Waar elke politieke partij naar zou moeten streven
Wij mensen bestaan niet los van elkaar. Ons welzijn en onze
vrijheid wortelen in relaties: met anderen, met de natuur, met de generaties
die na ons komen. Het gemeenschappelijk belang is dan ook dat ieder mens -en
ieder levend wezen waarmee wij samenleven- de mogelijkheid krijgt om een
waardig, vrij en zinvol bestaan te leiden.
Waardigheid betekent dat niemand gereduceerd wordt
tot middel voor een ander. Praktisch betekent dit dat werk niet alleen een bron
van inkomen moet zijn, maar ook van erkenning en zingeving. Het betekent ook
dat zorg beschikbaar is wanneer iemand kwetsbaar wordt, en dat ouderen niet
worden weggezet als last maar als deel van ons gemeenschappelijk verhaal.
Vrijheid betekent dat mijn vrijheid ophoudt waar die
van de ander begint, zodat vrijheid gedeeld kan worden in plaats van bevochten.
In de praktijk vraagt dit om goed onderwijs dat ieder kind de kans geeft zich
te ontwikkelen, betaalbare huisvesting die ruimte geeft om eigen keuzes te
maken, en bescherming tegen vormen van uitbuiting die mensen klemzetten in
schulden of onzekere banen.
Gelijkheid betekent dat ieder telt, ongeacht afkomst,
vermogen of macht. Concreet betekent dit een rechtvaardig belastingstelsel
waarin de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen, en een samenleving
waarin discriminatie geen plaats heeft, niet op de arbeidsmarkt, niet in het
onderwijs, niet in de zorg. Het betekent ook dat dieren niet langer worden
gezien als louter productiemiddelen, maar als wezens die recht hebben op
vrijheid en een waardig bestaan.
Politiek is daarmee geen spel van macht alleen, maar een
oefening in het vasthouden en verdiepen van dit besef. De opdracht is het
doortrekken van emancipatie: steeds meer mensen, en steeds meer andere levende
wezens, betrekken in de kring van vrijheid en rechtvaardigheid.
Zo krijgt het gemeenschappelijk belang een toekomst: niet
het veiligstellen van privileges van enkelen, maar het vergroten van vrijheid
voor allen. Dat vertaalt zich in concrete keuzes: investeren in duurzame
energie en schone lucht, zodat ook toekomstige generaties vrij kunnen ademen.
Sterke publieke voorzieningen in zorg en onderwijs, zodat niemand buiten de
boot valt. En een landbouw en voedselvoorziening die recht doet aan zowel mens
als dier.
Het gemeenschappelijk belang is daarmee geen abstract
ideaal, maar een praktische koers. Het is de uitnodiging om onszelf niet te
verliezen in de roep om een sterke leider die belooft voor ons te beslissen,
maar om samen sterk te staan door te kiezen voor (vergroting van) vrijheid, (even)waardigheid
en gelijke rechten voor iedereen.
