De kern van het eeuwige en het tijdelijke

Gaat het in het leven om iets te zijn of om veel te hebben? Wat is essentieel? Het eeuwige “is” en wat je “hebt” is tijdelijk. “Esse” is latijn voor "zijn" en het woord "essentie" is er van afgeleid. Het woord “wezen” is een vervoeging van “zijn” en zo betekenen het “wezenlijke” en de “essentie” hetzelfde.

Wat is bijvoorbeeld het wezenlijke van zoiets simpels als een stoel? Kenmerken van een stoel zijn: vier poten, dat je er op kunt zitten, een zitting en een rugleuning. Die kenmerken zijn alle vier van verschillende orde. De poten geven steun aan de zitting, de leuning aan de zitter. De bedoeling van een stoel is gebruiksgemak: lekker zitten. De hoeveelheid stoelvormen is schier eindeloos. Iedereen bezit een stoel, niemand de stoel.
Het wezenlijke wordt uitgedrukt in een vorm en het wezenlijke zelf is ongrijpbaar.

Sinds mensenheugenis wordt nagedacht over het verschil en overeenkomst tussen het tijdelijke en het eeuwige. Tijdelijk heb je in het leven een lichaam en een geest, eventueel een ziel. Je kunt heel goed leven zonder zeker te weten of je een ziel hebt. Sommige mensen zeggen dat het bewustzijn gezeteld is in de geest of in het lichaam. Anderen zeggen “het lichaam en de geest verschijnen in het bewustzijn”. En dat bewustzijn is dan gelijk over alle levende wezens: het ene, kosmische bewustzijn.
Dat kosmische bewustzijn zou dan weer de schepper (bron) zijn van energie en samengebalde of gestolde energie levert materie op. Of het zo simpel is, is weer een kwestie van geloof.
Materie en alles wat leeft zijn in beweging en in wording. Het komt op, verbindt zich eventueel en vergaat. Energie gaat niet verloren, maar wordt omgezet en blijft zo behouden. Een lichaam zonder energie kent geen bewustzijn. Zijnstoestanden zijn zowel stabiel als veranderlijk. Wie dit ongrijpbare wil “vatten” kan het beste en-en denken. Het eeuwige en tijdelijke bijten elkaar niet en kunnen vreedzaam naast elkaar en in elkaar bestaan.

Wanneer mensen sterven resteert er òf niets behalve het stoffelijke wat vergaat, òf een ziel òf een bewustzijn zonder zichtbare vorm. Zoals je het wilt zien en geloven, zo lijk je het te krijgen, want er is nog nooit iemand uit de dood teruggekeerd met een sluitend verhaal van hoe het gaat na de dood. Verhalen daarentegen zijn er genoeg.
Van dit gegeven kun je onzeker of vrolijk worden, want het betekent ook dat niemand meer is dan een ander en dat we in wezen evenwaardig zijn. Je boven een ander stellen, lukt slecht tijdelijk en de emancipatie is erop gericht om het zonder heersers te doen. We lijken af te stevenen op een globale, goedwillende anarchie.
Er zijn mensen die lang hebben gestudeerd op de verschillen in religie en geloofsovertuigingen. Wanneer je zelf weinig vertrouwen hebt in je eigen opvatting over hoe het zit en hoe inzichten en overtuigingen tot stand komen dan kan je geïmponeerd raken door de stelligheid van die “geleerden”.
Geleerden zijn mensen van vlees en bloed die net als anderen kunnen vallen in de valkuil van denkfouten, macht en status. Hoe goed ze het ook bedoelen door hun kennis te delen om de aanhoorder te bevrijden en te ondersteunen, het blijft altijd de verantwoordelijkheid van de luisteraar om de logica aan zichzelf te toetsen. En wanneer die logica er niet is, dan nog kan het aan jezelf liggen, want je hoort wat je wilt horen. Je leert meestal alleen wat je je als weten meent te herinneren.

