Posts tonen met het label vrijheid. Alle posts tonen
Posts tonen met het label vrijheid. Alle posts tonen

Psychologie en spiritualiteit

Zinvol verbinden

Iedereen wil liefde ervaren en zich vrij voelen, maar er ligt niet direct een relatie tussen vrijheid en liefde of wanneer je dit grote woorden vindt: tussen autonomie en verbinding. Het zijn ongrijpbare concepten waarmee het lastig balanceren is. Vanuit spiritualiteit (o.a. taoïsme, hindoeïsme en boeddhisme), psychologie en eigen ervaringen worden op dit blog de voordelen en de valkuilen besproken. Deze valkuilen graven anderen, maar wij zelf ook via ons ego.

Los van het ego

Ons ego is geen concreet object, maar eerder een verzameling van gedachten, gevoelens, overtuigingen en identificaties die we hebben opgebouwd gedurende ons leven en die ons beeld van onszelf en de wereld om ons heen bepalen. Het is in zekere zin ons mentale zelfbeeld. Het levert overtuigingen op die ons kunnen helpen maar ook kunnen belemmeren.
Wanneer we ons losmaken van ons ego, betekent dit dat we ons losmaken van dat zelfbeeld en ons openstellen voor een bredere, meer inclusieve werkelijkheid. Dit kan echter gepaard gaan met gevoelens van onzekerheid, verwarring en weerstand, omdat ons ego ons heeft geleerd om ons te identificeren met bepaalde gedachten en emoties, en het kan bedreigend voelen om die identificaties los te laten.

Zin in het leven

Tegelijkertijd kan het verlangen om ons te identificeren met iets groters dan onszelf voortkomen uit een dieper verlangen om ons verbonden te voelen met de wereld om ons heen en om zin te vinden in ons leven. Wanneer we ons identificeren met iets groters dan onszelf, zoals een spirituele praktijk, een sociale beweging of een hogere kracht, kan dit ons helpen om ons te richten op iets wat meer betekenisvol en duurzaam is dan een ego-gerichte zelfbeeld.
Bewustwording van onze belemmerende overtuigingen en de remmende werking van het ego is een cruciale stap in spirituele of geestelijke groei. 

De artikelen op dit blog zijn een soort reisverslag van de dans op het pad naar eenheid. Ze zijn geschreven of geplaatst vanuit een overstijgende visie op samenhang en het belang van vrijheid en liefde.

Aanbevolen artikelen

Zonder liefde geen vrijheid en zonder vrijheid geen liefde.

Waarom spiritualiteit?

Wat is zelfrealisatie of verlichting?

Wat is en-en denken?

Van abstracte potentie naar concrete vrijheid en liefde.

Het leven als een processie en dans: drie stappen vooruit en twee achteruit.

Het positieve van de negatie (Via negativa).

Evenwaardige waarden in balans en beweging (Taoïsme).

Nabijheid en afstand houden.

Er is nog veel meer

Bijvoorbeeld deze 4 op een verwant blog.
Sommige zaken vereisen balans om effectief te kunnen zijn.

Respect voel je aan, maar toch moet je het leren.

Negatieve en positieve vrijheid.

Hoe vind je evenwicht tussen erkenning van jezelf en van de ander?

Of in de vorm van een korte test.

Welke levensbeschouwing past bij jou?

Ook leuk om mee te beginnen: aforismen.

De artikelen die ik aanbeveel overlappen slechts gedeeltelijk met die populair zijn en dus veel gelezen worden. Er zijn minstens 400 artikelen over psychologie en spiritualiteit, die ook gevonden kunnen worden via de labels onderaan elk artikel.

Tenslotte ben ik van mening dat mens en dier intrinsiek evenwaardig zijn in hun recht op vrijheid.

Alles staat en valt met ethiek

Onze taal zegt het

Taal is een krachtig hulpmiddel waarmee we onze gedachten en gevoelens uitdrukken, maar vaak gebruiken we uitdrukkingen en zegswijzen zonder er diepgaand bij na te denken. Deze automatische manieren van uitdrukken zijn vaak diep geworteld in onze cultuur en sociale context, en we gebruiken ze om snel en efficiënt te communiceren. Het is fascinerend hoeveel impliciete betekenissen en culturele nuances er in taal verscholen kunnen liggen. In dit artikeltje aandacht voor het gevoel verontwaardiging. We bemerken het gevoel bij onszelf en herkennen het bij anderen, maar waardoor wordt het eigenlijk opgeroepen? Heeft dat te maken met “waarde”?

De grote Arabische wiskundige Al-Juarismi werd gevraagd naar de waarde van de mens en zo antwoordde hij: "Als het ethiek heeft, dan is de waarde 1; Als je ook intelligent bent, voeg er een 0 toe en je waarde wordt 10; Als je ook rijk bent, voeg er nog een 0 toe en het wordt 100; Als bovenal dat hij ook een mooi uitziend persoon is, voeg er dan nog een 0 toe en zijn waarde zal 1000 zijn. De wiskundige verduidelijkt echter: “Maar als het de 1 verliest, wat overeenkomt met ethiek, zal het al zijn waarde verliezen, aangezien alleen de nullen overblijven”. Simpel. "Zonder ethische waarden of stevige principes zijn er alleen mensen die waardeloos zijn".
Tot zover Al-Juarismi. 

De meest basale ethische waarde die we kennen is “doe niet een ander aan wat je ook niet wilt worden aangedaan door een ander”. Doet een ander dat toch, dan roept dat het gevoel op van verontwaardiging.
Laten we de connecties verkennen.

Ethiek en waarde

Al-Juarismi benadrukt dat ethiek de basiswaarde van een persoon is, aangeduid als "1" in zijn analogie. Dit suggereert dat ethiek de kern vormt van iemands waarde.

Verontwaardiging en ethiek

Als ethiek de kernwaarde vertegenwoordigt, kan het schenden van ethische principes leiden tot gevoelens van verontwaardiging. Mensen voelen zich vaak verontwaardigd wanneer ze onrechtvaardigheid, immoraliteit of het overtreden van ethische normen waarnemen.

Verlies van waarde

Al-Juarismi stelt dat als een persoon ethiek verliest (de "1" in de waarde), de rest van de cijfers (die staan voor intelligentie, rijkdom en uiterlijk) niet langer relevant is, en de waarde van de persoon wordt als het ware nul.

Verontwaardiging als reactie op schending van ethiek

In dit verband zou het verlies van ethiek dus leiden tot een gevoel van verontwaardiging. Mensen kunnen zich verontwaardigd voelen wanneer ze getuige zijn van of geconfronteerd worden met gedrag dat in strijd is met ethische normen, omdat dit als moreel verwerpelijk wordt beschouwd.

Wat hebben dieren met waarde?

Deze gedachte speelt ook in onze omgang met dieren. Dieren kunnen ons niet echt duidelijk maken wanneer ze verontwaardigd zijn door ons gedrag. Het enige wat ze kunnen doen is agressie tonen, ons negeren of weggaan. Mensen die het belang van dieren onder de aandacht willen brengen van anderen zeggen vaak dat we met dieren rekening moeten houden omdat dieren een intrinsieke waarde hebben. Alles heeft een intrinsieke waarde, ook mensen, maar geen mens waardeert het wanneer je zegt dat je zijn belangen respecteert omdat hij een intrinsieke waarde heeft.
Ook ten aanzien van dieren kunnen we beter niet stellen dat we de rechten van dieren zouden moeten respecteren vanwege hun intrinsieke waarde. Het probleem zit in het associëren van rechten met waarde. Het gevaar is dat we elkaar (mens en dier) gaan beoordelen op waarde.

Beter geformuleerd

Het werkt op den duur beter wanneer we ons ervan bewust zijn dat we ons realiseren dat mens en dier intrinsiek evenwaardig zijn in hun recht op vrijheid. Dat recht op vrijheid is het gevolg van het ethische principe “doe niet een ander aan wat je ook niet wilt worden aangedaan door een ander”. Mijn vrijheid houdt op waar die van een ander begint. En dat is een inschatting die we telkens opnieuw moeten maken. Gelukkig hoeft dat geen moeite te kosten.


Wat is goedheid?

De gouden regel

Filosofen en ethici hebben door de eeuwen heen een breed scala aan ethische theorieën ontwikkeld, zoals deugdethiek, consequentialisme, deontologie en meer recentelijk zorgethiek en relationele ethiek. Elk van deze benaderingen biedt een andere kijk op hoe we ons zouden moeten gedragen en hoe we morele dilemma's kunnen benaderen.
De wederkerige opdracht "doe een ander niet aan wat jij ook niet wilt dat een ander jou aandoet (de gouden regel)" is tot nu toe het beste compromis.
Het idee erachter is dat men anderen moet behandelen zoals men zelf behandeld zou willen worden, waarmee respect voor de autonomie en het welzijn van anderen wordt benadrukt. Dit sluit aan bij de waarde van vrijheid, omdat het impliceert dat men anderen niet onnodig zou moeten beperken of schaden.

Eigen belang of gezamenlijk belang?

Echter, hoewel de gouden regel een nuttig uitgangspunt kan zijn, zijn er ook kritieken op geuit. Sommigen wijzen erop dat het kan leiden tot egoïstisch denken, waarbij men anderen alleen respecteert omdat ze zelf respect willen ontvangen. Anderen hebben betoogd dat de gouden regel tekortschiet in complexe situaties waarin de wensen en behoeften van verschillende mensen conflicteren.
Een benadering die vaak wordt gezien als een aanvulling op de gouden regel is de deugdethiek. De deugdethiek richt zich niet alleen op het handelen op basis van regels of principes, maar legt de nadruk op het cultiveren van deugden of goede karaktereigenschappen. In plaats van zich te richten op specifieke handelingen, moedigt de deugdethiek individuen aan om te streven naar het ontwikkelen van eigenschappen zoals eerlijkheid, mededogen, moed en rechtvaardigheid.

Wat voor soort persoon wil ik zijn?

Wat deze benadering toevoegt aan de gouden regel is dat het niet alleen gaat om het naleven van externe regels of het vermijden van bepaalde handelingen, maar eerder om het ontwikkelen van een karakter dat van nature leidt tot moreel juist gedrag. In plaats van simpelweg te vragen: "Wat zou ik niet willen dat anderen mij aandoen?", stelt de deugdethiek de vraag: "Wat voor soort persoon wil ik zijn? En hoe kan ik die persoon worden?".
Door de nadruk te leggen op de ontwikkeling van deugden, moedigt de deugdethiek aan tot een meer holistische benadering van moraliteit, waarbij niet alleen wordt gekeken naar individuele handelingen, maar ook naar de intenties en karakter van een persoon. Dit kan helpen bij het aanpakken van situaties waarin de gouden regel mogelijk tekortschiet, omdat het individuen aanmoedigt om niet alleen te handelen op basis van egoïstische belangen, maar om oprecht goede mensen te worden die anderen respecteren en ondersteunen.

Cirkelredenering of verdieping?

Het kan lijken alsof de deugdethiek een soort cirkelredenering is, omdat het doel lijkt te zijn om goede mensen te worden, en het definiëren van 'goed' vaak verbonden is met deugdzaamheid en morele eigenschappen. Echter, de deugdethiek probeert juist een dieper begrip te bieden van wat het betekent om een goed persoon te zijn, en hoe men dit kan bereiken.
Hoewel wederkerigheid zeker een belangrijk aspect kan zijn van de deugdethiek (en van ethiek in het algemeen), gaat het in deze benadering meer om het cultiveren van deugden als een integraal onderdeel van iemands karakter. Dit impliceert niet alleen het respecteren van anderen vanuit het oogpunt van wederkerigheid, maar eerder het internaliseren van de waarden en eigenschappen die leiden tot moreel juist gedrag, ongeacht of anderen ook wederkerig handelen.
Het doel is niet alleen om te handelen op basis van externe beloningen of straffen, maar eerder om intrinsiek gemotiveerd te zijn om goed te doen vanuit een diep geworteld begrip van wat goedheid inhoudt.
Wat goedheid inhoudt kan variëren afhankelijk van culturele, sociale en individuele contexten. Wat als deugdzaam wordt beschouwd in één samenleving of tijdperk, kan anders worden geïnterpreteerd in een andere context.

Goedheid is dynamisch

Het idee van diepgewortelde goedheid impliceert ook dat het nastreven van deugdzaamheid niet alleen een kwestie is van het volgen van externe regels of voorschriften, maar eerder een proces van zelfreflectie, introspectie en groei. Het vereist een voortdurende inspanning om te begrijpen wat goedheid betekent en hoe men dit in de praktijk kan brengen in verschillende situaties en relaties.
Goedheid kan worden gezien als een voortdurend streven om de deugden van mededogen, eerlijkheid, moed en rechtvaardigheid toe te passen in steeds veranderende situaties en omstandigheden. Het vereist een voortdurende bereidheid om te leren, te groeien en te begrijpen hoe deze deugden kunnen worden belichaamd in nieuwe en uitdagende contexten.
In plaats van goedheid te zien als een statische eigenschap die iemand bezit, wordt het eerder gezien als een dynamisch proces van zelfreflectie, keuze en actie.
Door te erkennen dat goedheid voortkomt uit de voortdurende inspanning om de deugden in de praktijk te brengen, kunnen individuen worden aangemoedigd om zichzelf constant uit te dagen, te groeien en te evolueren in hun streven naar morele volmaaktheid. Dit benadrukt het belang van een leven dat gewijd is aan het nastreven van morele excellence door middel van voortdurende zelfreflectie en actie.

