Evolutie: wat kan ik geloven?

Schepper van de evolutie een intelligent design

Regelmatig laait de discussie op of de evolutie een toevallig proces is of dat het gestuurd wordt door een hogere macht (Intelligent Design).
Helaas dooft de discussie meestal voortijdig omdat wetenschappers niet graag de indruk wekken dat zij het Scheppingsverhaal ondersteunen.
Dat is jammer want de gedachte onderzoeken of de evolutie doelgericht verloopt, wil nog niet zeggen dat je op zoek bent naar het bewijs van de hand van God in de natuur.
Nog steeds bestaat het idee dat er gekozen moet worden tussen evolutie (alles is geleidelijk aan, min of meer toevallig ontstaan) en schepping (alles heeft een begin en gaat terug op God).

Intelligent Design (ID) is een idee uit de filosofie en theologie dat stelt dat bepaalde kenmerken van het universum en het leven het best kunnen worden verklaard door het bestaan van een intelligent ontwerper. Het idee van ID staat in contrast met de theorie van de evolutie, die stelt dat het leven op aarde zich heeft ontwikkeld door middel van natuurlijke selectie. ID is vaak gepresenteerd als een alternatieve wetenschappelijke verklaring voor de oorsprong van het leven en het universum. Echter, de meeste wetenschappers zien ID niet als wetenschap, omdat het niet gebaseerd is op waarnemingen of experimenten en geen voorspellende kracht heeft.

Het idee dat er een Schepper is die het universum heeft gecreëerd en vervolgens evolutie heeft toegestaan, wordt vaak aangeduid als theïstische evolutie. Dit is een veelvoorkomend standpunt onder religieuze gelovigen, die hun geloof in een Schepper combineren met wetenschappelijke inzichten over de evolutie. Het idee van theïstische evolutie impliceert dat de Schepper niet alleen de oorsprong van het universum en het leven heeft geïnitieerd, maar ook dat hij de natuurwetten heeft ingesteld die leiden tot de ontwikkeling van soorten door middel van evolutie. In deze visie is de evolutie dus niet zomaar een toevallig proces zonder enige vorm van richting, maar eerder een door de Schepper geleide methode voor het creëren van diversiteit en complexiteit in de natuur.

Het idee dat een Schepper de evolutie van vrijheid of liefde kan initiëren zonder direct in te grijpen, kan worden beschouwd als een variant van het idee van deïsme. Deïsme is een filosofisch en theologisch standpunt dat stelt dat er een Schepper is, maar dat deze zich niet actief bemoeit met de wereld na het creëren ervan. Deze visie impliceert dat de Schepper de natuurwetten heeft ingesteld en vervolgens de wereld heeft verlaten om op natuurlijke wijze te evolueren. In deze visie is het bestaan van vrijheid en liefde dan ook het resultaat van de natuurlijke evolutie van de wereld en niet van een directe interventie van de Schepper. over de rol van religie in de samenleving en in wetenschappelijke discussies.

Metafysica

De metafysica - als universele wetenschap - biedt een weg om uit deze 'of-of-tegenstelling' te geraken. Metafysische reflectie op het scheppingsbegrip maakt duidelijk dat het op geen enkele manier wezenlijk het feitelijke 'begin' insluit; het legt alleen de band tussen al wat is en God als eerste oorzaak; het zegt niets over het 'hoe' van dat ontstaan, waarover de wetenschap het juist heeft en wil hebben. M.a.w. metafysica lost de 'of-of-tegenstelling' op, kan het 'hardnekkige misverstand' zo de wereld uit helpen.

Russell, briljant afgestudeerd in fysica en psychologie, oriënteerde zich ook grondig in filosofie, oosterse wijsheid en meditatie. Hij ging inzien dat bewustzijn, licht en 'God' wezenlijk samenhangen, ja, zelfs samenvallen. Bewustzijn, het vermogen innerlijk ervaringen op te doen, is geen product van de materie, maar grondslag van de werkelijkheid; het deed zenuwstelsel, spraak, verbaal denken en zelfbewustzijn ontstaan. De werkelijkheid is (creatie van de) geest en product van ons bewustzijn. God en het licht gaan de materiële wereld, ruimte en tijd te boven; onkenbaar in hun wezen zijn zij de bron van alles. Ook ons bewustzijn en ons zelf zijn eeuwig. God vinden wij dan ook in ons zelf. Inderdaad slaat het verhaal van Russell een brug tussen wetenschap en religie, maar voor wie God of goden als persoonlijk zien, is de brug te hoog. Voor een groeiend aantal mensen ligt dit anders. Visies als deze hebben wellicht dan ook meer toekomst dan de traditionele religies.

