Spiegel je verliefdheid en leer jezelf kennen

De spiegel van verliefdheid

Volgens de Spiegelogie, een stroming ontwikkeld door Willem de Ridder (1939-2022), is alles wat we zien en voelen een weerspiegeling van ons eigen bewustzijn. Wanneer we verliefd worden, worden we in feite verliefd op aspecten van onszelf die we in de ander herkennen. Deze gedachte doet denken aan de Griekse mythe van Narcissus, zij het met een belangrijke nuance.

In de klassieke mythe wordt Narcissus verliefd op zijn eigen spiegelbeeld in het water, niet wetend dat het zijn eigen reflectie is. Hij kwijnt uiteindelijk weg in zijn obsessie. Hoewel Narcissus vaak wordt gezien als symbool voor ongezonde eigenliefde, kunnen we zijn verhaal ook anders interpreteren: als een zoektocht naar heelheid en verbinding, zij het op een onproductieve manier.

De Spiegelogie biedt een gezondere kijk op deze zelfherkenning in anderen. Wanneer we verliefd worden, kunnen we dit zien als een kans om te ontdekken welke aspecten van onszelf we waarderen en willen ontwikkelen. De cruciale vraag is dan niet of de ander ook verliefd op ons wordt - dat zegt meer over hen dan over ons. In plaats daarvan kunnen we de verliefdheid gebruiken als spiegel voor zelfonderzoek.

Dit staat in schril contrast met het verhaal van Echo, de nimf die alleen kon herhalen wat anderen zeiden en die wegkwijnde na Narcissus' afwijzing. Waar Narcissus uitsluitend naar binnen gericht was, was Echo volledig op anderen gefocust. Beide extremen leiden tot verlies van echte verbinding.
De les die we hieruit kunnen trekken is dat duurzame relaties ontstaan wanneer twee mensen elkaar de ruimte geven om zichzelf te zijn. Het gaat niet om het vinden van een 'perfecte match' of complete overeenstemming, maar om wederzijds respect voor elkaars eigenheid. Paradoxaal genoeg ervaren we juist dan de diepste verbinding: wanneer we onszelf én de ander kunnen zien als unieke individuen.
Verliefdheid is dus niet zozeer een projectie op de ander, maar een moment waarop we onszelf zonder maskers durven te zijn. Het gevoel van eenheid dat we ervaren komt niet door de ander, maar door onze eigen openheid en kwetsbaarheid. De ander is slechts de katalysator die ons herinnert aan onze eigen capaciteit voor liefde en verbinding.

Vera Helleman zegt in onderstaand boek. "Via de ander ontmoet je jeZelf. Je ziet door de bril van het ego je eigen denkbeelden en je emoties weerspiegeld in de ander".

Vera Helleman. Moeiteloos jezelf zijn, ontwaken in een nieuw bewustzijn (bol.com).

ADHD voorkom je door de diagnose niet te stellen

Is ADHD een echte ziekte?

Het aantal volwassenen met de diagnose ADHD neemt de komende jaren fors toe. Dit verwachten psychologen en farmaceuten, die zich op de groeimarkt storten met bijscholingssessies, gespecialiseerde behandelingen en nieuwe pillen. Tot dusver werd adhd vooral gediagnosticeerd bij kinderen. Het aantal kinderen dat medicijnen zoals Ritalin of Concerta slikt, is sinds 2005 bijna verdrievoudigd. De Tweede Kamer heeft een onderzoek gevraagd naar de hoge aantallen. Volgens critici worden onder invloed van de farmaceutische industrie te gemakkelijk medicijnen voorgeschreven.

Is ADHD een ziekte? Word je met ADHD geboren? Verbetert medicatie in alle gevallen het functioneren van een kind met ADHD? Het antwoord is drie keer nee, aldus Laura Batstra (1973). Laura Batstra werkte als behandelend psycholoog in een psychiatrische instelling. Ouders en leerkrachten worden op basis van discutabele aannames massaal verkeerd voorgelicht over ADHD. Het is gedrag in een context, géén ziekte in het individu. Een test om ADHD aan te tonen is er niet.
De laatste jaren is het aantal ADHD-diagnoses enorm toegenomen, terwijl het voor veel kinderen mogelijk en beter is om buiten het psychiatrisch circuit te blijven. Wanneer het gedrag van een kind in het 'hokje' ADHD past, is het eerste advies aan ouders meestal: medicatie. Maar medicatie heeft grote nadelen en in veel gevallen kan worden volstaan met ouder- en leerkrachttraining. De complexe werkelijkheid is dat er duizend interacterende oorzaken voor druk gedrag kunnen zijn, van temperament tot te laat naar bed gaan tot over- of ondervraging op school, tot weinig draagkracht van de omgeving’.
Laura Batstra belicht de valkuilen van de psychiatrische diagnostiek. Zij bepleit een kindvriendelijker behandeling van drukke en dromerige kinderen, waardoor overdiagnose wordt voorkomen zonder onderbehandeling te riskeren. Uit onvrede over het feit dat lastig maar normaal kindgedrag het stempel 'psychiatrisch ziek' kreeg, zegde zij in 2010 haar baan op. Sindsdien is ze onderzoeker en docent aan de Rijksuniversiteit Groningen, waar zij werd verkozen tot docent van het jaar 2011. 

Hulp aan ouders

Laura Batstra bepleit hulp in stappen voor ouders van kinderen met gedragsproblemen.
Stap 1 is het normaliseren van zowel kindgedrag als opvoedstress. Soms is het voor ouders al voldoende te horen dat de wanhoop nabij zijn bij opvoeden hoort.
Stap 2 is ‘watchful waiting’; wekelijkse telefoongesprekken om in de gaten te houden hoe het gaat.
Als problemen blijven of verslechteren is stap 3 zelfhulp, waarbij ouders via boeken of internet hun krachten en vaardigheden versterken.
Indien nodig kan daarna nog korte (stap 4) of meer intensieve (stap 5) ouder- en/of leerkrachtbegeleiding ingezet worden. Hierin helpen gedragswetenschappers de ouders en leerkrachten om zo consequent, voorspelbaar en positief mogelijk te reageren op het gedrag van het kind. Pas wanneer dit onvoldoende werkt, volgt doorverwijzing naar de ‘tweedelijnszorg’, de psychiatrie, voor diagnostiek en eventueel medicamenteuze behandeling (stap 6).