In een samenleving waarin (de illusie van) liefde en vrijheid pijlers zijn van het sociale verkeer zullen deelnemers moeten accepteren dat er grote groepen mensen kunnen zijn die schijnbaar onverschillig staan tegenover het lot van anderen. Het is aan niemand om te oordelen of zij wel of niet voldoende liefdevol in het leven staan of de vrijheid van anderen respecteren.
Wil je iets structureel veranderen aan de omgang tussen mensen dan is de beste ingang naar jezelf bij jouw ego. Wie de ontwikkeling in zichzelf op gang brengt naar evenwaardigheid, houdt moeiteloos en ongemerkt de ontwikkeling van anderen gaande. Alles is wat het zou moeten zijn. Het is niet anders, gelukkig maar.

Stop met groeien, maar ontwikkel je

Simone van Saarloos schrijft columns in de NRC.
Een paar citaten uit “Een positieve nee”.

In De vermoeide samenleving stelt de Duits-Koreaanse filosoof Byung-Chul Han dat de vele depressies en burn-outs worden veroorzaakt door een overmaat aan positiviteit: „Yes, we can, is de ultieme formulering voor het positieve karakter van de prestatiesamenleving”. Er is geen ruimte voor negativiteit: wie even niet kan, is een kneus.
Ook schrijft Han hoe het leven tegenwoordig „radicaal vergankelijk” is. Het werk dat we doen is alleen bedoeld om in beweging te blijven, om de verlangens van het lichaam met verdiende luxe koest te houden. Zelfs wie werk doet dat duidelijk op ‘opbouw’ is gericht – zoals een bouwvakker of beleidsmaker – weet dat er straks weer nieuwbouw is met nieuwe technieken, materialen, nieuwe informatie en regels.
Han zegt ook dat er in de huidige westerse samenleving geen ruimte is voor ‘nee’ en woede. Woede is radicaal stilstaan: „het vermogen om een toestand te onderbreken”. Voor die uitzonderlijke negatieve energie is geen ruimte. Alles draait door, positief en actief. Woede wordt gereduceerd tot behapbare ‘nare gevoelens’ en het ferme ‘nee’ wordt gladgestreken doordat ‘opbouwende kritiek’ wordt aangemoedigd. Georganiseerde weerstand hoort erbij ten behoeve van het gemak: alles moet stromen. Meedoen is belangrijk.
Tot zover de schrijver door de schrijfster geciteerd.

Rianne Philipsen, masterstudente filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen, schreef aan de Volkskrant in 2014 over de zesjes cultuur:

Van jongs af aan wordt ons verteld hoe goed we het hebben: we mogen naar school, kunnen studeren en moeten dankbaar zijn voor al onze mogelijkheden. We krijgen constant te horen dat we moeten uitblinken, excelleren, onze potentie tot het uiterste benutten. Een zesjesmentaliteit is taboe: we moeten de kansen aangrijpen die onze ouders en grootouders niet hadden. In onze moderne maatschappij, met onze capaciteiten, ligt de wereld aan onze voeten, dus moeten we er ook het beste uit halen. Deze ideeën hebben we geïntegreerd in ons eigen denken, maar maken ons, zoals Byung-Chul Han in De Vermoeide Samenleving beschrijft, moe en eenzaam.

Groeien, méér en beter
Optimaal presteren, wat velen van ons als ideaal zien, is dus niet per se voor ons als mens het beste. Het is gebaseerd op een samenleving van generaties voor ons, gericht op groeien, méér en beter. Deze idealen hebben wij ook geleerd, maar we lijken ons te verzetten tegen deze druk die we inmiddels geïnternaliseerd hebben.


Zie ook het positieve van de negatie.

Andreas Jonker schreef voor De Correspondent het volgende.

Sowieso domineert de logica van de sport – van ranglijstjes, competitie, winnaars en verliezers – inmiddels ook allerlei andere domeinen, meent Denker des Vaderlands René Gude. In zijn essay Dan maak je maar zin (2014) noemt hij dit de ‘sportificering’ van de samenleving: ‘Sporttermen doordringen het hele leven, in alle hoeken van de samenleving staan scoreborden te knipperen. Peilingen en rankings tuimelen over elkaar heen. De kwaliteit van ondernemingen, maatschappelijke initiatieven en politieke instituties toont zich achteraf in statistieken’.