Onder het motto "zo boven zo onder" kun je ook het perspectief nemen op evolutie vanuit het belang van genen. Pouwel Sturink heeft hierover een boek geschreven "Aap zoekt zin".
“De natuur behoudt wat erin slaagt haar/zijn genen tijdig onder te brengen in nakomelingen en verwanten. Dit verklaart de tendens van organismen om zich te bekommeren om nageslacht en verwanten”. Het is het perspectief dat door Wilson en Dawkins werd ontwikkeld, een zienswijze “waarbij je het leven bekijkt vanuit het gezichtspunt van de genen” en dat “een enorme vooruitgang [betekent] vergeleken bij het gezichtspunt vanuit het individu”.

Uit een boekbespreking van Taede Smedes.

De evolutie heeft ervoor gezorgd dat er verschillende strategieën zijn ontstaan die individuen in staat te stellen genen zo efficiënt mogelijk door te geven. Verschillende vormen van altruïsme passeren de revue, want een van de centrale stellingen van het boek is dat samenwerking een cruciale evolutionaire strategie is. Dat betekent dat competitie weliswaar belangrijk is en blijft – competitie is de motor achter evolutie – maar dat “survival of the fittest” niet zozeer te maken met het recht van de fysiek sterkste, maar met het handhaven in en aanpassen aan verschillende contexten (zodat genen zo lang mogelijk in staat worden gesteld om zich te reproduceren). En altruïsme en samenwerking (en dus cultuur) zorgen voor een dergelijk bijzonder flexibel aanpassingsvermogen.



Meer over metafysica lezen? Klik hier.



Riekje Boswijk-Hummel herschrijft haar visie op machtsstrijd

Riekje Boswijk-Hummel beschrijft haar laatste inzichten over machtsstrijd bij het uitkomen van de zesde druk van Ruzie.
Ruzies zijn eigenlijk heel eenvoudig. Het komt erop neer dat de ene partij aanvalt en dat de andere zich verdedigt. Die verdediging echter, bestaat goed beschouwd ook uit een aanval, meestal een ontkenning, die weer een verdediging opwekt waarin ook weer een aanval ligt besloten enzovoort. Kortom: de een verwijt de ander en de ander beschuldigt de een en ga zo maar door.
Machtsstrijd eindigt niet. Ook als die gewonnen lijkt, gaat het gewoon door, want niemand wil leven in een hiërarchie; niemand wil een verliezer zijn en een winnaar tegenover zich hebben. Zeker wanneer een relatie op basis van liefde of kameraadschap is gestart zal iedere poging om een hiërarchie in te voeren op weerstand wijken en die weerstand zal nooit overgaan. Ruzie maken heeft dus geen enkele zin.
Klik hier voor het volledige artikel over machtsstrijd.

