Posts tonen met het label positieve. Alle posts tonen
Posts tonen met het label positieve. Alle posts tonen

Feedback geven en ontvangen

Op naar een effectieve samenwerking

Het vermogen om constructieve feedback te geven en te ontvangen is van cruciaal belang voor een effectieve samenwerking. Constructieve feedback helpt niet alleen bij het verbeteren van individuele prestaties, maar draagt ook bij aan een positieve en open samenwerkingscultuur. Hier zijn enkele tips voor het geven en ontvangen van feedback.

Feedback geven

  1. Zorg ervoor dat je feedback specifiek en concreet is, zodat de ontvanger precies begrijpt waar het over gaat.
  2. Richt je op het specifieke gedrag, de actie of de situatie, in plaats van de persoon. Dit helpt om de feedback minder persoonlijk te maken.
  3. Formuleer je feedback op een positieve en constructieve manier. Geef suggesties voor verbetering en benadruk sterke punten.
  4. Kies een geschikt moment om feedback te geven, bij voorkeur in een rustige en privéomgeving.
  5. Geef de ontvanger de kans om te reageren en te verduidelijken. Luister actief naar hun perspectief en begrijp hun standpunt.

Feedback ontvangen

  1. Sta open voor feedback en probeer niet defensief te reageren. Bedank de gever voor hun input, zelfs als het kritisch is.
  2. Als je feedback niet volledig begrijpt, vraag dan om verduidelijking. Dit toont aan dat je bereid bent om te leren en te verbeteren.
  3. Zie feedback als een kans om te groeien en te verbeteren. Richt je op de nuttige aspecten en laat destructieve kritiek los.
  4. Geef jezelf de tijd om de feedback te verwerken voordat je reageert. Dit kan voorkomen dat je impulsief reageert uit emotie.
  5. Bedank de persoon die feedback geeft, zelfs als het moeilijk is om te horen. Het getuigt van volwassenheid en respect.

Het vermogen om op een respectvolle en constructieve manier feedback te geven en te ontvangen, draagt bij aan een cultuur van open communicatie en voortdurende groei. Het helpt bij het opbouwen van vertrouwen en wederzijds begrip tussen teamleden, wat essentieel is voor een succesvolle samenwerking.

Wat individuele teamleden nog meer kunnen doen

Hoewel leiderschap een belangrijke rol speelt, kunnen individuen op elk niveau van de samenwerking bijdragen aan een positieve en productieve omgeving. Het gaat om het cultiveren van een gemeenschappelijke inzet voor het bereiken van gemeenschappelijke doelen, het respecteren van elkaars bijdragen en het werken aan oplossingen in plaats van conflicten. 

  1. Door zorgen, suggesties en ideeën te delen, kunnen problemen vroegtijdig worden aangepakt.
  2. Een positieve en constructieve houding kan aanstekelijk zijn en anderen inspireren. Het helpt om een sfeer van samenwerking en oplossingsgerichtheid te bevorderen.
  3. Het tonen van begrip voor de standpunten en gevoelens van anderen kan de kans op conflicten verminderen en de samenwerking versterken.
  4. Neem verantwoordelijkheid voor je eigen taken en bijdragen. Dit helpt bij het handhaven van een gevoel van vertrouwen en samenwerking binnen het team.
  5. Werk samen met andere teamleden en bied ondersteuning wanneer nodig. Een gezamenlijke aanpak kan het gevoel van saamhorigheid vergroten.
  6. In plaats van vast te lopen in conflicten, probeer je te richten op het vinden van oplossingen en compromissen die voor alle betrokkenen aanvaardbaar zijn.
  7. Toon respect voor anderen en gebruik respectvolle communicatie, zelfs als meningen verschillen.
  8. Wees bereid om aanpassingen te doen en flexibel te zijn in je benadering. Dit kan helpen bij het verminderen van spanningen en het vergemakkelijken van samenwerking.

Onderdruk niet te snel spanning tussen teamleden

  • Het erkennen van beginnende spanning laat zien dat je openstaat voor de gevoelens en standpunten van anderen. Dit kan een gevoel van betrokkenheid en begrip creëren.
  • Wanneer spanningen worden genegeerd of onderdrukt, kunnen ze zich ophopen en uiteindelijk tot grotere conflicten leiden. Door vroegtijdig aandacht te besteden aan spanningen, kun je voorkomen dat ze escaleren.
  • Beginnende spanningen kunnen vaak een signaal zijn dat er verschillende perspectieven of zorgen bestaan. Door deze ruimte te geven, kun je een open dialoog mogelijk maken en mogelijke misverstanden oplossen voordat ze groter worden.
  • Als spanningen niet worden erkend, kunnen ze zich uiten in passieve agressie of negatieve sfeer. Door ze vroegtijdig aan te pakken, kun je een gezonde communicatie behouden.
  • Het omgaan met spanning op een respectvolle en open manier kan bijdragen aan het opbouwen van vertrouwen binnen een team. Het laat zien dat je bereid bent om met uitdagingen om te gaan in plaats van ze te vermijden.

Positief zijn of positief doen?

Gevoelens delen

Verliezen we aan authenticiteit wanneer we positief tegen iemand doen terwijl we eigenlijk negatieve gevoelens ervaren in het contact met de ander?
Het is onmiskenbaar eerlijk wanneer je een ander laat weten welke gevoelens die persoon bij je oproept. Maar moet je, wanneer je eerlijkheid hoog in het vaandel hebt staan, dat zo vertalen dat je een open boek bent? Uiteraard niet, want het is ook mogelijk dat die ander helemaal niet de oorzaak is van jouw negatieve gevoelens. We hebben bijvoorbeeld een ochtendhumeur of net iets vervelends meegemaakt en dan bestaat de kans dat de alleen al de aanwezigheid van de ander negatieve gevoelens oproept.

Een ik-boodschap werkt goed

In zijn algemeenheid is het delen van negatieve gevoelens alleen aanbevolen in een ik-boodschap: “wanneer jij dit of dat doet, dan roept dat bij mij dat gevoel op”. Met de ik-boodschap laat je in het midden wie de verantwoordelijkheid draagt voor het ontstaan van dat gevoel. De kunst is natuurlijk om de boodschap met een neutrale toon over te brengen anders is er nog niets bereikt. Maar dan is het maar een kleine stap naar de vraag of je wel moet delen dat er minder leuke gevoelens zijn ontstaan. Zeker in incidentele gevallen. Wanneer je vermoedt dat een ander het niet doorheeft wat er binnen jou gebeurt en je wilt de relatie structureel verbeteren dan heeft het zin om de ik-boodschap af te geven.
Niemand heeft alleen maar positieve gevoelens. Gevoelens zijn tijdelijk en er is normaal gesproken een balans en afwisseling in positief en negatief. Wie te geforceerd positief wil zijn, roept automatisch bij zichzelf en soms bij de ander negatieve gevoelens op. Het is daarom zaak om niet te proberen om het ontstaan van gevoelens te ontlopen. Gevoelens zijn belangrijke informatie waarvan je veel kunt leren. Ontstaat een negatief gevoel dan kun je die het beste “contain-en”. “Contain-en” betekent vasthouden in een flexibele mentale ruimte waarin het gevoel eerst nog wat kan groeien zodat je het goed kunt observeren. Dat wil zeggen dat je goed kunt bekijken waardoor het gevoel is ontstaan. Waren het je eigen verwachtingen en overtuigingen die jou het gedrag van de ander negatief deden labelen en is dat wel terecht? Of is er meer of iets anders aan de hand? Anders kijken naar je gedachten is positief denken. En gedachten roepen gevoelens op. Laat dus het negatieve gevoel jouw denken op gang brengen en stuur dit bij tot een positief resultaat. Denk het negatieve gevoel om tot een leermoment. En laat de gevoelens los of laat het uitdoven gewoon gebeuren.