Dat wat niet in cijfers te vangen valt – wat er ‘werkelijk geleerd is op school, onderzocht is in de wetenschap of politiek tot stand is gebracht’ – dat is niet meetbaar en telt niet mee. Hetzelfde geldt voor zo mogelijk nog vagere onderdelen van het leven, zoals vriendschap, ouderschap en de liefde.

Agressieveling in de trein effectief afgevoerd

In de Volkskrant van 8 april wordt een aanbeveling besproken om conducteurs in de trein meer effectief te kunnen zijn bij het beteugelen van agressieve reizigers.
De medereizigers worden daarbij ingeschakeld. Opmerkelijk is dat de belager eerst een uitweg wordt geboden.

Een citaat:
Het probleem is niet dat burgers niet willen ingrijpen in dit soort situaties, zeggen de onderzoekers. Ze ontberen alleen de kennis om dat op een effectieve manier te doen. 'Passagiers maken nu filmpjes of bellen 1-1-2, maar daarmee is het gevaar niet geweken', zegt hoofdonderzoeker Ira Helsloot, hoogleraar besturen van veiligheid aan de Radboud Universiteit.

Drie stappen
In plaats daarvan worden drie stappen voorgesteld die in experimenten succesvol bleken: de conducteur wijst, als hij wordt belaagd, één reiziger aan die hij opdraagt hem te helpen. Andere passagiers schieten dan al snel te hulp, al dan niet aangemoedigd door de aangewezen passagier. Om te voorkomen dat de belager paniekerig en daardoor agressiever wordt, krijgt hij een duidelijke 'uitweg' aangeboden en wordt hij niet omsingeld. Helsloot: 'In een cursus van een half uur kun je dit soort vaardigheden gemakkelijk aanleren'.
Tot zover de Volkskrant.

Een agressieveling een uitweg bieden kan wat vreemd overkomen omdat de belager niet in de kladden wordt gegrepen. Maar over het geheel kan het goed uitpakken, wanneer de passagiers het verloop van de gebeurtenis op hun gsm’s filmen. De dader wordt vastgelegd op video, de conducteur wordt ontzet en kan de spoorwegpolitie bellen die de belager op het station kan opvangen. Zij kan het gaan en goed aflopen.
De kans dat het fout loopt is groot wanneer omstanders de held gaan uithangen en agressie met machtsvertoon proberen te beteugelen. Een agressieveling een uitweg bieden moet letterlijk worden genomen: hij moet niet worden ingesloten. De conducteur wordt bijgestaan. Dat is wat anders dan omsingelen van een belager.
De voorgestelde aanpak, mits goed aangepakt, is zonder veel gezichtsverlies voor de agressieve reiziger. Deze manier van conflicthantering kan ook effectief zijn in andere situaties.

Het roept ook veel hoon op omdat dit advies wordt gegeven in een tijd dat de overheid veel verantwoordelijkheid overhevelt naar de burger.
Het woord "conducteur" betekent "geleider". Wanneer hij zich beperkt tot het geleiden van ongenoegen in goede banen, dan is er niet veel aan de hand. Effectief omgaan met agressie bespaart de NS veel onkosten door ziekteverzuim. Winst levert het niet op.
Het is de taak van de spoorwegpolitie om effectief om te gaan overtreders van de wet. Daarvoor hoeft niet per se extra personeel ingezet te worden op een trein, zolang de overtreder maar door de politie uit de trein gehaald wordt bij het volgende station.

Hirshi Ali zet de islam op de agenda

In de Volkskrant van 4 april wordt Hirshi Ali geïnterviewd over haar nieuwe boek Ketters pleidooi voor een hervorming van de Islam,.

Citaat:
Hirsi Ali zag een botsing der beschavingen, een 'niet te vermijden confrontatie' tussen het Westen en de islamitische wereld. 'In zekere zin zijn we al in oorlog', schreef ze in haar vorige boek, Nomade (2010). 'Ik ga ervan uit dat het Westen wint'.
Ondertussen stelt zij een grondige hervorming van de godsdienst voor, te vergelijken met de christelijke Reformatie. Bescheiden (of onbescheiden?) stelt Hirsi Ali dat zij geen 95 stellingen heeft, zoals Maarten Luther in het jaar 1517, maar slechts een soort vijfpuntenplan.

