Vrijheid en universele wetten

Marja de Vries is auteur van De hele olifant in beeld.
Volgens haar zijn er zeven universele wetten.

1. Alles dat bestaat komt voort uit één en dezelfde Eenheid of Bron.
2. In het universum bestaan verschillende niveaus van werkelijkheid. Dezelfde universele principes zijn werkzaam op al deze verschillende niveaus en daarom bestaat er eenheid en heelheid in het universum als geheel.
3. Alles vibreert en is beweging, omdat alles dat bestaat energie is. Energie volgt de weg van de minste weerstand. Wanneer energie vrij kan stromen wordt met een minimum aan inspanning een maximum resultaat geboekt.
4. Alle tegenstellingen kunnen verzoend worden 'op een hoger niveau' in de vorm van een synthese, die meer is dan de som van de delen.
5. Groei verloopt niet lineair, maar als een spiraalsgewijs proces. Ontwikkeling voltrekt zich niet geleidelijk, maar kent chaotische periodes, die voorwaardenscheppend zijn voor het ontstaan van ingrijpende veranderingen.
6. Dat wat we waarnemen als de fysieke werkelijkheid zijn de zichtbare gevolgen van niet-zichtbare oorzaken. Synchroniciteit is het multidimensionale feedbacksysteem, waarbij we de gevolgen van wat we met onze intentie hebben veroorzaakt, herkennen als een betekenisvolle gebeurtenis. Naarmate ons bewustzijn ruimer wordt, nemen we deze synchroniciteit vaker bewust waar.
7. Alles in het universum is samengesteld uit twee schijnbaar tegengestelde, actieve beginselen. Deze twee actieve beginselen bestaan als talloze verschillende paren met hetzelfde grondpatroon van uitbreiding en samentrekking en worden vaak aangeduid als het mannelijk en het vrouwelijk principe. Het mannelijk principe - uitbreiding - is naar buiten gericht. Het vrouwelijke principe - samentrekking - is naar binnen gericht. Deze twee tegengestelde krachten werken in partnerschap en wanneer ze niet verstoord worden, creëren ze een staat van dynamisch evenwicht.

Marja de Vries zou deze principes graag verweven in het onderwijs. Zij wil een cultuur creëren waarin kinderen in plaats vanuit een dualistisch wereldbeeld opgeleid worden vanuit een holistisch wereldbeeld.

In deel 1 van dit video-interview zegt zij: "Als we weten hoe groot de invloed is van overtuigingen op het leven, functioneren en presteren van kinderen, dan kunnen we dat bewuster aanwenden door positieve overtuigingen te hebben. Wanneer we focussen op de essentie van wat een kind is, dan nodigen we een kind uit om met die essentie naar buiten te komen".

“Er zijn culturen, waarbij de gemeenschap bij ieder kind wat geboren wordt vanaf de eerste dag weet wat dit kind komt doen. Ze geven dat kind een naam dat weergeeft wat het unieke talent is wat het kind komt doen. De hele gemeenschap gaat helpen zodat het kind dat optimaal kan ontwikkelen.
Daar loop ik warm voor, daar zet ik mij voor in. Dat zou je geluk kunnen noemen. Als dat wat je doet het liefst is wat je zou willen doen en het draagt ook nog bij aan het welzijn van anderen, wat wil je nog meer?”
Een antwoord zou kunnen zijn "vrijheid". Waarom niet elk kind gunnen om zelf uit te zoeken waar het eigen talent ligt en zelf te laten kiezen waarvoor het zich inzet?

Volgens de Vries worden kinderen in balans geboren, maar opgevoed door volwassenen die niet meer in balans zijn. Als gevolg raken kinderen ook uit balans.

Haar boek leest gemakkelijk, maar geeft -in tegenstelling tot wat je van wetten mag verwachten- weinig concrete handvatten. Marja de Vries studeerde biologie en ecologie en werkte tien jaar als textielkunstenares. En dat laatste hangt mogelijk samen met de lappendeken van inzichten, die zij schetst.

Erik van Zuydam

Wat er gebeurt met bewustzijn na de dood? Niets... Met bewustzijn is nog nooit iets gebeurd, en er zal nooit iets mee gebeuren, niet voor, tijdens of na de dood. Bewustzijn is het enige waar nooit iets mee gebeurt. Het is de onaantastbare stille ruimte waarin alles wat ‘gebeurt’ plaatsvindt. En zodra je beseft dat je deze stille ruimte bent, dan weet je dat jou niets kan gebeuren.

Van slome vormen naar snelle beeldcultuur

We zijn in staat tot het trekken van veel parallellen. Sommige vormen lijken krachtig, maar zijn weinig doortimmerd. Discutabele spirituele "visionairs" bijvoorbeeld proberen hun theorie een natuurwetenschappelijke tintje en daarmee status te geven. Veel naïeve volgers horen in de kromtaal een klok luiden en zijn onverschillig waar de klepel hangt. Zo worden God, liefde en bewustzijn soms in één adem genoemd met onuitputtelijke energie, dichtheid en trillingen.
Rationeel en logisch denken wordt genegeerd; gevoel en intuïtie daar gaat het om.
God is almachtig en liefdevol, dus is liefde alles, dat soort logica of zelfs dooddoeners.
Er zijn inderdaad veel mensen die blijven malen in hun hoofd met improductieve en depressief makende gedachten en de gevolgen van veel mentale stress is zichtbaar in het lichaam. Maar dat maakt een nuchter en gezond verstand nog niet overbodig. Verlicht worden is mooi, maar de aardappels moeten wel worden geschild.