Positief doen

Van mensen die positief doen wordt vaak gezegd dat ze positief zijn. Hun gedrag wordt te vaak veralgemeniseerd tot een stabiele karakter- of persoonlijkheidstrek. Hij of zij is nu eenmaal zo. Dat voortdurend positief doen kan echter duiden op een sterke of op een zwakke persoonlijkheid. Misschien durft de ander wel geen negatieve gevoelens te delen of wil die jou misleiden. Het kan ook zijn dat de ander heel goed in staat is met zijn negatieve gevoelens om te gaan en helemaal geen behoefte heeft om deze delen en zo onnodige problemen vermijdt.
Wie zijn negatieve gevoelens intern houdt, is als een batterij die de spanning tussen de min- en pluspool gebruikt om energie op te wekken om van zichzelf te leren hoe het werkt, binnen en buiten zichzelf. Die energie kan dan ook worden gebruikt om te kijken hoe hij positief kan doen om zijn doelen te bereiken.
Onze spreekwoorden zeggen het al.

  • Met de hoed in de hand, kom je door het hele land.
  • Je vangt meer vliegen met stroop.
  • Wie goed doet, goed ontmoet.
Laat de wens tot positief zijn los en vervang deze door een proces van omvormen van alle gevoelens toelaten naar om als gewoonte positief te doen.
Positief doen houd je veel langer vol dan positief zijn.
Wees gewoon.

Lijden en niet lijden vriendelijk benaderd

Westerse en oosterse kijk op lijden

Het westerse denken wordt vaak gekenmerkt door individualisme, waarbij de nadruk ligt op persoonlijke vrijheid, autonomie en zelfexpressie. Dit kan invloed hebben op hoe mensen lijden ervaren en benaderen, waarbij ze mogelijk meer gericht zijn op individuele oplossingen en persoonlijke voldoening.

Boeddhistische kijk op lijden

"Dukkha" is een term uit het boeddhisme en wordt vaak vertaald als "lijden," "onbevredigdheid" of "onvolmaaktheid." Het verwijst naar de fundamentele aard van het menselijk bestaan, waarin er een inherente ontevredenheid en moeilijkheid is die voortkomt uit de aard van het leven zelf. In het boeddhisme wordt onderwezen dat dukkha verschillende niveaus en vormen kan aannemen. 

  1. Fysiek lijden. Dit verwijst naar lichamelijke pijn, ziekte en ongemak. Fysiek lijden is een van de meest voor de hand liggende vormen van dukkha. 
  2. Psychologisch lijden. Dit omvat mentale en emotionele pijn, zoals angst, verdriet, woede, jaloezie en onzekerheid. Het boeddhisme benadrukt dat psychologisch lijden net zo reëel en belangrijk is als fysiek lijden. 
  3. Verandering en vergankelijkheid. Dukkha wordt ook geassocieerd met de vergankelijkheid van alle dingen. Niets in het leven blijft permanent, en deze voortdurende verandering kan leiden tot onbevredigdheid en lijden. 
  4. Bevrediging is tijdelijk. Zelfs wanneer we tijdelijk plezier of voldoening ervaren, kan dit niet blijvend zijn. De boeddhistische filosofie stelt dat zelfs onze meest gelukkige momenten eindigen en uiteindelijk leiden tot verlangen naar meer.

Een oosterse en westerse kijk op lijden

Psycholoog Martin Appelo heeft een boek geschreven over een benadering van lijden van tegelijk oosters als westers gezichtspunt.

Zijn visie wordt treffend samengevat in zijn nawoord:
Volgens het principe van de wet van omgekeerde inspanning zal het lijden je bij de keel grijpen wanneer je eraan probeert te ontkomen. Wanneer je het vriendelijk omarmt, laat het je meer met rust. Dit betekent niet dat ik pleit voor een quiëtistische levenshouding, zoals in het voorwoord werd gesuggereerd. Quiëtisten keren zich af van het wereldse gebeuren. Ze proberen zo passief mogelijk en zonder begeerte tegenover de werkelijkheid te staan. Quiëtisme past bij ‘of.. of…’-denken. Je treedt gepassioneerd naar buiten of je keert stil naar binnen in jezelf.
In dit boek pleit ik vooral voor ‘en… en…’. Leven in de drukte van alledag en leven in de stilte van jezelf. Streven naar het goede en accepteren van het kwaad. Voelen dat je niet zonder de ander wilt en weten dat je het alleen kunt. Ervaren van geluk en openstaan voor lijden.
Ik pleit voor een levenshouding die er rekening mee houdt dat deel en tegendeel elkaar nodig hebben om betekenis te krijgen. Leven en dood, goed en kwaad, gehecht zijn en los moeten laten, genieten en lijden. Het een kan niet zonder het ander. En wie de negatieve kant van de dialectiek negeert, zal ook de positieve kant minder intens ervaren.
Ik pleit vooral voor vriendelijkheid. Een open houding ten opzichte van uitersten en het weerstaan van de neiging om extreem te zijn.
Tot zover het nawoord van Leren lijden.

Leren lijden door Martin Appelo op bol.com.

Klik hier voor een tekst over dialectiek met voorbeelden van het samengaan van negativiteit en positiviteit. Een voorbeeld van het samengaan van tegendelen is op dit blog te vinden onder het label yin en yang.

Er op of er onder bij ziekte

Over de top

Een ziekte kan zin geven of het laatste zetje zijn.
Dit feit kan motiveren of demotiveren. Het verschil zit ‘m in jouw vermogen om de juiste afstand te houden tot wat er gebeurt. Komt tijd, komt raad en haastige spoed is geen voordeel wanneer je de verkeerde kant op raast.

Al sinds de tijden van het orakel van Delphi bestaat het fenomeen dat vrouwen zich in trance laten brengen om een waarheid boven water te krijgen die levensreddend kan zijn. Helaas zijn die uitingen, gedaan in trance, niet altijd direct bruikbaar. Ze moeten op hun beurt weer geduid worden. En vaak wordt de kwaliteit van de boodschap vergeten omdat men kijkt naar de kenmerken van de boodschapper. Het is irrelevant of deze rijk, mooi, beroemd, jong -of omgekeerd juist door het ontbreken daarvan als underdog- aantrekkelijk is.

Een moderne vorm van spirituele duiding werd gedaan door Christiane Beerlandt. Zij is in 2015 overleden op 60-jarige leeftijd. Ze was partner van een arts die samen met haar lijvige boekwerken uitgaf over de betekenis van ziekten. Startpunt van haar advies is helder en effectief: hou van jezelf. Het is een mooie aanvulling op wat boven de poort van klassiek Griekse tempels staat: ken jezelf.
Het lijkt zo aantrekkelijk: je krijgt een symptoom, zoekt op wat de spirituele reden is dat je dat overkomt en je weet wat je te doen staat.
Helaas pindakaas: de papieren uitwerking van Christiane is meestal niet te volgen en gemakkelijker te betrekken op een ander dan op jezelf. Een overkill aan visie, maar een gebrek aan intervisie.
En dat een ander jou vertelt wat de oorzaak van jouw ziekte is, daar zitten we alleen op te wachten wanneer we zelf naar een arts gaan.
En ook dan is het oppassen geblazen, want jij en de arts gaan kijken naar de symptomen van een proces dat al langer gaande is. Wanneer je te zwaar ingrijpt op het moment dat het lichaam alle energie nodig heeft om een gezonde genezing af te ronden, kon je weleens het paard achter de wagen spannen. En dan is het niet d’r op, maar d’r onder.
Wanneer je kanker krijgt wordt vaak chemotherapie toegepast. De gevolgen zijn ingrijpend: je kunt jouw haar verliezen, ontelbare hoeveelheden nuttige bacteriën in jouw darmen worden gedood, terwijl chemische stoffen de kankercellen afremmen en doden.
Het fenomeen dat het lichaam vele cellen klaar heeft staan om te groeien heeft zijn goede en zijn slechte kanten. Dichtgroeiende wonden zijn een voorbeeld van gezonde groei. Ongebreidelde groei is nooit goed, niet in de economie en ook niet in de biologie. Hoewel weinigen gestorven zijn aan groei, zijn er indirecte nadelen aan gebrek aan beteugeling. Het is dus zaak om te weten of de balans definitief of tijdelijk verstoord is en wiens inschattingen je kunt vertrouwen.