Het lijstje van vijf te 'amenderen' kernfacetten van de islam:
1 De onfeilbare status van Mohammed en de letterlijke lezing van de Koran.
2 Het investeren in het leven na de dood in plaats van het leven voor de dood.
3 De sharia.
4 Het principe van 'het goede bevelen en het kwade verbieden'.
5 Het gebod tot het voeren van de jihad.

Ruimhartiger dan voorheen erkent Hirsi Ali dat de grote meerderheid van de moslims in de wereld vreedzaam en goedwillend is. 'Mekka-moslims' noemt ze hen, naar de eerste levensfase van de profeet, toen hij als een geweldloze prediker in Mekka verbleef.

Daar tegenover staat een (aanzienlijke) minderheid van 'Medina-moslims', genoemd naar de stad waar de profeet zich ontpopte als legeraanvoerder en wrede veroveraar. Uiteraard zijn zij de bad guys - salafisten, jihadisten, radicalen en intoleranten, de zuiveren in de leer die de heilige geschriften letterlijk nemen.
Tot zover de Volkskrant.

De amendementen zijn 5 onderwerpen die bijna geen communicatie toelaten. Duidelijk is de behoefte van Hirshi Ali aan vrijheid en gelijkwaardigheid te herkennen.

Het is te hopen dat haar boek bijdraagt aan een dialoog tussen islamieten en anderen en dat haar tweedeling niet bijdraagt aan tweespalt.

Leven na de dood, hoe bestaat het?

Descartes wilde zijn bestaan aantonen door te stellen dat hij dacht. Cogito, ergo sum. Ik denk, dus ik ben. Er zullen weinig mensen zijn die twijfelen of zij bestaan. Het andere uiterste is denken dat je eeuwig bestaat en niet echt kunt sterven. De eerste vorm van moeilijk doen heet filosoferen, de tweede vorm van gemakkelijk doen noemen we magisch denken. Gelukkig bewegen de meeste mensen hier tussenin.

Sommige mensen kunnen niet geloven dat een mens nooit eerder heeft geleefd. Zij gaan er vanuit dat zij een vorige leven hebben gehad en dat hun ziel voort bestaat na de dood.

Geloven in illusie

In non-dualistische filosofieën wordt gesteld dat de scheidingen die we waarnemen tussen individuen en de wereld om ons heen illusoir zijn. Het idee is dat alles deel uitmaakt van hetzelfde fundamentele bewustzijn of de universele werkelijkheid. In die zin wordt gezegd dat een individu nooit echt "geboren" wordt als een afzonderlijke entiteit, omdat het altijd al deel heeft uitgemaakt van het grotere geheel.

Leven en Dood als Continuüm

Vanuit dit perspectief wordt gekeken naar het leven en de dood als onderdeel van een continuüm. In plaats van te denken aan geboorte en dood als strikt afgebakende gebeurtenissen, wordt de nadruk gelegd op de voortdurende stroom van bewustzijn en het idee dat bewustzijn niet wordt vernietigd bij de dood, maar zich op een andere manier voortzet.

In een van zijn lezingen vertelt Osho (Bhagwan) over de schijnbare verschillen die er bestaan tussen de opvattingen van Jezus, Mohammed, Boeddha, Mozes en andere religieuze leiders over reïncarnatie. Het ene geloof stelt dat de ziel bestaat en opnieuw geboren wordt, het andere niet of spreekt er niet of nauwelijks over (bijvoorbeeld Jesus).
Volgens Osho denken alle gelovige leiders dat reïncarnatie bestaat, maar hebben zij verschillende strategische redenen om er wat anders over te zeggen of erover te zwijgen. Wat al duizenden jaren geleden geconstateerd werd is dat wanneer mensen denken dat huidig leed het gevolg is van daden uit een vorig leven dat veel mensen met dat lijden van anderen geen compassie hebben. Onder het mom dat je in een volgend leven een herkansing krijgt, lieten mensen verbeteringen in hun eigen gedrag na.
De schijnbare verschillen in de uitwerking van de religies hebben bij de volgelingen van de religieuze leiders door de eeuwen heen bijgedragen aan machtsstrijd.

