordeel. In 1999 volgde een wetswijziging: wie een 8 gemiddeld haalt, is in principe ingeloot of maakt in elk geval veel meer kans”.
Tot zover de Volkskrant.

Al jaren is de uitkomst van onderzoek naar de relatie tussen prestatie op de middelbare school en op de universiteit dat die relatie niet bestaat.
Op basis van dit gegeven kun je een aantal zaken doen: je kunt redeneren “de helft van de goeden op de middelbare school doet het niet goed op de universiteit en de helft van de slechte op de middelbare school doet het goed op de universiteit. Omdat we niet weten welke personen dat zijn kunnen we net zo goed loten wanneer de belangstelling voor een studie te groot is”.
Je kunt ook redeneren: “Mensen ervaren het als demotiverend dat wanneer je je best gedaan hebt op de middelbare school en je loopt kans dat je uitgeloot wordt, dan laten we degenen met een hoog gemiddelde gewoon toe en laten we de rest loten”.
Met de laatste redenering krijg je de minste protesten en kun je jouw kansen nog beïnvloeden.

Nu de arbeidsmarkt is gewijzigd ten opzichte van de zeventiger jaren en er twee groepen zijn die goed in de markt liggen namelijk zij die een vak hebben geleerd dat veel gevraagd is en zij die een universitaire studie hebben afgerond, is een universitaire studie niet meer de beste manier om goed te verdienen. Doordat veel studenten iets zijn gaan studeren waar later geen vacatures meer voor waren, is het nu begrijpelijk dat de overheid meer sturing geeft aan wie toegelaten worden tot de universiteit.
Dat kan door selectie aan de poort of door de studie duurder te maken zodat de overheid minder geld kwijt is aan hoger onderwijs. Het is nu aan de individuele student om te bepalen welk belang hij hecht aan status of hoeveel hij of zijn ouders er voor over hebben. Rijke ouders verhogen de kans op een bepaalde status voor hun kinderen.
Met (sociale) rechtvaardigheid heeft dit nog steeds niet veel te maken. Onze maatschappij verandert zo snel dat weinig loopbanen een gelopen race zijn. Jouw baan kwijt raken kan bijna iedereen overkomen en daarmee is een nog niet eerder vertoonde, paradoxale vorm van sociale gelijkheid ontstaan.

Veel beleidsbeslissingen ten aanzien van aankomende studenten zijn te verdedigen zolang de overheid maar zorgt voor voldoende inkomen voor degenen die in de loop der tijd buiten boord vallen.
Door de toenemende automatisering en robotisering kan wel 45% van de beroepsbevolking werkeloos raken, zo voorspelde een Amerikaans onderzoek.
Ook dat hoeft geen ramp te zijn. Wat die voorspelling noodzakelijk maakt is een effectieve, betaalbare en kortdurende mogelijkheid tot omscholing tot wat dan ook, betaald of als vrijwilliger zolang men zich maar geen zorgen hoeft te maken over de basisbenodigdheden in het leven.

Want mensen zijn vatbaar voor besluiten tot extreme handelingen wanneer zij zich in hun bestaan bedreigd voelen.

Elitevorming in de NOP

Historicus Eva Vriend is opgegroeid in de polder waar ik ook ben opgegroeid: De NoordOostPolder en schreef een boek over de selectieprocedure van de pioniers.
Mijn vader en mijn moeder waren in 1959 een van de laatsten die na een selectieprocedure een klein tuindersbedrijf kregen onder Marknesse. Ik ging naar de middelbare school in Emmeloord op het professor Ter Veenlyceum. Later werd de naam veranderd in Zuyderzee College, omdat ter Veen “fout was in de oorlog”.

In Andere Tijden op zondag 13 januari, een aflevering over de ontginning van de Noordoostpolder en Oostelijk Flevoland. Maar weinig landarbeiders kregen de grote boerderij waar ze van droomden. Holland Doc 24 sluit aan met de documentaire 'Pioniers, de kolonisten van de Noordoostpolder'.
Eva schrijft over hoe de pioniers in de polder werden geselecteerd om bij te dragen aan een soort voorbeeld samenleving.

In de Volkskrant van zaterdag 12 januari wordt zij geïnterviewd over haar boek “Het Nieuwe Land”. De NoordOostPolder viel droog rond het begin van de Tweede Wereldoorlog en lag op de tekentafels in de dertiger jaren van de vorige eeuw. Wat opvalt in het interview en in Andere Tijden dat de voor de hand liggende vergelijking met de fascistische periode in Duitsland niet wordt gedaan.