Een originele ingang om over de (spirituele) koppeling van lichaam en geest verder te lezen is bij Mies Kloos. Haar adagium is "Rust en vertrouwen geeft wonderbaarlijke genezingen". Op haar sites wijst ze op het belang van herkennen en juist interpreteren van het symptomen in het genezingsproces. Dit om te voorkomen dat symptomen van beter worden en ziek worden door elkaar worden gehaald.

Mies Kloos doet haar verhaal in dit artikel.
Een citaat.
Het is belangrijk om je ervan bewust te worden dat dingen, die je verteld worden en waarvan je van overtuigd bent, niet kloppen. Maar als dat niet klopt, hoe zit het dan wél in elkaar? Hoe kan je er het beste mee omgaan en hoe kan je meewerken aan een fundamentele verandering? Ik besloot om me daarop te gaan richten en de strijd los te laten.
Ik weet nu dat de verandering allereerst binnen in jezelf moet plaatsvinden. Wij allen tezamen creëren dit systeem, het bestaat niet buiten ons, het zit ín ons, in ons menselijk karakter, in ons denken, wij zijn er onderdeel van. Als je iets wilt veranderen, zal je eerst jezelf moeten veranderen. Jaloezie, ijverzucht, de drang naar méér: geld en andere materiële dingen, aandacht, erkenning…, het idee, dat jij beter weet wat goed is voor iemand anders dan hijzelf, of dat je erop vertrouwt dat een ánder beter weet wat goed is voor jóu dan jíjzelf, zijn allen menselijke eigenschappen waardoor dit systeem heeft kunnen ontstaan. Als je het wil veranderen, zal je moeten beginnen bij jezelf.
Einde citaat.
Mies Kloos heeft een heldere online database over de betekenis van ziekten.

Kloos en Beerlandt zijn er van overtuigd (geweest) dat je de dood nog lang buiten de deur kunt houden wanneer je weet hoe je ziekte betekenis kunt geven. Volgens hen overwint liefde alle angsten. Veel mensen zijn bang voor de dood. In een gezond en leuk leven wisselen in- en ontspanning elkaar af. Wanneer de geest dat zo organiseert, doet het lichaam onopgemerkt de rest. Wees niet doof of blind voor signalen van binnen en van buiten dat de balans verstoord dreigt te raken.

Op zoek om waarheid vorm te geven, reikt de geest naar duizelingwekkende hoogte en daalt af naar peilloze diepte. In de gezonde vorm praten we dan over jezelf op de hoogte brengen, bespiegelingen houden met anderen, verdieping zoeken en de juiste afstand houden.


Blinde driften

Lichaam en geest werken op elkaar in, maar lopen niet altijd parallel en weerspiegelen elkaar niet voortdurend. Synchroniciteit laat zich niet afdwingen en de lijn tussen overmoed, verwaarlozing en zorgeloosheid is dun.
De valkuil van een Icaruscomplex ligt altijd open. Ried schreef al in 1983 over Narcissus en Icarus in de Lage Landen.
"Beiden sterven op jonge leeftijd, het slachtoffer van hun streven naar onhaalbare doelen: Icarus bij zijn poging om nog nimmer bereikte hoogten te bereiken, om zijn eigen beperkingen te overstijgen, om de kunst van het vliegen machtig te worden en de zon te grijpen, Narcissus bij zijn pogingen om de onpeilbare diepten van zijn eigen zelf te onderzoeken, om zichzelf te ontmoeten, te bevatten en te leren kennen, om zichzelf te beminnen en door zichzelf bemind te worden. In hun solipsistische grootsheid denken beiden dat ze hun doel zonder de hulp van anderen kunnen bereiken, Narcissus wijst daarbij diegenen af die van hem houden, Icarus negeert het advies van zijn vader en probeert meer te kunnen dan hij. Beiden worden door de overmaat van hun driften vernietigd, Icarus als de hitte van de zon de was smelt die zijn veren vleugels samenhield, Narcissus als zijn lichaam 'door zijn verborgen vuur' wordt 'verteerd als gouden was die smelt' (Ovidius, III: 482-517)".

Zie ook de waarschuwing van Titus Rivas voor de doorgeslagen positiviteitscultus in Tussen orenmaffia en somatisch reductionisme en De hype van ‘The Secret’ voorbij. En…? of -wie geïnteresseerd is in Omdenken- in Het positieve van de negatie.

Wijsheid is weten wanneer te doen en wanneer te laten. Een zwevende hoogvlieger heeft overzicht en kan inzicht krijgen, maar ook het contact met de realiteit verliezen. Een diepzinnige graver legt wortels bloot, maar creëert vaak een hoop onrust of ligt overhoop.
"Hou van jezelf", ja! "Ken jezelf", ja! Maar vooral: "wees voorbereid dat je niet weet". En die voorbereiding werkt het best zolang je nog gezond bent. Dat geeft vrijheid.

Wat is en-en denken?

Tegenstellingen overstijgen

"En-en" denken, ook wel bekend als "integratief denken", is een benadering waarbij men probeert om tegenstellingen en dichotomieën te overstijgen en in plaats daarvan op zoek gaat naar manieren om verschillende ideeën, perspectieven of oplossingen te combineren of te integreren. In plaats van het kiezen tussen twee tegenstrijdige opties, probeert men te zoeken naar manieren om beide opties te verenigen of te integreren in een nieuwe oplossing.

En-en denken is vaak een effectieve benadering wanneer men wordt geconfronteerd met complexe en gelaagde problemen waarbij geen enkele oplossing of perspectief voldoende is om het probleem op te lossen of te begrijpen. Door verschillende perspectieven te combineren, kan men een breder beeld krijgen van het probleem en kan men tot een meer geïntegreerde en holistische oplossing komen.

En-en denken kan ook nuttig zijn bij het omgaan met tegenstrijdige gevoelens of emoties, waarbij men op zoek gaat naar manieren om beide gevoelens te erkennen en te integreren in een nieuwe benadering of perspectief. Dit kan helpen om conflicten te verminderen en tot een meer evenwichtige en genuanceerde aanpak te komen.

In tegenstelling tot en-en denken staat zwart-wit denken, ook wel bekend als "dichotoom denken", waarbij men zich beperkt tot twee tegenovergestelde opties en niet in staat is om alternatieve perspectieven of oplossingen te zien. En-en staat tegenover of-of denken. Het is kijken vanuit evenwaardigheid naar zaken die naast elkaar van waarde zijn door niet te oordelen. Het wordt ook wel parallel denken genoemd. Of op twee niveaus tegelijk kijken.

En-en versus of-of

Sommige mensen moeite hebben met het denken in termen van "en-en" in plaats van "of-of". Dit kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, zoals culturele achtergrond, persoonlijkheidskenmerken, onderwijs en sociale omgeving. In sommige culturen wordt het denken in termen van "of-of" gezien als de norm, waarbij men wordt geleerd om sterkere, duidelijkere en definitievere posities in te nemen, terwijl het denken in termen van "en-en" soms wordt gezien als vaag of onbeslist. Persoonlijkheidskenmerken kunnen ook een rol spelen.
Sommige mensen zijn van nature meer geneigd tot dichotomisch denken en vinden het moeilijk om nuances te begrijpen en te waarderen. Dit kan leiden tot het nemen van extremere posities en het zien van de wereld in zwart-wittermen. Ten slotte kan ook het onderwijs en de sociale omgeving een rol spelen. Sommige scholen of opvoedingsmethoden leggen meer nadruk op analytisch denken en het vinden van duidelijke antwoorden, terwijl andere meer ruimte bieden voor het ontwikkelen van een holistische benadering en het accepteren van ambiguïteit.