De Dalai Lama is onderwerp geworden van politiek getouwtrek over zijn opvolger. In de Tibetaanse traditie wordt een religieuze leider opgevolgd door zichzelf in een volgend leven. De Dalai Lama wordt beschouwd als een bodhisattva. Dat is een wezen die het Ontwaken (verlichting) heeft bereikt, maar besluit na zijn dood terug te keren om anderen te helpen op hun beurt te ontwaken. Een bodhisattva heeft edele bedoelingen en is niet uit op de macht.
Na het overlijden wordt gezocht onder kinderen die opvallen door uitspraken die doen denken aan de overleden leider. Die kinderen worden gezocht onder bepaalde families in Tibet. Vanwege de winst in status ligt magisch denken en manipulatie op de loer. Of het aangewezen kind letterlijk de reïncarnatie van de vorige voorganger is, zullen slechts weinigen betwisten. Het doet er ook niet zoveel toe, want het gezochte kind krijgt een gedegen religieuze opleiding.
Sinds Tibet valt onder de Chinese overheersing, heeft de Dalai Lama aangekondigd niet meer te reïncarneren en heeft China geëist dat hij in China zou reïncarneren. Een tamelijk absurde situatie die laat zien dat opvattingen over reïncarnatie niet neutraal zijn en bijdragen aan politieke discussies over invulling van het geloof en aan machtsstrijd.

Dominee Hans Stolp heeft een boek geschreven met als titel “Waarom wij naar de aarde kwamen”. Het is volgens hem een boek voor kinderen van 10 tot 100 jaar. Volgens Stolp bestaan wij voor onze geboorte op aarde ergens in het universum als lichtwezens in een zuiver positieve omgeving, waar het leven paradijselijk is. We komen naar de aarde om te leren en gaan na onze dood weer terug. Doodgaan is als het uittrekken van een jas. We begraven of cremeren die jas en het lichtwezen verschijnt af en toe om nabestaanden ter zijde te staan, aldus Stolp.
Het leven van de lichtwezens klinkt te mooi om waar te zijn. Alleen maar positief leven daar leer je niets van, alleen maar negatief leven bestaat niet. Het leven op aarde is balanceren tussen positiviteit en negativiteit. Het negatieve maakt functioneel ruimte, zodat het positieve kan bestaan. Leven (zonder machtsstrijd) gaat gemakkelijker wanneer we telkens terugkeren naar die balans.
Het is maar de vraag of kinderen wel gebaat zijn bij het verhaal van Hans Stolp over levens voor en na het aardse bestaan. Het draagt niet bij aan vrijheid en leven in het nu.

Magisch denken

Van ongeveer het derde tot het zesde levensjaar gaan kinderen de fase van magisch denken door. Veel kinderen zien lichtwezens, engelen of overleden mensen. Een deel van die kinderen is paranormaal begaafd. Dat kan zowel bij hunzelf als bij hun ouders verwarring wekken. Een paar maken melding van een vorig leven. Wanneer dit niet onderdrukt en zonder oordeel aangehoord wordt, verdwijnt dit fenomeen uit het kinderleven. Kinderen, die dit niet goed een plaats geven, kunnen tot op hoge leeftijd blijven worstelen met hun ego en macht.

Of reïncarnatie nu wel of niet bestaat en kan worden herinnerd, het leven begint voor de meeste kinderen met een geheel nieuwe start en een schone lei, al begint vrijheid wat later bewust te worden.
Er is niets mis mee om af en toe te dromen en je fantasie uit te leven. Zolang je maar kunt schakelen tussen droom en werkelijkheid en geen verantwoordelijkheid ontloopt in het ontwikkelen van vrijheid. Het gaat om ontwaken in non-duaal bewustzijn. De behoefte om te fantaseren over een alleen maar positieve wereld verdwijnt dan vanzelf.
Hoe "ongeloofwaardig" het ook klinkt, 100% zekerheid over religieuze waarheid in het bestaan is niet nodig om het goed te kunnen leven.

Mystiek is het ongrijpbare respecteren, magisch denken is het je toe-eigenen. Het is een kinderlijke onvolkomenheid van het ego.

