Posts tonen met het label identificatie. Alle posts tonen
Posts tonen met het label identificatie. Alle posts tonen

Spirituele paradoxen bij een eenheidservaring

Tweerichtingsverkeer

Word je gelukkiger wanneer je jezelf maximaal onderscheidt van een ander of juist wanneer je je meer richt op wat je gemeen hebt met een ander? Of ligt het nog weer anders?

Theoloog en dichter De Génestet wees in 1930 op het belang van individualiteit in deze twee regels.
'Wees u–zelf!' sprak ik tot iemand.
Maar hij kon niet: hij was niemand.

En over en-en denken.
Twee coryphaeën.
‘Gek zijn wij, een van beide wij’.
Zeî de eene Theoloog tot de ander.
‘Wat wíj gelooven toch strijdt lijnrecht met elkander;
Dit's evident voor ú, dat's evident voor míj -.
Dús, een van tweeën is maar mooglijk, ík òf gíj…’.
Of beide, dacht er een en - ging voorbij.

De oproep van De Génestet om het belang van individualiteit te overdenken kan gemakkelijk misverstaan worden als een oproep om iemand te zijn in de vorm van maatschappelijke status. Wie probeert een status in de ogen van anderen te verwerven is gericht op onderscheiding van de meute. Het woord individu betekent “ondeelbaar”, niet zoals je mogelijk geneigd bent te denken “afgescheidene”. Het is eerder het beeld van iemand niet ge- of verdeeld is, die heel is. Die zowel zichzelf is als verbonden met anderen.
De paradox van jezelf zijn, namelijk dat de meeste mensen die geen moeite doen om zichzelf met zekerheid te vinden of te bewijzen, is dat het juist die mensen zijn die volledig zichzelf lijken te zijn. Dus wie op zoek gaat naar zichzelf is niet zichzelf en wie het niet doet, is het juist.

Iemand als mysticus Meister Eckhart wilde niemand zijn om een Godservaring op te roepen. Ook wilde hij zich geen Godsbeeld vormen. De paradox van die methode is dat het de vraag oproept: wie ontmoet wie, wanneer beiden niemand zijn? En is dat misschien de kern van de eenheidservaring en opgaan in pure essentie?
Wanneer God zowel één is als weerspiegeld in elk levend wezen dan kun je God overal en nergens ontmoeten.

Poortloze Poort

Kortom, die mensen gaan op weg naar een eenheidservaring die al weten dat ze niet-twee zijn. Ze gaan als ware op pad zonder dat het uitmaakt in welke richting (naar binnen of naar buiten door de Poortloze poort) ze gaan en met welke snelheid. Niemand kan de Poortloze Poort passeren, dus wees niemand (koan uit de Mumonkan). Wie de rust neemt om de eenheid met wie of wat (mens of dier) dan ook te ervaren loopt de grootste kans om dit mee te maken.

De term "Poortloze Poort" verwijst naar het feit dat er geen echte poort is die moet worden geopend om verlichting of bevrijding te bereiken. In plaats daarvan is het een symbolische uitdrukking van het idee dat onze natuurlijke staat van zijn al verlicht en vrij is, en dat het pad naar bevrijding of zelfrealisatie geen externe obstakels bevat die moeten worden overwonnen. De Poortloze Poort verwijst onder meer naar de oneindig smalle poort tussen verleden en toekomst, ook wel bekend als het heden of het nu. Het is de staat van bewustzijn waarin we niet vastzitten in gedachten over het verleden of de toekomst, maar ons volledig richten op het huidige moment.
De Poortloze Poort kan ook worden gezien als een paradox of een schijnbare tegenstrijdigheid, omdat het zowel verwijst naar de toegang tot innerlijke vrijheid en bewustzijn als naar de erkenning dat er in feite geen poort is die moet worden geopend. Voor wie de functie heeft doorzien, is het geen poort meer omdat er geen obstakels meer zijn om te overwinnen en omdat het bewustzijn van de poortloze natuur van ons bestaan een natuurlijk onderdeel van ons dagelijks leven wordt.

Hallucinerende middelen en het absolute perspectief

Peter Gordijn schreef na het gebruik van hallucinerende middelen zijn tweede boek getiteld Het Absolute Perspectief.
In zijn boek de volgende illustratie van het proces naar het opgaan van het ik in pure essentie als kers op de taart van spirituele ontwikkeling. Jezelf overgeven en verliezen (ego-dood) om te komen tot een totaal inzicht en de ervaring van eenheid en je te bevrijden van verkramping.

Kosmische dans


Het absolute perspectief van verkramping naar vrijheid.
In de rondgang van egoloze baby naar opgaan in pure essentie is zowel de cirkel van een individueel leven te zien als wat zich ont-wikkelt bij de spiraal van bevrijding in het doorlopen van het spirituele pad.

Peter introduceert de Gouden Regel.

Voel je helemaal vrij om jezelf te zijn;
laat anderen vrij om zichzelf te zijn;
laat de wereld zijn zoals ze is.

Trouw zijn aan de Gouden Regel betekent volledig openstaan voor het leven. Niets van de werkelijkheid hoeft meer anders te zijn. Dit betekent diepe acceptatie van hoe de kosmische dans zich ontvouwt. Dit is het einde van weerstand en streven. Niets hoeft meer te veranderen en ALLES mag veranderen.

Totale overgave

Sta jezelf toe precies te zijn zoals je nu bent. Sta anderen toe te zijn zoals ze nu zijn. Sta de wereld toe te zijn zoals die is. En sta jezelf, anderen en de wereld toe elkaar te beïnvloeden en te mogen veranderen, ongeacht in welke richting. De sleutel tot geluk is niet controle. De sleutel tot geluk is juist totale overgave.
"Overgave is kracht". Op het eerste gezicht lijkt dit in tegenspraak met het idee dat het tonen van wilskracht en vastberadenheid belangrijk is om doelen te bereiken. Toch suggereert deze paradox dat het loslaten van controle en het accepteren van wat er gebeurt, uiteindelijk krachtiger kan zijn dan vasthouden aan een specifiek resultaat.

Ongrijpbare krachten en dwaalwegen rondom spiritualiteit

Macht en onmacht

Opgegroeid in een katholiek gezin en terugkijkend op de lange geschiedenis van het westerse geloof en dat geloof vergelijkend met het Taoïsme vallen mij onderstaande overeenkomsten en verschillen op in het omgaan met macht en onmacht. Ik beschrijf wat mij tegenstaat aan het christendom en wat mij fascineert aan het Taoïsme, namelijk dat in de natuur het evenwicht steeds wisselt en niets kan bestaan zonder zijn tegendeel (yin en yang).

Vasthoudendheid

Wie een bepaald geloof aanhangt, wil er ook graag voordeel van hebben. Je hoort bijvoorbeeld bij een groep, die je sociale contacten en bescherming oplevert of je hebt een God waaraan je een verzoek kunt richten. Maar die wens tot voordeel blokkeert het zicht op waar spiritualiteit over gaat.
In een ongezond samengestelde samenleving of een geestesziek individu kan een egoïstische en/of superieure geloofsovertuiging zelfs tot fascisme leiden en daarmee tot liefdeloos geweld.
Een duivenexperiment van Skinner maakte duidelijk dat wanneer je er van overtuigd bent dat je met bepaald gedrag een beloning lijkt af te dwingen het heel lang kan duren voordat je dat gedrag verandert, terwijl je maar af en toe en ook nog toevallig beloond wordt (zie ook gokverslaving).
Duiven en mensen willen dus graag geloven dat zij sturing hebben over hun lot en kunnen dit geloof heel lang vasthouden. Mensen kunnen zelfs wachten op een beloning na hun dood. Heel wat kapitalistische regimes hebben van deze goedgelovigheid misbruik gemaakt en hebben gewetenloos zelf materie verzameld die ze van goedgelovigen hebben afgetroggeld. Velen hebben bij leven onrecht laten bestaan in de verwachting dat na hun dood door God recht zou worden gedaan of hun geduld beloond.
Vriend en vijand van religie zijn het erover eens dat je God niet voor je karretje kan spannen. Atheïsten verklaren God gewoon voor niet bestaand en dragen toeval als reden aan voor de evolutie en al het moois op aarde en gelovigen vinden dat je steun van God moet verdienen door goed gedrag te vertonen. En er is altijd wel een voorbeeld te verzinnen dat iemand bij zichzelf kan aandragen dat hij niet perfect is geweest en God daarom niet zijn gebed verhoort. En zo blijft iedereen lang bij zijn standpunt of in zijn geloof.

