Liefde begint waar aanwezigheid stil wordt
Liefde stroomt
Niet omdat wij dat willen, maar omdat zij haar eigen weg zoekt. Soms zacht, als een beek die zich voegt naar het landschap dat haar ontvangt. Soms krachtig, als leven dat zijn vorm vindt waar ruimte is. De mens kan die stroom niet maken, alleen toestaan of blokkeren.
Zodra er een gerichtheid is op uitkomst, is de stroom niet meer vrij. Dan wordt liefde een middel tot iets anders: waardering, erkenning, veiligheid. Ze lijkt te bewegen, maar verliest haar bron. Liefde stroomt zolang we haar niet willen bezitten of bewijzen.
Erich Fromm noemde liefde een actieve kracht die voortkomt uit innerlijke vrijheid. Wie bemint om bevestigd te worden, maakt van liefde een ruilmiddel. Alleen wie zichzelf kent, kan liefhebben zonder bedoeling, als een natuurlijke uitdrukking van zijn wezen.
Lao Tse zou zeggen dat dit de kern is van wu wei: niet-doen. Liefde hoeft niet gemaakt te worden. Ze vloeit vanzelf zodra we haar niet sturen. In het loslaten van controle ontstaat zachtheid, en in die zachtheid herken je de kracht van het leven zelf.
Martin Buber zag liefde ontstaan in de tussenruimte tussen mensen. In echte ontmoeting wordt de ander geen object van verlangen of beoordeling, maar een “jij” die niet gemanipuleerd hoeft te worden. Liefde stroomt alleen waar niets verwacht wordt, waar de relatie zichzelf mag zijn.
Simone Weil sprak over aandacht als vorm van liefde. Aandacht zonder doel, zonder bezit, zonder verlangen naar resultaat. Voor haar is de zuiverste liefde die welke niets terugvraagt, maar eenvoudig aanwezig is.
En Thich Nhat Hanh beschreef liefde als water: helder, voedend en moeiteloos. Zodra angst of oordeel de loop wil bepalen, wordt ze troebel. In aandacht hervindt ze haar helderheid.
Zo gezien is liefde geen handeling, geen strategie, geen
ruil.
Zij is beweging zelf, de vrije stroom die door ons ademt zodra wij niet meer in
de weg staan.
In relaties en vriendschap herkennen we die stroom aan eenvoud. Er is geen berekening, geen angst om te verliezen, geen drang om indruk te maken. Er is openheid, stilte en vanzelfsprekendheid. Waar spanning ontstaat, waar woorden te veel betekenis moeten dragen of stilte niet meer veilig voelt, stokt de stroom. Dan nodigt het leven ons uit niet méér te doen, maar minder te willen. Liefde hervindt haar loop niet door inspanning, maar door ruimte.