In de Volkskrant valt te lezen:
Voortgedreven door het vooruitgangsgeloof dat zich na de Tweede Wereldoorlog verdiept, pakken de polderbestuurders van de speciale rijksdienst de selectieklus aan. Die past ook in de ontwikkeling van social engineering: de notie dat de mens - net als een polder - grotendeels maakbaar is.
En de mensen om wie het gaat, de poldersollicitanten, laten het zich allemaal welgevallen. Het zijn de jaren vijftig. Het komt niet in ze op om autoriteiten tegen te spreken. Als ze al bij zichzelf denken dat het wat ver gaat, selectieambtenaren die ook in de slaapkamer komen, dan houden ze dat voor zich. Als je je mond opentrekt, kun je een boerderij in de polder vergeten.
Het is de Amsterdamse professor sociografie Henri Nicolaas ter Veen die in de jaren twintig van de vorige eeuw voor het eerst theoretiseert over het 'zeven' van de polderbewoners. Hij laat zich daarbij inspireren door eugenetici, aanhangers van de leer van de rasverbetering, die stellen dat menselijke eigenschappen erfelijk overdraagbaar zijn. Op basis van dit idee voeren bijvoorbeeld de Verenigde Staten en Zweden in de eerste helft van de vorige eeuw sterilisatiewetten in voor verstandelijk gehandicapten en andere 'minusvarianten' als criminelen en psychopaten.
In de IJsselmeerpolders wil Ter Veen het eugenetisch gedachtegoed tegengesteld uitvoeren: de 'plusvarianten' bij elkaar zetten om zo tot een sterker nageslacht te komen. Ook om de polderbewoners tegen zichzelf in bescherming te nemen. Zwakkelingen zouden het nu eenmaal onverantwoord zwaar krijgen in het nieuwe land.
Na deze 'positieve selectie' blijven de 'flinkere, kloekere' kandidaten over, voorspelt professor Ter Veen. 'Zij worden weldra zelfbewuste, vooruitstrevende wegbereiders, maatschappelijke voortrekkers, ook op andere dan economisch terrein. Hierin ligt hun grote economische en culturele waarde voor een volk als geheel'.
Tot zover de Volkskrant.