Goedheid en waardigheid

Goedheid en waardigheid zijn nauw met elkaar verbonden. Ze vullen elkaar vaak aan en versterken elkaar. Het idee van menselijke waardigheid impliceert dat elk individu recht heeft op respect, autonomie en de mogelijkheid (vrijheid) om zijn of haar eigen keuzes te maken.

In deze context kan goedheid worden gezien als het streven om deze waardigheid te erkennen en te respecteren, niet alleen in onszelf maar ook in anderen. Dit betekent dat goedheid niet alleen gaat over het nastreven van deugden en het handelen in overeenstemming met morele principes, maar ook over het erkennen van de waardigheid van andere mensen, dieren niet te vergeten.

Wanneer we streven naar goedheid in onze interacties met anderen, proberen we hun waardigheid te respecteren door eerlijk, medelevend, moedig en rechtvaardig te zijn, ongeacht hun achtergrond, overtuigingen of omstandigheden.

Voorbeeld voor de jeugd?

Met het aanleren van deugden kunnen we niet vroeg genoeg beginnen. Op scholen zouden kinderen al spelenderwijs kennis kunnen maken met wellevendheid. Het kan veel moeite schelen wanneer we er in slagen om te voorkomen dat de natuurlijke goedheid van kinderen wordt verpest.

Wederkerigheid en het advies van de Gouden Regel

De Gouden Regel slijt nooit

Het idee van de Gouden Regel, "Behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden", is een fundamenteel principe dat in verschillende culturen en religies wordt gevonden als basis voor ethiek. Het draait om wederkerigheid en empathie, en het erkent de (even)waardigheid van anderen op een manier die consistent is met hoe we zelf behandeld willen worden.

Wederkerigheid

De tien geboden kunnen ook worden gezien als richtlijnen voor moreel gedrag, maar veel mensen interpreteren ze (ten onrechte) als verboden. Terwijl ze worden gepresenteerd als geboden, moeten ze worden begrepen als advies voor het bereiken van een rechtvaardige en harmonieuze samenleving. Zouden ze gepresenteerd worden als verboden, dan gaan mensen in de weerstand. Immers vrijheid is het hoogste goed.

Een mystieke relatie

Het idee van synchroniciteit, voorgesteld door Carl Jung en die je ook kunt lezen in “wie goed doet, goed ontmoet”, suggereert dat er een verbinding is tussen gebeurtenissen die niet causaal verklaard kunnen worden. Deze concepten, samen met de Gouden Regel en de tien geboden, wijzen allemaal op een dieper begrip van menselijke relaties en morele verantwoordelijkheid. Ze wijzen ook op een mystieke werkelijkheid, waarop je kan vertrouwen wanneer je je eigen belangen weet te relativeren.

Respect uitbreiden

Het vermijden van strikte regels en het in plaats daarvan benadrukken van principes van wederkerigheid en empathie is een effectieve manier zijn om een ethische samenleving te bevorderen, waarin individuen vrij zijn om te handelen met respect voor anderen (mens en dier) in de wereld om hen heen.

Het zou de kernboodschap van de opvoeding van en aan kinderen moeten zijn.

Zonder vrijheid geen liefde en zonder liefde geen vrijheid.

Op weg naar vrijheid met de via negativa

Het midden houden

Wie denkt dat schijnbare ongrijpbare doelen vooral zijn te bereiken door hard je best te doen oftewel veel energie te investeren, mist de relaxte mogelijkheden van een alternatieve middenweg.
Niemand kan voortdurend geluk ervaren. Het is wel goed mogelijk om voortdurend ongeluk te voorkomen.

Deze "via negativa" ook wel de apofatische benadering genoemd, wordt in verschillende filosofische en religieuze tradities gebruikt, waaronder het boeddhisme. Het houdt in dat men de essentie van iets probeert te benaderen door te beschrijven wat het niet is, in plaats van wat het wel is. 

Andere voorbeelden, die via deze weg te verduidelijken zijn, is het bestaan van God, wat wijsheid is, wat liefde is, wat schoonheid is of wat de zin van het leven is.

Hier zijn enkele aspecten van de via negativa en waarom het als aantrekkelijk wordt beschouwd.

Transcenderen van concepten

De via negativa moedigt aan tot het transcenderen van beperkende concepten en definities. Door te benadrukken wat iets niet is, wordt de geest uitgenodigd om voorbij de grenzen van conventionele denkwijzen te gaan en een dieper begrip na te streven.

Waardering voor mysterie en transcendentie

De via negativa erkent het mysterie van het bestaan en de transcendente aspecten van het leven. Het benadrukken van wat niet kan worden vastgelegd in woorden moedigt een bescheidenheid aan in het aangezicht van het onkenbare en het onuitsprekelijke.

Overstijging van dualiteit

Door te benadrukken wat iets niet is, helpt de via negativa bij het overstijgen van dualistisch denken, zoals goed versus kwaad, mooi versus lelijk. Het moedigt aan tot een begrip dat voorbij polariteiten gaat en zoekt naar een dieper begrip dat niet gevangen zit in tegenstellingen (neti neti).

Spirituele nederigheid en erkennen van grenzen

De via negativa herinnert aan de beperkingen van taal en concepten in het uitdrukken van het goddelijke of het transcendente. Dit bevordert spirituele nederigheid en respect voor het onbekende.

Persoonlijke ervaring en zwijgen

Het benadrukken van wat niet gezegd kan worden, moedigt aan tot contemplatie en directe ervaring. Het suggereert dat sommige waarheden diepgaand en persoonlijk zijn, niet beperkt tot verbale uitdrukkingen.

Loslaten van vasthouden

Door te focussen op wat niet kan worden vastgehouden of begrepen, helpt de via negativa bij het loslaten van hechting aan starre overtuigingen en definities. Dit kan leiden tot een gevoel van bevrijding en openheid.

Integratie van paradoxen

De via negativa helpt bij het omarmen van paradoxen en schijnbare tegenstrijdigheden in het begrip van het goddelijke en de realiteit. Dit kan leiden tot een meer inclusieve en tolerante geesteshouding.

In het boeddhisme wordt de via negativa vaak geassocieerd met het begrip van leegte (shunyata), waarbij men zich richt op wat geen inherent bestaan heeft. Door af te zien van star vasthouden aan concepten, wordt een ruimte gecreëerd voor dieper begrip en spirituele groei. De via negativa nodigt uit tot een ontdekkingsreis naar de grenzeloze dimensies van het bestaan, voorbij de beperkingen van taal en concepten.

Het pad naar vrijheid

De via negativa nodigt uit tot een bevrijding van beperkingen en beklemmende denkwijzen, waardoor er ruimte ontstaat voor een meer onbevangen en authentieke ervaring van het leven. Het is een pad naar (innerlijke) vrijheid dat voortkomt uit het loslaten van wat niet essentieel is, waardoor er meer ruimte komt voor innerlijke groei, flexibiliteit en acceptatie.
Hier zijn enkele manieren waarop de via negativa kan bijdragen aan het begrip en de ervaring van vrijheid.

Vrijheid van conceptuele beperkingen

De via negativa moedigt aan tot het loslaten van conceptuele beperkingen en vastomlijnde definities. Het erkent dat de realiteit niet volledig kan worden gevat in menselijke woorden en ideeën. Door voorbij te gaan aan deze beperkingen, ontstaat er een gevoel van vrijheid van beperkende denkpatronen.

Vrijheid van hechting

Via negativa benadrukt wat iets niet is, wat kan helpen bij het verminderen van hechting aan specifieke identiteiten, overtuigingen of verwachtingen. Dit loslaten van hechting creëert ruimte voor een vrijere en meer open benadering van het leven.

Vrijheid van dualiteit

Door de nadruk te leggen op wat iets niet is, helpt de via negativa bij het overstijgen van dualistisch denken, zoals goed versus kwaad, winnen versus verliezen. Het bevordert een begrip dat voorbij polariteiten gaat, wat kan leiden tot een gevoel van innerlijke vrijheid.

Vrijheid van conditionering

De via negativa moedigt aan tot het in vraag stellen van diepgewortelde conditioneringen en aannames over de realiteit. Dit proces van ontkoppeling van vooraf vastgestelde overtuigingen kan leiden tot een bevrijding van beperkende mentale patronen.

Vrijheid van identificatie

De via negativa benadrukt dat de ware aard van het zelf niet volledig kan worden geïdentificeerd met enige specifieke eigenschap of gedachte. Het erkennen van deze niet-identificatie kan leiden tot een gevoel van vrijheid van zelfbeperkende definities.

Vrijheid van oordelen

Doordat via negativa wijst op de beperktheid van menselijke beoordelingen en classificaties, kan het leiden tot een vrijheid van oordelen. Het moedigt aan tot een meer open en tolerante geesteshouding ten opzichte van verschillende perspectieven.

Vrijheid van verwachtingen

Het begrip dat het goddelijke, het zelf, of andere essentiële concepten niet volledig kunnen worden omvat door menselijke verwachtingen, opent de deur naar vrijheid van vastklampen aan specifieke uitkomsten.

Niet alleen vrijheid van maar ook vrijheid tot

In de volgende voorbeelden komt naar voren dat de via negativa, wanneer positief benaderd, niet alleen een proces van loslaten is, maar ook een opening creëert voor nieuwe mogelijkheden, groei en diepere verbindingen. Het is een benadering die de weg vrijmaakt voor een rijkere en meer bevredigende ervaring van vrijheid tot in verschillende aspecten van het leven.

Vrijheid tot zelfontdekking

Door te erkennen wat het zelf niet is, ontstaat er ruimte voor zelfontdekking. Het individu is vrij om voorbij oppervlakkige identificaties te gaan en een dieper begrip van de eigen aard te ontwikkelen.

Vrijheid tot creativiteit

Een positieve via negativa-benadering moedigt aan tot het loslaten van beperkende ideeën over creativiteit. Dit opent de weg naar vrijheid tot expressie en innovatie, omdat men niet gebonden is aan vooraf bepaalde regels of verwachtingen.

Vrijheid tot liefde

Door te erkennen wat liefde niet is, wordt ruimte gecreëerd voor een bredere en meer onvoorwaardelijke liefde. Vrijheid tot liefde ontstaat wanneer men niet beperkt is door beperkte opvattingen over wie of wat men liefheeft.

Vrijheid tot acceptatie

Een positieve via negativa-benadering kan leiden tot vrijheid tot acceptatie. Door te begrijpen wat niet aanvaardbaar is, kan men ruimte maken voor een diepere en bredere acceptatie van zichzelf en anderen.

Vrijheid tot openheid

De via negativa moedigt aan tot het loslaten van starre overtuigingen en dogma's. Dit opent de weg naar vrijheid tot openheid, waar men bereid is nieuwe ideeën en perspectieven te omarmen zonder vooroordelen.

Vrijheid tot innerlijke vrede

Het erkennen van wat innerlijke vrede niet is, kan leiden tot de vrijheid om vrede te vinden te midden van de chaos. Men is niet langer gebonden aan externe omstandigheden voor innerlijke rust.

Vrijheid tot keuze

Door te begrijpen wat keuze niet moet beperken, ontstaat vrijheid tot keuze. Men is vrij om bewustere keuzes te maken, niet beperkt door automatische reacties of conditioneringen.

Vrijheid tot verbinding

Een positieve via negativa-benadering kan leiden tot vrijheid tot verbinding met anderen. Door voorbij te gaan aan oppervlakkige verschillen en definities, ontstaat er ruimte voor authentieke en diepgaande verbindingen.

Elkaar evenwaardig bezien

Een positieve benadering van de via negativa kan leiden tot het begrip dat het zelf niet fundamenteel verschilt van anderen. In de via negativa wordt de nadruk gelegd op wat het zelf niet is, wat kan leiden tot een erkenning van de gemeenschappelijke, niet-beperkte aard van alle wezens.

In wezen moedigt de via negativa aan tot het loslaten van beperkende concepten en definities, waardoor de deur wordt geopend naar een meer inclusief begrip van de wereld. Deze benadering bevordert een gevoel van evenwaardigheid doordat men voorbij oppervlakkige verschillen kijkt en de diepere, gemeenschappelijke dimensie van het bestaan erkent. Het is een pad naar het begrijpen van de gelijkwaardigheid van alle wezens en verschijnselen in hun essentiële aard.

Gebalanceerd kijken naar de werkelijkheid

Een balans in westerse en oosterse filosofie

De aantrekkingskracht van oosterse filosofie en spiritualiteit voor westerse culturen kan leiden tot een soort van "spirituele bypassing", waar mensen de neiging hebben om de diepere betekenis van deze leringen te vergeten, op te hemelen of te verdraaien.
Veel oosterse tradities en filosofieën leggen de nadruk op het begrijpen van de innerlijke processen en obstakels die afgescheidenheid, lijden en onwetendheid in ons leven creëren. Deze benaderingen benadrukken het belang van introspectie, meditatie en zelfkennis om deze drempels te overwinnen en innerlijke harmonie en eenheid te bereiken.
De leringen zijn gericht op het ontdekken van de goddelijke essentie binnenin elk individu. Dit kan een aantrekkelijk, krachtig en heilzaam perspectief zijn voor veel mensen, vooral in een wereld waar stress, materialisme en egocentrisme vaak overheersen.
Het is normaal om je te willen onderscheiden, maar het is een valkuil voor en om je meer of beter te (gaan) voelen dan een ander.
Het is belangrijk dat mensen niet gefixeerd raken op het romantische idee van spirituele verlichting of eenheid, maar ook het werk doen om deze concepten in de praktijk te brengen. Dit omvat het onderzoeken van de belemmerende overtuigingen in onszelf die ons van anderen scheiden en het cultiveren van compassie, mededogen en begrip voor de complexe aard van menselijke relaties.
Dit artikel eindigt met een kort pleidooi om onze oriëntatie op eenheid uit te breiden naar dieren.