Wie God gelijkstelt aan liefde, heeft veel uit te leggen, want hoe kan almacht en liefde samengaan? Het ligt dus complexer of nog liever: genuanceerder. Mogelijke antwoorden worden gegeven in een Theodicee, bijvoorbeeld dat God slechts activator was of omdat de mens pas iets heeft aan zijn vrije wil als hij er ook iets mee te kiezen heeft.

Vaak wordt een vergelijking gemaakt tussen liefde en stromende energie.
Energie is neutraal, kent een potentiaal en stroomt van hoog naar laag. Energie is vooral geassocieerd met kwantiteit. Het is het systeem waarbinnen energie kan worden ingezet dat op kwaliteit wordt beoordeeld, bijvoorbeeld een elektrische auto met een grote actieradius en als kwaliteiten stil, schoon en mobiel.
Liefde kent een positieve intentie en heeft een potentie om energie vrij te maken en om gelijkwaardiger te maken. Liefde is allereerst geassocieerd met kwaliteit, van laag in de vorm van verliefdheid naar hoog bij “ware liefde”. Het heeft in al haar vormen van doen en laten een ongrijpbare aard, die weer wel ervaren kan worden.

Liefde en energie kunnen dus wel aan elkaar worden gerelateerd, maar indirect. Directe koppelingen als "liefde is de meest dichte energie" of "alles is liefde" leveren weinig inzicht op over het wezen van liefde.

De tendens, dat we steeds minder aan logica en één waarheid hechten, is reeds lang geleden ingezet. We gaan communicatie steeds meer alleen gebruiken met het oog op haar effect. Het laten varen van de aanspraak op waarheid en het verschuiven naar het nut ervan heeft voordelen, maar natuurlijk ook nadelen. Zo maakt het fenomeen dat veel zaken gebaseerd zijn op vertrouwen het nu voor velen veel belangrijker of het imago positief en krachtig is dan de vraag of dit vertrouwen of imago realistisch is en ergens op is gestoeld. Wanneer deze relatie teveel wordt losgelaten, zoals de laatste decennia in de religie, wetenschap of de economie uit machtswellust, luiheid, onverschilligheid of hebzucht is gebeurd, dan raakt vrijwel alle vertrouwen zoek.

De technieken om beeld(en) realistisch te maken zijn door het inzetten van computers zo krachtig geworden en worden zo veelvuldig over ons uitgestort dat we soms niet meer weten of we iets hebben gezien in de media of dat we het zelf hebben meegemaakt. Tijd en moeite om het te checken nemen we niet. En misschien is dat ook niet altijd zo erg. Wat wel erg kan zijn is dat we door die twijfel bang of onzeker kunnen worden gemaakt en daarmee afhankelijk. Een twijfel die bijdraagt aan bewustwording is mooi, maar een twijfel die ervoor zorgt dat we ons verliezen in nieuwe schijnzekerheden is gevaarlijk.
Waarheid kan nooit worden gevonden binnen een vorm of binnen een idee van vormloosheid.

“Onder druk wordt alles vloeibaar”
Wanneer je energie toevoegt aan vaste vormen dan worden die meer plastisch. Bijvoorbeeld warmte toegevoegd aan ijs, zorgt dat ijs vloeibaar wordt tot water. De watermoleculen trillen los van het netwerk en kunnen later weer in een andere samenstelling vorm aannemen.
De beeldspraak van stromende energie is ook bruikbaar wanneer we beschrijven wat er gebeurt op het niveau van de samenleving en tussen individuen. Liefde is een potentie die aarzelende mensen de kracht kan geven om verbinding te maken. Wanneer die verbinding is gemaakt kan liefde stromen als ware beide geliefden een energiebron voor elkaar. Die energiestroom kent een aantal lagen, want het draagt op fysiek niveau bij in de vorm van seksuele energie aan de voortplanting. Op individueel niveau draagt het bij aan een stabiele verbinding. En die stabiliteit is gunstig voor het nageslacht en voor de sfeer in de samenleving. Op het niveau van bewustzijn kan liefde leiden tot persoonlijke ontwikkeling.
Op het niveau van de samenleving kan ook de beeldspraak van stromende energie worden toegepast. De individualisering leidt tot steeds lossere relaties en samenwerkingsvormen. Tijdelijk veranderen van orde naar chaos is heel gewoon en leidt hopelijk tot verbindingen van hogere orde. Scholieren en studenten worden minder gestuurd op verwerven van kennis en meer op het ontwikkelen van hun talenten om zichzelf te presenteren en om verbanden te leggen en verbindingen aan te gaan. Ontbrekende kennis wordt wel gegoogled. De verantwoordelijkheid om integer en authentiek te zijn wordt vooral bij het individu gelegd en nauwelijks getoetst.