Verdelen en verbinden?

De Romeinen die hun rijk rond het begin van de jaartelling graag in stand wilden houden kregen ergens in de eerste eeuwen na Christus door dat het geloven in één god veel gemakkelijker verschillende volkeren bindt dan het geloven in vele goden die ook nog eens veel menselijke gelijkenis hadden. Die ene god (overigens genderneutraal avant la lettre) was de schepper van de mens naar zijn gelijkenis en was zelf zonder menselijke fouten. God kon overigens wel kwaad ("vertoornd") worden en de mensheid straffen met vele plagen.
Was eerder de werkzame politiek van de wereldse overheerser “verdeel en heers”, door het christendom als officiële staatsgodsdienst aan te nemen en het Vaticaan aan het hoofd te zetten van een mondiale kerk kon het wereldrijk van Rome daarmee zowel verdeeld als verbonden als geheerst worden. En met deze “drie-eenheid” kon nog millennia door machthebbers geprofiteerd worden van de rust en materiële welvaart die dit systeem opleverde. Om over het misbruik van schaapjes door de herders nog maar te zwijgen.

Oosterse en westerse spiritualiteit

De ethische uitgangspunten van atheïsten, agnosten en gelovigen mochten dan soms verschillen, in de praktijk kunnen ze zich vinden in het principe “wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet”. Het leidde zowel tot een liberale als tot een sociale wetgeving. Gelovigen konden leven met het idee dat het Kwaad met wereldse wetten kon worden beteugeld en dat tegelijk vrijheid bewaakt wordt. God zou dit rechtvaardigen. Volgens de theodicee van de vrije wil accepteert God het bestaan van het kwaad in de wereld omdat de mens pas iets heeft aan zijn vrije wil als hij er ook iets mee te kiezen heeft. Het Kwaad bestaat dus zo- en omdat de mens een keuze kan maken ertegen.
Eigenlijk en uiteindelijk was god niet meer nodig om alles autonoom te laten draaien. Nietzsche verklaarde god dan ook dood en anderen legden zich er bij neer dat religie een privézaak is. En omdat het bewijs dat God (wel of niet) bestaat niet kan worden geleverd konden we in het westen gemakkelijk aansluiten bij Oosterse tradities als het Taoïsme. Gods wegen en de Tao zijn ondoorgrondelijk. 'De tao doet niets en toch blijft niets ongedaan'.

Wikipedia over de Tao (letterlijk “de weg, maar ook de stroom”).
Men kan tao alleen bij benadering leren begrijpen of volgen. "De weg (tao) heeft begin noch eind". In de tekst van de Daodejing (Boek van de Weg en de Kracht) wordt het volgende geschreven. "De essentie van tao is dat het niet uitgedrukt kan worden. Als men denkt het wel te kunnen uitdrukken, dan is het niet tao". Tao is immers vormloos en niet gebonden aan een vorm.
Tao voedt alles. Het creëert de gewenste ordelijke patronen in de chaos. Maar de wens naar ordelijke patronen zal nooit vervuld worden. Men kan alleen maar op het pad blijven van de zoektocht. In de taoïstische leer is tao de kwaliteit van die zoektocht.
Tot zover.

Uit vers 51 van Laozi.


Tao brengt de dingen voort.
Het brengt ze groot door Teh.
Teh brengt ze tot wasdom en vormt ze,
voltooit ze en doet ze rijpen.
Voedt ze en beschermt ze.
Voortbrengen, maar zich niet toe-eigenen
Doen maar zich er niet op voor laten staan,
tot wasdom brengen maar zonder heerser te zijn,
dat is wat ‘diepe deugd’ genoemd wordt.

Tot zover.
Teh is de liefdevolle kracht die werkt via het paradoxale wu wei principe: doen door niet te doen. Wie volgens de tao leeft, weet dat hij de uitdagingen in het leven, zijn ellende en problemen niet meer met strijd, macht of inspanning te lijf moet gaan. Hij gaat spontaan en bewust mee in de loop der dingen.

Hoe leeft iemand in de geest van de tao? Chuang Tze zegt het volgende.

Jullie zijn oprecht en rechtvaardig, zonder te weten dat je door zo te zijn rechtschapen bent.

Jullie houden van elkaar, zonder te weten dat dat goed is.

Jullie zijn eerlijk, maar weten niet dat dat trouw zijn is.

Jullie houden je aan je woord, zonder te weten dat je daarmee in geloof en vertrouwen leeft.

Jullie helpen elkaar, zonder eraan te denken geschenken te geven of te krijgen.

Zo laat je handelen geen sporen achter.

De oosterse en westerse uitwerking van religie zijn twee convergerende wegen om God te benaderen. Let wel: dit gaat over wat het voor jou betekent dat er een hogere macht kan bestaan en ervaren.  Soms bewandel je dan een positief pad en soms negatief, maar niet letterlijk, altijd ongrijpbaar en daarmee vrij. Net als bij intermenselijk contact gaat het bij geloofszaken om respect, dat wil zeggen het aanhouden van de juiste afstand en juiste betrokkenheid. Wie een ander in de greep (macht) wil hebben, verliest de echte verbinding. Wat juist is wordt ingegeven door het wederzijdse belang van het individu en het geheel (god of tao of natuur enz.) en dat is dat liefde stroomt. Machtswellust blokkeert die stroom.

Tekst 67 is een centrale tekst uit de Tao Te Tjing en gaat over De drie schatten.
Wie met / naar de Tao leeft, kent allereerst diepe liefde (mededogen, medeleven, compassie, onbaatzuchtige moederliefde, zachtmoedigheid). Dit is de eerste grote schat.
De tweede schat is matigheid en de derde is bescheidenheid.

Uit De kunst van het Niets doen van Theo Fischer over een Taoïst.
In een liefdesrelatie of een huwelijk behoudt hij zijn zelfstandigheid en innerlijke vrijheid. Dat wil niet zeggen dat die vrijheid als trouweloosheid kan worden gezien – de mens in de geest van de tao is standvastig – maar het betekent dat hij de integriteit en de behoeften van zijn partner in dezelfde mate respecteert als die van hemzelf. Hij is in staat lief te hebben zonder te willen bezitten. Hij ziet zijn partner niet als privé bezit, maar laat zichzelf evenmin op die manier inpalmen. Hij behoudt zijn zelfstandigheid en is toch tot een hoge mate van liefde in staat. Ja, liefde kan eigenlijk alleen onder deze omstandigheden gedijen.

Tenslotte een persoonlijke opmerking: ik ben geen katholiek of taoïst, ik ben het ook niet niet. Ik wil en hoef me niet meer te identificeren met de identiteiten die mij zijn aangereikt. Neti, neti.
Ik geloof in het verschil tussen niets doen en niet doen. Mij bewust (willen) zijn van het ethische verschil tussen doen en laten in het vergroten van vrijheid voor iedereen (mens en dier), dat is wat mij fascineert.

Wie meer wil lezen over de tao en alternatieve manieren om te kijken naar religie, klik op de links in dit artikel of op de labels onderaan.

Niet wie je bent maar wat je kocht of bezocht maakt je identiteit

Een woord vooraf: dit artikel gaat niet over uw spirituele identiteit maar uw commerciële identiteit.