Aforismen

En-en denken is niet: elkaar tegensprekende feiten of beweringen beide tot waarheid verheffen.

Nergens is vastgelegd of voorgeschreven wat en-en denken is. Het is belangrijk transparant te zijn en doen wat je zegt en zeggen wat je doet.

Het is niet alleen maar serieus nemen wat concreet en positief is maar ook wat abstract en niet positief is, zoals doen en laten even zwaar te laten wegen. Het is wu wei, doen door niet te doen. Het is inzien dat yin en yang bij elkaar horen en elkaar oproepen en zo de gulden middenweg plaveien.

En-en leven betekent tegelijkertijd acteur, toeschouwer, toneel, regisseur zijn.

Het is dat wat niet is even belangrijk vinden als dat wat wel is.

Het is een crisis zien als een bedreiging en als een kans.

Sommige zielskwaliteiten zijn en-en-en: zo zijn vrijheid en liefde zowel begin als middel en ook doel.

En-en betekent niet als in balans beschouwen dat alles 50-50 moet zijn. Alles beweegt. Leven is 80% zijn en 20% doen. En tegelijk is het niet zo precies.

Het hebben van een ego helpt om voor jezelf op te komen. Het is van levensbelang en verbindt je met jezelf. Te veel ego staat verbinding met anderen in de weg.

En-en denken is niet meer nemen dan jou toekomt en niet degene van wie je dat afpakt vernedert door te zeggen dat hij dat verdient.

En-en is doen en laten gelijk waarderen.

Twee manieren om God te benaderen

De bevestigende en ontkennende manier

Het denken van mysticus Meister Eckhart (1260-1328) oefent grote aantrekkingskracht uit op wie verlangt naar universele spiritualiteit en wie uit meer dan één religieuze traditie wil putten.
Nu exclusieve binding in onze tijd aan één confessie steeds meer plaats lijkt te maken voor meervoudige religieuze interesse, kan de middeleeuwse theoloog en prediker Eckhart zich aandienen als een inspirerende figuur die de verschillen kan overbruggen.

Van de twijfel en het niet weten een kracht maken

Wanneer religie wordt vermengd met machtsmisbruik dan roept dat soms heftig verzet op. In 1566 vernielden protestanten beelden in de katholieke kerk tijdens de beeldenstorm. Dit niet alleen vanwege verzet tegen een te letterlijke verbeelding van een niet in vorm te vatten God, maar ook als protest tegen liefdeloze onderdrukking door Spanje en Rome. Het beeld van een God met menselijke eigenschappen, die bovendien op onze hand is, sterft (zeker in het Westen) meer en meer uit. Het heeft geen zin om letterlijk op zoek te gaan naar een aanwijsbare God of naar de Tao of proberen te bewijzen dat er wel of niet een God bestaat.
Een voorbeeld van dat verschil in God of het hogere Zelf benaderen is het verschil in de negatie(ve), apofatische manier van benaderen en de positieve, katafatische manier. Let wel, dit is geen waarde oordeel; het "negatieve", ontkennende (de via negativa) is van gelijke waarde als het positieve. De prioriteit bij ontkennende element ligt boven het bevestigende.

De negatie(ve) theologie is in haar methode verwant aan de postmoderne deconstructiefilosofie van Derrida en anderen. Ze maakt gebruik van het apofatische (nee-zeggende) spreken, dat probeert uit te drukken wie God is via ontkennende uitspraken: God is niet goed maar ook niet slecht, niet groot maar ook niet klein, hij kent geen liefde maar ook geen haat, hij is niet almachtig maar ook niet machteloos. Door te omschrijven wie God niet is, kunnen we directe ervaringskennis verwerven over wie God wel is. Deze kennis kan echter nooit in woorden en begrippen worden uitgedrukt.
Een dergelijk apofatisch spreken is bij Meister Eckhart overal te vinden: God is een niets, we moeten van God verlost worden, we moeten alle beelden over God achterlaten. Ons diepste innerlijke zelf bestaat uit een goddelijke vonk waar verder niets over kan worden gezegd. Eckhart spreekt van het zielenvonkje. Wat daar gebeurt, is ‘onuitsprekelijk’ en ‘zonder woorden’. De belangstelling van het grote publiek voor Eckhart richt zich vaak op deze apofatische elementen in zijn werk, die de onzegbaarheid en onkenbaarheid van God benadrukken. Ook westerse boeddhisten kunnen Eckhart derhalve lezen en zich op hem beroepen.

Naast dit apofatische spreken, dat meestal alle aandacht krijgt, kan bij Meister Eckhart ook nog een ander discours worden gevonden. Binnen de theologie wordt dit tweede discours ook wel omschreven als het katafatische (bevestigende) spreken. De katafatische theologie probeert uit te drukken wie God is door middel van bevestigende uitspraken over God: ‘God is goed’, ‘God is groot’, ‘God is liefde’, ‘God is almachtig’. Dit katafatische spreken komt tot uitdrukking bij Eckhart in verschillende metaforen, waarvan de bekendste luidt, dat God zijn Zoon elk moment in de ziel baart. De Godsgeboorte was niet slechts een eenmalige gebeurtenis tweeduizend jaar geleden, maar vindt elk moment ononderbroken plaats.

Het leeg worden waar Meister Eckhart over spreekt, is dus geen doel op zich, maar dient ertoe om ruimte te scheppen zodat God zich onbelemmerd kan uitstorten in de ziel, en de oorspronkelijke eenheid van God en de ziel zich volledig kan manifesteren. Eckharts nadruk op de oorspronkelijke eenheid en eenvoud van God is een ander voorbeeld van hoe men met religieuze diversiteit om kan gaan zonder de eigenheid van de eigen traditie te verloochenen.

Zie ook Het positieve van de negatie.

Een essentie, die per definitie ongrijpbaar is, valt slechts te ervaren door je er voor open te stellen. God, Tao, vrijheid en liefde zijn de bron én de bestemming van alles zonder een letterlijk begin en zonder een letterlijk einde te zijn.

Zie op dit blog ook Robert Bridgeman over "duiding".
Auteur André van der Braak schrijft over "Het zielenvonkje van Eckhart.

Stop met groeien, maar ontwikkel je

Simone van Saarloos schrijft columns in de NRC.
Een paar citaten uit “Een positieve nee”.

In De vermoeide samenleving stelt de Duits-Koreaanse filosoof Byung-Chul Han dat de vele depressies en burn-outs worden veroorzaakt door een overmaat aan positiviteit: „Yes, we can, is de ultieme formulering voor het positieve karakter van de prestatiesamenleving”. Er is geen ruimte voor negativiteit: wie even niet kan, is een kneus.
Ook schrijft Han hoe het leven tegenwoordig „radicaal vergankelijk” is. Het werk dat we doen is alleen bedoeld om in beweging te blijven, om de verlangens van het lichaam met verdiende luxe koest te houden. Zelfs wie werk doet dat duidelijk op ‘opbouw’ is gericht – zoals een bouwvakker of beleidsmaker – weet dat er straks weer nieuwbouw is met nieuwe technieken, materialen, nieuwe informatie en regels.
Han zegt ook dat er in de huidige westerse samenleving geen ruimte is voor ‘nee’ en woede. Woede is radicaal stilstaan: „het vermogen om een toestand te onderbreken”. Voor die uitzonderlijke negatieve energie is geen ruimte. Alles draait door, positief en actief. Woede wordt gereduceerd tot behapbare ‘nare gevoelens’ en het ferme ‘nee’ wordt gladgestreken doordat ‘opbouwende kritiek’ wordt aangemoedigd. Georganiseerde weerstand hoort erbij ten behoeve van het gemak: alles moet stromen. Meedoen is belangrijk.
Tot zover de schrijver door de schrijfster geciteerd.