Door moderne media als Internet en Twitter wordt er steeds sneller en mondialer gecommuniceerd in creatieve vormen. Identiteiten worden aangenomen, gefingeerd en verlaten. Pasfoto’s worden vervangen door avatars, want waarom zou je een relatie leggen tussen uiterlijk en inhoud? En wanneer je jouw boodschap niet binnen 140 tekens kunt overbrengen, ben je niet "to the point" genoeg.
De kwaliteit van een individuele bijdrage wordt vooral zichtbaar door de snelheid waarmee quotes en retweets worden gegenereerd. Wie permanent op de media aangesloten is, kan 24 uur per dag deelnemen aan de actuele discussie. Sluit je je een dag later aan, dan heeft reageren weinig zin meer. Er is alweer een ander trending topic. Je kunt dit fenomeen een energie met hoge trilling en een hoge of lage dichtheid noemen, maar er is weinig goddelijks en liefdevols aan. Het kan bijdragen tot revoluties, bevrijding en een ontwakend bewustzijn, dat weer wel.

Valkuilen bij meditatie en spirituele groei

Wie de voordelen van mediteren wil genieten moet voorbereid zijn op een paradoxale ervaring: hoe harder je jouw best doet hoe minder je bereikt, maar ook hoe gemakzuchtiger je jouw doelen wilt bereiken, hoe minder je bereikt.
Doen door niet-te-doen en Leven in het Nu, het klinkt zo simpel om alleen maar te zijn, maar is het dat ook?
De techniek van mediteren is erop gericht om je geest te verlossen van onnodige gedachtes en hersenactiviteit, maar hoe harder je probeert geen onnodige gedachten te hebben, hoe harder ze aan je opdringen. “Denk niet aan een witte olifant”.
Je zou haast gaan twijfelen aan je mentale kracht en zelfbeheersing.
Om tot ontspanning te komen, probeer je tijdens een meditatie te focussen.
Deze focus kan zijn op onze ademhaling, een woord (mantra) dat we herhalen, sensaties in ons lichaam (ruiken, voelen, luisteren of proeven).

Hier zijn enkele veelvoorkomende valkuilen waar je op moet letten. 

• Het zoeken naar snelle resultaten. Meditatie en spirituele groei zijn processen die tijd en toewijding vergen. Als je te veel gefocust bent op het snel behalen van resultaten, kun je gefrustreerd raken en opgeven. 
• Het vermijden van pijnlijke emoties. Sommige mensen kunnen geneigd zijn om pijnlijke emoties te vermijden door te mediteren of zich te richten op spirituele groei. Dit kan echter averechts werken en je groei belemmeren. Het is belangrijk om ook de moeilijke emoties te erkennen en te accepteren. 
•  Het vasthouden aan dogma's. Sommige mensen kunnen dogma's of rigide overtuigingen vasthouden over spirituele groei, meditatie of religie. Dit kan leiden tot dogmatisch denken en het vermijden van nieuwe ideeën en perspectieven. 
• Het vergelijken van jezelf met anderen. Het vergelijken van je eigen meditatie- of spirituele praktijk met die van anderen kan leiden tot gevoelens van minderwaardigheid of superioriteit. Het is belangrijk om je eigen pad te volgen en niet te veel te vergelijken met anderen. 
• Het verwaarlozen van je dagelijkse verantwoordelijkheden. Meditatie en spirituele groei mogen niet ten koste gaan van je dagelijkse verantwoordelijkheden, zoals werk, relaties en persoonlijke verzorging. Het is belangrijk om een gezonde balans te vinden tussen je spirituele praktijken en je dagelijkse leven.

Eckhart Tolle, een spiritueel raadsman, beveelt (net als alle meditatiecoaches) aan om gedachten en sensaties die opkomen tijdens het mediteren gewoon te laten zijn. Het gaat er Tolle om open te staan voor wat het bewustzijn binnenkomt in de ruimte of pauze tussen deze gedachten en sensaties. Wat dat is, is voor iedereen persoonlijk, maar paradoxaal volgens Tolle ook universeel. Voor wie het niet lukt om open te staan en blijft hangen (rond”tollen”) in negatieve gedachten heeft Tolle het begrip pijnlichaam geïntroduceerd, een soort oud zeer, dat hij koppelt aan het ego. Beiden zijn een soort negatieve energie opgebouwd uit oude pijnen en kwetsuren. Zij proberen te groeien in het nu omdat zij schreeuwen om verwerking.

De kunst is deze groei toe te staan zonder je daarmee te identificeren. Het ego en het pijnlichaam zijn geen realiteit, maar proberen dit te worden en houden je vervolgens af van wat reëel is in het nu. De reden dat je dit risico loopt komt omdat het "ware" zelf "vormloos" is en voortdurend zoekt naar vormen waarmee het zich kan identificeren. Door dit proces te observeren, zonder identificatie, en ruimte te maken voor wat er meer is, groeit het bewustzijn. Tolle noemt dit het nieuwe bewustzijn. Oefeningen om identificatie los laten laten je de vraag stellen "Wie ben ik?" en laten je ontdekken dat het goed leven is zonder een concreet antwoord.

Deze fenomenen maken mediteren en spirituele groei zo lastig: twee stappen vooruit, een stap achteruit. Lastig des te meer wanneer je er sensationele verlichtingservaringen van verwacht. Mogelijk zijn die ervaringen er, maar ook dan is het zaak om je er niet mee te identificeren om de spirituele groei niet te frustreren. Dit soort ervaringen (ook soms in de ruimte en de stilte van de natuur beleefd) vallen je toe en kunnen niet met je verstand worden opgeroepen. Het ego zou wel willen, maar moet constateren dat het gebeurde door niet te doen.

Meditatie is een oefening in het niet doen.