In tijden dat veel Internetters angstig worden over wat er zoal over hun surf- en koopgedrag wordt vastgelegd is het handig om te weten wat en hoeveel een bedrijf dat wil investeren in reclame van u wil weten.
Net als elk mens nooit 100% een zeker en compleet antwoord kan geven op de vraag “wie ben ik” is ook een verkoper niet geïnteresseerd in een 100% kloppend profiel van een potentiële koper. Alle beetjes wetenswaardigheden leveren meer geld op dan niets weten van een klant.
Wie vroeger zijn omzet wilde vergroten moest of kwaliteit leveren en wachten op het effect van mond tot mond reclame of moest reclame maken om zijn naamsbekendheid te vergroten. Om het rendement van de investering te vergroten dacht hij (zij) na over de doelgroep. Vroeger zette je dan een advertentie in een krant of op een bord op de gevel of langs de weg of je koos een bepaald postcodegebied, maar dat kan met de tegenwoordige technologie veel slimmer en effectiever. Hopelijk ook aangenamer voor een potentiële klant, maar kan ook het ongewenste bijeffect hebben dat hij zich betrapt voelt, juist omdat reclame zo goed getimed is of zo snel komt nadat een aankoopbeslissing al is genomen.
Wie een profiel wil opbouwen van een klant moet onopvallend gegevens verzamelen over zijn (aankoop)geschiedenis en andere handel en wandel. Opslag en analyse van data is in ruime mate en snel geregeld met de huidige stand van computertechnologie.
De verzamelde data hoeven helemaal niet compleet of dekkend te zijn zolang gebruik maken van het profiel maar meer omzet genereert of budget bespaart.

We leven in een economie die vooral verstandig wil omgaan met kansen om geld te besparen en te laten renderen. Wat is de kans dat iemand een product van mij gaat afnemen en wat kan ik doen om die kans te vergroten? Bij Facebook worden zelfs 28.000 variabelen of kenmerken van een profiel onderscheiden. Arjen Lubach noemde al in zijn show “wat is de kans dat u binnen een half jaar een Mazda gaat kopen” als voorbeeld van zo’n klanteigenschap.
Het verklaart ook waarom Facebook en Google zo graag zekerheid willen hebben dat u uw identiteit prijs geeft. Het verhoogt de kwaliteit van het profiel, omdat er met meer zekerheid data kan worden verzameld over uw (surf)gedrag. Dat de overheid of politiek of recherche ook met profielen werkt maakt het urgenter om goed na te denken of je wel wilt meewerken aan het verzamelen van die op het oog onschuldige data.
Ook de bonuskaart en airmiles kaart bij Albert Hein hebben die functie. Koopt u iets waar bonus opzit dan kunt u geld besparen door uw identiteit via de bonuskaart te delen of te vragen of u gebruik mag maken van de bonuskaart bij de kassa. Of alle mensen altijd dezelfde bonuskaart gebruiken is voor het benaderen van een doelgroep niet echt van belang. De meeste klanten doen het namelijk wel en daar komt de relevante informatie voor de marketing vandaan.

We kennen allemaal de verhalen van mensen die ten onrechte een label of stigma kregen opgedrukt en niet meer kwijtraakten wat ze ook aan bewijs aanleverden over een tegendeel. Kafka schreef er een boek over en de uitdrukking Kafkaiaans is niet voor niets onderdeel van onze taal om uit te drukken dat wat je ook doet tegen je gebruikt wordt.
Data verzamelen doe je niet alleen om iemand iets te verkopen, het kan ook ingezet worden om iemand juist buiten de deur te houden of om onopvallende wijze te dumpen door hem of haar door te verwijzen naar een conculega. 

Een verzekeringsmaatschappij is best bereid om iemand te vertrouwen die voor de eerste keer aangifte doet van een schade, maar wanneer de klant nog een volgende keer beroep doet op uitkering wordt de kans groter dat er sprake is van fraude of onverantwoord gedrag of levenswijze.

Je ontkomt er niet aan dat mensen graag oordelen over elkaar. Iemand in een hokje stoppen of onder een bepaald profiel scharen is ook een vorm van oordelen. Het is zaak om de kans te minimaliseren dat je gedrag of wat je zegt aanleiding is om je vrijheid van handelen kwijt te raken. Dat vraagt een permanent alert blijven op technologische ontwikkelingen en de gevolgen voor de privacy.

Op 25 mei 2018 ging de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in werking. Die verplicht bedrijven en organisaties, die privacy gevoelige gegevens van mensen verzamelen, om daarover transparant te zijn en eventueel voor verzameling afspraken met de betrokkenen te maken.

Advaita shuffle lijkt op onverschillig stoïcisme

In plaats van je te identificeren met jouw emoties in de vorm van bijvoorbeeld “ik ben boos” kun je zeggen “ik voel een kwaadheid in mij” of “er is boosheid”. Vooral dat laatste klinkt onthecht.
Je schept als het ware een afstand tussen jezelf en wat er in jou gebeurt. Dat zogeheten "containen van gevoelens" kan het gemakkelijker maken om iets niet (te) persoonlijk op te vatten. Het kan ook een valkuil zijn wanneer je geen enkele verantwoordelijkheid meer neemt voor wat er in en met jou gebeurt of hoe jij zaken in de buitenwereld opneemt en opvat.
Een milde of lichte scheiding aanhouden tussen wat er gebeurt en wie je bent is mogelijk door jezelf te waar te nemen (te schouwen). Die innerlijke waarnemer wordt geacht niet te oordelen, amoreel te zijn, geen emoties en geen gedachten te hebben. Het kan je helpen om je niet alles wat je overkomt en wat anderen over en tegen je zeggen persoonlijk te nemen. Het is een gezonde levenshouding, vooropgesteld dat je jezelf als eenheid blijft zien en niet denkt dat je echte zelf in de waarnemer zit.
Het staat cool en/of is wijs om een zekere stoïcijnse distantie aan te houden tegenover wat je overkomt en jouw handelen, maar een voortdurende scheiding zoeken tussen jou en de realiteit is een zelfopgelegde vorm van schizofrenie.

Mensen die zich met spiritualiteit bezighouden zijn soms in de verleiding om net te doen of ze nergens door geraakt worden. Er zijn eeuwenoude (levens)filosofieën die lijken te propageren om je nergens druk over te maken, bijvoorbeeld het Stoïcisme, maar ook oosterse filosofieën en levensovertuigingen als boeddhisme en hindoeïsme.

Van Wikipedia.
De stoïsche filosofie presenteert zichzelf als de aangewezen weg om de mens gelukkig te maken. Alles wat gebeurt in de wereld is volgens de Stoa van tevoren onverbiddelijk bepaald, maar de vrijheid en autonomie van de mens zit hem erin dat hij vrij is in zijn reactie hierop. Deze reactie is bepalend voor het menselijk geluk. Inzicht in de noodzakelijkheid van alles, inzicht dat dit zo goed is, enerzijds; anderzijds het inzicht dat hetgeen men gewoonlijk als persoonlijke rampen ziet, ons niet echt raakt, als we maar goed onderscheiden wat er echt aan de hand is.
Er zit evenwel ook een moreel aspect aan vast. Een stoïcijn wordt geacht ook zijn sociale plichten te vervullen. Dit wordt gezien als een natuurlijk bestanddeel van het leven in de menselijke gemeenschap. Want ook het leven in overeenstemming met de natuur wordt als doel geformuleerd door de Stoa. 
Tot zover de stoïcijnse levenshouding.