Populair in de laatste week

Alle labels van het blogspot

#metoo (2) aanbevolen (15) aandacht (9) aanraken (2) aanwezigheid (4) achterdocht (2) ADHD (2) afhankelijkheid (3) afstand nemen (6) agnost (4) agressie (2) alcoholisme (4) altruïsme (6) ambitie (2) ander (1) angst (22) apofatisch (9) authenticiteit (9) autisme (1) autonomie (5) balans en evenwicht (51) begeerte (1) behoefte (5) belangen (10) belemmerende overtuigingen (10) beoordelen (5) beslissen (2) betrokkenheid (5) betrouwbaarheid (2) bewustwording (12) bewustzijn (26) bezinning (1) bindingsangst (3) bioscoopfilm (7) biseksualiteit (1) blijdschap (3) bodhisattva (2) boeddhisme (9) boek (162) boosheid (2) brein (2) burn-out (2) communicatie (16) compassie (10) competentie (4) competitie (14) complottheorie (3) constructief gesprek (4) consumeren (2) coping (2) creativiteit (3) crisis (7) dans (6) daten (5) deflexie (1) demagogie (4) denken (12) denkfouten (5) deugd (9) deugdzaamheid (1) diagnose (4) dialoog (10) dieren (4) discipline (1) dooddoener (6) drama (3) drie-eenheid (6) drogredenen (7) drugsgebruik (5) DSM (4) dualisme (5) duurzaamheid (5) echt (4) eenheid (33) eenzaamheid (8) ego (45) eigenschappen (2) eigenwaarde (5) emancipatie (5) emergentie (2) emotie (13) empathie (5) en-en (23) endogene depressie (1) energie (13) erkenning (8) ethiek (9) etiquette (6) evenwaardigheid (51) evolutie (23) faalangst (1) fabel (1) feedback (2) filmpje (79) filosofie (18) fraude (9) Freud (2) functioneren (4) gebreken (1) gedragsverandering (5) geduld (2) geest (3) geheugen (3) gekwetstheid (6) geld (5) gelijk hebben of gelijk krijgen (7) gelijkmoedigheid (4) geloven (18) geluk (34) genade (5) genot (1) Gestalt (1) Getuige (5) gevoelens (35) gezag (1) gezichtsverlies (3) gezondheid (5) gezondheidszorg (1) GGz (2) go with the flow (2) God (41) goedgelovigheid (3) gokken (1) grenzen (9) hechting (1) heelheid (8) hersenen (4) hier en nu (8) holisme (2) hoofdzonde (3) humor (12) ideaalbeeld (2) identificatie (10) identiteit (13) ik-boodschap (1) illusie (12) imago (1) individualisme (5) innerlijke vrijheid (17) integriteit (3) Intelligent Design (1) Internet (3) intrinsieke waarde (1) intuïtie (8) InZicht (12) islam (2) jaloezie (4) jeugd (1) jezelf worden en zijn (12) jongeren (3) karakter (2) katafatisch (1) kenmerken (2) kiezen (10) kind (13) kosten (1) kracht (6) Krishnamurti (2) kuddegedrag (1) kunstmatige intelligentie (2) kwakzalverij (1) kwaliteit (16) kwetsbaarheid (5) l (1) leegte (15) leiderschap (4) leugens (9) levensfase (3) levenskunst (8) levensvragen (3) levensweg (3) licht (3) liefde (97) liefdesverdriet (3) lijden (1) loslaten (20) macht (23) machtsstrijd (9) magisch denken (7) man-vrouw verschillen (11) mannelijkheid (2) mannen (1) media (2) meditatie (14) metacommunicatie (8) metafoor (2) metafysica (5) milieu (1) mindfulness (4) misbruik (4) model (1) moraliseren (1) motto (1) mystiek (5) nabijheid (2) narcisme (4) natuur (5) negatie (16) neti neti (3) niet doen (22) NLP (1) non-duaal bewustzijn (6) non-dualiteit (41) omdenken (7) omgangsregels (3) onderwijs (3) onderzoek (8) ongelukkig zijn (4) onmacht (2) onrust (2) ontrouw (1) ontwikkeling (10) onverwerkt kindertrauma (3) oordeel (18) opvoeding (8) orgasme (2) Osho (6) ouderen (5) overgave (4) overheid (1) overvloed (6) panpsychisme (1) pantheïsme (1) paradox (27) Pareto principe (1) partnerkeuze (6) passie (2) pedagogie (2) perfectie (2) personeelsbeleid (2) persoonlijkheid (6) persoonlijkheidsstoornis (3) pesten (1) Peter principle (1) pijnlichaam (8) politiek (10) populair (11) positieve (11) privacy (1) processie (1) projectie (9) psychiatrie (4) psychofarmaca (1) psychotherapie (1) puberen (1) reïncarnatie (2) relatie (17) relatievaardigheid (5) respect (32) rijkdom (2) rol (4) romantiek (5) rust (5) ruzie (5) samensmelten (10) schaamte (2) scheiden (2) schizofrenie (1) schouwen (6) schrijfdrang (1) schuld (3) schuldgevoel (2) seks (14) selectie (3) sociale druk (4) somberheid (1) spel (3) spiegelogie (4) spijt (1) spiritualiteit (51) spreekwoorden (1) sprong (1) statistiek (1) status (1) sterven (5) stilte (15) straling (1) strategie (1) stress (5) synchroniciteit (14) taal (16) Taoïsme (18) tederheid (1) Tegenwoordigheid (2) The Secret (2) The Work (1) therapie (1) tijdgeest (5) toeval (5) Tolle (18) transcenderen (6) transformatie (5) transparantie (2) trend (2) tunnelvisie (1) twijfel (5) verandering (2) verantwoordelijkheid (12) verbinding (33) verdriet (2) vergeten (2) verlangen (5) verlatingsangst (1) verleiding (3) verlichting (14) verliefdheid (4) verlies (1) vermijding (1) vermoeidheid (1) verslaving (7) vertrouwen (18) verveling (2) verwondering (2) vicieuze cirkel (1) video (1) voeding (1) voelen (3) volgzaamheid (1) vragenlijst (2) vreugde (2) vrije wil (6) vrijen (3) vrijheid (90) waarheid (26) waarneming (7) ware (8) wederkerigheid (6) welzijn (7) wezen (2) wijsheden (10) wilskracht (2) woede (2) wu wei (23) yin en yang (4) zelfbeheersing (3) zelfbevestiging (3) zelfbewustzijn (8) zelfdoding (4) zelfkennis (12) zelfkritiek (1) zelfoverschatting (2) zelfrealisatie (12) zelfvertrouwen (5) zelfverwerkelijking (2) zelfwaardering (5) Zen (2) ziel (14) Zijn (11) zin van het leven (10)