Non-dualisme en maya, is afgescheidenheid een illusie?

De visie van eenheid in het hindoeïsme wordt vaak geassocieerd met het concept van "Advaita Vedanta", wat "niet-dualistisch" betekent. Deze filosofie benadrukt het idee dat er in de ultieme realiteit geen werkelijke scheiding bestaat tussen individuele zielen (Atman) en het goddelijke (Brahman). Het streeft naar een diep begrip van het zelf en de wereld dat verder gaat dan de schijnbare dualiteiten en verschillen die we in onze dagelijkse ervaring waarnemen.
De reden waarom we de realiteit in ons dagelijks leven vaak ervaren als afgescheidenheid, wordt begrepen in termen van "maya", wat vaak wordt vertaald als "illusie". Volgens deze filosofie leidt maya ons ertoe de materiële wereld en onze individuele identiteiten te zien als afzonderlijk en los van het goddelijke. Deze illusie wordt gezien als een obstakel voor het realiseren van de diepere eenheid van alles.

In het Westen wordt het ego doorgaans gezien als het bewuste, rationele deel van het zelf dat verantwoordelijk is voor identiteit en individualiteit. Een gezond ego wordt vaak geassocieerd met zelfrespect, zelfvertrouwen en de mogelijkheid om doelen na te streven. Bovendien kent onze samenleving veel competitie, waarbij het juist zaak is om je van anderen te onderscheiden.

In het hindoeïstische denken wordt het ego beschouwd als de bron van verlangen, gehechtheid en zelfzuchtige handelingen, die de ziel binden aan de cyclus van wedergeboorte (samsara) en lijden (dukkha). Het streven is om het ego te transcenderen, het idee van afgescheidenheid te overwinnen en een staat van spirituele eenheid (moksha) te bereiken.
Dit betekent niet dat individuele verschillen en scheidingen volledig verdwijnen. In plaats daarvan erkent het hindoeïsme dat er op het conventionele niveau individuele verschillen en afgescheiden identiteiten zijn. Het doel is echter om het diepere, spirituele begrip van eenheid te bereiken en te leven in harmonie met deze realisatie, terwijl men zich bewust blijft van de dualiteiten die inherent zijn aan de fysieke wereld.
In het hindoeïsme wordt deze eenheid vaak geïllustreerd met het gezegde "Tat Tvam Asi", wat betekent "Dat ben jij". Dit benadrukt de goddelijke aanwezigheid in elk individu en het idee dat de kern van elk wezen identiek is aan het goddelijke, ook al ervaren we onszelf vaak als afgescheiden. Het streven is om deze eenheid te realiseren door spirituele beoefening en zelfinzicht.

Wanneer mensen in India of Nepal "namasté" zeggen, voegen ze vaak een lichte buiging of het samenbrengen van de handpalmen voor de borstkas toe, vergelijkbaar met een gebedshouding. Deze gebaar symboliseert eerbied en erkenning van de spirituele aard van de ander. Het wordt niet alleen gebruikt als een begroeting, maar ook als een uiting van dankbaarheid en respect.
In bredere zin reflecteert "namasté" de notie van eenheid en verbondenheid. Het erkent het gemeenschappelijke spirituele element dat aanwezig wordt geacht in alle levende wezens.

Een persoonlijk en algemeen belang bij eenheid

Niemand is verplicht om eenheid te zien of een illusie te doorzien. Niemand is verplicht om liefde te voelen of een verbinding te veinzen. Wij mensen zijn wel allemaal gebonden aan dit ene ethische principe: onze vrijheid houdt op waar andermans vrijheid begint. Denk niet of-of, maar en-en. Net als bij het tonen van respect naar anderen verbinden we twee belangrijke zaken tegelijk: we tonen onze betrokkenheid en bewaken de grens waar vrijheid ophoudt. Bij respect maken we vrijheid en liefde tot een eenheid.

Voor mij is de oriëntatie op eenheid van belang in het kader van gelijke rechten tussen mens en dier op (geschikte) ruimte om vrij in te kunnen leven. Alle mensen onderling en alle dieren onderling en uiteraard mens en dier zijn allemaal individueel verschillend, maar op één punt zijn we een eenheid.
We zijn een eenheid in de zin dat mens en dier intrinsiek evenwaardig zijn in het recht op vrijheid.
Nu de aarde steeds meer gevuld wordt met mensen en de biodiversiteit achteruit loopt is het nog meer van belang om ons er van bewust worden dat we de ruimte moeten delen en de natuur moeten beschermen zodat elk levend wezen kan leven naar zijn of haar aard. Zeker in ons land zouden we wat landbouwgrond terug moeten geven aan de natuur en natuurgebieden moeten verbinden. Dan wordt versnipperde natuur een eenheid en kan het weer met recht vrije natuur genoemd worden.
Er zijn inmiddels minstens zeven keer zoveel dieren die leven in gevangenschap met het doel om hun melk of eieren of vlees te gebruiken. Die uitbuiting gaat ook nog eens samen met klimaatopwarming als gevolg van die productie en consumptie. Daardoor wordt de mogelijke ruimte om in te leven voor mens en dier nog kleiner en wordt de noodzaak om ons bewust te zijn wat ons bindt en tot een eenheid brengt nog groter.

Gelijke rechten en wederkerigheid

Ethische principes

Het belangrijkste ethische principe is "doe niet anderen dat aan wat je niet wilt dat anderen jou aandoen". Je kunt dit principe ook zo verwoorden: "mijn vrijheid houdt op, waar die van een ander begint". Dit soort overwegingen vragen om in ere te kunnen worden gehouden om een soort wederkerig compromis: geef iedereen gelijke rechten.

Wederkerigheid is een relevant en krachtig ethisch principe. De gulden regel ("Doe niet anderen dat aan wat je niet wilt dat anderen jou aandoen"), benadrukt de wederzijdse verantwoordelijkheid en empathie in menselijke interacties. Het impliceert dat we, om een harmonieuze samenleving te creëren, rekening moeten houden met de belangen en vrijheden van anderen zoals we dat ook voor onszelf zouden willen.

De uitdrukking "mijn vrijheid houdt op, waar die van een ander begint" sluit hier nauw bij aan. Dit principe erkent de noodzaak van grenzen aan individuele vrijheid om de vrijheid van anderen te respecteren. Het suggereert dat het recht op vrijheid niet absoluut is en dat er een evenwicht moet worden gevonden om botsingen tussen individuele vrijheden te voorkomen.

Het idee van gelijke rechten kan worden beschouwd als een compromis dat voortkomt uit de erkenning van wederkerigheid en het streven naar een samenleving waarin individuele vrijheden met elkaar in overeenstemming zijn. Dit evenwicht is echter niet altijd eenvoudig te bereiken en vereist voortdurende afwegingen tussen individuele vrijheden, sociale belangen en de noodzaak van een rechtvaardige en goed functionerende samenleving. Het is een kernaspect van ethische en politieke discussies over de organisatie van menselijke samenlevingen.

Hoe hoort het?

De principes van wederkerigheid en respect voor de vrijheden en belangen van anderen spelen ook een belangrijke rol in etiquette. Etiquette omvat sociaal aanvaardbaar gedrag en helpt bij het bevorderen van harmonieuze interacties in verschillende sociale contexten. Enkele voorbeelden van etiquette-regels die gebaseerd zijn op deze principes zijn de volgende.

Respect voor privacy

Het respecteren van de persoonlijke ruimte en privacy van anderen is een vorm van wederkerigheid. Dit omvat het vermijden van onnodige inmenging in iemands persoonlijke zaken en het respecteren van hun grenzen.

Beleefdheid en respectvolle communicatie

Het principe van "behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden" is van toepassing op communicatie. Dit omvat het gebruik van beleefde taal, luisteren naar anderen en vermijden van kwetsende opmerkingen.

Tafelmanieren

Etiquette tijdens het eten omvat gedragingen zoals wachten met eten tot iedereen aan tafel is, het gebruik van bestek op een juiste manier, en het vermijden van storend gedrag tijdens maaltijden. Deze regels dragen bij aan een respectvolle en aangename maaltijd beleving voor iedereen.

Gedrag in openbare ruimtes

Het tonen van respect voor anderen in openbare ruimtes, zoals wachtrijen respecteren, lawaai verminderen en het opruimen van persoonlijke rommel, weerspiegelt het principe van wederkerigheid en gemeenschappelijk respect.

In essentie draagt etiquette bij aan het creëren van een positieve sociale omgeving door rekening te houden met de gevoelens en behoeften van anderen. Het is een manier om het principe van wederkerigheid toe te passen in alledaagse sociale interacties.
De kern van mensenrechten draait vaak om het respecteren van de waardigheid en vrijheden van individuen, waarbij het principe van wederkerigheid een leidende rol speelt.
De erkenning dat vrijheden begrensd moeten worden om de vrijheden van anderen te beschermen en het vermijden van willekeurige inmenging in het leven van individuen zijn essentiële aspecten van een rechtvaardig en respectvol samenlevingsmodel.

Vrijheid als inherente eigenschap van de natuur en ethisch principe

Vrijheid als ethisch principe van de natuur

Je zou kunnen stellen dat vrijheid een inherente eigenschap is van de natuur, waarin levende wezens de vrijheid hebben om binnen hun eigen natuurlijke context te functioneren en te reageren. Deze vrijheid stelt hen in staat om te overleven, zich voort te planten en zich aan te passen aan veranderende omstandigheden. Dit kan worden beschouwd als een soort ethisch principe van de natuur, waarbij elk wezen de ruimte en de vrijheid heeft om zijn rol te vervullen zonder onnodige beperkingen.
Hoewel we als mensen vrijheid vaak associëren met bewuste keuzes en morele overwegingen, kunnen we deze diepere laag van vrijheid in de natuur herkennen als een basisprincipe. Het is waar dat we soms de complexe samenwerking en onderlinge afhankelijkheid tussen planten en dieren niet direct als "vrijheid" herkennen, maar eerder als instinctief gedrag. Echter, bij nader inzien kunnen we zien dat deze interacties getuigen van een inherente (intrinsieke) vrijheid om op hun eigen manier te handelen en te reageren binnen het web van het leven.
Het concept van vrijheid als een ethisch principe van de natuur herinnert ons eraan dat alle levende wezens hun eigen plek en doel hebben binnen het grotere geheel, en dat deze diversiteit en vrijheid om te zijn wat ze zijn, bijdragen aan de harmonie en balans van ecosystemen.

Het belangrijkste principe waarop onze menselijke ethiek en wetgeving is gebaseerd is ook vrijheid. Het zou een mooie en gebalanceerde wereld en samenleving opleveren wanneer we zouden erkennen dat mens en dier intrinsiek evenwaardig zijn op hun recht op vrijheid. 

Het begrip vrijheid kan sterk variëren afhankelijk van filosofische, culturele en politieke perspectieven.

  • Afwezigheid van dwang. Vrijheid kan worden gezien als de afwezigheid van externe dwang, waar individuen het recht hebben om keuzes te maken zonder opgelegde beperkingen.
  • Zelfbeschikking. Het idee dat vrijheid ook zelfbeschikking omvat, waar individuen in staat zijn om autonome beslissingen te nemen over hun leven, zonder onnodige externe invloeden.
  • Politieke vrijheid. Dit verwijst naar het recht van individuen om deel te nemen aan politieke processen, zoals stemmen en meningsuiting, zonder vrees voor vervolging.
  • Negatieve en positieve vrijheid. Naast de afwezigheid van beperkingen (vrijheid van), kan vrijheid ook worden opgevat als de mogelijkheid om bepaalde doelen te bereiken en zich te ontwikkelen als individu (vrijheid tot).
  • Vrijheid van gedachte en van meningsuiting. De vrijheid om eigen gedachten, overtuigingen en meningen te koesteren, zonder censuur of onderdrukking en die als eigen mening te mogen uiten.
  • Morele vrijheid. De vrijheid om morele keuzes te maken, gebaseerd op persoonlijke overtuigingen en ethische principes. Maar mijn vrijheid houdt op waar die van jou begint. Het aloude ethische beginsel: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.
  • Economische vrijheid. Dit betreft het recht om eigendom te bezitten en economische beslissingen te nemen, vaak geassocieerd met het concept van marktvrijheid. Maar ook de vrijheid om de minimale levensbenodigdheden te kunnen aanschaffen.

Vrijheid en evolutionaire doelen

Door de geschiedenis van evolutie te bestuderen, kunnen we patronen en trends herkennen die zich hebben ontvouwd in verschillende fasen van de ontwikkeling van het leven op aarde. Deze patronen kunnen ons aanwijzingen geven over hoe het leven zich heeft aangepast en ontwikkeld om nieuwe omstandigheden en uitdagingen aan te gaan. Dit kan ons helpen te begrijpen hoe soorten zich hebben ontwikkeld en welke eigenschappen en strategieën hebben bijgedragen aan hun overleving en succes.

Op mentaal en spiritueel gebied kunnen we ook trends en ontwikkelingen herkennen in de geschiedenis van menselijke gedachte en bewustzijn. Door te kijken naar hoe menselijke samenlevingen zich hebben gevormd, hoe culturen zijn ontstaan en hoe religieuze en filosofische overtuigingen zijn geëvolueerd, kunnen we inzicht krijgen in de richting waarin het menselijk bewustzijn zich kan ontwikkelen en welke mogelijkheden er zijn voor verdere groei en transformatie.