Rianne Philipsen, masterstudente filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen, schreef aan de Volkskrant in 2014 over de zesjes cultuur:

Van jongs af aan wordt ons verteld hoe goed we het hebben: we mogen naar school, kunnen studeren en moeten dankbaar zijn voor al onze mogelijkheden. We krijgen constant te horen dat we moeten uitblinken, excelleren, onze potentie tot het uiterste benutten. Een zesjesmentaliteit is taboe: we moeten de kansen aangrijpen die onze ouders en grootouders niet hadden. In onze moderne maatschappij, met onze capaciteiten, ligt de wereld aan onze voeten, dus moeten we er ook het beste uit halen. Deze ideeën hebben we geïntegreerd in ons eigen denken, maar maken ons, zoals Byung-Chul Han in De Vermoeide Samenleving beschrijft, moe en eenzaam.

Groeien, méér en beter
Optimaal presteren, wat velen van ons als ideaal zien, is dus niet per se voor ons als mens het beste. Het is gebaseerd op een samenleving van generaties voor ons, gericht op groeien, méér en beter. Deze idealen hebben wij ook geleerd, maar we lijken ons te verzetten tegen deze druk die we inmiddels geïnternaliseerd hebben.


Zie ook het positieve van de negatie.

Andreas Jonker schreef voor De Correspondent het volgende.

Sowieso domineert de logica van de sport – van ranglijstjes, competitie, winnaars en verliezers – inmiddels ook allerlei andere domeinen, meent Denker des Vaderlands René Gude. In zijn essay Dan maak je maar zin (2014) noemt hij dit de ‘sportificering’ van de samenleving: ‘Sporttermen doordringen het hele leven, in alle hoeken van de samenleving staan scoreborden te knipperen. Peilingen en rankings tuimelen over elkaar heen. De kwaliteit van ondernemingen, maatschappelijke initiatieven en politieke instituties toont zich achteraf in statistieken’.

Dat wat niet in cijfers te vangen valt – wat er ‘werkelijk geleerd is op school, onderzocht is in de wetenschap of politiek tot stand is gebracht’ – dat is niet meetbaar en telt niet mee. Hetzelfde geldt voor zo mogelijk nog vagere onderdelen van het leven, zoals vriendschap, ouderschap en de liefde.

Je ne suis pas Charlie

Terreur slaat dood, letterlijk en figuurlijk. Wie met terreur wordt geconfronteerd heeft even niet de tijd en rust om adequaat te reageren. Bij kleine gespannen situaties schiet je soms een humoristische reactie te binnen, die de spanning ontlaadt, maar wanneer het gaat om gewelddadige handelingen voort komen uit religieuze overwegingen moeten we voorzichtiger zijn.
Emoties strijden om voorrang: stel ik een daad of accepteer ik ontzetting en verdriet? Er is niet één woord om wat er in je omgaat uit te drukken.
De een gaat uit solidariteit met de vermoorde redactieleden lopen met de leuze “je suis Charlie” en een ander maakt een tweet of een Facebookpagina met “#nietmijnislam”. “Je suis Charlie” is positief (het is “iets wel”, bijvoorbeeld solidariteit) maar weinig zeggend. Geef je daarmee aan dat je het met alles van het satirische blad eens bent? Weet je wel genoeg over hun opvattingen? Vermoedelijk niet, maar vermoord worden om jouw mening gun je niemand.
“Niet mijn islam” is negatief (in de zin van “het is iets niet”) maar wel veelzeggend. Het is veelzeggend, omdat hoe iemand zijn religie beleeft een persoonlijke zaak is, waarvan je vindt dat het niet een ander dwingend kan en mag worden opgelegd. En dat druk je bijvoorbeeld uit met “terreur is niet mijn religie”.

Over het motief van de terroristen kun je zeggen dat het (ondanks hun claim dat zij verbonden zijn met een terroristische organisatie) vooral een persoonlijke daad is. In de claim zit een poging tot rechtvaardiging van de daad. Het is een "ego ding", een vage aanduiding van het fenomeen dat mensen dingen zeggen en doen vanuit een verondersteld ego.
Er is te veel overlap met religie om deze bron van motivatie niet te negeren. Het mag zo zijn dat de "ware islam" dit soort daden niet aanmoedigt, het zijn "onware vertegenwoordigers van de islam" die mensen aanmoedigen om de Koran zo uit te leggen dat terreur gerechtvaardigd lijkt. En dat geldt voor alle religies. Religies beogen te verbinden, niet te verblinden en te verstikken.
Je kunt vinden dat terroristen een gewelddadige dood verdienen, maar dan is het onmogelijk om later de vraag te stellen naar het motief. Daders mogen zwijgen en sommigen doen dat heel lang, maar daders die tot het inzicht komen dat geen enkele overtuiging geweld rechtvaardigt, zouden de samenleving toch helpen met het accepteren van afwijkende meningen en culturen. Het zou ook bijdragen aan begrip van het proces van misleiding. Nu de daders dood zijn kan iedereen zijn eigen interpretatie van het motief tot geweld projecteren op de gijzelnemers. Het gevaar is dat gelovigen uit subculturen het slachtoffer worden van het onvermogen om dit leed te benoemen of het onmogelijk maken een genuanceerde reactie te geven.

Bij terreur en heftige emotionele gebeurtenissen kun je niet direct optimaal communiceren. Een stille tocht is dan logisch. Woorden schieten tekort, je bent sprakeloos en voelt je machteloos, maar wilt wel wat doen. Applaudisseren is vreemd en ongemakkelijk. Slachtoffers helden noemen is over de top.
Het is de kunst om ook na verloop van tijd, wanneer je de woorden wel te beginnen op te komen, de moed te verzamelen om een constructief gesprek te voeren. En dat hoeft helemaal niet alleen op fora waar wereldproblemen worden besproken, het kan ook in het gewone leven door het inzicht te integreren in de manier waarop we onze mening geven, namelijk door bij absolute oordelen weg te blijven.
“Het is niet wit, het is niet zwart, maar in de kleur van mijn hart” (tekst Frank Boeyen). In deze tekst komt iets wezenlijks naar boven door het juist niet te benoemen.

Liefde en macht gaan niet samen

Het draait om balans

Wanneer één persoon in een relatie de macht heeft, kan dit leiden tot misbruik en onderdrukking van de ander. Dit soort machtsverhoudingen zijn vaak niet gebaseerd op liefde, maar eerder op controle en manipulatie.

Aan de andere kant kan liefde echter ook de macht hebben om mensen te veranderen en ze in staat te stellen om te groeien en te bloeien. Liefde kan mensen motiveren om elkaar te ondersteunen en te helpen, in plaats van te concurreren of te domineren.

Dus terwijl liefde en macht niet van nature incompatibel zijn, is het belangrijk om te onthouden dat het de manier is waarop deze twee krachten worden uitgeoefend die bepalen of ze goed samengaan. In een gezonde relatie moet de macht gebalanceerd zijn en moeten beide partners zich vrij voelen om hun eigen beslissingen te nemen en hun eigen identiteit te behouden.

In onze jeugd ontwikkelen we van afhankelijk naar autonoom. In dat proces starten de ouders met macht over de baby en verandert dit -alles goed gaat- naar gezag over hun pubers. In de eerste maanden van het leven is de baby in een soort evenwaardige verbinding met de omgeving en na een jaar of anderhalf, met de ontwikkeling van het ego vindt er een eerste afzondering plaats. Het Ik wordt verkend. In de jaren erna ervaart het kind dat die afgescheidenheid samen gaat met keuzes maken in met wie om te gaan. In die omgang ontwikkelt het kind een gevoel voor een sociale positie, waarin het controle, macht, vriendschap, verliefdheid, wel of niet erbij horen, angst, verdriet etc. leert ervaren.
Dit proces van afzondering van de ouders om geleidelijk klaar te zijn om zelfstandig en volwassen te worden brengt ons in de samenleving met verschillen in hartelijkheid en evenwaardigheid.

Jiddu Krishnamurti


De tekst hieronder gaat over de opvattingen van Krishnamurti, die zijn gehoor duidelijk wilde maken dat liefde en macht niet samengaan.