Zie ook deze video van Eckhart Tolle.
Meer lezen over Tolle? Klik hier of op de tags en steekwoorden hieronder.

In het huis van de wijsheid

Christa Spannbauer interviewt in haar boek “In het huis van wijsheid” met als ondertitel “Spirituele leraren geven hun visie op onze tijd” zeven leraren. Eén daarvan is Willigis Jäger.

Als leraar begeleidt hij anderen om hun bewustzijn helder te krijgen, want zolang een mens door zijn problemen van alledag en door zijn persoonlijkheidsstructuur belast wordt, kan hij innerlijk niet tot rust komen en in wezen ook niet werkelijk zen beoefenen. De volgende vraag van Christa aan Willigis luidt:

Is dit inzicht de reden waarom je weg je de laatste jaren in de richting van een integrale spiritualiteit heeft geleid, in een `west-oosterse wijsheid', zoals je die tegenwoordig noemt?

Ik heb heel duidelijk ingezien dat de basisstructuur van alle spirituele wegen hetzelfde is. Het gaat altijd om een afname van het ik, zodat er iets tevoorschijn kan komen wat in ieder mens als het `eigenlijke' kenbaar wordt, maar door de ik-activiteit voortdurend wordt afgedekt. Wie dit begrijpt, probeert zijn ik door middel van de aanwijzingen in zen of contemplatie zover terug te brengen, dat het geen belemmering meer vormt voor het ervaren van een nieuw niveau van bewustzijn. Een spirituele oefening hiervoor is het leeg maken van het bewustzijn: je aanvaardt niets wat het ik naar voren brengt. Alles wat komt mag er zijn, maar krijgt geen aandacht. Je blijft in het zuivere schouwen van de leegte. Zuivere aandacht, schouwen in het naakte zijn. In de christelijke mystiek heet het zijn, in zen is het de oefening van shikantaza. Deze basisstructuur vind je met minimale afwijkingen in alle spirituele wegen en daarom onderwijs ik vooral de praktijk van de weg, want die is voor mij van beslissende betekenis. Het gaat hierbij niet zo zeer om de religieuze achtergrond waaruit deze oefeningen voortkomen, maar om de weg als zodanig. Hoe ieder mens afzonderlijk deze ervaring dan een plaats geeft, welke wereldbeschouwing en welke religieuze overtuiging hij eraan verbindt, is zijn persoonlijke zaak. Dat kan een christelijke of een boeddhistische visie zijn of een visie vrij van elke wereldbeschouwing. Het laatste betekent niet dat de mens dan zonder ruggensteun is; voor hem is het nieuwe ervaringsniveau van de `leegte' de ruggensteun. De volheid van het niets wordt in de leegte zichtbaar en ervaarbaar - zij vormt de rationeel niet te begrijpen achtergrond van ons leven.

Bestaat de vrije wil?

Er zijn filosofen en wetenschappers die onbewuste hersenactiviteiten voorafgaand aan een handeling als bewijs aandragen dat de vrije wil niet zou bestaan. Wanneer de mens een hand opsteekt, dan is er ongeveer een halve seconde voor het starten van deze handeling hersenactiviteit zichtbaar. Betoogd wordt dat men zich dan pas bewust zou worden van dat besluit. Alsof de mens verbaasd zou kijken naar het heffen van zijn arm en vliegensvlug een reden zou gaan verzinnen voor het gebaar.
Natuurlijk is het zo dat de hersenen duizenden handelingen voorbereiden en uitvoeren zonder dat we ons daarvan bewust zijn. En dat is maar goed ook en een geruststellende gedachte. Het betekent dat we ons bewustzijn meestentijds beschikbaar hebben voor onszelf.
Wetenschapsjournalist Mark Mieras schrijft in zijn boek Liefde, “wat hersenonderzoek onthult over de klik, de kus en al het andere” dat mensen de reden waarom zij voor hun partner kiezen niet goed kunnen begrijpen. Zoals bekend, is liefde deels een mysterie, dus in principe klopt dat, en sommigen zullen achteraf een reden proberen te verzinnen om hun partnerkeuze een logisch fundament te geven (cognitieve dissonantie reductie theorie). Volgens Mieras kiest de mens een partner waarvan de genen duidelijk zullen verschillen met het oog op gezonde kinderen oftewel om inteelt te voorkomen. Maar wanneer vrouwen aan de pil zijn (en dus ook bij zwangerschap) kiezen ze een man die op ze lijkt.