In termen van evolutie, kunnen we kijken naar het concept van "adaptieve vrijheid". Evolutie wordt gedreven door het streven van soorten om zich aan te passen aan hun omgeving en te overleven. Soorten ontwikkelen diverse aanpassingen en eigenschappen om beter te kunnen gedijen. In deze context kunnen we vrijheid zien als de mogelijkheid voor individuele organismen om zich aan te passen en verschillende strategieën te ontwikkelen om te overleven en te reproduceren. Het vermogen van soorten om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden en om variatie te creëren in hun eigenschappen kan worden gezien als een uitdrukking van deze vrijheid. Met andere woorden, evolutie streeft naar het vergroten van de adaptieve vrijheid van soorten om te floreren in diverse omgevingen.

Op spiritueel gebied kunnen veel tradities en overtuigingen vrijheid als een kernwaarde beschouwen. "Doe niet een ander aan wat je ook voor jezelf niet wilt"; "behandel een ander zoals jezelf behandeld wilt worden"; "mijn vrijheid houdt op waar die van jou begint".

Veel spirituele paden benadrukken het streven naar innerlijke vrijheid, waarbij individuen proberen los te komen van beperkende overtuigingen, verlangens en identificaties. Spirituele groei kan worden gezien als het proces van het vergroten van bewustzijn en begrip, waardoor men zichzelf bevrijdt van belemmeringen en een dieper gevoel van vrijheid ervaart. Deze innerlijke vrijheid kan zich uiteindelijk manifesteren als de vrijheid om onvoorwaardelijk lief te hebben, mededogen te tonen en in harmonie te leven met anderen en de wereld.
Dus, of het nu gaat om convergente evolutie of spirituele groei, het streven naar vrijheid lijkt een centraal en diepgaand element te zijn, waarbij individuen zich binnen een leven ontwikkelen en soorten zich over lange tijd ontwikkelen en uitbreiden naar steeds hogere niveaus van bewustzijn, expressie en aanpassing.

Teilhard de Chardin en Point Omega

Pierre Teilhard de Chardin was een Franse jezuïet, theoloog en filosoof die unieke ideeën ontwikkelde over evolutie en spiritualiteit. Hij geloofde dat bewustzijn altijd al deel uitmaakt van het weefsel van het universum en dat evolutie het proces is waardoor dit bewustzijn geleidelijk aan complexiteit wint en zich manifesteert in verschillende vormen, inclusief menselijke bewustzijn. Zijn concept van "Point Omega" is nauw verbonden met zijn visie op evolutionaire doelen en de convergentie van materie en bewustzijn.
Teilhard de Chardin zag evolutie niet als louter een fysiek proces, maar als een spiritueel proces dat leidt naar een punt van hogere complexiteit en bewustzijn. Dit punt noemde hij "Point Omega". Het idee achter Point Omega is dat de evolutie van het universum en het leven een diepere betekenis heeft en uiteindelijk leidt tot eenheid en verbinding op kosmische schaal.

Teilhard geloofde in de kracht van liefde als een drijvende kracht achter evolutie en bewustzijn.

Onvoorwaardelijke liefde betekent dat je in staat bent om liefde te geven vanuit een plaats van puurheid en oprechtheid, zonder dat je afhankelijk bent van wat je ervoor terugkrijgt. Het gaat om het koesteren van de connectie en genegenheid die je voor iemand voelt, zonder dat je probeert om de ander te veranderen of te controleren. Het betekent ook dat je grenzen kunt stellen en voor jezelf kunt zorgen, terwijl je nog steeds liefdevol en respectvol met anderen omgaat.

In feite kan onvoorwaardelijke liefde worden gezien als een innerlijke houding die voortkomt uit een diep begrip van de onderlinge verbondenheid van alle wezens. Het is de erkenning dat we allemaal deel uitmaken van hetzelfde weefsel van het leven en dat het koesteren van liefde en mededogen voor anderen ook onszelf verrijkt.

Evolutionair gezien kan onvoorwaardelijke liefde bijdragen aan sociale cohesie en samenwerking binnen gemeenschappen. Soorten die in staat zijn om samen te werken en zorg te dragen voor anderen, hebben mogelijk een voordeel in termen van overleving en voortplanting. Het vermogen om liefde en empathie te tonen kan leiden tot positieve interacties, onderlinge ondersteuning en het oplossen van conflicten, wat de kansen op overleving en voortplanting vergroot.
Daarnaast kan onvoorwaardelijke liefde ook een dieper spiritueel aspect hebben. Het overstijgt de grenzen van het individu en weerspiegelt een diep begrip van de onderlinge verbondenheid van alle leven. Het kan leiden tot een dieper gevoel van betekenis en doel in het leven, en kan dienen als een krachtige bron van vreugde en vervulling.
Kortom, het vergroten van het vermogen om onvoorwaardelijk lief te hebben, heeft zowel evolutionaire voordelen als spirituele betekenis, en kan bijdragen aan de groei en ontwikkeling van individuen en samenlevingen.

Deze visie kan ons aanmoedigen om voorbij onze beperkte identificatie met ons individuele zelf te kijken. We kunnen proberen ons bewustzijn uit te breiden en te transcenderen naar een meer universeel perspectief. Dit kan leiden tot een gevoel van bevrijding en innerlijke vrede.

Elkaar tegenwerken op de apenrots en in de krabbenmand

Ontsnappen in de krabbenmand

De "krabbenmandtheorie" wordt vaak gebruikt als metafoor voor menselijk gedrag, waarbij mensen die in een groep zitten elkaar naar beneden halen of tegenhouden uit jaloezie of competitieve gevoelens, vergelijkbaar met krabben die elkaar naar beneden trekken wanneer ze tegen de wand opklimmen in een mand.
De essentie van de krabbenmandtheorie is dat wanneer één krab probeert te ontsnappen en naar de rand van de mand klimt, de andere krabben hem naar beneden trekken, waardoor hij niet kan ontsnappen. Dit fenomeen wordt soms gebruikt om het gedrag van mensen op werkplekken en sociale kringen te beschrijven die proberen te ontsnappen aan een situatie of om vooruitgang te boeken, maar worden tegengehouden door degenen om hen heen uit angst, jaloezie of competitie.

Krabben vrouwen vaker?

Sociaal-culturele factoren kunnen een rol spelen bij het vaker voorkomen van de krabbenmanddynamiek onder vrouwen. Bijvoorbeeld, in sommige culturen kunnen vrouwen meer druk voelen om zich aan sociale normen te houden en niet af te wijken van de groep. Dit kan leiden tot jaloezie, concurrentie of zelfs tegenwerking wanneer een vrouw probeert haar eigen weg te gaan.

Machtsstrijd op de apenrots

Het apenrotsfenomeen verwijst naar situaties waarin individuen in een groep zich bezighouden met hiërarchische machtsstrijd, dominantie en competitie om een hogere positie te bereiken of te behouden. Dit gedrag wordt vaak geassocieerd met apen die strijden om de hoogste positie op een rots, vandaar de naam.
Het bruggetje tussen deze twee concepten kan worden gemaakt door te kijken naar de manier waarop sociale groepen, of het nu krabben of mensen zijn, reageren op individuen die proberen te ontsnappen aan de groep of hogere doelen nastreven. In beide gevallen kan er sprake zijn van tegenwerking of sabotagedrang van anderen binnen de groep.

De rol van timing

In situaties waar ongewenst gedrag snel wordt aangepakt, kan de kans op succes groter zijn omdat het voorkomt dat negatieve patronen zich verder ontwikkelen en versterken binnen de groep. Het effectief aanpakken van ongewenst gedrag vereist vaak proactief optreden, het stellen van duidelijke normen en consequenties, en het handhaven van die normen.
Bovendien kan de timing van de reactie ook bepalend zijn voor de koers die individuen binnen de groep volgen. Wanneer een individu snel wordt aangesproken op gedrag dat afwijkt van de norm of dat schadelijk is voor de groep, kan dit de neiging van dat individu om verder te gaan in die richting verminderen. Aan de andere kant, als ongewenst gedrag wordt getolereerd of genegeerd, kan dit de acceptatie en voortzetting ervan bevorderen.
Dit geldt ook voor situaties waarin individuen streven naar hogere doelen of posities binnen een groep. 

Als er duidelijke normen en kaders zijn voor het bereiken van deze doelen, en als de groep snel reageert op gedrag dat deze normen schendt, kan dit de groep gezonder en meer samenhangend maken.

Conclusie?

Over het algemeen kan worden geconcludeerd dat apenrotsgedrag en krabbenmandgedrag potentieel schadelijke effecten kunnen hebben op individuen en groepen als geheel, vooral wanneer ze leiden tot onderdrukking van vrijheid en innovatie. Het streven naar een gezonde balans tussen groepscohesie en individuele vrijheid is essentieel voor het creëren van een positieve en ondersteunende groepscultuur.

Respect en in en uit verbinding zijn

Onzekerheid in tijden van voortdurende verbinding

Het vermogen om verbinding te maken met anderen en je weer los te maken is van cruciaal belang voor ons welzijn en onze persoonlijke ontwikkeling. Mensen zijn sociale wezens en hebben een inherente behoefte aan verbinding met anderen. Het vermogen om relaties aan te gaan en emotioneel betrokken te zijn bij anderen speelt een essentiële rol in ons geluk, zelfvertrouwen en algemeen welbevinden.
Het idee dat het vermogen om te verbinden belangrijker is dan het constante gevoel van verbondenheid is relevant in de moderne tijd, waar technologie ons gemakkelijk in staat stelt om constant in contact te zijn via sociale media en messaging-apps. Hoewel deze technologieën onze mogelijkheid om met anderen te communiceren hebben verbeterd, kan het ook leiden tot een gevoel van afhankelijkheid en een verstoord begrip van wat echte verbinding inhoudt.
Niet iedereen heeft hetzelfde vertrouwen in hun vermogen om te verbinden met anderen. Dit kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, zoals eerdere negatieve ervaringen in relaties, een gebrek aan sociale vaardigheden, laag zelfvertrouwen of angst voor afwijzing.

Uit verbinding raken

Het gevoel van verbondenheid zal niet altijd constant zijn. Menselijke interacties kunnen variëren en emoties zijn onderhevig aan verandering. Het is normaal dat mensen soms geen verbinding voelen, maar dit betekent niet dat ze niet in staat zijn om verbinding te maken of dat ze dit vermogen niet hebben.
Het ontwikkelen van vertrouwen in het eigen vermogen om te verbinden met anderen kan beginnen met zelfreflectie, het werken aan zelfacceptatie en het aanleren van communicatieve vaardigheden. Het kan ook waardevol zijn om ondersteuning te zoeken bij vrienden, familie of professionele hulpverleners om met eventuele hindernissen om te gaan.
Het vermogen om zowel verbinding te maken als weer uit verbinding te gaan is essentieel voor het creëren van gezonde en bevredigende relaties. De kwaliteit van een verbinding wordt beïnvloed door de mate waarin beide partijen in staat zijn om op een gezonde manier te timen wanneer in en uit verbinding te treden.
In gezonde relaties hebben beide individuen de vrijheid om zichzelf te zijn en hun eigen ruimte te behouden. Ze voelen zich comfortabel en veilig om hun gedachten en emoties te delen zonder angst voor veroordeling of afwijzing. Deze openheid en eerlijkheid dragen bij aan een diepere en authentieke verbinding tussen mensen.

Uit verbinding treden

Tegelijkertijd is het belangrijk dat beide partijen de vrijheid hebben om afstand te nemen wanneer dat nodig is. Mensen hebben verschillende behoeften als het gaat om persoonlijke ruimte, tijd alleen doorbrengen, en individuele groei. Het vermogen om op een respectvolle manier afstand te nemen en tijd voor jezelf te nemen wanneer dat nodig is, helpt om emotionele druk te verminderen en voorkomt dat de relatie verstikkend wordt.
Wanneer mensen zich vrij voelen om in en uit verbinding te treden, ontstaat er een gevoel van rust en vrijheid in de relatie. Er ontstaat een gezonde balans tussen verbondenheid en autonomie, wat kan bijdragen aan een duurzame en vervullende band tussen mensen.
Het is echter belangrijk op te merken dat dit evenwicht niet altijd gemakkelijk te bereiken is. Het vergt bewuste communicatie (benoemen), wederzijds begrip en respect voor elkaars behoeften. Soms kan het nodig zijn om grenzen te stellen en duidelijk te communiceren over persoonlijke ruimte en behoeften.

Respect

Het vermogen om in en uit verbinding te treden is ook een essentieel onderdeel van respectvol gedrag in relaties. Respect houdt in dat je de grenzen, behoeften en individualiteit van anderen erkent en waardeert.
Door anderen de ruimte te geven om zich terug te trekken of tijd alleen door te brengen, respecteer je hun behoefte aan privacy en individuele groei. Dit toont aan dat je hun grenzen respecteert en hen niet probeert te verstikken.
Het vermogen om uit verbinding te treden wanneer iemand emotioneel overweldigd is, getuigt van respect voor hun gevoelens. Het betekent dat je begrijpt dat sommige momenten niet het juiste moment zijn om bepaalde onderwerpen te bespreken en dat je wacht tot ze klaar zijn om te praten.
Door anderen in staat te stellen hun eigen beslissingen te nemen en hun eigen pad te kiezen, toon je respect voor hun autonomie. Het betekent dat je hen niet onder druk zet om dingen te doen die ze niet willen doen en dat je hun keuzes respecteert.

Competitie

Soms kan een onderlinge competitie ontstaan in het vermogen om in en uit verbinding te treden.
In sommige situaties kunnen mensen het gevoel hebben dat ze meer beschikbaar moeten zijn dan anderen om als betrokken en betrouwbaar te worden gezien. Dit kan leiden tot een wedstrijd waarin mensen proberen te bewijzen dat ze altijd beschikbaar zijn voor anderen, zelfs als het ten koste gaat van hun eigen behoefte aan persoonlijke ruimte.