Gevoelens ervaren en te doorvoelen is natuurlijk. Hoe en of je een gevoel omzet in een emotie is jouw verantwoordelijkheid. Je kunt dat niet ontlopen of ontkennen door te stellen dat er geen vrije wil is. Gevoelens gebeuren en gedachten komen op. Verantwoordelijkheid voor wat er met emoties gebeurt wegredeneren maakt niet gelukkig of doet onprettige gevoelens niet verdwijnen.
Oosterse filosofieën wijzen er op dat permanent geluk niet buiten jezelf is te vinden, daar is slechts tijdelijk geluk te vinden. Maar dat betekent niet dat je je moet afscheiden van de buitenwereld en geen contact meer moet maken met wat er buiten jou gebeurt of met anderen.
Een al te onverschillige en schijnwijze levenshouding, geïnspireerd door de stoïcijnse of hindoeïstische of boeddhistische levenswijze of non-dualiteit wordt een Advaita shuffle genoemd. Het is een pose waarin men de indruk wil wekken alle illusies te doorzien en in eenheid te leven met het universum. A-dvaita betekent niet-twee en staat zo voor voldoende eenheid.

Filosoof en schrijver over non-dualiteit Paul Smit zegt over de Advaita shuffle.
“Er zijn allerlei manieren waarop Advaita door het ego gekaapt kan worden. Zoiets noemen we de Advaita shuffle. Mensen die daaraan lijden, hebben de neiging om psychische problematiek eenvoudigweg te ontkennen. Onder het mom dat alles ‘toch maar’ een illusie is, wordt het eigen gedrag vergoelijkt. Maar andersom werkt het óók. Stel dat iemand bij de bakker voordringt. Je zou, terecht, kunnen denken dat deze persoon daar niets aan kan doen. Om vervolgens stilzwijgend je beurt voorbij te laten gaan. Maar tegelijkertijd gebeur jij ook gewoon. En dus is er niks mis mee om de voordringer op zijn of haar gedrag te wijzen. Advaita vraagt ons niet om onszelf uit het leven weg te redeneren”.
Tot zover. Paul Smit.

Wat kun je nog begrijpen?
Mensen die zich verdiepen in spiritualiteit worden voorgehouden om het denken niet al te serieus nemen als mogelijkheid om de realiteit te kennen. Wanneer ze dan ook nog worden verteld dat ook via de zintuigen geen zekerheid is te krijgen is over de realiteit, is de stap klein om alles te gaan relativeren en zich te verliezen in taalspelletjes.
Ze gaan dan dingen zeggen als “ik besta niet” en “alles gebeurt”. Natuurlijk is er in de hersenen geen fysiek “ik” of “ego” aan te wijzen en er gebeurt voortdurend van alles en tegelijkertijd.
Het is doorschieten in alles willen relativeren of in de relatie willen zien tussen alles wat er is. We zijn allemaal één is weliswaar niet onwaar, maar ook kort door de bocht. We doen er verstandig aan om niet alles voortdurend te willen begrijpen. Het verspilt de energie die we goed kunnen gebruiken om het leven met al haar mysteries te leven en zo te ervaren hoe het zit. Het meeste wordt vanzelf of later duidelijk. De rest is poëzie.

Waarom nemen mensen tatoeages

In de Volkskrant van 5 maart 2014 een opsomming van de redenen waarom mensen een tattoo laten zetten.

Een aantal wetenschappers probeerde de laatste decennia een antwoord te vinden op die vraag. De respons van tattoodragers is onder te verdelen in zeven categorieën.
  1. Ter decoratie. Je koopt geen nieuwe armband, maar laat twee zwaluwen zetten.
  2. Het uitdragen van persoonlijke waarden, zoals het vredesteken.
  3. Eerbetoon aan de favoriete band of voetbalclub.
  4. De impuls. Komt voor bij enthousiaste drinkers.
  5. Het kracht bijzetten van een (nieuwe) liefdesrelatie.
  6. Het vastleggen van een moment - een kampioenschap van Feyenoord, de eerste zwarte president van Amerika.
  7. Kracht en steun. Veelal na een ingrijpende gebeurtenis ingezet. Die groep die om deze redenen een tatoeage wil, neemt toe en creëert een ongewenste uitbreiding van het takenpakket van de tatoeëerder, aldus Henk Schiffmacher. 'Tegenwoordig moet je als een shrink naar ieders gezanik luisteren. Dan zit er hier weer eentje te pruttelen dat-ie een roosje wil omdat zijn moeder is overleden. Wat interesseert mij dat nou? Vroeger was het: 'You pick 'em and we stick 'em'.
Tot zover de Volkskrant.

Het lijkt of de tattoodrager voor eeuwig probeert vast te leggen en vast te houden wat in een moment werd beleefd. En daarmee geeft hij zijn vrijheid om andere symbolen en vormen te kiezen op.

Bewegen tussen wijsheid en liefde

Nisargadatta Maharaj

Sri 'Nisargadatta Maharaj' was een spirituele leraar. Een bekende uitspraak van hem is de volgende.
“Wanneer ik zie dat ik niets ben, dan is dat wijsheid.
Wanneer ik zie dat ik alles ben, dan is dat liefde.
Tussen beide beweegt mijn leven”.

Spirituele leraren roepen graag op om onwaarheden onder ogen te zien en je daarvan te bevrijden. De gedachte is dat ongrijpbare zaken niet zijn te vatten in woorden, maar hun tegendeel wel. Door stap voor stap onder ogen te zien (gewaar zijn) wat waarheid, vrijheid, geluk of liefde niet is, breng je het dichterbij.
Een belangrijk deel van zijn uitspraak is “tussen wijsheid en liefde beweegt mijn liefde”, oftewel ik kan niet altijd liefde geven en ontvangen en niet altijd wijs zijn. Nisargadatta verwierf zijn inkomen met het verkopen van bidi-sigaretten en was zelf verslaafd aan roken. Uiteindelijk stierf hij in 1981 aan longkanker.
Spirituele leraren zijn ook maar mensen en spirituele wijsheid brengt je niet af van je fysieke neigingen.
Hoewel hij zelf zijn inzichten van “onthechte” leraren overnam, was zijn stelling dat ieder mens geboren wordt als zijn eigen leraar en dat hij daar eigenlijk genoeg aan heeft.

Wikipedia. Nisargadatta's onderricht concentreerde zich op de kern van het bewustzijn, het zuivere 'gewaarzijn'. Door iedere vorm van identificatie met de wereld, het lichaam, de persoonlijkheid en het denken consistent af te wijzen, en volledige vereenzelviging met dit gewaarzijn na te streven, zou directe realisatie van een universeel en onpersoonlijk 'Zelf' bereikt kunnen worden. Deze benadering wordt 'Advaita Vedanta' genoemd, ofwel 'non-dualisme'. Nisargadatta had weinig op met Goden, rituelen en verhalen over reïncarnatie. Ook waarschuwde hij regelmatig voor dubieuze goeroes. Door middel van toewijding, meditatie en vooral helder analytisch denken zou de mens de angsten en verlangens kunnen overwinnen die hem beletten zijn ware Zelf te leren kennen.
Tot zover Wikipedia.

Het is niet voor niets dat een van zijn bekendste boeken getiteld was “Ik ben / Zijn”. In de titel liet hij identificatie met iets buiten zichzelf achterwege. Alle neiging om je ergens mee te identificeren is een ego-ding. Er is niets mis met een ego, maar de kunst van het leven is om jouw ego niet in de weg te laten zitten in een open verbinding met de ander. Het woord respect, vrij vertaald als “een stapje achteruit doen om de ander te zien zonder de projecties vanuit jezelf”, geeft die grondhouding mooi weer.
Wim Davidse in zijn boek Leren van de mystici:  "Naar mijn ervaring is dit 'ik ben' niet speciaal iets uit een exotische stroming als de Advaita Vedanta. Het is gewoon alleen maar zijn, zonder iets te doen. Dan kan er een stilte ontstaan waarin je een grenzeloze ruimte ervaart. Als ervaring komt het overeen met 'het lege gemoed' van Meister Eckhart en het wu wei uit het taoïsme.