Er zijn nu eenmaal verschillende lagen waarop de gevolgen van een keuze werken. We willen kinderen, maar we willen ook onze vrijheid deels behouden. Een vertrouwde partner waarop je aankunt bij de opvoeding maakt dan het aangaan van een beslissing met jarenlange gevolgen wel gemakkelijker.
Voorgaande is alleen een probleem voor degene die maar één verklaring wil voor het begrijpen van menselijke keuzes. Mensen kiezen op rationele en emotionele gronden en soms ook nog intuïtief.
Het is niet òf-òf, maar ѐn-ѐn. Het is vooral dat we in het maken van onze keuzen niet zeker van alle relevante overwegingen zijn, ook al besteden we er nog zo veel tijd aan om ze te vinden. Of we het willen of niet, die onzekerheid voelt onvrij. Er zijn namelijk consequenties die we niet kunnen over- of voorzien, er zijn op verschillende niveaus gevolgen wat het complex maakt en er zijn verschillende gewichten die we aan alternatieven kunnen hangen zodat het geen simpele afweging is of een gebalanceerde optelsom van overwegingen.
Mensen die wat spiritueler ingesteld zijn zouden het niet anders willen. Ze gaan er vanuit dat de juiste invallen komen in de ruimte die zij scheppen tussen de gedachten en gevoelens. Een nachtje erover slapen, wachten op het juiste moment, komt tijd komt raad, het zijn allemaal adviezen om een beslissing niet te strak te plannen en ruimte te laten voor wat het hogere Zelf wil.
Wikipedia:
Met het Zelf wordt het onderscheid aangeduid dat het ene individu van het andere lijkt los te maken (alhoewel men er tenslotte van uitgaat of toe besluit dat dit Zelf voor iedereen ook hetzelfde ene Zelf is en als zodanig dus iedereen verbonden is). Het wordt dus alleen maar onderscheiden voor het gemak, naar analogie met het onderscheiden zijn van de relatieve personen die elk door het (dus ‘hun’) Zelf worden gedragen. Dit paradoxale onderscheid wordt vaak allegorisch weergegeven in de vorm van de relatie tussen de oceaan (het Zijn) en de individuele golven (de Zijnden).
Tot zover. 

We komen er dus niet uit. 

De wil kan zowel vrij als niet vrij zijn (ѐn- ѐn).

De waarheid buiten woord en beeld

Kunnen we nog zelf nadenken?

“Het is buitengewoon angstaanjagend om in een maatschappij te leven waarin waarheid niet meer bestaat”, aldus filmmaker Erik Gandini op Videocracy van de IDFA.
Videocracy gaat over de Italiaanse maatschappij waarvan de cultuur vorm gegeven is door Berlusconi. Sleutelwoorden zijn egocentrisme en plat hedonisme. Ook de website Youtube waar gebruikers videofilmpjes uploaden en bekijken en bepalen wat populair is, wordt als een voorbeeld van videocracy genoemd.
Voor de komst van de beeldcultuur was er al twee eeuwen sprake van de woordcultuur (logocratie).
We zijn er aan gewend om kritisch te luisteren naar andermans woorden en we weten dat beelden gemanipuleerd kunnen worden. We worden als individuen steeds meer teruggeworpen op ons zelf om zelf te bepalen wat waar is en wat niet. We worden geacht zelf na te denken, maar hebben niet altijd de tijd of het zelfvertrouwen om alles goed uit te zoeken. Het gevolg is volgzaamheid naar charismatische leiders, onverschilligheid, achterdocht, kopieergedrag en minder verantwoordelijkheid nemen voor integer zijn en soms agressie. Hoe je overkomt is belangrijker dan wat je overbrengt. Photoshop-pen maakt fotomodellen nog perfecter dan ze al zijn.

"Leugentjes voor bestwil" zijn eerder regel dan uitzondering. "Beter de halve waarheid verteld dan de genuanceerde hele waarheid", want "wat niet weet wat niet deert" en "als je ze niet kunnen overtuigen, kun je ze beter verwarren".

Vechten om de aandacht en de waarheid

We willen zelf de waarheid van wat tot ons komt bepalen, maar we hebben er geen idee van of de toestroom in de media onafhankelijk is en ongemanipuleerd.
De waarheid ligt in het midden, maar dat betekent eerder dat het een evenwicht is tussen de krachten die aan haar trekken dan dat het de oorspronkelijke vindplaats is.
Hoe meer informatie tot ons komt, des te meer zijn we geneigd om de conclusie te trekken dat de waarheid niet bestaat. Geschiedvervalsing is zo oud als de wereld. Het maken van canons helpt niet echt om de laatste vormen van zuivere kennis te bewaken.
We gaan dus steeds meer dat geloven wat goed voelt, maar aan de stoelpoten van autoriteiten wordt voortdurend gezaagd. Dat laat onverlet dat we bereid zijn om kortstondig achter iemand of een hype aan te lopen, maar dat net zo lang als we er heil en toegevoegde waarde en eigenbelang inzien.
Eerlijkheid duurt het langst en dat begint steeds meer te betekenen dat iemand die eerlijk is later welvaart zal genieten dan iemand die het niet zo nauw met ethiek neemt.
Het leidt tot een versneld losmaken van structuren, maar ook tot zelfontwikkeling. Is deze ontwikkeling negatief? Dat is maar hoe je er tegenaan kijkt. Het lijkt een beetje op een processie van Echternach: “drie stappen vooruit en twee stappen achteruit”. Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) meent dat de "tijdgeest tegen positief nieuws is". De beleving van ons geluk is relatief: hoe slechter het economisch gaat met anderen, hoe gelukkiger we ons voelen. Het is het geluk van ontbreken van pech.
Het leidt tot een schifting tussen hen die flexibel zijn en discipline bezitten om mee te gaan met de veranderende eisen en hen die niet weten te timen en te kiezen wat ze wel en niet aanhalen.