Soms kunnen mensen in een competitie terechtkomen over wie de meest onafhankelijke persoon is. Ze willen laten zien dat ze niet emotioneel afhankelijk zijn van anderen en dat ze hun eigen boontjes kunnen doppen. Dit kan ertoe leiden dat ze terughoudend zijn om zich met anderen te verbinden of hulp te vragen wanneer dat eigenlijk nodig is.

Sommige mensen kunnen aarzelen om zich kwetsbaar op te stellen en hun emotionele behoeften te uiten uit angst om als zwak te worden gezien. Ze kunnen het gevoel hebben dat het laten zien van hun behoefte aan verbinding hen in een zwakke positie plaatst in vergelijking met anderen die zich meer onafhankelijk voordoen.

Mensen hebben vaak de neiging zichzelf te vergelijken met anderen. Als ze het gevoel hebben dat anderen beter zijn in het aangaan of verbreken van relaties, kunnen ze zich onder druk gezet voelen om hun eigen vaardigheden op dit gebied te bewijzen.

Het is belangrijk dat mensen zich bewust zijn van hun eigen behoeften en grenzen en dat ze hun relaties op een evenwichtige en respectvolle manier benaderen. In plaats van de focus te leggen op competitie, is het waardevoller om te streven naar een gezonde balans tussen verbondenheid en autonomie en om wederzijds respect en begrip in relaties te bevorderen. Communicatie en empathie zijn sleutelfactoren om deze balans te bereiken en te behouden.

Het vermogen om te verbinden en om los te laten zijn complementair.

Wat gaf en geeft het leven richting?

Vormgeving van het leven vanuit een inherente kracht in het universum?

Hoe het bestaan begon gaat ons begrip te boven. Het begrip daarvan transcendeert ons als het ware. Voor het gemak gaan sommigen er vanuit dat het bestaan toeval is, anderen veronderstellen een transcendente intelligentie. In dit artikel wordt uitgegaan van het bestaan van een intelligentie die in ieder geval geen haast heeft. Aan de wetenschap kunnen we overlaten om de (samenhang in de) werking van natuurwetten te ontrafelen, via de filosofie en/of onze eigen intelligentie kunnen we overdenken hoe het waarom van het bestaan geduldig werkzaam kan zijn.

Vanuit een visie op de natuur of God als een interne kracht of essentie die inherent is aan het universum, kan het Goddelijke worden beschouwd als de onderliggende bron van alle leven en evolutie, die de natuurlijke processen bezielt en een richting geeft aan de ontwikkeling van het leven.
Volgens deze visie zou de oerknal niet alleen het begin van het universum vertegenwoordigen in termen van materie en energie, maar ook het begin van een ontwikkeling die uiteindelijk zou leiden tot complexe structuren, levende wezens en bewustzijn.
Dit idee kan worden gezien als een manier om de intrinsieke verbondenheid tussen alle aspecten van het universum te benadrukken. Het stelt voor dat bewustzijn het universum laat evolueren, zonder haast en geleidelijk een hoger doel dienend.
Vanuit dit perspectief werd en wordt het leven beschouwd als een natuurlijk en organisch onderdeel van de kosmische evolutie, waarbij bewustzijn en energie samenkomen om de complexiteit en diversiteit van het universum te laten ontstaan.

Doelen in ontwikkeling vanuit bewustzijn

In het kader van theïstische evolutie met een intern Goddelijk perspectief, kan de ontwikkeling van liefde en vrijheid worden gezien als een manifestatie van deze inherente Goddelijke essentie die in de kosmos aanwezig is. Bewustzijn, als een wezenlijk kenmerk van het menselijk bestaan, zou dan kunnen worden beschouwd als een manier waarop deze innerlijke Goddelijke aanwezigheid zichzelf ervaart en uitdrukt in de wereld.
De ontwikkeling van bewustzijn en de mogelijkheid om liefde te voelen en vrijheid te begrijpen, kan dan worden gezien als een inherent aspect van de natuurlijke evolutie die wordt beïnvloed door de Goddelijke aanwezigheid in alle levende wezens. Het bewustzijn wordt beschouwd als een innerlijk raamwerk waardoor de wereld wordt ervaren en waarin de menselijke ziel een dieper begrip en verbinding met het Goddelijke kan ervaren.
Het leven wordt vaak beschouwd als een drager van bewustzijn en energie, waarbij bewustzijn de mogelijkheid biedt om gewaarwording en ervaring te hebben, en energie de kracht levert om vanuit die gewaarwording in actie te komen.
Bewustzijn is wat ons in staat stelt om onszelf en onze omgeving te ervaren, gedachten en emoties te hebben, en betekenis te geven aan onze ervaringen. Het is het innerlijke licht dat schijnt op onze percepties en ons in staat stelt om een dieper begrip van onszelf en de wereld te krijgen.
Energie, aan de andere kant, is de drijvende kracht achter alle activiteit in het universum. Het is wat beweging, verandering en actie mogelijk maakt. In levende wezens, zoals mensen, wordt energie gebruikt om onze lichamen te laten functioneren, onze spieren aan te sturen, onze zintuigen te laten werken en onze gedachten te laten ontstaan.
Samen vormen bewustzijn en energie de basis van ons menselijk bestaan en geven ze betekenis aan ons leven. Bewustzijn stelt ons in staat om de wereld te ervaren en te begrijpen, terwijl energie ons in staat stelt om te handelen en onze intenties en doelen na te streven.

Maken of breken?

Net zoals een kunstenaar creatief gebruik maakt van zijn bewustzijn en energie om kunstwerken te creëren en schoonheid voort te brengen, kunnen mensen ook hun bewustzijn en energie gebruiken om positieve veranderingen te bewerkstelligen, goede daden te verrichten en anderen te helpen. Dit kan bijdragen aan het maken en opbouwen van een betere wereld.
Aan de andere kant kunnen bewustzijn en energie ook destructief worden gebruikt, bijvoorbeeld om schade toe te brengen, anderen pijn te doen of negatieve doelen na te streven. Dit kan leiden tot het breken of vernietigen van wat eerder was opgebouwd.
Het belangrijke punt is dat bewustzijn en energie als krachten op zichzelf neutraal zijn. Het is de intentie en het gebruik ervan door individuen die bepalen of ze een positieve of negatieve impact hebben. Mensen hebben de verantwoordelijkheid om bewust te zijn van hun acties en intenties en om hun bewustzijn en energie op een constructieve en verantwoordelijke manier te gebruiken.
In onze menselijke ervaringen kunnen we getuige zijn van zowel creatie als vernietiging, en het is aan ons om bewust te kiezen welke kracht we in de wereld willen brengen. Bewustzijn kan ons helpen om te begrijpen wat we doen en welke gevolgen onze acties hebben, terwijl energie ons de kracht geeft om die intenties in actie om te zetten.
Het is daarom van groot belang om bewustzijn en energie te gebruiken met wijsheid, empathie en mededogen, zodat we positieve veranderingen kunnen bewerkstelligen en een betere wereld kunnen creëren voor onszelf en anderen. Het is een voortdurend proces van zelfbewustzijn en zelfreflectie om te groeien als individuen en als samenleving.

Welvaart en welzijn

Financiële vrijheid kan een gevoel van onafhankelijkheid en autonomie bieden, waarbij mensen meer controle hebben over hun leven en meer mogelijkheden hebben om hun doelen en verlangens te realiseren. Het stelt mensen in staat om comfortabel te leven, toegang te hebben tot essentiële diensten en voorzieningen, en in staat te zijn om hun tijd en energie te besteden aan wat voor hen belangrijk is.
Liefde en menselijke relaties zijn van essentieel belang voor ons welzijn en geluk. Het hebben van sterke en liefdevolle banden met anderen geeft betekenis aan ons leven en biedt een gevoel van verbondenheid en steun.
Sommige mensen zien financiële welvaart als een manier om meer liefdevolle en zorgzame relaties te cultiveren, omdat het hen in staat stelt om anderen te ondersteunen en bij te dragen aan de gemeenschap. Bovendien kan financiële stabiliteit een gevoel van veiligheid bieden dat kan helpen bij het opbouwen en behouden van liefdevolle relaties.
Het is echter belangrijk om op te merken dat geld op zichzelf geen bron van liefde is, maar eerder een hulpmiddel om bepaalde aspecten van het leven te vergemakkelijken. Liefde en echte menselijke verbindingen worden gevormd door emoties, wederzijdse zorg en begrip, en niet door materiële rijkdom.
Het nastreven van financiële middelen om vrijheid en liefde te ervaren, kan zeker een legitiem doel zijn, maar het is ook belangrijk om in gedachten te houden dat geluk en vervulling niet alleen afhankelijk zijn van externe omstandigheden, maar ook van onze innerlijke houding, onze relaties met anderen, en hoe we betekenis geven aan ons leven. Een evenwichtige benadering van welzijn omvat vaak zowel externe factoren als innerlijke groei en zelfbewustzijn.

Bewustwording van wat echt belangrijk is

Een evenwichtige benadering van welzijn kan worden bevorderd door bewustwording. Bewustwording verwijst naar het proces van zelfreflectie en het ontwikkelen van een dieper begrip van onszelf, onze gedachten, emoties, gedragingen en onze relaties met anderen en de wereld om ons heen.
Bewustwording stelt ons in staat om het volgende te ontwikkelen.

  1. Door bewust te zijn van onze gedachten, overtuigingen en emoties, kunnen we onszelf beter begrijpen en ontdekken waarom we bepaalde keuzes maken en hoe we reageren op verschillende situaties.
  2. Bewustwording van onze emoties stelt ons in staat om ze te herkennen, te begrijpen en op een gezonde manier ermee om te gaan. Het helpt ons ook om empathie te tonen en beter met anderen te communiceren.
  3. Bewustwording van onze stressoren en reacties kan ons helpen effectieve coping strategieën te ontwikkelen om stress te verminderen en veerkrachtiger te zijn.
  4. Bewustwording van onze communicatiestijl en hoe we ons gedragen in relaties kan ons helpen om oprechte en diepgaande verbindingen met anderen tot stand te brengen.
  5. Door bewust te zijn van wat echt belangrijk voor ons is, kunnen we doelen stellen die aansluiten bij onze waarden en betekenis geven aan ons leven.
  6. Bewustwording opent de deur naar persoonlijke groei en ontwikkeling, omdat we in staat zijn om te leren van onze ervaringen en onszelf voortdurend te verbeteren.

Bewustwording kan worden gestimuleerd door verschillende praktijken, zoals meditatie, mindfulness, zelfreflectie, het bijhouden van een dagboek of een blog en het bewust oefenen van aandacht in het dagelijks leven. Het is een continu proces en een reis van zelfontdekking die ons helpt om ons leven met meer betekenis, balans en welzijn te leiden.
Het cultiveren van bewustwording kan ons ook helpen om te onderscheiden wat echt belangrijk is in ons leven en ons te richten op de dingen die ons werkelijk gelukkig maken en vervullen. Het is een krachtig hulpmiddel om te gedijen en te groeien op zowel persoonlijk als spiritueel vlak.

Tot hier en verder lezen

Op dit blog zijn veel artikelen te vinden over eerdere uitwerking van de gedachten hierboven. Die artikelen zijn te vinden via de zoekfunctie links bovenaan of via de labels van de onderwerpen direct of verder onderaan elk artikel.

Worden we steeds brutaler of dommer?

De balans tussen spontaniteit en bedachtzaamheid

In de afgelopen decennia zijn meer mensen meer open gaan communiceren. Na een tijd waarin vrijheid van meningsuiting en het delen van gedachten werden aangemoedigd, lijken mensen steeds meer bereid te zijn om ongehinderd te zeggen wat er in hun opkomt en omgaat. Hoewel spontaniteit een positieve ontwikkeling kan zijn die bijdraagt aan een open en inclusieve samenleving, heeft deze verandering ook geleid tot irritatie, zo je wilt tot een aantal uitdagingen. Het gebrek aan bedachtzaamheid en zelfbewustzijn kan leiden tot onbedoelde gevolgen en communicatieproblemen.

  • De toegenomen bereidheid om gedachten en gevoelens te delen kan worden toegeschreven aan verschillende factoren. Naast voorbeelden op TV en de assertiviteitscursussen op school en op het werk speelt de opkomst van sociale media, die mensen een open platform bieden om vrijuit te spreken en gehoord te worden. Dit heeft geleid tot een gevoel van empowerment bij mensen om zichzelf uit te drukken zonder terughoudendheid of angst voor afkeuring.
  • Met de opkomst van digitale communicatie zijn de traditionele sociale grenzen vervaagd. Mensen voelen zich vaak meer comfortabel om hun gedachten online te delen dan in persoonlijke ontmoetingen, waar ze in het aangezicht van de ander en met allerlei stille signalen wellicht terughoudender zouden zijn. Zonder deze directe feedback kan het leiden tot een vals gevoel van anonimiteit en onschendbaarheid, waardoor mensen minder (lang) nadenken voordat ze hun gedachten uiten.
  • Hoewel de bevordering van openheid en vrijheid van meningsuiting cruciaal is voor een gezonde samenleving, kan een gebrek aan bedachtzaamheid leiden tot impulsieve en mogelijk kwetsende opmerkingen. Het kan resulteren in woorden die niet zorgvuldig zijn overwogen en anderen kunnen kwetsen. Onnadenkendheid maakt ook soms (per definitie) een domme indruk.
  • In een tijd waarin mensen snel willen en kunnen delen, kan het leiden tot overmatig praten (zenden) zonder te controleren of de luisteraar interesse heeft (in ontvangen). De kunst van effectieve communicatie lijkt soms verloren te gaan, omdat mensen zichzelf verliezen in ellenlange verhalen zonder rekening te houden met het geduld of de interesse van hun publiek.
  • Empathie is van essentieel belang in moderne communicatie. Mensen moeten leren zichzelf in de schoenen van anderen te plaatsen om te begrijpen hoe hun woorden en daden anderen kunnen beïnvloeden. Een gebrek aan empathie kan leiden tot misverstanden, conflicten en isolatie.
  • Hoewel spontaniteit en openheid waardevol zijn, is het ook belangrijk dat mensen een moment nemen om na te denken voordat ze spreken. Reflectie en secundair reageren helpt bij het evalueren van onze gedachten en het verfijnen van onze boodschap. Bovendien kan zelfbewustzijn helpen bij het begrijpen van onze motivaties achter onze uitspraken en hoe deze van invloed kunnen zijn op anderen.
    "Is wat ik ga zeggen waar, nuttig en vriendelijk? Spreken is zilver, zwijgen is goud".
  • Om constructieve gesprekken te bevorderen, moeten mensen leren luisteren naar anderen en rekening houden met hun behoeften. Het vermogen om te zwijgen en minimaal te filteren wat wel en niet relevant is in een gesprek is cruciaal voor het behouden van boeiende en vruchtbare interacties.