Klik op de links in de tekst of op de labels onderaan voor een uitwerking van deze gedachte.

Zie ook Groundhog day, over de kans om elke dag opnieuw te beginnen en zo het wezen van liefde te leren.

Open luisteren naar verborgen behoefte aan macht

In het land der blinden is eenoog koning. Wie iets ziet wat anderen niet zien heeft macht. Wie iets doorziet en het met anderen deelt ontmaskert onrechtvaardige macht. Denk aan de kleren van de keizer. Het “naïeve” kind jaagt de blote keizer het schaamrood op de kaken door te roepen dat hij geen kleren aanheeft.
In de hulpverlening en de kerken zijn veel “deskundigen” die angstaanjagende of juist hemelse verhalen vertellen over zaken die toehoorders niet kunnen controleren. Sommigen zien engelen, anderen zien spoken. Wie met deze beelden zichzelf een machtspositie en aandacht verwerft is oneigenlijk bezig.

Politici en gezagsdragers, die sprookjes vertellen tegen beter weten in, worden zonder veel omhaal vervangen door meer integere personen. Het is onderdeel van hun goed betaalde functie om dit risico te lopen. Artsen, priesters, tv-persoonlijkheden, therapeuten en dergelijke worden beschermd door de angst bij de luisteraar. "Stel dat hij zich tegen mij keert?"

Niet iedereen die oneigenlijk bezig is hoeft rücksichtslos ontmaskerd te worden, denk aan kleine kinderen en psychiatrische patiënten.
Iedereen heeft recht op zijn eigen waarheid en de machteloze toehoorder doet er goed aan om te luisteren naar de boodschap in plaats van te zoeken naar de waarheid. Wat wil de spreker of verhalenverteller mij vertellen?
Een dementerende ouder lijdend aan Alzheimer ziet de verhoudingen in de tijd niet meer zo scherp. Het heeft geen enkele zin om diens uitspraken te corrigeren. Het gaat de bejaarde om geaccepteerd te worden en zich veilig te voelen. En dat is het belang van een fabulerend kind ook.

De kunst is te luisteren zonder te oordelen. Je kunt aangeven dat je de ander hebt gehoord zonder te bevestigen dat je het ook zo ziet. Die open houding geldt ook bij discussies tussen volwassen over smaak, politiek, meningen etc..
Overtuigingen geven houvast, maar kunnen ook betere meningen of inzichten blokkeren. Mensen passen hun projecties sneller aan wanneer zij zonder gezichtsverlies kunnen omschakelen naar betere inzichten.

Een uitweg bieden bij een dilemma tussen trauma en vergoeding

Wie zich onrechtvaardig behandeld voelt door een gebeurtenis wil graag horen dat het de ander spijt. Wanneer het betonen van spijt zonder financiële gevolgen kan blijven willen velen nog wel zeggen “het spijt me wat er is gebeurd”.
Maar wanneer de één de ander de eis stelt “ik wil erkenning dat mij iets onrechtvaardigs is overkomen en ik vind dat ik recht heb op schadevergoeding” verzandt het proces al snel in verzet en/of zwijgen wanneer de aansprakelijkheid niet vast ligt.
Een voorbeeld is de overheid die geconfronteerd wordt met de fouten die gemaakt zijn rond de Tweede Oorlog in de behandeling van mensen die gevangen zaten in Indonesië of omdat ze Jood zijn.
Ambtenaren en politici van nu zijn niet persoonlijk aansprakelijk voor de gevolgen van de besluiten die de overheid en de samenleving toentertijd maakten. Ze kunnen wel een rol spelen in de verwerking van de trauma’s die nog steeds actueel zijn. Maar wanneer ze de trauma’s erkennen is de kans groot dat zij ook een besluit moeten nemen over een schadevergoeding.
Iemand die met veel emotie onafgebroken praat over wat hem of haar is overkomen roept ook ongewild afstand en weerstand op. Blijkbaar vinden wij als luisteraars en getuigen het lastig om zowel betrokkenheid te tonen als om gepaste afstand te houden. En die weerstand kan gemakkelijk leiden tot schijnbare onverschilligheid wat de getroffene vervolgens kan aanzetten tot nog meer of sterkere emotie. Een eindeloze spiraal is het gevolg.