Jiddu Krishnamurti (1895-1986) heeft bijna 65 jaar lang gesproken voor en met mensen in alle werelddelen. Hoewel hij sprak over inzicht en meditatie, bracht hij geen nieuw geloof, geen nieuwe filosofie. Wat hij deed was samen met zijn toehoorders nagaan wat de oorzaken zijn van de problemen waarmee de mens sinds jaar en dag te kampen heeft.
Krishnamurti vertegenwoordigt daarbij geen enkele 'school', geen enkele richting. Hij houdt zich alleen bij de feiten en is niet geïnteresseerd in ideeën, theorieën of meningen.

Uit een toespraak uit 1985 in Washington.
We zouden ons moeten verdiepen in die belangrijke vraag wat liefde is. We gebruiken het woord "liefde" zo gemakkelijk, het is iets puur sensueels, seksueels geworden; liefde wordt met genot, genoegen geïdentificeerd. Om dat aroma van liefde te vinden moet je je in de vraag: "wat is geen liefde?" verdiepen. Door te ontkennen kom je tot het positieve, niet andersom. Maak ik mijzelf duidelijk? Door datgene te ontkennen wat geen liefde is kom je bij dat wat onmetelijk waar is, en dat is liefde. Dus, liefde is geen haat, dat is duidelijk; liefde is geen ijdelheid of arrogantie; liefde is niet in handen van macht - mensen die macht hebben willen meer macht najagen -, het doet er niet toe over wie, over een klein kind, over een groep mensen, of over een heel volk. Dat is bepaald geen liefde. Liefde is niet hetzelfde als genot, noch als begeerte. …….
Liefde is zeker geen denkwerk. Kun je dit alles dus terzijde schuiven: je ijdelheid, het gevoel van macht, hoe klein, hoe gering ook, het is als een sneeuwbal. Hoe meer macht, hoe kwalijker. En daarom gaan macht en liefde niet samen. Evenmin in eerzucht, als iemand eerzuchtig, agressief is - jullie allemaal zijn ermee opgevoed: agressief zijn, succesrijk, bekend, beroemd worden. En volgens de spreker is dat alles zó volkomen kinderlijk. Hoe kan er liefde zijn? Liefde is dus niet iets dat opgeroepen of gecultiveerd kan worden; het ontstaat vanzelf, heel gemakkelijk als die andere dingen er niet zijn. En al lerend over jezelf stuit je erop. Waar liefde is, daar is mededogen (compassie). En mededogen heeft z'n eigen intelligentie; niet de intelligentie van het denken, de intelligentie van sluwe misleiding en al zo meer. Alleen als er volledige liefde en mededogen is, is er die uitzonderlijke soort intelligentie die niet werktuiglijk is.

Uit het boek Krishnamurti over Relaties een tekst over macht en relaties (Bangalore, 1948).
Als wij ons leven onderzoeken, onze relatie met elkaar, dan zullen wij ontdekken dat het een proces is waarin wij onszelf afzonderen. Wij zijn helemaal niet geïnteresseerd in elkaar; wij hebben er de mond vol van, maar in feite zijn wij niet geïnteresseerd in onze medemens. We hebben slechts een relatie met iemand voor zolang die relatie ons genot verschaft, zolang zij ons tot schuilplaats dient, zolang zij ons bevredigt. Maar op het moment dat er iets in de relatie verstoord raakt en wij ons daardoor niet meer op ons gemak voelen, verbreken we de relatie. Met andere woorden, er is alleen sprake van een relatie zolang wij er voldoening in vinden. Dit klinkt misschien hard, maar als u uw eigen leven heel nauwkeurig bekijkt, zult u zien dat het waar is. En het vermijden van een feit betekent leven in onwetendheid, hetgeen nimmer een juiste relatie zal voortbrengen.
….
Het proces van uzelf afzonderen is een proces van streven naar macht. Of u nu individueel naar macht streeft of naar macht voor een ras of een nationale groepering, het isolement zal altijd bestaan, want de begeerte naar macht, naar een positie betekent op zichzelf al afzondering. Dit is toch wat ieder van ons wil, nietwaar? Wij willen allemaal een machtige positie waarin wij kunnen domineren, hetzij thuis, hetzij op kantoor, hetzij in een bureaucratisch regime. Iedereen zoekt macht en door macht te zoeken, vestigen wij een samenleving die gebaseerd is op macht, enzovoort – dat ligt voor de hand. Is de begeerte naar macht op zichzelf niet een proces van uzelf afzonderen? Ik denk dat het heel belangrijk is dit te begrijpen, want de mens die een vreedzame wereld wenst, een wereld zonder oorlogen, zonder gruwelijke vernietiging, zonder catastrofale ellende op gigantische schaal, moet deze fundamentele vraag begrijpen. Zolang u als individu naar macht streeft, hoeveel of hoe weinig ook, hetzij als president, als gouverneur, als advocaat, hetzij gewoon als man of als vrouw thuis – dat wil zeggen, zolang u naar een gevoel van overwicht verlangt, naar een gevoel van kunnen afdwingen, naar een gevoel van macht kunnen uitoefenen, van invloed hebben – zult u onvermijdelijk een samenleving creëren die het resultaat is van een proces van uzelf afzonderen. Want macht op zich isoleert, brengt scheiding teweeg.
Tot zover Krishnamurti.

Denk niet alleen maar positief

Het lezen van de timeline in Facebook kan een gevoel van eenzaamheid of falen oproepen. De "positieve" stukjes van anderen maken mensen onzeker en ongelukkig over hun eigen leven.

Het overoptimisme van zelfhulpboeken en positief denken is het onderwerp van de Guardian-journalist Oliver Burkeman, The Antidote; Happiness for people who can't stand positive thinking. De Nederlandse vertaling heet Tegengif.

Oliver Burkeman betoogt in Tegengif dat we in een valkuil zitten. Doordat we krampachtig proberen gelukkig te worden, bereiken we juist het tegenovergestelde. Burkeman laat zien dat er een alternatief pad naar geluk en succes is. Daarbij is het belangrijk mislukkingen, pessimisme, onzekerheid en twijfel niet angstvallig uit ons leven te bannen maar juist toe te laten – alles wat we in ons leven krampachtig proberen te vermijden.


Op Youtube vertelt hij hoe hij toch door het lezen van zelfhulpboeken en door het negatieve denken meer in balans te brengen met positief denken een ietsje pietsje meer gelukkig is geworden.

Het positieve van de negatie

De mogelijkheden van wat niet is

Er zit meer wijsheid in het ontkennende element dan in het bevestigende. En dat is contra-intuïtief, maar toch een constructieve manier van omdenken.

Wikipedia. Het universum, alles wat er is, dus ook wat er niet is, wordt Tao (weg of pad) genoemd. De Tao is niet te kennen of te begrijpen, maar toont zich in 2 tegengestelde waarden: yin en yang. Het zijn geen absolute polen, zoals goed en kwaad alleen in relatie tot elkaar bestaan.

Wie naar kennis streeft
leert dagelijks bij;
wie naar Tao streeft
leert dagelijks af.

Elk is

Verstand omsluit elk is met is-niet en besluit elk is-niet met is. Met het verstand verdelen wij en onderscheiden wij het één van het ander.
Met het kleine verstand wordt het één door het ander bepaald.
Met het grote verstand behoort het één bij het ander. Zonder verstand is het één het ander. (Ray Grigg).

Waarheid, zeg ik u, is een land zonder paden, dat langs geen enkele weg, door geen enkele godsdienst, geen enkele sekte, valt te bereiken (Jiddu Krishnamurti).

Ook Jiddu Krisnamurti. Door te ontkennen kom je tot het positieve, niet andersom. Door datgene te ontkennen wat geen liefde is kom je bij dat wat onmetelijk waar is, en dat is liefde. Dus, liefde is geen haat, dat is duidelijk; liefde is geen ijdelheid of arrogantie; liefde is niet in handen van macht - mensen die macht hebben willen meer macht najagen -, het doet er niet toe over wie, over een klein kind, over een groep mensen, of over een heel volk. Dat is bepaald geen liefde. Liefde is niet hetzelfde als genot, noch als begeerte.
Tot zover.