Opnieuw in balans

De toenemende openheid in de moderne communicatie is een ontwikkeling die individuele stemmen kracht geeft en diversiteit in de samenleving bevordert. Echter, om ervoor te zorgen dat deze openheid op een positieve manier wordt gebruikt, moeten we leren hoe we bedachtzaamheid, empathie en zelfbewustzijn kunnen cultiveren.
Zijn we brutaler geworden? Het lijkt maar zo. Vrijheid van meningsuiting is niet een vrijbrief om altijd en overal maar te zeggen wat je denkt. Bewust leven betekent ook bewust weten te timen wanneer te spreken en wanneer te zwijgen. Het verschil aanvoelen is wijsheid.

Een balans in compassie en onverschilligheid

Bewust zijn en zelfbescherming

In het streven naar een betere wereld en het verlenen van hulp aan anderen, is het van essentieel belang om een balans te vinden en/of te houden tussen liefde, compassie en onverschilligheid. Hoewel liefde en compassie fundamentele waarden zijn die ons als mens verbinden, kan onverschilligheid ook een positieve kant hebben als het gaat om zelfbescherming en het behouden van onze eigen energie en welzijn.
Onverschilligheid kan worden gezien als een zelfbeschermingsmechanisme dat ons in staat stelt om onze emotionele energie te behouden en te richten op wat werkelijk belangrijk is. In een wereld vol problemen en uitdagingen kan het overweldigend zijn om voortdurend aandacht te besteden aan alle negativiteit en ellende die we om ons heen zien. Het stellen van grenzen en het selectief zijn in waar we onze energie aan besteden, kan cruciaal zijn voor ons eigen welzijn en onze mentale gezondheid.
Het betekent echter niet dat onverschilligheid gelijkstaat aan ongevoeligheid of het negeren van de behoeften van anderen. Het gaat erom dat we bewuste keuzes maken over waar we onze energie, tijd en middelen aan besteden, zodat we effectiever kunnen zijn in het helpen van anderen en het bijdragen aan positieve verandering.

Daadwerkelijk bijdragen

Het is belangrijk om onze liefde en compassie te richten op diegenen die het het meest nodig hebben, waarbij we ons bewust zijn van onze eigen beperkingen. Door selectief te zijn in onze betrokkenheid en ons te concentreren op gebieden waar we een echte impact kunnen hebben, kunnen we effectiever zijn in onze inspanningen en daadwerkelijk bijdragen aan positieve verandering.
Het vinden van de balans tussen liefde, compassie en onverschilligheid is een persoonlijke reis die afhangt van individuele grenzen, capaciteiten en omstandigheden. Het is belangrijk om eerlijk te zijn tegenover onszelf en te erkennen wanneer we overweldigd raken of onze eigen welzijn in gevaar brengen door te veel van onszelf te geven. Zelfzorg is een cruciaal aspect van het behouden van onze eigen energie en veerkracht, zodat we anderen op een gezonde en duurzame manier kunnen ondersteunen.
Het stellen van grenzen betekent niet dat we onverschillig zijn voor het lijden van anderen of de problemen in de wereld. Het betekent dat we bewuste keuzes maken over hoe en waar we onze energie en middelen inzetten. Het kan betekenen dat we ons richten op lokale gemeenschappen waar we directe impact kunnen hebben, of dat we ons inzetten voor specifieke oorzaken waar we gepassioneerd over zijn.
Het is ook belangrijk om te erkennen dat onverschilligheid niet altijd negatief hoeft te zijn. Soms is het nodig om afstand te nemen van bepaalde situaties of relaties die ons uitputten of schadelijk zijn. Het betekent niet dat we ongevoelig zijn, maar eerder dat we ons richten op het behoud van onze eigen welzijn en gezondheid.

Balanceren

In essentie draait de balans tussen liefde, compassie en onverschilligheid om zelfbewustzijn, het stellen van grenzen en het maken van bewuste keuzes. Door ons te richten op gebieden waar we een echte impact kunnen hebben en tegelijkertijd onze eigen energie en welzijn te beschermen, kunnen we effectief bijdragen aan positieve verandering zonder onszelf uit te putten.
Het is belangrijk om te onthouden dat iedereen zijn eigen balans moet vinden, en dat kan variëren afhankelijk van individuele omstandigheden en persoonlijke capaciteiten. Door zorg te dragen voor onszelf, kunnen we op de lange termijn een grotere bijdrage leveren aan anderen en de wereld om ons heen.

De parallel met respect tonen

De balans tussen liefde en onverschilligheid doet denken aan de manier hoe ik aankijk tegen respect. Respect is voor mij de balans tussen betrokkenheid en de juiste afstand houden, tussen liefde en vrijheid.
Het impliceert het erkennen en waarderen van de waarde, waardigheid en autonomie van anderen, terwijl men tegelijkertijd ruimte laat voor individuele vrijheid en persoonlijke grenzen.
Door respect te tonen, toon je een dieper begrip en erkenning van de uniciteit van anderen. Het gaat niet alleen om het tonen van beleefdheid en fatsoen, maar ook om het waarderen van iemands eigenheid, meningen, overtuigingen en levensstijl, zelfs als deze verschillen van de jouwe. Het betekent dat je anderen serieus neemt, naar hen luistert en hen de ruimte geeft om hun eigen keuzes te maken.

Grenzen

Respect houdt ook in dat je de grenzen van anderen respecteert en hen niet dwingt of probeert te beïnvloeden tegen hun wil. Het betekent dat je anderen toestaat om hun eigen beslissingen te nemen en hun eigen pad te volgen, zelfs als het anders is dan wat je zelf zou kiezen. Tegelijkertijd houdt respect ook in dat je grenzen stelt voor jezelf, zodat je jezelf beschermt tegen ongezonde situaties en relaties.
Net zoals bij liefde en onverschilligheid, is het vinden van de juiste balans tussen betrokkenheid en afstand, tussen liefde en vrijheid, een voortdurend proces. Het vergt bewustzijn, empathie en een open geest. Het vraagt om het cultiveren van een dieper begrip van anderen en het ontwikkelen van een gevoel van mededogen en acceptatie, terwijl je tegelijkertijd ruimte geeft voor diversiteit en individuele groei.
Respect is een waardevolle eigenschap die kan bijdragen aan positieve relaties, harmonie en vreedzaam samenleven. Het is een manier om verbinding te maken met anderen op een dieper niveau en om wederzijds begrip en acceptatie te bevorderen.

Er zijn meerdere wegen

Door het erkennen en waarderen van de grootsheid van God of het universum in zijn veelzijdigheid en het aanbieden van gelijke kansen op spirituele groei, kunnen mensen een dieper begrip en respect ontwikkelen voor de diverse wegen die anderen bewandelen. Dit kan bijdragen aan een sfeer van tolerantie, samenwerking en vreedzaam samenleven, waarin iedereen wordt aangemoedigd om zijn of haar eigen unieke spirituele pad te ontdekken en te bewandelen.

Een universele benadering van gelijkheid en behandeling

In het eeuwenoude debat over het wel of niet bestaan van God, Allah en Jehova zijn er verschillende perspectieven en overtuigingen ontstaan.
In dit artikel wordt in gelijke mate naar alle drie verwezen onder de naam God. Voor God mag ook "het universum" worden gelezen.
Weinigen zullen geneigd zijn de grootsheid van God te zoeken in de dualiteit van Zijn aanwezigheid - zowel gekend als verborgen. Ongeacht iemands geloofsovertuiging, wordt gesteld dat God alle individuen gelijk behandelt. Bovendien wordt benadrukt dat wanneer men anderen op gelijkwaardige wijze behandelt, men positieve resultaten zal ervaren.

De dualiteit van Gods aanwezigheid

Het erkennen van de grootsheid van God of het universum in het vermogen om zowel gekend als ongekend te blijven, en het aanbieden van gelijke kansen op spirituele groei, nodigt mensen uit tot openheid, nieuwsgierigheid en respect voor de diversiteit van spirituele tradities en overtuigingen. Het moedigt aan tot het omarmen van een inclusieve benadering, waarbij de focus ligt op de persoonlijke reis van individuen en hun unieke verbinding met het goddelijke, eerder dan het opleggen van rigide dogma's of beperkende grenzen.
Voor degenen die in God geloven, kan Zijn aanwezigheid worden gevoeld in spirituele ervaringen (bijvoorbeeld synchroniciteit), religieuze rituelen en diepgaande verbindingen. Tegelijkertijd blijft God voor velen ongrijpbaar en mysterieus. Deze dualiteit stelt mensen in staat om hun eigen relatie met het goddelijke te definiëren en te interpreteren. Immers, ook voor wie of wel of niet in God gelooft, het is de ervaring dat niet alleen "slechte" mensen onheil overkomt en dat onrecht bestaat. De kans op onheil lijkt voor iedereen gelijk. Dat kan zowel duiden op het bestaan van een onvoorwaardelijk liefdevolle hogere macht als op het tegendeel, namelijk dat God niet bestaat en dat het ontstaan van leven of onheil op toeval berust. Hij blijft een kwestie van geloven.

Ongeacht geloof of overtuiging

Een interessante opvatting is dat het voor God niet uitmaakt of men in Hem gelooft of niet gelooft. Het idee dat God alle individuen gelijk behandelt, ongeacht hun geloofsovertuiging, suggereert dat de goddelijke genade niet exclusief is voor een specifieke groep mensen. Dit betekent dat iedereen, ongeacht hun religieuze achtergrond of atheïsme, de mogelijkheid heeft om op gelijke wijze te worden behandeld door het goddelijke.  Wel vereist het vaak geloof, overgave en openheid om de genade van God te ontvangen en te ervaren. Helpt bescheidenheid? Misschien vindt God dat grote ego's zich eerst maar zelf moeten kunnen bedruipen.

Onvoorwaardelijke liefde

De onvoorwaardelijke liefde van God wordt beschouwd als een voorbeeld en een inspiratie voor de mensheid. Het is een uitnodiging om deze liefde te weerspiegelen in de omgang met anderen. Het spoort aan om dialogen aan te gaan in een geest van evenwaardigheid en respect, waarbij men de ander waardeert en naar hen luistert zonder vooroordelen of superioriteit. Het is een oproep tot harmonieuze relaties, wederzijds begrip en het bevorderen van vreedzaam samenleven.

Door de onvoorwaardelijke liefde van God te erkennen en te ervaren, worden mensen aangemoedigd om deze liefde te delen met anderen. In alle bescheidenheid. Niemand heeft de waarheid over de aard van God in pacht. Gods onvoorwaardelijke liefde kun je zien als een genade die de mensheid niet verdient of kan verdienen op basis van eigen inspanningen. We kunnen immers de transcendente aard van God niet doorzien, bewijzen of ontkennen, hoogstens ervaren.

Gelijkwaardige behandeling van anderen

Een belangrijk aspect van dit agnostische perspectief is dat de manier waarop we anderen behandelen, een invloed heeft op onze eigen ervaringen. Wanneer we anderen op een gelijkwaardige manier behandelen, ongeacht hun religie, ras, geslacht of sociale status, is de kans groot dat we positieve uitkomsten zullen ervaren. Dit idee weerspiegelt het bekende principe van "oogsten wat je zaait" oftewel "wie goed doet, goed ontmoet". Door liefde, compassie en respect te tonen aan anderen, kunnen we harmonie, wederzijds begrip en positieve relaties bevorderen.
Het erkennen van de diversiteit aan religieuze opvattingen en het respecteren van de individuele zoektocht naar spirituele waarheid zijn belangrijke aspecten van een tolerante en pluralistische samenleving. Het bevorderen van dialoog, begrip en respect tussen verschillende religieuze tradities kan bijdragen aan een vreedzaam samenleven en een gezamenlijke zoektocht naar betekenis en spirituele groei.
Het is belangrijk om open te staan voor verschillende perspectieven en te erkennen dat spirituele waarheid een persoonlijke en subjectieve ervaring kan zijn. Door open te blijven staan voor dialoog en het delen van ideeën, kunnen we van elkaar leren en onze eigen spirituele reis verrijken, ongeacht welke religieuze traditie we volgen of zelfs als we geen specifieke religie aanhangen.