Er is een levensgroot verschil voor een verantwoordelijke tussen gezichtsverlies lijden en je masker laten zakken. Het verschil wordt uitgemaakt wanneer de toehoorder laat weten niet te oordelen. Een verantwoordelijke geeft geen antwoord wanneer hij bang is daarna monddood en in aanzien geschaad te zijn.

Het is de taak van de overheid en politici om duidelijkheid te geven over de relatie tussen verantwoordelijkheid voor gebeurtenissen uit het verleden en de redelijkheid van schadevergoedingen. Beloften behoren nagekomen te worden. Duidelijkheid kan ook zijn dat met relevante redenen omkleed uitgelegd wordt waarom er geen schadevergoeding wordt uitgekeerd. Slachtoffers weten dan waar ze aan toe zijn en kunnen het besluit toetsen bij de rechtelijke macht.
Getraumatiseerde slachtoffers doen er goed aan om zich te realiseren dat erkenning op zich niet kan leiden tot heling van de psychische schade. Het kan het helingsproces versnellen omdat er een mijlpaal is gepasseerd. Geld kan schade beperken omdat het veiligheid kan leveren voor bestaanszekerheid.
Wie constateert dat partijen langs elkaar heen praten kan een oplossing bieden door de belangen open op tafel te leggen, door verschillen en overeenkomsten op te sommen en te benoemen wat gezegd wordt via de inhoud en via de betrekking.
Het is de toon die de muziek maakt.