Spreuken van Nisargadatta

Wanneer je beseft dat de weg het doel is,
en dat je altijd onderweg bent, niet om een doel te bereiken,
maar om te genieten van de schoonheid
en de wijsheid die het onderweg zijn je aanreikt,
dan is het leven niet meer een taak die moet worden volbracht.
Het leven wordt natuurlijk en eenvoudig,
in zichzelf een verrukking.

Niet het lichaam heeft bewustzijn,
maar het bewustzijn heeft lichamen.

Wanneer je beseft dat je het licht der wereld bent,
zul je ook inzien dat je de liefde der wereld bent;
Dat weten liefhebben is
en liefhebben weten is.

Je zult alles wat je nodig hebt ontvangen
als je ophoudt te vragen om wat je niet nodig hebt.

De vrucht valt plotseling van de boom,
maar het rijpen heeft tijd nodig.

Inzicht is de deur naar vrijheid en
waakzame aandacht is de moeder van inzicht.

Ontwaken voorbij ego en pijnlichaam

Volgens boeddhist Eckhart Tolle draagt ieder mens een erfelijke blauwdruk voor stoornis in zich. Hij wijst daarvoor het ego aan. Het ego is identificatie met gedachtevormen. Veel mensen die dit bij hem lezen proberen het ego kwijt te raken of de bron van het weten te verleggen van het verstand naar het gevoel. Maar dat is het paard achter de wagen spannen. Het menselijke ego heeft een functie bij de groeifase in het volwassen worden tot een autonoom individu. Een gezond ego verlegt grenzen waar dat kan en mag. Eventuele ontsporingen van het ego zijn pas aan de orde wanneer iemand zijn ego te groot laat worden of zich ermee identificeert. Zo van “ik ben belangrijk, want ik ben de baas van …”. En dan nog, ieder mens mag zichzelf zo belangrijk vinden als hij zelf wil. Jezelf waarderen is verstandiger dan jouw eigenwaarde van de erkenning door een ander te laten afhangen. Iemand met groot ego loopt vooral het risico dat hij geïsoleerd raakt. Waar het omgaat is of iemand met een groot ego er ook consequenties voor anderen uittrekt voor zijn handelen. Zo van “omdat ik belangrijk ben, moet je mij gehoorzamen of hoef ik geen rekening met jou te houden”.


Icarus en Daedalus


Een dergelijk gestoord ego schiet zijn doel voorbij en maakt onschuldige slachtoffers. Als collectief bedreigt het zelfs het voortbestaan van de planeet door het uitputten van haar reserves en niet duurzaam te leven. Het is dezelfde stoornis (groeidwang) die een kankercel laat zien omdat het als enig doel heeft om zichzelf te vermeerderen. Het heeft er geen weet van dat de eenzijdige gerichtheid op groei zijn eigen ondergang bewerkstelligt omdat zo het lichaam waar het onderdeel van uitmaakt vernietigd wordt.

Zoals een echt boeddhist betaamt, veronderstelt Tolle niet het bestaan van een ziel, maar een God die het Zijn is op de achtergrond in elk levend wezen.
Wat het ego zoekt en waar het zich aanhecht zijn surrogaten voor het Zijn, wat het niet kan voelen en (be)grijpen. Het ego verwart het "hebben" met Zijn en is daarom gericht op het verzamelen van materie en status. Ook de kwaliteit van een verbinding aangegaan vanuit het ego is discutabel. Door het ego opgewekte positieve emoties hebben hun tegendeel al in zich en kunnen daar gemakkelijk in veranderen. Wat ego bijvoorbeeld liefde noemt is bezitsdrang en een verslavend zich vastklampen dat in een seconde in haat kan veranderen.
Negatieve emoties die je niet totaal onder ogen ziet en ziet zoals ze zijn op het moment dat ze bij je opkomen, lossen niet helemaal op. Ze laten een rest van pijn achter: oud zeer. Op den duur vormen ze een energieveld dat in de cellen van jouw lichaam leeft. Tolle noemt dit het pijnlichaam. Hij vermoedt ook het bestaan van een collectief pijnlichaam dat zelfs in het DNA is gecodeerd, zodat het overerfelijk is.
Het pijnlichaam voedt zich met negatieve gedachten en is verbonden met het ego. Ze zijn wederzijds afhankelijk en zijn erop gericht te groeien of minimaal zichzelf in stand te houden en eventueel een tijdje ondergronds te gaan om te overleven. Voor wie zich identificeert met het ego en het pijnlichaam is het verleden en de toekomst belangrijker dan open te staan voor wat er zich nu voordoet.

Aan de ene kant kan het besef van het pijnlichaam en het erkennen van de negatieve patronen en onverwerkte emoties die het kan veroorzaken, iemand helpen bewuster te worden van hun eigen lijden en de mogelijkheid bieden om ermee om te gaan.

Aan de andere kant kan het idee van een afzonderlijk "lichaam" van pijn ook het risico met zich meebrengen dat mensen zichzelf identificeren met dat concept en het als een vaststaande entiteit beschouwen. Dit zou dan een vorm van zelf in stand gehouden lijden kunnen zijn, vergelijkbaar met hoe onverwerkte hechtingen en identificaties lijden kunnen voeden volgens boeddhistische filosofie.

Tolle ziet angst, hebzucht en honger naar macht als psychische drijfveren achter oorlogen tussen naties, stammen, religies en ideologieën en als de oorzaak achter continue conflicten in persoonlijke relaties. Wanneer een mens zich identificeert met zijn ego leiden de drijfveren tot foute interpretaties van een situatie, terwijl hij het goed bedoelt. Wat volgens Tolle beter werkt is de goedheid te vinden die al in jou en de ander zit. Die manier van kijken noemt hij het ontwaken in een nieuw bewustzijn.
Liefde is dan het zien van de eenheid (non-dualiteit) in Zijn van al wat leeft in alles en iedereen. Een liefdevolle verbinding op Zijnsniveau kan helend werken. Door de krachtige en versluierende werking van het ego is zoiets gemakkelijker gezegd dan gedaan. Illusies van ware liefde liggen altijd op de loer.

Het opgeven van jouw bezittingen, behoeftes en verlangens bevrijdt je niet automatisch van de schaduwkant van jouw ego. Door jezelf te observeren maar het ego geen aandacht meer te geven zet je het buitenspel. Het ego heeft zo zijn best gedaan om jou af te scheiden en te maken tot een vrij individu, dat het zich verzet tegen de gedachte dat je onlosmakelijk verbonden zou kunnen zijn met iets zo machtig en ongrijpbaar als God is.
Innerlijke verdeeldheid, een gevoel van afgescheiden zijn dat veroorzaakt is door het niet beseffen van de oorspronkelijke natuur (non-dualiteit, de eenheid met God), wordt als het kernpunt van de pijn beschouwd, onbedoeld verergerd door succesvol vrijmaken door het ego.

Het begin van de transformatie van het bewustzijn ligt in het bewust worden en bewustzijn van gehechtheid. Je wordt je bewust van je wezenlijke identiteit als vormloos, als een alles doordringende Tegenwoordigheid, van Zijn dat er was voor alle vormen en voor alle identificaties.
De werkelijkheid bestaat uit vorm en ruimte. Wie denkt dat de essentie alleen begrepen kan worden met zintuigen, verstand en emotie is gevangen door het ego en voor hem blijft het essentiële verborgen.
Bestaan is de voorgrond van het leven, Zijn is als het ware de achtergrond. Het bestaande verandert, het Zijnde blijft bestaan.
Spiritueel ontwaken houdt in dat je je bewust wordt van de werking van de innerlijke ruimte en stilte door je niet te laten afleiden door vormen en gedachten in de voorgrond. Je neemt dan waar tussen jouw gedachten door en je ervaart schoonheid en kwaliteit van binnenuit, zoals muziek tussen de noten zit en de danser rust in de beweging.
Geluk en vreugde stromen –vrij- uit deze bron. Observeer dit zonder te benoemen, labelen of te oordelen. Doe je dit wel dan loop je kans dat het ego de regie weer overneemt.