Bron van inspiratie

Voor wie zoekende is, is er Internet. Het is de plaats waar de twijfel wordt gezaaid en waar snel achtergrondinformatie valt te halen.
Voor wie de antwoorden zoekt in de spiritualiteit bij goeroes, die vrijblijvend hun boodschap delen, is er goed nieuws. Je hoeft slechts open te staan voor wat er in jouw bewustzijn komt tussen jouw gedachten en gevoelens in. Je hoeft slechts observator te zijn bij wat er in jou omgaat en wat er bij jou binnenkomt, zonder je te identificeren met je ego, gedachten en gevoelens.
Je bent niet jouw ego, je hebt een ego.
Dat is een bemoedigende boodschap, want daarvoor hoef je niet geschoold te zijn en je hoeft niet te kiezen. Het kost ook geen geld, het kost weinig tijd en roept op om niet tot het uiterste te gaan.
Het is een boodschap die precies op tijd op komt in een wereld die vooral om geld verdienen lijkt te draaien en eeuwig geldig lijkt te zijn, want het roept op om te ontwaken en te leven in het Nu.

Het is niet alleen Eckhart Tolle die deze boodschap brengt, maar met hem vele denkers die een integratie hebben gevonden van westerse en oosterse filosofie.
We hebben de grenzen bereikt van het verzamelen van materie en geld. Het is nu weer tijd voor het immateriële. 

Het vermogen om verhalen te zien in het moment is een krachtige manier om verbondenheid te voelen met de wereld om ons heen en met andere mensen. Het stelt ons in staat om empathie te tonen, verschillende perspectieven te begrijpen en dieper te graven in de complexiteit van het leven. Het kan ook een bron van creativiteit en inspiratie zijn, omdat het ons uitnodigt om de wereld op nieuwe en betekenisvolle manieren te zien.

Het zijn ook filmmakers als Michael Moore met Capitalism: a Love Story en schrijvers als George Kinder met zijn boek Life planning (bol.com) met als ondertitel de ontbrekende schakel tussen geld en gevoel. Het is de bevestiging dat een (on)prettig leven alles te maken heeft met onze kijk op geld. Onze opvattingen en overtuigingen over geld zijn de werkelijke belemmeringen in onze zoektocht naar een ontspannen leven. En in die belemmering ligt ook de angst om te staan voor de waarheid. Niet de objectieve waarheid, maar dat wat jouw geweten zegt.

Getuige bij integraal schouwspel

De wereld is een schouwtoneel

Elk krijgt zijn rol en speelt zijn deel

Het woord persoon komt van het Latijnse woord voor “persona: masker of rol”. Toneelspelers in de oudheid hadden maskers voor om uit te beelden wie zij voorstelden en welke rol zij speelden.
Het geheel van regisseur, toneel, toneelspelers en publiek zou je kunnen zien als een metafoor voor ons bewustzijn en persoonlijkheid. Het toneel en de achtergrond staat dan voor het on(der)bewuste, de toneelspelers voor de diverse rollen die wij en ons ego spelen, de projecties die we doen op anderen en het publiek voor de buitenwereld en dat deel in onszelf dat zichzelf observeert. Een goede regisseur probeert ervoor te zorgen dat het toneelstuk zich gedurende haar levensduur ontwikkelt en in kwaliteit groeit.
Belangrijk is om je te realiseren dat geen van de onderdelen van het toneelstuk een apart (onderdeel is van de) persoon is die jij (zelf) bent. Die vergissing is in de historie vaak gemaakt. Velen hebben gedacht dat er binnen de mens een klein mensje zat die het geheel bestuurt.

Wikipedia meldt hierover het volgende.

De term Homunculus (Latijn voor mannetje) wordt vaak gebruikt als een personificatie van het bewustzijn of een interne instantie die indrukken uit de buitenwereld interpreteert en integreert. De homunculus kan ook worden gezien als een gebied in de hersenen waar indrukken worden samengevat of geïntegreerd. Vaak wordt daarbij verwezen naar de theorie van Descartes die aannam dat het bewustzijn zetelde in de pijnappelklier in de hersenen.
Een veel geuite kritiek op de homunculus is dat van eindeloze herhaling (regressus ad infinitum). Dit wordt ook wel het Droste-effect genoemd. In moderne psychologische theorieën over het bewustzijn, executieve functies en centrale coördinatie lijkt soms ook een homunculus binnen te sluipen. Waarin deze theorieën zich echter van vroegere theorieën onderscheiden is dat men beter dan voorheen in staat is aan te geven welke mechanismen in de hersenen bij dergelijke functies betrokken zijn. Aangenomen wordt dat de homunculus niet slechts met een klein gebiedje in de hersenen, maar met een omvangrijk netwerk van de frontale cortex is verbonden.
Tot zover Wikipedia.

De benadering van het bewustzijn en de persoonlijkheid als een samenhangend groter geheel doet denken aan het boek de Gestaltbenadering van Fritz Perls, grondlegger van de Gestalttherapie.



In Gestaltbenadering beschrijft Perls op onnavolgbare wijze hoe de Gestaltbenadering uit observeerbare feiten van het menselijk gedrag ontstaat. De mechanismen van de neurose en de technieken van de therapie worden consequent uiteengezet, waarbij Perls van veel verrassende en vaak heel subtiele inzichten blijk geeft. De Gestalttherapie graaft niet in het zogenoemde onbewuste en ontkent evenmin het bestaan van een authentiek Zelf, maar houdt zich aan wat men zich in het nú gewaar is. Op drie niveaus - denken, spelen en handelen, die op zichzelf een eenheid vormen - richt de mens zich op de wereld volgens het -altijd veranderende proces van de vorming en de afsluiting van de Gestalt, wat een noodzakelijk verstoren en herstellen van het lichamelijke, het psychologische en het sociale evenwicht inhoudt. Dit proces is in Perls' opvatting voorwaarde voor alle groei.
Tot zover de boek omschrijving van Perls.