Denk niet per se positief, want dan kan jouw (in) enthousiasme verblinden, maar denk in mogelijkheden, niet in moeilijkheden. Een mogelijkheid is dat wat er nog niet is. Een effectieve mogelijkheid behoudt het goede en brengt het ontbrekende.
Het hindoeïsme kent de non-dualiteit: het overstijgende één zijn van de dualiteiten uitgedrukt als A-dvaita, niet-twee. Het is geen leer, theorie, methode, filosofie, geloof of levenswijze. Het verklaart niets en legt niets uit. Het gaat over het onverklaarbare, over wat niet te begrijpen is.

Wat we moeten doen in het leven is vaak moeilijk in (weinig) woorden te vangen. Het is veel gemakkelijker om te verwoorden wat we beter kunnen (na)laten.

Haal voordeel uit wat is, maar zie het nut van wat niet is.
Niet zijn vloeit zelfs waar er geen ruimte is.
Het enige wat er te doen is, is zijn (Lau Tse).


Maar is zijn duidelijk genoeg?
Ook andere inzichten zijn erg kort van stof.
Een paar voorbeelden.
(vrij naar Zen, Lau Tse).
Zij die het zeggen, weten het niet.
Zij die het weten, zeggen het niet.


Iets minder vaag en absoluut.
Zij die weten, spreken weinig.
Zij die veel spreken, spreken nog geen wijze woorden.


Alles wat ik zeker weet, is dat ik niets zeker weet (Socrates).

Waarover men niet spreken kan, zou men beter zwijgen (Ludwig Wittgenstein).

Wanneer iemand (wijselijk?) zwijgt kan dat 2 dingen betekenen: of hij weet het niet of het is een betekenisvol zwijgen.

Voorzichtigheid is dus geboden.

Vrijheid en grenzen

De centrale boodschap van de ethiek van de bijbel (de gulden regel) is zelfs een dubbele 'negatie': “wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet”.

Ook 9 van de 10 geboden zijn als een negatie geformuleerd: “Gij zult niet …”.

Waarom hier de negatie wordt gebruikt, is om de vrijheid van de ander niet onnodig te beperken. De prioriteit van het ontkennende element ligt boven het bevestigende. Waar andermans vrijheid begint, houdt mijn vrijheid op. Vrijheid wordt het beste omschreven door concreet te zijn over wat het niet is. Ben je concreet over wat vrijheid wel is, dan dreig je het begrip te beperken in een vorm die het juist niet is. Woorden zijn beperkt om het transcendente uit te drukken, daarom wordt gesproken in termen van "noch dit, noch dit" (neti neti) waarbij uiteraard een relevante benadering wordt gekozen.

Meister Eckhart (ongeveer 1260-1327) was een Duitse filosoof en mysticus en een vertegenwoordiger van het gebruik van de negatie, de zogenaamde apofatische theologie. Volgens deze stroming kan men alleen in termen van negatie over God kan spreken: men kan wel zeggen wat God niet is, maar niet wat hij wel is.
Eckhart Tolle is een hedendaagse boeddhist die spreekt over de mogelijkheid om de ongrijpbare essentie kenbaar te maken door duidelijk te maken wat het niet is. Hier is hij te beluisteren op een video.
Het voorkomen van het ongewild overschrijden van andermans grenzen is ook de reden waarom er een etiquette bestaat. Mensen worden graag concreet in spelregels om te voorkomen dat zij andermans vrijheid aantasten. Maar dat levert wel veel regels op. En dan zie je al snel door de vele bomen het bos (het geheel) niet meer. Iedereen wil graag positief leven. Dat is een open deur, maar iemand die probeert positief te zijn zonder het tegendeel te accepteren is onecht en uit balans. Het positieve en het tegendeel horen, net zoals het linker- en rechterbeen, bij elkaar. Zij vormen een spanningsboog, die jij bestuurt. Wanneer je jouw beide benen laat samenwerken -in balans- kun je bewegen en dansen. Als een van beide domineert dan loop je uiteindelijk in cirkels.

Net als bij yang (mannelijk) en yin (vrouwelijk) is niet een van beide het goede of het slechte. Zij horen bij elkaar en gaan in elkaar over. In het samengaan ondersteunen en versterken ze elkaar; ze leveren ook een beetje in, maar weerhouden elkaar van de grotere nadelen van het extreme (zijn). Het negatieve (yin) is de ruimte waarin het positieve kan bestaan. Net zoals een kopje voornamelijk bestaat uit lege ruimte (niet-iets), waarin je thee (iets) kunt doen (ontvangen, yin). Het is niet de bedoeling om het negatieve een vorm te geven, het gaat erom dat je er niet tegen vecht of het ontkent, maar dat je leert zien dat het een plaats (zin) heeft. Ken het mannelijke en leef door het vrouwelijke.

Omgaan met (on)waarheid

'To see what is', dat is Jiddu Krishnamurti ten voeten uit, een man die los van iedere beweging, kerk of religie op zoek is naar waarheid.
"Ik zeg dat het inzicht in het eeuwige in het vergankelijke zetelt. Het ego moet verdwijnen en in het proces van het oplossen ervan vind je de waarheid, de heelheid".
"Ik spreek over waarheid en om die te vinden moet je een normaal mens zijn, vrij van angst, vrij van de behoefte op een ander te leunen of iets of iemand vereren, vrij van hebzucht, van macht, wreedheid, kwaadwilligheid en van alle tegengestelden".
Krishnamurti: jeugd en bewustwording (bol.com).

Negatieve metafysica als inspiratie

Negatieve metafysica kan een inspiratiebron zijn voor wat we niet moeten doen. Het kan ons bewust maken van negatieve gedachten en patronen die ons geluk in de weg staan. Het kan worden gebruikt om ons te helpen onze concepten en overtuigingen te verfijnen door ons te laten zien dat er verschillende manieren zijn om naar deze concepten te kijken, zowel in termen van aanwezigheid als afwezigheid, en door ons bewust te maken van onze eigen beperkingen en onwetendheid.

Vaak denken we bijvoorbeeld bij waarheid aan het hebben van correcte overtuigingen over de werkelijkheid. Dit wordt vaak aangeduid als "positieve waarheid", omdat het gaat om de aanwezigheid van iets dat waar is.
Maar we kunnen ook kijken naar "negatieve waarheid", waarbij we ons concentreren op wat niet waar is. Bijvoorbeeld, door te begrijpen wat het betekent om een ​​valse overtuiging te hebben, kunnen we ook beter begrijpen wat het betekent om een ​​juiste overtuiging te hebben. Door te kijken naar wat niet waar is, kunnen we ons denken verfijnen en de grenzen van ons begrip beter begrijpen.
Een ander voorbeeld is "niet-weten". Door ons te concentreren op wat we niet weten, kunnen we ons bewust worden van onze eigen beperkingen en kunnen we ons openstellen voor nieuwe ideeën en inzichten. Door ons te concentreren op onze onwetendheid, kunnen we ons denken uitdagen en onze geest openen voor nieuwe mogelijkheden.
Hier zijn er nog een paar voorbeelden.
Een voorbeeld van negatieve ethiek is het concept van "negatieve plichten". Dit zijn plichten die vereisen dat we bepaalde acties vermijden, in plaats van bepaalde acties te verrichten. Bijvoorbeeld, het vermijden van het schaden van anderen wordt beschouwd als een negatieve plicht, terwijl het helpen van anderen wordt beschouwd als een positieve plicht.
In feite kunnen de 10 geboden worden beschouwd als een reeks van negatieve plichten, waarbij elk gebod ons vertelt wat we moeten vermijden in plaats van wat we moeten doen.
Etiquette is nuttig om ons gedrag in sociale situaties te reguleren. Het kan helpen om conflicten te voorkomen en respectvol met anderen om te gaan. Door duidelijke afspraken te maken over wat wel en niet acceptabel is, kunnen we ervoor zorgen dat iedereen zich comfortabel voelt en er geen grenzen overschreden worden.
Een ander voorbeeld van negatieve metafysica is het concept van "negatieve ruimte". Dit is de ruimte die wordt gecreëerd door de afwezigheid van objecten of materie. Bijvoorbeeld, als we een vaas op een tafel plaatsen, creëert de vaas negatieve ruimte rondom zichzelf op de tafel.
Een voorbeeld van negatieve psychologie is het concept van "negatieve emoties". Dit zijn emoties die worden veroorzaakt door de afwezigheid van iets dat we verlangen of waarderen. Bijvoorbeeld, verdriet kan worden veroorzaakt door het verlies van een dierbare, terwijl frustratie kan worden veroorzaakt door het niet bereiken van een bepaald doel.
In plaats van te proberen gelukkig te worden door het nastreven van allerlei doelen en ervaringen, richt de negatieve benadering van geluk zich op het vermijden van de dingen die ons ongelukkig maken. Dit kan betekenen dat we proberen om situaties te vermijden waarvan we weten dat ze ons ongelukkig maken, of dat we proberen om onze reacties op die situaties te veranderen.