Populair in de laatste week

Alle labels van het blogspot

#metoo (2) aanbevolen (15) aandacht (9) aanraken (2) aanwezigheid (4) achterdocht (2) ADHD (2) afhankelijkheid (3) afstand nemen (6) agnost (4) agressie (2) alcoholisme (4) altruïsme (6) ambitie (2) ander (1) angst (22) apofatisch (9) authenticiteit (9) autisme (1) autonomie (5) balans en evenwicht (51) begeerte (1) behoefte (5) belangen (10) belemmerende overtuigingen (10) beoordelen (5) beslissen (2) betrokkenheid (5) betrouwbaarheid (2) bewustwording (12) bewustzijn (26) bezinning (1) bindingsangst (3) bioscoopfilm (7) biseksualiteit (1) blijdschap (3) bodhisattva (2) boeddhisme (9) boek (162) boosheid (2) brein (2) burn-out (2) communicatie (16) compassie (10) competentie (4) competitie (14) complottheorie (3) constructief gesprek (4) consumeren (2) coping (2) creativiteit (3) crisis (7) dans (6) daten (5) deflexie (1) demagogie (4) denken (12) denkfouten (5) deugd (9) deugdzaamheid (1) diagnose (4) dialoog (10) dieren (4) discipline (1) dooddoener (6) drama (3) drie-eenheid (6) drogredenen (7) drugsgebruik (5) DSM (4) dualisme (5) duurzaamheid (5) echt (4) eenheid (33) eenzaamheid (8) ego (45) eigenschappen (2) eigenwaarde (5) emancipatie (5) emergentie (2) emotie (13) empathie (5) en-en (23) endogene depressie (1) energie (13) erkenning (8) ethiek (9) etiquette (6) evenwaardigheid (51) evolutie (23) faalangst (1) fabel (1) feedback (2) filmpje (79) filosofie (18) fraude (9) Freud (2) functioneren (4) gebreken (1) gedragsverandering (5) geduld (2) geest (3) geheugen (3) gekwetstheid (6) geld (5) gelijk hebben of gelijk krijgen (7) gelijkmoedigheid (4) geloven (18) geluk (34) genade (5) genot (1) Gestalt (1) Getuige (5) gevoelens (35) gezag (1) gezichtsverlies (3) gezondheid (5) gezondheidszorg (1) GGz (2) go with the flow (2) God (41) goedgelovigheid (3) gokken (1) grenzen (9) hechting (1) heelheid (8) hersenen (4) hier en nu (8) holisme (2) hoofdzonde (3) humor (12) ideaalbeeld (2) identificatie (10) identiteit (13) ik-boodschap (1) illusie (12) imago (1) individualisme (5) innerlijke vrijheid (17) integriteit (3) Intelligent Design (1) Internet (3) intrinsieke waarde (1) intuïtie (8) InZicht (12) islam (2) jaloezie (4) jeugd (1) jezelf worden en zijn (12) jongeren (3) karakter (2) katafatisch (1) kenmerken (2) kiezen (10) kind (13) kosten (1) kracht (6) Krishnamurti (2) kuddegedrag (1) kunstmatige intelligentie (2) kwakzalverij (1) kwaliteit (16) kwetsbaarheid (5) l (1) leegte (15) leiderschap (4) leugens (9) levensfase (3) levenskunst (8) levensvragen (3) levensweg (3) licht (3) liefde (97) liefdesverdriet (3) lijden (1) loslaten (20) macht (23) machtsstrijd (9) magisch denken (7) man-vrouw verschillen (11) mannelijkheid (2) mannen (1) media (2) meditatie (14) metacommunicatie (8) metafoor (2) metafysica (5) milieu (1) mindfulness (4) misbruik (4) model (1) moraliseren (1) motto (1) mystiek (5) nabijheid (2) narcisme (4) natuur (5) negatie (16) neti neti (3) niet doen (22) NLP (1) non-duaal bewustzijn (6) non-dualiteit (41) omdenken (7) omgangsregels (3) onderwijs (3) onderzoek (8) ongelukkig zijn (4) onmacht (2) onrust (2) ontrouw (1) ontwikkeling (10) onverwerkt kindertrauma (3) oordeel (18) opvoeding (8) orgasme (2) Osho (6) ouderen (5) overgave (4) overheid (1) overvloed (6) panpsychisme (1) pantheïsme (1) paradox (27) Pareto principe (1) partnerkeuze (6) passie (2) pedagogie (2) perfectie (2) personeelsbeleid (2) persoonlijkheid (6) persoonlijkheidsstoornis (3) pesten (1) Peter principle (1) pijnlichaam (8) politiek (10) populair (11) positieve (11) privacy (1) processie (1) projectie (9) psychiatrie (4) psychofarmaca (1) psychotherapie (1) puberen (1) reïncarnatie (2) relatie (17) relatievaardigheid (5) respect (32) rijkdom (2) rol (4) romantiek (5) rust (5) ruzie (5) samensmelten (10) schaamte (2) scheiden (2) schizofrenie (1) schouwen (6) schrijfdrang (1) schuld (3) schuldgevoel (2) seks (14) selectie (3) sociale druk (4) somberheid (1) spel (3) spiegelogie (4) spijt (1) spiritualiteit (51) spreekwoorden (1) sprong (1) statistiek (1) status (1) sterven (5) stilte (15) straling (1) strategie (1) stress (5) synchroniciteit (14) taal (16) Taoïsme (18) tederheid (1) Tegenwoordigheid (2) The Secret (2) The Work (1) therapie (1) tijdgeest (5) toeval (5) Tolle (18) transcenderen (6) transformatie (5) transparantie (2) trend (2) tunnelvisie (1) twijfel (5) verandering (2) verantwoordelijkheid (12) verbinding (33) verdriet (2) vergeten (2) verlangen (5) verlatingsangst (1) verleiding (3) verlichting (14) verliefdheid (4) verlies (1) vermijding (1) vermoeidheid (1) verslaving (7) vertrouwen (18) verveling (2) verwondering (2) vicieuze cirkel (1) video (1) voeding (1) voelen (3) volgzaamheid (1) vragenlijst (2) vreugde (2) vrije wil (6) vrijen (3) vrijheid (90) waarheid (26) waarneming (7) ware (8) wederkerigheid (6) welzijn (7) wezen (2) wijsheden (10) wilskracht (2) woede (2) wu wei (23) yin en yang (4) zelfbeheersing (3) zelfbevestiging (3) zelfbewustzijn (8) zelfdoding (4) zelfkennis (12) zelfkritiek (1) zelfoverschatting (2) zelfrealisatie (12) zelfvertrouwen (5) zelfverwerkelijking (2) zelfwaardering (5) Zen (2) ziel (14) Zijn (11) zin van het leven (10)