Populair in de laatste week

Alle labels van het blogspot

#metoo (2) aanbevolen (15) aandacht (9) aanraken (2) aanwezigheid (4) achterdocht (2) ADHD (2) afhankelijkheid (3) afstand nemen (6) agnost (4) agressie (2) alcoholisme (4) altruïsme (6) ambitie (2) ander (1) angst (22) apofatisch (9) authenticiteit (9) autisme (1) autonomie (5) balans en evenwicht (51) begeerte (1) behoefte (5) belangen (10) belemmerende overtuigingen (10) beoordelen (5) beslissen (2) betrokkenheid (5) betrouwbaarheid (2) bewustwording (12) bewustzijn (26) bezinning (1) bindingsangst (3) bioscoopfilm (7) biseksualiteit (1) blijdschap (3) bodhisattva (2) boeddhisme (9) boek (162) boosheid (2) brein (2) burn-out (2) communicatie (16) compassie (10) competentie (4) competitie (14) complottheorie (3) constructief gesprek (4) consumeren (2) coping (2) creativiteit (3) crisis (7) dans (6) daten (5) deflexie (1) demagogie (4) denken (12) denkfouten (5) deugd (9) deugdzaamheid (1) diagnose (4) dialoog (10) dieren (4) discipline (1) dooddoener (6) drama (3) drie-eenheid (6) drogredenen (7) drugsgebruik (5) DSM (4) dualisme (5) duurzaamheid (5) echt (4) eenheid (33) eenzaamheid (8) ego (45) eigenschappen (2) eigenwaarde (5) emancipatie (5) emergentie (2) emotie (13) empathie (5) en-en (23) endogene depressie (1) energie (13) erkenning (8) ethiek (9) etiquette (6) evenwaardigheid (51) evolutie (23) faalangst (1) fabel (1) feedback (2) filmpje (79) filosofie (18) fraude (9) Freud (2) functioneren (4) gebreken (1) gedragsverandering (5) geduld (2) geest (3) geheugen (3) gekwetstheid (6) geld (5) gelijk hebben of gelijk krijgen (7) gelijkmoedigheid (4) geloven (18) geluk (34) genade (5) genot (1) Gestalt (1) Getuige (5) gevoelens (35) gezag (1) gezichtsverlies (3) gezondheid (5) gezondheidszorg (1) GGz (2) go with the flow (2) God (41) goedgelovigheid (3) gokken (1) grenzen (9) hechting (1) heelheid (8) hersenen (4) hier en nu (8) holisme (2) hoofdzonde (3) humor (12) ideaalbeeld (2) identificatie (10) identiteit (13) ik-boodschap (1) illusie (12) imago (1) individualisme (5) innerlijke vrijheid (17) integriteit (3) Intelligent Design (1) Internet (3) intrinsieke waarde (1) intuïtie (8) InZicht (12) islam (2) jaloezie (4) jeugd (1) jezelf worden en zijn (12) jongeren (3) karakter (2) katafatisch (1) kenmerken (2) kiezen (10) kind (13) kosten (1) kracht (6) Krishnamurti (2) kuddegedrag (1) kunstmatige intelligentie (2) kwakzalverij (1) kwaliteit (16) kwetsbaarheid (5) l (1) leegte (15) leiderschap (4) leugens (9) levensfase (3) levenskunst (8) levensvragen (3) levensweg (3) licht (3) liefde (97) liefdesverdriet (3) lijden (1) loslaten (20) macht (23) machtsstrijd (9) magisch denken (7) man-vrouw verschillen (11) mannelijkheid (2) mannen (1) media (2) meditatie (14) metacommunicatie (8) metafoor (2) metafysica (5) milieu (1) mindfulness (4) misbruik (4) model (1) moraliseren (1) motto (1) mystiek (5) nabijheid (2) narcisme (4) natuur (5) negatie (16) neti neti (3) niet doen (22) NLP (1) non-duaal bewustzijn (6) non-dualiteit (41) omdenken (7) omgangsregels (3) onderwijs (3) onderzoek (8) ongelukkig zijn (4) onmacht (2) onrust (2) ontrouw (1) ontwikkeling (10) onverwerkt kindertrauma (3) oordeel (18) opvoeding (8) orgasme (2) Osho (6) ouderen (5) overgave (4) overheid (1) overvloed (6) panpsychisme (1) pantheïsme (1) paradox (27) Pareto principe (1) partnerkeuze (6) passie (2) pedagogie (2) perfectie (2) personeelsbeleid (2) persoonlijkheid (6) persoonlijkheidsstoornis (3) pesten (1) Peter principle (1) pijnlichaam (8) politiek (10) populair (11) positieve (11) privacy (1) processie (1) projectie (9) psychiatrie (4) psychofarmaca (1) psychotherapie (1) puberen (1) reïncarnatie (2) relatie (17) relatievaardigheid (5) respect (32) rijkdom (2) rol (4) romantiek (5) rust (5) ruzie (5) samensmelten (10) schaamte (2) scheiden (2) schizofrenie (1) schouwen (6) schrijfdrang (1) schuld (3) schuldgevoel (2) seks (14) selectie (3) sociale druk (4) somberheid (1) spel (3) spiegelogie (4) spijt (1) spiritualiteit (51) spreekwoorden (1) sprong (1) statistiek (1) status (1) sterven (5) stilte (15) straling (1) strategie (1) stress (5) synchroniciteit (14) taal (16) Taoïsme (18) tederheid (1) Tegenwoordigheid (2) The Secret (2) The Work (1) therapie (1) tijdgeest (5) toeval (5) Tolle (18) transcenderen (6) transformatie (5) transparantie (2) trend (2) tunnelvisie (1) twijfel (5) verandering (2) verantwoordelijkheid (12) verbinding (33) verdriet (2) vergeten (2) verlangen (5) verlatingsangst (1) verleiding (3) verlichting (14) verliefdheid (4) verlies (1) vermijding (1) vermoeidheid (1) verslaving (7) vertrouwen (18) verveling (2) verwondering (2) vicieuze cirkel (1) video (1) voeding (1) voelen (3) volgzaamheid (1) vragenlijst (2) vreugde (2) vrije wil (6) vrijen (3) vrijheid (90) waarheid (26) waarneming (7) ware (8) wederkerigheid (6) welzijn (7) wezen (2) wijsheden (10) wilskracht (2) woede (2) wu wei (23) yin en yang (4) zelfbeheersing (3) zelfbevestiging (3) zelfbewustzijn (8) zelfdoding (4) zelfkennis (12) zelfkritiek (1) zelfoverschatting (2) zelfrealisatie (12) zelfvertrouwen (5) zelfverwerkelijking (2) zelfwaardering (5) Zen (2) ziel (14) Zijn (11) zin van het leven (10)