Dat gedeelte van het bewustzijn dat waarneemt wordt ook wel geïntroduceerd als de getuige, bijvoorbeeld door Omkar Dingjan en Divyam Kranenburg, twee trainers die het AUMM instituut hebben opgericht. Zij geven onder meer trainingen gericht op de heling van het (gekwetste) innerlijke kind. Dat innerlijk kind moet je net zo opvatten als de toneelspelers op het toneel of als metafoor. Zij spelen niet echt zichzelf, maar je kunt er veel van leren en mee doen.


Zij introduceren in hun boek, naast het kind en de volwassene, de getuige.

De getuige

De ‘getuige' is de toeschouwer van je doen en laten, van je emoties en gevoelens, verlangens en behoeften. Er is altijd iemand die ziet en ervaart wat je doet en wat er gaande is - dat is de getuige. Door de getuige kun je afstand nemen van, en kijken naar wat er gebeurt tussen het kind en de volwassene, zonder erin betrokken te raken. Door deze afstand kun je uit de identificatie met het kind stappen en het verleden loslaten. In deze ruimte kun je helen. Wat het kind toen niet kon, kan het nu ook niet. Dit kan alleen de volwassene, met hulp van de getuige.
Alleen deze twee kunnen de realiteit onder ogen zien.
De getuige kan in het hier en nu zijn. Dat is de enige ruimte waarin de waarheid ervaren kan worden en heling kan plaatsvinden.
Tot zover.

Eckhard Tolle introduceert het pijnlichaam als een aparte identiteit binnen in jezelf, een soort parasiet, die zich voedt met negatieve situaties in je leven. Het pijnlichaam is dat deel van je Ego dat zich voedt met negatieve gedachten. Het is ontstaan uit een diep ongelukkig zijn van jezelf of overgenomen van belangrijke anderen.
Door de werking van het pijnlichaam als een soort getuige te observeren en te accepteren kun je het weer oplossen.

Het bewustzijn en je persoonlijkheid bestaan dus uit onderdelen die er tegelijkertijd zijn en er niet zijn, die een aantoonbare werking hebben, maar geen aanwijsbare werkelijkheid.

Tenslotte een paar woorden ter relativering.

Wanneer er dit besef is dat de waarnemer=het waargenomene, dat zij helemaal hetzelfde zijn, dat jouw ego alle ervaren eigenschappen ervan is, dan besef je dat er geen ontsnappen aan is. Wat is, dat is. Meer is er niet. Je kan de mooiste vergezichten bedenken, maar deze zijn geen realiteit. Jouw realiteit is jouw bestaan op dit moment. Elke verwerping daarvan, is het ontkennen van de realiteit van het leven.
De Waarheid zit in jezelf, in datgene wat zich gewaar is van alles wat je doet, wat je denkt, wat je voelt en ziet. Het is die instantie, die altijd aanwezig is. De objectieve getuige van jouw 'ik'. Jouw 'ik' is maar een deel van wat je werkelijk bent. Het 'ik' is de som van alle overtuigingen, herinneringen, beelden en conditioneringen, die je aan jezelf hebt gekoppeld. Dat wat je werkelijk bent is de som van dat 'ik' en de Getuige.
De Getuige is geen ervaarbaar iets. Er is alleen een realisatie van zien, van horen, van voelen, van ruiken, van denken. De getuige kijkt toe, maar jouw denken doet wat met de waarneming. Dat kun je waarnemen. Je kan 'horen' wat je denken doet. Wie of wat hoort kan je niet gewaarworden. Je beseft dat er 'iets' in je is, dat hoort. Meer is (vooralsnog) niet mogelijk. Zoek de Getuige niet, want je bent het zelf, maar dan zonder de zoeker.
Tot zover

Maar hoe moet dat verbinden en niet-verbinden, waar zit de logica?
Osho geeft een tip in “Meditatie, wat is dat?

Je kunt de mind nooit overstijgen als je doorgaat hem te gebruiken. Je moet een sprong maken en meditatie staat voor die sprong. Daardoor is meditatie onlogisch, irrationeel. En ze kan niet logisch gemaakt worden; ze kan niet tot rede worden teruggebracht. Je moet dit ervaren. Alleen als je het ervaart, weet je wat het is.
Dit moet je proberen: denk er niet over na, probeer het - probeer getuige te zijn van je eigen gedachten. Ga er ontspannen bij zitten, doe je ogen dicht, laat je gedachten voorbij glijden net als op een scherm beelden voorbij glijden. Zie ze, kijk ernaar, maak er objecten van. Een gedachte komt op; kijk er intens naar. Denk er niet over na, kijk er alleen naar. Als je erover gaat nadenken, ben je geen getuige - dan ben je in de val gelopen.

Tot zover Osho. De oplossing is dus niet helemaal in woorden te vangen, je moet experimenteren.

Is alles liefde?