Door een volledige aanvaarding van de vorm van het Nu raak je inwendig afgestemd op de ruimte. Deze vorm heet Tegenwoordigheid en wordt gekenmerkt door balans en evenwicht.
Bewustzijn is de ruimte waarin het denken bestaat wanneer die ruimte zich bewust is geworden van zichzelf. Het is zich ervan bewust wanneer te doen en wanneer te laten. Spreken (doen) is zilver en zwijgen (laten) is goud. Het gaat om inzicht en dat is voor iedereen direct en moeiteloos beschikbaar. Het geheel kan door de aanvaarding (van wat er nu is, ook de schaduwkant) integer handelen door jou, zodat angst, hebzucht en honger naar macht verdwijnen.
Non-duaal bewustzijn is de helende ervaring dat we allemaal één zijn, althans niet-twee, om dooddoeners te voorkomen..

De vorige paragraaf is ietwat cryptisch. Tolle pleit ervoor om twee dingen tegelijk te doen: een stapje terug om jezelf goed te observeren en alles wat er bij je binnenkomt en een stapje vooruit door alles te accepteren wat er nu is zonder identificatie (maar te stoppen bij "ik ben"). Deze paradox zit ook in de oproep om jezelf te verliezen om jezelf te worden. Door de negatie of door jouw schaduwkant te omarmen kan het getransformeerd worden. Het ego maakt vrij en verbindt, maar zal (in spirituele zin) moeten worden geofferd, het verbindende deel (ik) gelukkig niet.

Meer lezen over hoe Tolle dit en andere concepten bedoelt? Klik op de labels onderaan.
Het concept van "offeren van het ego (ik)" wordt bijvoorbeeld benadrukt door Philip Renard.





Alexander Zöllner heeft een handboek geschreven over non-duale coaching en therapie. Hij schrijft over het ego:
Ego met al zijn denkbeelden, angsten, verlangens en verdedigingsmechanismen is ten diepste een overlevingsstrategie die ontstaan is in reactie op wat het als bedreigend voor zijn voortbestaan herkend heeft. Ego louter als een constructie zien, er non-duale concepten tegenover plaatsen of pogingen doen om ego 'op te voeden', kunnen we herkennen als manipulaties en daarmee een ontkenning van zijn bestaan. Evenmin kan ego losgelaten worden, want wie anders dan ego zou dit moeten doen? De enige weg om met ego om te gaan is geen weg, maar een manier van zijn, namelijk de volledige en onvoorwaardelijke aanvaarding van het verlangen van het ego naar erkenning van zijn bestaan en wat het daarin heeft ervaren.

Heling heeft betrekking op de realisatie en aanvaarding van de inherente verbondenheid met alles en iedereen. We zijn op individueel niveau uiterst 'gewoon' en staan op geen enkel niveau apart van iets anders en zijn tegelijk een hoogst unieke uitdrukking van non-duaal Bewustzijn.

Zelfrealisatie gaat ook om het inzicht in deze paradox.

Basisprincipes van spiritueel ontwaken uitgelegd door Adyashanti


Adyashanti is een Amerikaan die spiritueel leider is geworden en die gewoonlijk zeer omstandig uitlegt hoe mensen spiritueel kunnen ontwaken.
Een mens wordt van jongs af aan verteld dat hij of zij een bepaald identiteit heeft of kan verwerven door zijn best te doen om het te verwerven buiten jezelf. Het wordt een egoïstische waarde van waaruit mensen handelen (competitie, slachtoffergedrag, wens om geliefd te zijn), maar die spirituele ontwikkeling in de weg staat.
Lijden is niet veroorzaakt door bepaalde invloeden of mensen buiten jezelf, maar door identificatie met bepaalde, fictieve patronen van denken. Een voorbeeld van zo’n patroon is het ego, dat denkt het afgescheiden is van anderen of een geheel. Het ego zoekt rust, vrede en geluk in de wereld buiten zichzelf en verliest telkens de grip daarop, nadat het denkt het te hebben gevonden.
Neem niet aan zeker te weten wie of wat je bent, maar wees bereid het antwoord open te laten.
Ontwaken tot je ware aard als spiritueel bewustzijn (conscious spirit) voorbij het ego gaat samen het doorbreken van het patroon van en identificatie met denken, zonder je te distantiëren van het denken of het ego.
Het spiritueel bewustzijn bestaat, is aanwezig, maar is zonder vorm. Het is ongrijpbaar en niet met de zintuigen waar te nemen. Het kan bewust worden van zichzelf.
Welke waarden zijn wel waardevol in spiritueel bewustzijn?
Voorbeelden zijn waarachtigheid, bewust zijn van eenheid, vrijheid voor alles wat leeft, vrede, dankbaarheid, liefde.

De ander als spiegel van de ziel

Eenzaamheid en heling

Wie op Internet zoekt naar het antwoord op de vraag waarom God de mens schiep, komt veel vermakelijke uitleg tegen. Zonder de pretentie te hebben wel de waarheid in pacht te hebben wil ik de volgende metafoor aan u voorleggen.

Een van de vele redenen die aangedragen zijn als verklaring voor het scheppen van de mens is dat God eenzaam was en zichzelf wilde ontmoeten en spiegelen in zijn evenbeeld. Hij schiep dus een paradox: mensen zijn individuen die allemaal verschillend, maar ook zijn evenbeeld. Er is eenheid in verscheidenheid. We zijn allemaal concrete vormen van het vormloze zelf.
Om verschillend te kunnen zijn moeten mensen in zekere mate vrij zijn en zelf(s) het bestaan van God kunnen ontkennen. Dan pas wordt het interessant, nietwaar?
Misschien gaat dit beeld van mensen die anderen nodig hebben om hun eenzaamheid te verdrijven en tot zelfkennis te komen ook op voor de romantische liefde. De romantiek leidt tot samensmelten en eenheid.
We zoeken een partner om meerdere redenen, bijvoorbeeld om onszelf te leren kennen en samen de eenzaamheid te verdrijven.
Of de reden is dat de een ietwat gehavend uit zijn jeugd is gekomen en een andere, gebutste ziel zoekt om te helen en om mee samen te smelten. We projecteren dan in onze verliefdheid de gemiste kansen die onze ouders niet hebben gegeven. De ander moet dan de leegte vervullen. Lukt de heling dan kunnen we weer verder.
In de ander zien we onszelf weerspiegeld, maar de ander voegt (in de interactie) ook een interpretatie toe, waarmee we onszelf nog beter kunnen leren kennen.

“Ken uzelve en gij zult het Al en de goden kennen”.

Van zelf naar Zelf

Wanneer iemand zichzelf goed kent en diepgaand inzicht heeft in zijn of haar eigen gedachten, gevoelens, verlangens en motivaties, kan dit leiden tot een gevoel van innerlijke verbondenheid. Dit bewustzijn kan vervolgens uitgroeien tot een groter besef van de gemeenschappelijke menselijke ervaring en de onderlinge verbondenheid van alle levende wezens. Dit kan uiteindelijk leiden tot het inzicht dat de grenzen tussen het individuele zelf en het collectieve Zelf vloeiend en illusoir zijn.

Mensen die zich bewust zijn van de eenheid in alles, kunnen de neiging hebben om hun persoonlijke identiteit en ego minder centraal te stellen en meer open te staan voor de bredere menselijke ervaring en het grotere geheel van het universum. Dit kan leiden tot een gevoel van mededogen, empathie en dienstbaarheid aan anderen.

Wat wil een mens nog meer?