Populair in de laatste week

Alle labels van het blogspot

#metoo (2) aanbevolen (15) aandacht (9) aanraken (2) aanwezigheid (4) achterdocht (2) ADHD (2) afhankelijkheid (3) afstand nemen (6) agnost (4) agressie (2) alcoholisme (4) altruïsme (6) ambitie (2) ander (1) angst (22) apofatisch (9) authenticiteit (9) autisme (1) autonomie (5) balans en evenwicht (51) begeerte (1) behoefte (5) belangen (10) belemmerende overtuigingen (10) beoordelen (5) beslissen (2) betrokkenheid (5) betrouwbaarheid (2) bewustwording (12) bewustzijn (26) bezinning (1) bindingsangst (3) bioscoopfilm (7) biseksualiteit (1) blijdschap (3) bodhisattva (2) boeddhisme (9) boek (162) boosheid (2) brein (2) burn-out (2) communicatie (16) compassie (10) competentie (4) competitie (14) complottheorie (3) constructief gesprek (4) consumeren (2) coping (2) creativiteit (3) crisis (7) dans (6) daten (5) deflexie (1) demagogie (4) denken (12) denkfouten (5) deugd (9) deugdzaamheid (1) diagnose (4) dialoog (10) dieren (4) discipline (1) dooddoener (6) drama (3) drie-eenheid (6) drogredenen (7) drugsgebruik (5) DSM (4) dualisme (5) duurzaamheid (5) echt (4) eenheid (33) eenzaamheid (8) ego (45) eigenschappen (2) eigenwaarde (5) emancipatie (5) emergentie (2) emotie (13) empathie (5) en-en (23) endogene depressie (1) energie (13) erkenning (8) ethiek (9) etiquette (6) evenwaardigheid (51) evolutie (23) faalangst (1) fabel (1) feedback (2) filmpje (79) filosofie (18) fraude (9) Freud (2) functioneren (4) gebreken (1) gedragsverandering (5) geduld (2) geest (3) geheugen (3) gekwetstheid (6) geld (5) gelijk hebben of gelijk krijgen (7) gelijkmoedigheid (4) geloven (18) geluk (34) genade (5) genot (1) Gestalt (1) Getuige (5) gevoelens (35) gezag (1) gezichtsverlies (3) gezondheid (5) gezondheidszorg (1) GGz (2) go with the flow (2) God (41) goedgelovigheid (3) gokken (1) grenzen (9) hechting (1) heelheid (8) hersenen (4) hier en nu (8) holisme (2) hoofdzonde (3) humor (12) ideaalbeeld (2) identificatie (10) identiteit (13) ik-boodschap (1) illusie (12) imago (1) individualisme (5) innerlijke vrijheid (17) integriteit (3) Intelligent Design (1) Internet (3) intrinsieke waarde (1) intuïtie (8) InZicht (12) islam (2) jaloezie (4) jeugd (1) jezelf worden en zijn (12) jongeren (3) karakter (2) katafatisch (1) kenmerken (2) kiezen (10) kind (13) kosten (1) kracht (6) Krishnamurti (2) kuddegedrag (1) kunstmatige intelligentie (2) kwakzalverij (1) kwaliteit (16) kwetsbaarheid (5) l (1) leegte (15) leiderschap (4) leugens (9) levensfase (3) levenskunst (8) levensvragen (3) levensweg (3) licht (3) liefde (97) liefdesverdriet (3) lijden (1) loslaten (20) macht (23) machtsstrijd (9) magisch denken (7) man-vrouw verschillen (11) mannelijkheid (2) mannen (1) media (2) meditatie (14) metacommunicatie (8) metafoor (2) metafysica (5) milieu (1) mindfulness (4) misbruik (4) model (1) moraliseren (1) motto (1) mystiek (5) nabijheid (2) narcisme (4) natuur (5) negatie (16) neti neti (3) niet doen (22) NLP (1) non-duaal bewustzijn (6) non-dualiteit (41) omdenken (7) omgangsregels (3) onderwijs (3) onderzoek (8) ongelukkig zijn (4) onmacht (2) onrust (2) ontrouw (1) ontwikkeling (10) onverwerkt kindertrauma (3) oordeel (18) opvoeding (8) orgasme (2) Osho (6) ouderen (5) overgave (4) overheid (1) overvloed (6) panpsychisme (1) pantheïsme (1) paradox (27) Pareto principe (1) partnerkeuze (6) passie (2) pedagogie (2) perfectie (2) personeelsbeleid (2) persoonlijkheid (6) persoonlijkheidsstoornis (3) pesten (1) Peter principle (1) pijnlichaam (8) politiek (10) populair (11) positieve (11) privacy (1) processie (1) projectie (9) psychiatrie (4) psychofarmaca (1) psychotherapie (1) puberen (1) reïncarnatie (2) relatie (17) relatievaardigheid (5) respect (32) rijkdom (2) rol (4) romantiek (5) rust (5) ruzie (5) samensmelten (10) schaamte (2) scheiden (2) schizofrenie (1) schouwen (6) schrijfdrang (1) schuld (3) schuldgevoel (2) seks (14) selectie (3) sociale druk (4) somberheid (1) spel (3) spiegelogie (4) spijt (1) spiritualiteit (51) spreekwoorden (1) sprong (1) statistiek (1) status (1) sterven (5) stilte (15) straling (1) strategie (1) stress (5) synchroniciteit (14) taal (16) Taoïsme (18) tederheid (1) Tegenwoordigheid (2) The Secret (2) The Work (1) therapie (1) tijdgeest (5) toeval (5) Tolle (18) transcenderen (6) transformatie (5) transparantie (2) trend (2) tunnelvisie (1) twijfel (5) verandering (2) verantwoordelijkheid (12) verbinding (33) verdriet (2) vergeten (2) verlangen (5) verlatingsangst (1) verleiding (3) verlichting (14) verliefdheid (4) verlies (1) vermijding (1) vermoeidheid (1) verslaving (7) vertrouwen (18) verveling (2) verwondering (2) vicieuze cirkel (1) video (1) voeding (1) voelen (3) volgzaamheid (1) vragenlijst (2) vreugde (2) vrije wil (6) vrijen (3) vrijheid (90) waarheid (26) waarneming (7) ware (8) wederkerigheid (6) welzijn (7) wezen (2) wijsheden (10) wilskracht (2) woede (2) wu wei (23) yin en yang (4) zelfbeheersing (3) zelfbevestiging (3) zelfbewustzijn (8) zelfdoding (4) zelfkennis (12) zelfkritiek (1) zelfoverschatting (2) zelfrealisatie (12) zelfvertrouwen (5) zelfverwerkelijking (2) zelfwaardering (5) Zen (2) ziel (14) Zijn (11) zin van het leven (10)