Dooddoeners

"Alles is liefde"; "alles is energie"; "alles is bewustzijn". Van deze simplificaties word je niet veel wijzer. Wanneer iets alles is, ben je niets wijzer.
"Goed en slecht zijn schijnbare tegenstellingen". Je kunt wat je slecht vindt ook zonder oordeel omschrijven als "het ontbreken van het goede". Of "koude bestaat niet, er is alleen maar gebrek aan warmte". Koude en warmte zijn graden van temperatuur. "Duisternis is het ontbreken van licht".
Deze eendimensionale opvattingen van moraal, warmte en licht snijden meer hout. Wanneer je iets als ontwikkeling beziet, realiseer je je ook dat je iets moet toevoegen om iets te veranderen.
Een voorbeeld is de criminele jongere. Wanneer je zijn levensloop ten goede wil laten ontwikkelen kan een liefdevolle begeleiding wonderen doen.

Van dualiteit naar dynamiek

Je kunt de wereld bekijken in tegenstellingen: liefde en haat; sterk en zwak; wijs en dom. Je kunt de wereld ook bekijken in termen van ontwikkelingen. Eendimensionale ontwikkelingen van zwak naar sterk, van onverschillig naar liefdevol, van onverantwoordelijk naar verantwoordelijk.
Mensen zijn vrij om keuzes te maken en om wel of niet relaties aan te gaan. Wanneer zij zich binden in een relatie, maken ze een keuze en zijn ze een deel van hun vrijheid kwijt, maar hebben op een hoger niveau vrijheid en liefde gewonnen. Dat is de kwaliteit van een goede relatie.

Kwaliteit in ontwikkeling

In de vergelijking van Einstein, e=mc2, wordt een relatie gelegd tussen energie en massa. Een mooie houten tafel is zowel massa als energie. Maar het is ook vorm. De timmerman en het hout van de bomen worden omgevormd tot iets moois. Daarvoor is leven nodig: van de timmerman en van bomen. De creatieve vaardigheden van de timmerman zorgen voor de mooie tafel.
In de tafel komen liefde, energie en bewustzijn bij elkaar. Had de timmerman geen zin of geen talent dan was er geen mooie tafel ontstaan.

Het is een kenmerk van het leven dat het zich ontwikkelt in bewustzijn. Deze ontwikkeling start telkens opnieuw en als het goed is komt de ontwikkeling telkens een klein stapje verder.
Het is daarom belangrijk dat we elkaar de kans gunnen en geven om telkens weer opnieuw te ontwikkelen. Dan krijgen liefde, kracht en bewustzijn steeds meer vorm, kwaliteit en niveau en wordt de stelling dat alles liefde, energie of bewustzijn zou zijn, steeds meer realiteit.

Zie ook Spirituele dooddoeners.

Hans Laurentius schrijft in "Rozengeur & Prikkeldraad".
"Alles is EEN, is gelul.
Er is geen 'alles', 'alles' is veelvoud,
gefragmenteerdheid.
Er is NIETS".

Intuïtief leven, neem de tijd

Er is de laatste tijd een positieve herwaardering van de invloed van het onbewuste en de intuïtie. Intuïtie is een vorm van kennis of begrip die niet noodzakelijkerwijs voortkomt uit logisch denken, redeneren of bewuste analyse, maar eerder uit een gevoel van innerlijk weten of direct inzicht. Het is een onmiddellijke reactie op een situatie, persoon of idee die dieper gaat dan het bewuste denken en zich manifesteert als een gevoel, een indruk of een beeld.



Of deze aandacht voor intuïtie gunstig uitpakt voor degene die het toepast, hangt af van zijn motivatie en zelfkennis. Doet hij of zij het om er financieel beter van te worden, zonder tegelijkertijd meer gericht zijn op een gebalanceerde levensstijl dan kon hij wel eens van een koude kermis thuis komen.
“Bezint eer gij begint”, “eerst ergens een nachtje over slapen” en “de eerste ingeving is vaak de juiste” lijken met elkaar in tegenspraak.

Belangrijk uitgangspunt van degene die meer op zijn intuïtie wil vertrouwen is zelfkennis. Wie weet dat hij impulsief is en achteraf bezien vaak te snel reageert, weet ook dat hij meer aandacht moet besteden aan wat er echt als eerste in zijn hoofd opkomt. Is die gedachte een intuïtie of een wens? Zelfkennis op dit punt betekent geen direct oordeel te geven aan wat er aan gedachte opkomt. Wil een gezonde overweging een kans maken, dan moet de beslisser een goed onderscheid kunnen maken tussen informatie en emotie. Een emotie kan gezien worden als een vorm van informatie en aldus worden behandeld alvorens de persoon besluit deze te uiten of zich er door te laten overspoelen. Naast emotie kent een mens intuïtie. Het is een gelukkige omstandigheid dat er voor een beslissingsproces waarbij gekozen wordt voor het een, tegen het ander drie bronnen van informatie zijn: ratio, emotie en intuïtie. Er is dan altijd een meerderheid voor het een of het ander te vinden, vooropgesteld dat elke bron gelijke inbreng heeft.

Wil een afweging van voors- en tegens goed uitpakken dan moet er tenslotte voldoende tijd en rust worden genomen om dit proces te laten rijpen. Ook eerste en laatste ingevingen moeten gelijk gewicht krijgen en niet onder onnodige tijdsdruk worden gewogen. "Haastige spoed is zelden goed". Het kan nuttig zijn om regelmatig tijd vrij te maken om na te denken over je eigen keuzes en beslissingen. Door stil te staan bij je ervaringen en te onderzoeken welke factoren hebben bijgedragen aan bepaalde uitkomsten, kun je jezelf trainen om bewuster en gevoeliger te worden voor intuïtieve signalen.