Voor wie de metafoor van het evenbeeld van God aanspreekt, kan de visie van Eckhart Tolle interessant zijn. Tolle roept op om jezelf te observeren en je niet te identificeren met je ego en met jouw verstand en gevoel. Die identificatie leidt tot verbreking van de verbinding.
In de visie van Tolle ben je als het ware een toeschouwer van een toneelstuk waarbij je tegelijk speler en regisseur bent. Je bent de ruimte waarin het toneelstuk zich afspeelt. Hoe minder identificatie, hoe groter de ruimte om naar jezelf te kijken, maar ook (paradoxaal) om verbinding met de ander te ervaren.
De ziel wordt door de verschillende religies als het ondeelbare en onsterfelijke deel van de mens, diens essentie gezien. Door uit te gaan van de non-dualiteit is de vraag of en waar een ziel bestaat minder relevant. De mens is immers het evenbeeld van God.
Het boeddhisme ontkent het bestaan van een permanente ziel. Boeddhist Eckhart Tolle spreekt over het ontwaken van een nieuw bewustzijn, een "zien in de eigen ware aard", die leeg is en dat er een onveranderlijke essentie (zelf) ontbreekt in alles wat er bestaat (vorm heeft). Alles verandert, panta rhei. Niets is eeuwig, alles (al zijnde) wordt. Inzicht in de aard van de eenheid geeft rust om de verandering te accepteren.

Zie ook Neale Donald Walsch.

Valkuilen bij meditatie en spirituele groei

Wie de voordelen van mediteren wil genieten moet voorbereid zijn op een paradoxale ervaring: hoe harder je jouw best doet hoe minder je bereikt, maar ook hoe gemakzuchtiger je jouw doelen wilt bereiken, hoe minder je bereikt.
Doen door niet-te-doen en Leven in het Nu, het klinkt zo simpel om alleen maar te zijn, maar is het dat ook?
De techniek van mediteren is erop gericht om je geest te verlossen van onnodige gedachtes en hersenactiviteit, maar hoe harder je probeert geen onnodige gedachten te hebben, hoe harder ze aan je opdringen. “Denk niet aan een witte olifant”.
Je zou haast gaan twijfelen aan je mentale kracht en zelfbeheersing.
Om tot ontspanning te komen, probeer je tijdens een meditatie te focussen.
Deze focus kan zijn op onze ademhaling, een woord (mantra) dat we herhalen, sensaties in ons lichaam (ruiken, voelen, luisteren of proeven).

Hier zijn enkele veelvoorkomende valkuilen waar je op moet letten. 

  • Het zoeken naar snelle resultaten. Meditatie en spirituele groei zijn processen die tijd en toewijding vergen. Als je te veel gefocust bent op het snel behalen van resultaten, kun je gefrustreerd raken en opgeven. 
  • Het vermijden van pijnlijke emoties. Sommige mensen kunnen geneigd zijn om pijnlijke emoties te vermijden door te mediteren of zich te richten op spirituele groei. Dit kan echter averechts werken en je groei belemmeren. Het is belangrijk om ook de moeilijke emoties te erkennen en te accepteren. 
  •  Het vasthouden aan dogma's. Sommige mensen kunnen dogma's of rigide overtuigingen vasthouden over spirituele groei, meditatie of religie. Dit kan leiden tot dogmatisch denken en het vermijden van nieuwe ideeën en perspectieven. 
  • Het vergelijken van jezelf met anderen. Het vergelijken van je eigen meditatie- of spirituele praktijk met die van anderen kan leiden tot gevoelens van minderwaardigheid of superioriteit. Het is belangrijk om je eigen pad te volgen en niet te veel te vergelijken met anderen. 
  • Het verwaarlozen van je dagelijkse verantwoordelijkheden. Meditatie en spirituele groei mogen niet ten koste gaan van je dagelijkse verantwoordelijkheden, zoals werk, relaties en persoonlijke verzorging. Het is belangrijk om een gezonde balans te vinden tussen je spirituele praktijken en je dagelijkse leven.

Eckhart Tolle, een spiritueel raadsman, beveelt (net als alle meditatiecoaches) aan om gedachten en sensaties die opkomen tijdens het mediteren gewoon te laten zijn. Het gaat er Tolle om open te staan voor wat het bewustzijn binnenkomt in de ruimte of pauze tussen deze gedachten en sensaties. Wat dat is, is voor iedereen persoonlijk, maar paradoxaal volgens Tolle ook universeel. Voor wie het niet lukt om open te staan en blijft hangen (rond”tollen”) in negatieve gedachten heeft Tolle het begrip pijnlichaam geïntroduceerd, een soort oud zeer, dat hij koppelt aan het ego. Beiden zijn een soort negatieve energie opgebouwd uit oude pijnen en kwetsuren. Zij proberen te groeien in het nu omdat zij schreeuwen om verwerking.

De kunst is deze groei toe te staan zonder je daarmee te identificeren. Het ego en het pijnlichaam zijn geen realiteit, maar proberen dit te worden en houden je vervolgens af van wat reëel is in het nu. De reden dat je dit risico loopt komt omdat het "ware" zelf "vormloos" is en voortdurend zoekt naar vormen waarmee het zich kan identificeren. Door dit proces te observeren, zonder identificatie, en ruimte te maken voor wat er meer is, groeit het bewustzijn. Tolle noemt dit het nieuwe bewustzijn. Oefeningen om identificatie los laten laten je de vraag stellen "Wie ben ik?" en laten je ontdekken dat het goed leven is zonder een concreet antwoord.

Deze fenomenen maken mediteren en spirituele groei zo lastig: twee stappen vooruit, een stap achteruit. Lastig des te meer wanneer je er sensationele verlichtingservaringen van verwacht. Mogelijk zijn die ervaringen er, maar ook dan is het zaak om je er niet mee te identificeren om de spirituele groei niet te frustreren. Dit soort ervaringen (ook soms in de ruimte en de stilte van de natuur beleefd) vallen je toe en kunnen niet met je verstand worden opgeroepen. Het ego zou wel willen, maar moet constateren dat het gebeurde door niet te doen.

Meditatie is een oefening in het niet doen.

Zie ook deze video van Eckhart Tolle.
Meer lezen over Tolle? Klik hier of op de tags en steekwoorden hieronder.

Het pijnlichaam als bron van ellende

Volgens Eckhart Tolle hebben we allemaal in meer of mindere mate last van een pijnlichaam. In zijn boek De kracht van het Nu schrijft hij daar o.a. over op blz. 41 t/m 46.

Het emotionele pijnlichaam is een onzichtbare entiteit, een veld van negatieve energie die zich ophoopt in lichaam en geest. Het gaat over emotionele pijn in het heden, die aanhecht bij pijn uit het verleden ("nog levend oud zeer") en letterlijk een eigen leven gaat lijden.
Het kan actief zijn of sluimeren en kan door willekeurige gebeurtenissen wakker gemaakt worden. Soms lijkt het op een jengelend kind, andere pijnlichamen zijn emotioneel, destructief en gewelddadig naar de gastheer of vrouw of naar anderen. Het kan op den duur ook ziekten veroorzaken.
Het zorgt voor welke vorm van ongelukkigheid dan ook die bij jezelf, bijvoorbeeld irritatie, boosheid, razernij, depressie, ongeduldigheid enz. enz.. Je wilt pijn lijden of pijn doen.
Het kan alleen overleven als je jezelf er onbewust mee vereenzelvigt of identificeert.
Het voedt zich met alle negatieve ervaringen en herschept zichzelf met alle als negatief gelabelde ervaringen en schept zo ervaringen, die het zo weer voeden. Het is de vijand van het leven geworden. Er tegen vechten, voedt het ook en is dus zinloos als je er van wilt verlossen.
Het manifesteert zich vaak als boosheid, waar altijd weer pijn achter zit. Geef het alle neutrale aandacht die je hebt met je bewustzijn, maar ga er niet in gedachten mee op de loop, en het kan niet meer voortbestaan; het wordt getransformeerd in bewustzijn. Het was gevangen levensenergie die zo bevrijdt wordt. Je hebt toegang gekregen tot de kracht van het nu.
Het ontwaken tot dit bewustzijn inspireerde Tolle tot het schrijven van Een Nieuwe Aarde, waarin hij zijn theorie nog eens opnieuw ontvouwt.