Vertrouwen in het universum

Alan Watts zegt in een van zijn voordrachten dat wanneer je één wilt worden met het universum dat je het universum moet vertrouwen.
Zijn uitspraak benadrukt het belang van vertrouwen en overgave aan het universum in plaats van het nastreven van controle en macht. Hieruit kan worden afgeleid dat het streven naar eenheid met het universum niet gaat om het uitoefenen van controle over de externe wereld, maar eerder om het cultiveren van een dieper begrip en verbinding met de essentie van het universum zelf.
Wanneer we proberen het universum te beheersen of te controleren, kan dit leiden tot frustratie, stress en een gevoel van verzet. Het universum is immers complex, dynamisch en vaak onvoorspelbaar. Het idee dat we alles onder controle kunnen hebben en kunnen manipuleren naar onze wil, kan ons uiteindelijk beperken en belemmeren in onze groei en ontwikkeling.
Door daarentegen het universum te vertrouwen en ons over te geven aan de natuurlijke stroom van het leven, kunnen we meer openstaan voor de mogelijkheden en kansen die zich voordoen. Het betekent het erkennen van de onderlinge verbondenheid van alles en het besef dat we deel uitmaken van een groter geheel. Het is het omarmen van de onzekerheden en veranderingen die het leven met zich meebrengt, en het vinden van harmonie in plaats van strijd.
Vertrouwen in het universum betekent niet dat we passief moeten zijn of geen actie moeten ondernemen in ons leven. Integendeel, het gaat om het nemen van actie vanuit een plaats van dieper begrip en intuïtie, in afstemming met de natuurlijke stroom van het universum. Het is het vinden van een balans tussen ons individuele streven en de grotere kosmische orde.
Het cultiveren van vertrouwen in het universum kan ons helpen om meer vrede, vreugde en vervulling in ons leven te ervaren. Het opent de deur naar synchroniciteit, waarbij gebeurtenissen en kansen zich op een wonderlijke en betekenisvolle manier ontvouwen. Het herinnert ons eraan dat we deel uitmaken van iets groters en dat we kunnen meebewegen met de natuurlijke ritmes en cycli van het leven.
Het is belangrijk op te merken dat het begrijpen en toepassen van deze ideeën een persoonlijk proces is en dat verschillende mensen verschillende perspectieven en benaderingen kunnen hebben. Wat voor de ene persoon werkt, hoeft niet per se voor een ander te gelden. Het is aan jou om je eigen waarheid en betekenis te ontdekken in relatie tot het universum.

Een gemeenschappelijke uitdaging

Het besef dat zowel gelovigen als niet-gelovigen geconfronteerd worden met uitdagingen in het leven, benadrukt de gedeelde menselijke ervaring die ons verbindt, ongeacht onze religieuze overtuigingen. Dit perspectief herinnert ons eraan dat tegenspoed en moeilijkheden een onvermijdelijk onderdeel zijn van het menselijk bestaan, ongeacht ons geloof of het ontbreken daarvan.
Het benadrukken van de gelijkheid van uitdagingen kan ons aansporen tot empathie en mededogen jegens anderen, ongeacht hun achtergrond of wereldbeeld. Het herinnert ons eraan dat we als menselijke gemeenschap elkaar kunnen ondersteunen tijdens moeilijke tijden, ongeacht onze verschillende overtuigingen.

Mondiale problemen samen oplossen

Wanneer we openstaan voor verschillende perspectieven en bereid zijn om van elkaar te leren, kan dit een positieve invloed hebben op onze persoonlijke groei en begrip. Door het bevorderen van dialoog en het cultiveren van een sfeer van respect en acceptatie, kunnen we streven naar een wereld waarin verschillende overtuigingen vreedzaam naast elkaar kunnen bestaan.
Het bevorderen van een ondersteunende samenleving waarin dialoog en voortdurende communicatie plaatsvinden, speelt een cruciale rol bij het aanpakken van mondiale problemen zoals klimaatverandering, bevolkingsgroei en milieuvervuiling.

Laten we het belang van dieren niet vergeten

Hoewel dieren niet dezelfde morele en ethische overwegingen hebben als mensen, groeit het bewustzijn over het belang van het behandelen van dieren met respect, compassie en zorg. Het idee dat mens en dier intrinsiek evenwaardig zijn in hun recht op een vrij en natuurlijk leven, benadrukt dat het onze verantwoordelijkheid is om ook hun welzijn en een leefgebied te waarborgen.
Een natuurlijke leefomgeving van dieren biedt hen de vrijheid om te leven volgens hun natuurlijke instincten en behoeften. Ze zijn in staat om hun eigen overlevingsvaardigheden te ontwikkelen en zich aan te passen aan hun omgeving en zo vrij te blijven.

Het observeren van dieren die in harmonie met de natuur leven en hun instinctieve gedragingen volgen, roept bewondering en verwondering op. Het leven in de natuur is vaak een voortdurende strijd om te overleven. Dit kan soms conflicteren met het idee van een perfecte harmonie. Het herinnert ons aan de complexiteit en schoonheid van de schepping en mogelijk aan de aanwezigheid van een hogere kracht, voor wie vrijheid zelf ook een waarde is.
Het waarnemen van de vrijheid en het streven naar gezondheid bij dieren als een uitdrukking van Gods liefde is een persoonlijke interpretatie die je helpt om verbondenheid en harmonie te vinden in de natuurlijke wereld. Het kan ons bewustzijn vergroten om verantwoordelijkheid te nemen voor het behoud van de natuur en het welzijn van alle levende wezens.

De uitdaging aanpakken

Hier zijn enkele manieren waarop een ondersteunende samenleving kan bijdragen aan het aanpakken van de volgende uitdagingen.

  1. Bewustwording en educatie. Door middel van dialoog en open communicatie kunnen we bewustwording vergroten en mensen informeren over de urgentie en complexiteit van mondiale problemen. Door educatie kunnen we de kennis en het begrip vergroten, waardoor mensen beter geïnformeerde beslissingen kunnen nemen en actief kunnen bijdragen aan oplossingen.
  2. Samenwerking en synergie. Een ondersteunende samenleving stimuleert samenwerking tussen verschillende belanghebbenden, zoals overheden, bedrijven, maatschappelijke organisaties en individuen. Door de krachten te bundelen en synergie te creëren, kunnen we effectievere oplossingen vinden en implementeren. Samenwerking stelt ons in staat om gezamenlijke doelen te bereiken en obstakels te overwinnen die te groot zijn om door één enkele entiteit te worden aangepakt.
  3. Innovatie en duurzame technologie. Een ondersteunende samenleving moedigt innovatie aan en creëert een omgeving waarin duurzame technologieën kunnen floreren. Door middel van dialoog kunnen we ideeën uitwisselen, best practices delen en gezamenlijk werken aan het ontwikkelen en implementeren van milieuvriendelijke oplossingen. Dit kan helpen om klimaatopwarming tegen te gaan, schaarste te verminderen en milieuvervuiling te verminderen.
  4. Collectieve verantwoordelijkheid. Een ondersteunende samenleving benadrukt het belang van collectieve verantwoordelijkheid voor onze planeet en toekomstige generaties. Het erkent dat ieder individu, ongeacht zijn of haar achtergrond, een rol te spelen heeft bij het aanpakken van mondiale problemen. Door middel van dialoog en betrokkenheid kunnen we mensen aanmoedigen om verantwoordelijkheid te nemen voor hun acties en keuzes, en om duurzame levensstijlen te bevorderen.
  5. Schaarse (leef)ruimte verdelen. Natuurlijke bossen worden gekapt om voedsel te verbouwen en aan vee gevoerd om mensen van vlees en zuivel te voorzien. Dit warmt de aarde op en bedreigt de biodiversiteit, terwijl miljarden dieren leven onder onnatuurlijke omstandigheden met als enig doel als voedsel te dienen. Hoe zorgen we ervoor dat we voor de natuur en voor zoveel mogelijk mensen en dieren eenheid in verscheidenheid blijven houden?

Vanuit een evenwaardige grondhouding naar alles wat leeft kunnen we werken aan een ondersteunende samenleving waarin dialoog en communicatie centraal staan. Door gezamenlijke inspanningen kunnen we de nodige stappen zetten om mondiale problemen aan te pakken. Deze problemen zijn inmiddels zo complex en overstijgen individuen, gemeenschappen, organisaties en regeringen over de hele wereld. Samen kunnen we streven naar een duurzamere en rechtvaardigere toekomst voor onze planeet en alle levende wezens die erop leven. In liefdevolle vrijheid.

Onderscheid maken in het geheel

Dit artikel is een lichtvoetige combinatie van westerse, oosterse en overstijgende inzichten. Bij het zoeken naar de eenheid als doel, maakt het zien van alleen maar tweedelingen veel problemen, maar ligt de oplossing in het kiezen van de juiste driedeling.

Driedeling en drie-eenheid

  1. Het getal 3 verenigt 1 en 2 en staat voor stabiliteit en voor constructieve zaken. Met een simpele tweedeling kunnen we de rust en de beweging in de duale wereld niet vol-ledig beschrijven en verenigen. We hebben plaats en tijd van leven dankzij de driedimensionale ruimte. Ons leven startte nadat één en één drie werd. Dat is biologie, fysica en metafysica in één.
    Het Sanskriet woord voor non-dualiteit is A-dvai-ta, wat niet-twee(heid) betekent. Het is een voor velen een vage, maar in alle bescheidenheid een oeroude Oosterse spirituele wijsheid, waarmee bijvoorbeeld het een en het ander wordt verenigd, maar ook meer.
  2. We zijn allemaal één, maar onderscheid en contrast moet er zijn. Niet alleen in voorgrond en achtergrond, maar ook alles er tussenin. (Over)leven is het voortdurend switchen tussen het geheel zien en de details via het onderscheid opmerken. Dat is op zich niet vermoeiend, tenzij wij voortdurend twijfelen of we het wel juist zien. Wie te lang en te veel twijfelt, is niet vrij en niet zichzelf. Wie focust, bevrijdt zichzelf paradoxaal gesproken door zichzelf tijdelijk gevangen te zetten. Dit is geen probleem zolang je voortdurend alert en aandachtig aanwezig bent om weer uit te zoomen. Een voortdurende dans van bewegen en rust.
  3. Wanneer het systeem van ons lichaam en geest gezond is, werken beide samen door in stilte afwisselend te luisteren naar ons verstand en gevoel. Er is nog een derde, mogelijk externe bron van informatie en dat is onze intuïtie. Het meest optimaal zijn we vrij wanneer we ontspannen en niet vooringenomen kunnen luisteren naar onze gedachtes, gevoelens en invallen. Je weet dat je goed zit wanneer deze drie resoneren.

Dualisme en non-dualisme verenigd

  1. Niveau 0. Dualisme verwijst naar het idee dat er twee fundamenteel gescheiden en onafhankelijke aspecten van de realiteit zijn.
  2. Niveau 1. Op dit niveau wordt non-dualisme begrepen als het overstijgen van de dualiteit van subject-object relaties. Dit houdt in dat je de illusie van scheiding tussen jezelf en de wereld om je heen doorziet. Dit is het soort non-dualisme dat vaak wordt geassocieerd met spirituele leringen en bewustzijnspraktijken.
  3. Niveau 2. Hier wordt non-dualisme breder geïnterpreteerd als de erkenning dat dualiteit en non-dualiteit beide aspecten zijn van de totale realiteit. Dit betekent dat dualiteit (zoals onze individuele ervaringen en verschillende vormen) en non-dualiteit (de eenheid en verbondenheid van alles) beide geldig zijn op verschillende niveaus van begrip.

Eenheid bespreken en ervaren

Caduceus
Drie-eenheid (triade) en tegelijk driedeling zie je op heel veel vlakken. Deels zijn die natuurlijk en deels functioneel en kunstmatig, bijvoorbeeld de Trias Politica. De taal (ook zwijgen) functioneert daarbij afwisselend als verbinder en scheider, bijvoorbeeld wanneer we negeren of een oordeel vellen. De balans oftewel koers houden tussen twee uitersten is het adagium. Eenheid ervaren kunnen we met onszelf, met de ander of met een groep. Wie binnen zichzelf eenheid ervaart bij de drie bronnen van kennen of weten: het denken, het voelen en het laten invallen, heeft weinig moeite met handelen of zwijgen en keuzes maken.

We maken contact, verbinden ons en laten elkaar weer los, althans, wie dat wil. Wie niet kan en niet wil loslaten, verliest de verbinding toch op den duur en misschien wel voor altijd.
Er is voortdurend beweging of we dat nu willen (zien) of niet. Heel abstract gezegd: er is het niet veranderende (het Zijnde) en het veranderende (het Wordende). En de beweging vindt plaats in de tijd, die weer hoort bij de ruimte. Opnieuw drie zaken die bij elkaar horen, maar ook iets ongrijpbaars hebben. Wat is tijd meer dan een afspraak en hoe groot is de ruimte? Oneindig?
We leven tussen verleden en toekomst in een eeuwigdurend heden (hier en nu).

Ook de dialectiek kent drie elementen: these, antithese en synthese. Wie voorbij willekeurige informatie tot zinvolle kennis wil komen, moet zich houden aan de evenwaardige beweging die zit in een dialoog. De dialoog start als gesprek en gaat via evenwaardige tegenspraak tot een gemeenschappelijke conclusie.

Zit de waarheid op het ongrijpbare en onzichtbare niveau?

Niemand heeft de waarheid in pacht. Dat is een open deur, maar een misverstand dat snel gemaakt wordt, zit in de aanduiding van hoger en lager bij een niveau van bewustzijn. 

