Emoties herkennen

Vrouwen die testosteron krijgen toegediend, blijken minder goed in staat om zich in een ander in te leven. Dat schrijft experimenteel psycholoog Jack van Honk van de Universiteit Utrecht in een artikel dat onlangs verscheen in het toonaangevende tijdschrift Proceeding of the National Academy of Sciences (PNAS).
Vrouwen wordt over het algemeen meer empathisch vermogen toegedicht en ze beschikken over veel minder testosteron dan mannen. Om het effect van testosteron op inlevingsvermogen te onderzoeken, maakten Jack van Honk en zijn mede-onderzoekers dan ook gebruik van vrouwelijke proefpersonen. De onderzoekers lieten deze vrouwen voor en na toediening van testosteron foto’s zien waarop mensen met verschillende gezichtsuitdrukkingen waren afgebeeld. Na toediening van het testosteron bleken de vrouwen meer moeite te hebben met het interpreteren van de gezichtsuitdrukkingen. Volgens Van Honk betekent dit dat testosteron, het belangrijkste mannelijke geslachtshormoon, direct van invloed is op de mate van sociale intelligentie. Van Honk: “Bij extra testosteron gaat het empathisch vermogen van de vrouw dus achteruit. Deze uitkomst is van groot belang om de psychobiologie van de menselijke sociale intelligentie te begrijpen”.

Tot zover Van Honk.
Het is maar de vraag of hij gelijk heeft.
Feit is dat vrouwen na het toedienen van testosteron gezichtsuitdrukkingen anders interpreteren dan daarvoor en anders dan Van Honk vindt dat deze betekenen. Hij wekt de suggestie met zijn interpretatie van de onderzoeksresultaten dat mannen minder sociaal intelligent zijn dan vrouwen. Dat lijkt een open deur, maar is dat bij nadere inspectie toch niet. Vrouwen hebben er belang bij om goed in te kunnen schatten wat de emotionele situatie is bij anderen, zeker ook bij kinderen, die nog niet goed kunnen praten of een gesloten partner. Maar er grotere gevoeligheid voor hebben wil niet zeggen dat zij daarin onder alle omstandigheden beter in functioneren of misschien zelfs in willen functioneren.
Gezichtsuitdrukkingen hangen samen met gevoelens. Ben je verdrietig, dan kijk je verdrietig. Ben je boos, dan kijk je boos. Maar veel gebeurtenissen roepen meerdere gevoelens op. Wanneer een man een vrouw teleurstelt, komt vaak eerst verdriet op en na enige tijd boosheid. Het onderbewuste van de mens onderscheidt in gebeurtenissen verschillende aspecten, als bijvoorbeeld agressie of juist liefdevolle aandacht, die hij/zij koppelt aan gevoelens. Die gevoelens kunnen tegenstrijdig zijn en elkaar een tijdje in evenwicht houden. Welk gezichtsuitdrukking daarbij past, is op dat moment niet door een man of vrouw eenduidig te determineren. In het denken en de communicatie over wat een gebeurtenis oproept, komt duidelijkheid over de betekenis en vervolgens komen de bijpassende gevoelens mee en die zijn weer zichtbaar in de gezichtsuitdrukking.
Misschien maakt testosteron vrouwen meer onverschillig in de aard van emoties en verlegt het de aandacht naar de complexiteit van een situatie. Wie zal het zeggen? Inderdaad, daar is meer onderzoek voor nodig en zo kennen we de onderzoekswereld weer.
Wilt u meer lezen over vooroordelen over emoties en man-vrouw verschillen? Klik hier.