De last van alles
We leven in een tijd waarin de wereld binnen handbereik is. Letterlijk. Met een paar vingerbewegingen weten we wat er gebeurt in Gaza, op Groenland, of in Groningen. We kunnen boodschappen laten bezorgen binnen tien minuten, maar een klimaatwet krijgt in de Tweede Kamer soms tien jaar de tijd. We swipen sneller dan de democratie zich kan verantwoorden.
Toch knaagt er iets wanneer we die betrokkenheid laten verslappen. Want wat blijft er over van menselijkheid als we het lijden van anderen slechts beschouwen als "ver-van-ons-bed"? En wat blijft er over van vrijheid, als we haar uitsluitend consumeren in plaats van ook beschermen?
Democratie vraagt iets van ons wat we aan het afleren zijn: geduld. En verbondenheid met iets groters dan ons eigen belang. In een dictatuur, zelfs een ‘welwillende’, is dat niet nodig. Daar wordt voor je gedacht. Dat lijkt efficiënt, tot de dictator iets anders denkt dan jij.
Toch hoeven we onszelf niet tot activistische martelaars te maken. Een leefbare balans begint bij de erkenning dat we niet alles kunnen doen, maar wel iets kunnen laten. Iets minder kopen. Iets beter luisteren. Iets vaker nee zeggen tegen gemak ten koste van een ander.
We hoeven de wereld niet in ons eentje te redden, maar we kunnen wel besluiten er niet achteloos aan mee te werken dat ze onleefbaar wordt. Dat is de ware kracht van democratie: niet alleen onze stem in het stemhokje, maar vooral onze keuze in het dagelijks leven.
Wie zich afvraagt hoe deze balans er in de praktijk uit kan zien -in keuzes rond voeding, reizen, werk, of technologie- vindt onderaan dit blog een reeks labels die toegang geven tot meer verdiepende teksten. Op een laptop zijn deze in de Internetversie het makkelijkst te overzien. Niet als pasklare antwoorden, maar als uitnodiging tot verdere reflectie. Want als betrokkenheid ergens begint, dan is het bij de bereidheid om stil te staan.
Zie ook: Leven in een wereld vol leed.