Wie zich wil verdiepen in spiritualiteit heeft net zo veel baat bij zich verdiepen in het lagere bewustzijn als in het hogere bewustzijn. Het hogere bewustzijn is een staat van bewustzijn waarin we ons bewust zijn van onze verbinding met het universum en onze plek in het grotere geheel. Het lagere bewustzijn bevat alle blokkades die ons weerhouden om helder waar te nemen. Wie zich toelegt op het opruimen van belemmerende overtuigingen en vooroordelen in het lagere bewustzijn is voldoende voorbereid om te leven met een open mind. Wie zich wil verheffen en niet bescheiden kan blijven, schiet zijn spirituele doel voorbij. Het is en-en, spelen in evenwaardigheid.

Liefde overstijgt de dualiteit. Oosterse spirituele filosofie en ware liefde bedrijven is als een trap met drie treden. Het begint met lust en grijpen naar. Op de hoogste trede heb je stilte (rust, die fysieke stilte overstijgt en de stem van het geheel (God) hoorbaar maakt) en hopelijk bevrediging en overzicht. Je komt weer tot jezelf, maar je bent geen beter mens geworden. Je hebt hoogstens betere aansluiting bij het mysterieuze onbekende en kunt je bij het ongrijpbare neerleggen. Je bent je bewust geworden dat je je afscheidt (zou afscheiden) van het geheel op het moment dat je denkt (zou denken) dat je niet de moeite waard bent.

Hoe goed kennen we het bewustzijn?

Bewustzijn is de subjectieve ervaring van de realiteit, van gedachten, gevoelens, sensaties en de omgeving. Het omvat ook de capaciteit om aandacht te richten, op het zelf en op het moment.
In het hindoeïsme onderscheidt men drie gunas: rajas, tamas en sattva, waarmee het speels omgaan met beweging, rust en structuur wordt beschreven. Een universeel voorbeeld is de dans: afwisselend stappen (bewegen) en inhouden (rust) op de maat (structuur).
De gunas bepalen als ongrijpbare krachten (energieën) moeiteloos en speels de kwaliteit van het subjectief bewustzijn, zeggen de hindoes. Wie zichzelf of zijn leven wil vervolmaken kan dit in lijn met de gunas ook toepassen door af en toe zijn geest leeg te maken en zich (al omdenkend) bewust te zijn van het verschil tussen zinloos toeval en zinvolle synchroniciteit. Was wat er gebeurde een dankbare leerervaring of tenminste een geluk bij een ongeluk?

De menselijke hersenen kennen drie lagen: de hersenstam (reptielenbrein), de kleine (zoogdierenbrein) en grote hersenen (neocortex – mensenbrein). Alle drie niveaus werken samen en hebben invloed op ons gedrag.
In wezen zijn we allen één op het niveau van bewustzijn. Maar is de aard van ons bewustzijn materieel, emergent of duaal? Moeten we wel kiezen of kan het niet-weten ook aanleiding zijn om bescheiden op te stellen en andere wezens op aarde met meer respect te bezien?
Waar zetelt ons bewustzijn? Is het alleen in het lichaam, of afgescheiden in de geest, of zelfs deels in een ziel? Welk deel van de hersenen schept, bevat of ontvangt de gedachten, gevoelens en intuïtie? Wanneer onze hersenen niet meer functioneren dan raken we buiten bewustzijn. Zover is duidelijk. Maar genereren hersenen bewustzijn of weerspiegelen de hersenen activiteit uit een onderliggend bewustzijn? Leven we in het bewustzijn of is het bewustzijn afhankelijk van een deel van ons dat leeft? Kent het bewustzijn ook drie verschijningsvormen (zoals de gunas drie hoedanigheden van het bewustzijn zijn)? Is er een verbinding met een collectief onbewuste of bewustzijn of met een energieveld of het Akashaveld?

Het zijn vragen waarvan de antwoorden niet binnen de reguliere wetenschap worden gezocht, maar toch hebben beroemde natuurkundigen als Einstein en Planck erkend dat bewustzijn voorafgaat aan hoe wij tegen het gedrag van materie en energie aankijken.

Verschijningsvormen en mysterie

  • Amarillys
    Hermes Trismegistus wordt vaak gezien als de vereniger van de fysieke, mentale en spirituele werelden. Hij wordt beschouwd als een meester van alchemie en magie, en de hermetische geschriften die aan hem worden toegeschreven, benadrukken vaak het belang van het begrijpen en integreren van alle drie de werelden in de zoektocht naar spirituele verlichting en transformatie.
    Het doel van alchemie is in wezen om iets te transformeren van een lager niveau van zijn naar een hoger niveau van zijn, en dit omvat vaak het werken met symbolen en rituelen die verwijzen naar de eenheid van alle dingen. Bijvoorbeeld, de bekende alchemistische formule "solve et coagula" (oplossen en samenstellen) is bedoeld om het proces van scheiding en vereniging te symboliseren, wat betekent dat de alchemist eerst het materiaal moet ontleden en zuiveren voordat het weer samen kan worden gebracht en getransformeerd tot iets hogers.
    Het alchemistische transformatieproces is gericht op het loslaten van beperkende patronen en overtuigingen, en het ontwikkelen van nieuwe, bevrijdende inzichten. Dit proces kan worden gezien als een groei naar vrijheid, zowel innerlijk als uiterlijk. Het kan leiden tot een dieper begrip van onszelf en onze omgeving, en tot een meer bevredigend en vervuld leven.
    Voortdurend gaat van alles over van materie met energie naar een nieuwe vorm. Het geheel daarvan vormt vaak een mysterie. Het leven zit vol met mysterieuze, spirituele  paradoxen. In het omgaan met paradoxen heb je drie keuzes: je kunt ze proberen op te lossen, je kunt er in ronddwalen en je kunt ze laten (liggen). Er zit troost in de gedachte dan niemand het ongrijpbare kan grijpen.
  • De aarde en ons lichaam bestaan voornamelijk uit water. Water vind je op het land, ter zee en in de lucht. Water kent drie verschijningsvormen: ijs (vast), heldere vloeistof en stoom (gas). Hier is duidelijk onderscheid en beweging tussen de vormen door de werking van (zonne)energie op de materie. Deze eigenschappen van water maken het leven op aarde mogelijk door de beweging in de kringloop (zee, regen, rivier). En dat leven is miljarden jaren geleden simpel begonnen en heeft zich ontwikkeld tot de mooie verschijningsvormen die wij zijn en waar we onbeperkt van mogen genieten. Je bent niet een druppel in een oceaan, je bent de gehele oceaan in één druppel (Rumi). 
  • Muziek kent de muzikant, het instrument en het liedje. Alle drie hebben invloed op de beleving en kunnen het maken en breken. De zintuigen nemen het waargenomene waar en worden in het bewustzijn geïnterpreteerd. Alle drie kunnen de realiteit (ver)vormen.
    Het (Engelse) spreekwoord zegt: two's company and three is a crowd. Alle goede dingen bestaan in drieën en aan alle goede dingen komt een eind.
    Met het toekennen van het getal 3 aan onderscheidende, verbindende en stabiliserende processen en het oproepen, bespreken en beantwoorden van sommige vragen, kom ik nu (met een glimlach) tot een geheel open einde ….

Populair in de laatste week

Alle labels van het blogspot

#metoo (2) aanbevolen (15) aandacht (9) aanraken (2) aanwezigheid (4) achterdocht (2) ADHD (2) afhankelijkheid (3) afstand nemen (6) agnost (4) agressie (2) alcoholisme (4) altruïsme (6) ambitie (2) ander (1) angst (22) apofatisch (9) authenticiteit (9) autisme (1) autonomie (5) balans en evenwicht (51) begeerte (1) behoefte (5) belangen (10) belemmerende overtuigingen (10) beoordelen (5) beslissen (2) betrokkenheid (5) betrouwbaarheid (2) bewustwording (12) bewustzijn (26) bezinning (1) bindingsangst (3) bioscoopfilm (7) biseksualiteit (1) blijdschap (3) bodhisattva (2) boeddhisme (9) boek (162) boosheid (2) brein (2) burn-out (2) communicatie (16) compassie (10) competentie (4) competitie (14) complottheorie (3) constructief gesprek (4) consumeren (2) coping (2) creativiteit (3) crisis (7) dans (6) daten (5) deflexie (1) demagogie (4) denken (12) denkfouten (5) deugd (9) deugdzaamheid (1) diagnose (4) dialoog (10) dieren (4) discipline (1) dooddoener (6) drama (3) drie-eenheid (6) drogredenen (7) drugsgebruik (5) DSM (4) dualisme (5) duurzaamheid (5) echt (4) eenheid (33) eenzaamheid (8) ego (45) eigenschappen (2) eigenwaarde (5) emancipatie (5) emergentie (2) emotie (13) empathie (5) en-en (23) endogene depressie (1) energie (13) erkenning (8) ethiek (9) etiquette (6) evenwaardigheid (51) evolutie (23) faalangst (1) fabel (1) feedback (2) filmpje (79) filosofie (18) fraude (9) Freud (2) functioneren (4) gebreken (1) gedragsverandering (5) geduld (2) geest (3) geheugen (3) gekwetstheid (6) geld (5) gelijk hebben of gelijk krijgen (7) gelijkmoedigheid (4) geloven (18) geluk (34) genade (5) genot (1) Gestalt (1) Getuige (5) gevoelens (35) gezag (1) gezichtsverlies (3) gezondheid (5) gezondheidszorg (1) GGz (2) go with the flow (2) God (41) goedgelovigheid (3) gokken (1) grenzen (9) hechting (1) heelheid (8) hersenen (4) hier en nu (8) holisme (2) hoofdzonde (3) humor (12) ideaalbeeld (2) identificatie (10) identiteit (13) ik-boodschap (1) illusie (12) imago (1) individualisme (5) innerlijke vrijheid (17) integriteit (3) Intelligent Design (1) Internet (3) intrinsieke waarde (1) intuïtie (8) InZicht (12) islam (2) jaloezie (4) jeugd (1) jezelf worden en zijn (12) jongeren (3) karakter (2) katafatisch (1) kenmerken (2) kiezen (10) kind (13) kosten (1) kracht (6) Krishnamurti (2) kuddegedrag (1) kunstmatige intelligentie (2) kwakzalverij (1) kwaliteit (16) kwetsbaarheid (5) l (1) leegte (15) leiderschap (4) leugens (9) levensfase (3) levenskunst (8) levensvragen (3) levensweg (3) licht (3) liefde (97) liefdesverdriet (3) lijden (1) loslaten (20) macht (23) machtsstrijd (9) magisch denken (7) man-vrouw verschillen (11) mannelijkheid (2) mannen (1) media (2) meditatie (14) metacommunicatie (8) metafoor (2) metafysica (5) milieu (1) mindfulness (4) misbruik (4) model (1) moraliseren (1) motto (1) mystiek (5) nabijheid (2) narcisme (4) natuur (5) negatie (16) neti neti (3) niet doen (22) NLP (1) non-duaal bewustzijn (6) non-dualiteit (41) omdenken (7) omgangsregels (3) onderwijs (3) onderzoek (8) ongelukkig zijn (4) onmacht (2) onrust (2) ontrouw (1) ontwikkeling (10) onverwerkt kindertrauma (3) oordeel (18) opvoeding (8) orgasme (2) Osho (6) ouderen (5) overgave (4) overheid (1) overvloed (6) panpsychisme (1) pantheïsme (1) paradox (27) Pareto principe (1) partnerkeuze (6) passie (2) pedagogie (2) perfectie (2) personeelsbeleid (2) persoonlijkheid (6) persoonlijkheidsstoornis (3) pesten (1) Peter principle (1) pijnlichaam (8) politiek (10) populair (11) positieve (11) privacy (1) processie (1) projectie (9) psychiatrie (4) psychofarmaca (1) psychotherapie (1) puberen (1) reïncarnatie (2) relatie (17) relatievaardigheid (5) respect (32) rijkdom (2) rol (4) romantiek (5) rust (5) ruzie (5) samensmelten (10) schaamte (2) scheiden (2) schizofrenie (1) schouwen (6) schrijfdrang (1) schuld (3) schuldgevoel (2) seks (14) selectie (3) sociale druk (4) somberheid (1) spel (3) spiegelogie (4) spijt (1) spiritualiteit (51) spreekwoorden (1) sprong (1) statistiek (1) status (1) sterven (5) stilte (15) straling (1) strategie (1) stress (5) synchroniciteit (14) taal (16) Taoïsme (18) tederheid (1) Tegenwoordigheid (2) The Secret (2) The Work (1) therapie (1) tijdgeest (5) toeval (5) Tolle (18) transcenderen (6) transformatie (5) transparantie (2) trend (2) tunnelvisie (1) twijfel (5) verandering (2) verantwoordelijkheid (12) verbinding (33) verdriet (2) vergeten (2) verlangen (5) verlatingsangst (1) verleiding (3) verlichting (14) verliefdheid (4) verlies (1) vermijding (1) vermoeidheid (1) verslaving (7) vertrouwen (18) verveling (2) verwondering (2) vicieuze cirkel (1) video (1) voeding (1) voelen (3) volgzaamheid (1) vragenlijst (2) vreugde (2) vrije wil (6) vrijen (3) vrijheid (90) waarheid (26) waarneming (7) ware (8) wederkerigheid (6) welzijn (7) wezen (2) wijsheden (10) wilskracht (2) woede (2) wu wei (23) yin en yang (4) zelfbeheersing (3) zelfbevestiging (3) zelfbewustzijn (8) zelfdoding (4) zelfkennis (12) zelfkritiek (1) zelfoverschatting (2) zelfrealisatie (12) zelfvertrouwen (5) zelfverwerkelijking (2) zelfwaardering (5) Zen (2) ziel (14) Zijn (11) zin van het leven (10)