In dit boek schrijft Tolle over (on)geluk:
Zeg niet "ik ben ongelukkig" (dat is identificatie), maar "ik heb ongelukkige gevoelens" (is observatie vanuit bewust-zijn). Gevoelens zijn eindig en tijdelijk.
Elders schrijft hij:
Streef niet naar geluk. Als je dat doet, vind je het niet, want streven is de antithese van geluk. Geluk is altijd vluchtig, maar vrij zijn van ongelukkige gevoelens is nu bereikbaar door onder ogen te zien wat het is in plaats van er verhalen over te vertellen. Ongelukkig-zijn verbergt je natuurlijke toestand van welbevinden en innerlijke vrede, de bron van echt geluk.





Populair in de laatste week

Alle labels van het blogspot

#metoo (2) aanbevolen (15) aandacht (9) aanraken (2) aanwezigheid (4) achterdocht (2) ADHD (2) afhankelijkheid (3) afstand nemen (6) agnost (4) agressie (2) alcoholisme (4) altruïsme (6) ambitie (2) ander (1) angst (22) apofatisch (9) authenticiteit (9) autisme (1) autonomie (5) balans en evenwicht (51) begeerte (1) behoefte (5) belangen (10) belemmerende overtuigingen (10) beoordelen (5) beslissen (2) betrokkenheid (5) betrouwbaarheid (2) bewustwording (12) bewustzijn (26) bezinning (1) bindingsangst (3) bioscoopfilm (7) biseksualiteit (1) blijdschap (3) bodhisattva (2) boeddhisme (9) boek (162) boosheid (2) brein (2) burn-out (2) communicatie (16) compassie (10) competentie (4) competitie (14) complottheorie (3) constructief gesprek (4) consumeren (2) coping (2) creativiteit (3) crisis (7) dans (6) daten (5) deflexie (1) demagogie (4) denken (12) denkfouten (5) deugd (9) deugdzaamheid (1) diagnose (4) dialoog (10) dieren (4) discipline (1) dooddoener (6) drama (3) drie-eenheid (6) drogredenen (7) drugsgebruik (5) DSM (4) dualisme (5) duurzaamheid (5) echt (4) eenheid (33) eenzaamheid (8) ego (45) eigenschappen (2) eigenwaarde (5) emancipatie (5) emergentie (2) emotie (13) empathie (5) en-en (23) endogene depressie (1) energie (13) erkenning (8) ethiek (9) etiquette (6) evenwaardigheid (51) evolutie (23) faalangst (1) fabel (1) feedback (2) filmpje (79) filosofie (18) fraude (9) Freud (2) functioneren (4) gebreken (1) gedragsverandering (5) geduld (2) geest (3) geheugen (3) gekwetstheid (6) geld (5) gelijk hebben of gelijk krijgen (7) gelijkmoedigheid (4) geloven (18) geluk (34) genade (5) genot (1) Gestalt (1) Getuige (5) gevoelens (35) gezag (1) gezichtsverlies (3) gezondheid (5) gezondheidszorg (1) GGz (2) go with the flow (2) God (41) goedgelovigheid (3) gokken (1) grenzen (9) hechting (1) heelheid (8) hersenen (4) hier en nu (8) holisme (2) hoofdzonde (3) humor (12) ideaalbeeld (2) identificatie (10) identiteit (13) ik-boodschap (1) illusie (12) imago (1) individualisme (5) innerlijke vrijheid (17) integriteit (3) Intelligent Design (1) Internet (3) intrinsieke waarde (1) intuïtie (8) InZicht (12) islam (2) jaloezie (4) jeugd (1) jezelf worden en zijn (12) jongeren (3) karakter (2) katafatisch (1) kenmerken (2) kiezen (10) kind (13) kosten (1) kracht (6) Krishnamurti (2) kuddegedrag (1) kunstmatige intelligentie (2) kwakzalverij (1) kwaliteit (16) kwetsbaarheid (5) l (1) leegte (15) leiderschap (4) leugens (9) levensfase (3) levenskunst (8) levensvragen (3) levensweg (3) licht (3) liefde (97) liefdesverdriet (3) lijden (1) loslaten (20) macht (23) machtsstrijd (9) magisch denken (7) man-vrouw verschillen (11) mannelijkheid (2) mannen (1) media (2) meditatie (14) metacommunicatie (8) metafoor (2) metafysica (5) milieu (1) mindfulness (4) misbruik (4) model (1) moraliseren (1) motto (1) mystiek (5) nabijheid (2) narcisme (4) natuur (5) negatie (16) neti neti (3) niet doen (22) NLP (1) non-duaal bewustzijn (6) non-dualiteit (41) omdenken (7) omgangsregels (3) onderwijs (3) onderzoek (8) ongelukkig zijn (4) onmacht (2) onrust (2) ontrouw (1) ontwikkeling (10) onverwerkt kindertrauma (3) oordeel (18) opvoeding (8) orgasme (2) Osho (6) ouderen (5) overgave (4) overheid (1) overvloed (6) panpsychisme (1) pantheïsme (1) paradox (27) Pareto principe (1) partnerkeuze (6) passie (2) pedagogie (2) perfectie (2) personeelsbeleid (2) persoonlijkheid (6) persoonlijkheidsstoornis (3) pesten (1) Peter principle (1) pijnlichaam (8) politiek (10) populair (11) positieve (11) privacy (1) processie (1) projectie (9) psychiatrie (4) psychofarmaca (1) psychotherapie (1) puberen (1) reïncarnatie (2) relatie (17) relatievaardigheid (5) respect (32) rijkdom (2) rol (4) romantiek (5) rust (5) ruzie (5) samensmelten (10) schaamte (2) scheiden (2) schizofrenie (1) schouwen (6) schrijfdrang (1) schuld (3) schuldgevoel (2) seks (14) selectie (3) sociale druk (4) somberheid (1) spel (3) spiegelogie (4) spijt (1) spiritualiteit (51) spreekwoorden (1) sprong (1) statistiek (1) status (1) sterven (5) stilte (15) straling (1) strategie (1) stress (5) synchroniciteit (14) taal (16) Taoïsme (18) tederheid (1) Tegenwoordigheid (2) The Secret (2) The Work (1) therapie (1) tijdgeest (5) toeval (5) Tolle (18) transcenderen (6) transformatie (5) transparantie (2) trend (2) tunnelvisie (1) twijfel (5) verandering (2) verantwoordelijkheid (12) verbinding (33) verdriet (2) vergeten (2) verlangen (5) verlatingsangst (1) verleiding (3) verlichting (14) verliefdheid (4) verlies (1) vermijding (1) vermoeidheid (1) verslaving (7) vertrouwen (18) verveling (2) verwondering (2) vicieuze cirkel (1) video (1) voeding (1) voelen (3) volgzaamheid (1) vragenlijst (2) vreugde (2) vrije wil (6) vrijen (3) vrijheid (90) waarheid (26) waarneming (7) ware (8) wederkerigheid (6) welzijn (7) wezen (2) wijsheden (10) wilskracht (2) woede (2) wu wei (23) yin en yang (4) zelfbeheersing (3) zelfbevestiging (3) zelfbewustzijn (8) zelfdoding (4) zelfkennis (12) zelfkritiek (1) zelfoverschatting (2) zelfrealisatie (12) zelfvertrouwen (5) zelfverwerkelijking (2) zelfwaardering (5) Zen (2) ziel (14) Zijn (11) zin van het leven (10)