Evenwaardigheid
vrijheid en liefde

Sekse stereotype rollen De invulling van rollen voor mannen en vrouwen verandert over de tijd. Er zijn overwegingen die leiden tot gelijkheid en andere die leiden tot ongelijkheid. Wat betekent dat voor de emancipatie? De trage vooruitgang in de emancipatie tussen man en vrouw, ondanks brede instemming en steun voor gelijkheid, kan verklaard worden door verschillende factoren die elkaar versterken. Culturele en historische patronen Traditionele genderrollen zijn diep geworteld in cultuur en geschiedenis. Ze hebben eeuwenlang de maatschappelijke structuren bepaald en zijn moeilijk te doorbreken, zelfs als mensen zich bewust zijn van hun nadelen. Onbewuste vooroordelen Veel ongelijkheid is subtiel en werkt door in de vorm van onbewuste vooroordelen. Mensen kunnen onbedoeld aannames maken over wat mannen en vrouwen wel of niet kunnen, wat leidt tot ongelijke kansen of verwachtingen. Machtsstructuren Traditionele machtsstructuren, waarin mannen vaak meer posities van invloed bekleden, kunn...

Twee Indiase denkers over liefde en vrijheid Liefde is tegelijk vanzelfsprekend en ongrijpbaar. Zodra je ernaar zoekt, glipt ze weg; zodra je haar wilt vasthouden, verdwijnt ze. Liefde toont zich alleen in vrijheid, maar juist wie haar wil grijpen, verliest beide. Zij is aanwezig waar geen streven is, en afwezig waar men haar probeert te realiseren. Dat maakt liefde en vrijheid tot twee zijden van dezelfde munt: zonder vrijheid verstikt liefde, zonder liefde wordt vrijheid kil en leeg . Voor mens én dier zijn beide even wezenlijk. Mens en dier zijn intrinsiek evenwaardig in hun recht om van onvrijheid gevrijwaard te blijven.  Vrijheid geeft ruimte voor eigenheid, liefde verbindt die ruimte met een gevoel van samenzijn. Soms ligt de nadruk op versmelten, soms op loslaten. Wie het een zonder het ander zoekt, loopt vast; wie beide laat wisselen, ervaart het leven in zijn volle beweging. Twee Indiase denkers, beiden met de naam Krishnamurti, hebben dit spanningsveld ieder op hun eigen ...

Respect Respect houdt in dat je anderen behandelt zoals je zelf behandeld wilt worden en dat je rekening houdt met hun gevoelens en behoeften. Het gaat erom dat je luistert naar anderen, open staat voor hun ideeën en meningen, en hen niet opzettelijk kwetst of ondermijnt. We tonen met het kiezen van de juiste afstand onze betrokkenheid voor het welzijn van de ander. Wanneer we de ander lief hebben of graag mogen, dan zijn we liever wat dichterbij elkaar en proberen we de ander toch vrij te laten. Een hug duurt liever niet te lang, want dan wordt het beklemmend. Dat zoeken van de juiste afstand en de juiste duur van nabijheid dat vraagt enige oefening en daarna voer je het in een splitsecond intuïtief en zonder na te denken uit. Een klein deel van je aandacht blijft idealiter waakzaam op signalen ter controle of de ander het er mee eens is. Het houden van balans en evenwicht vraagt nu eenmaal een investering van tijd en energie. Mensen willen gezondheid, geluk en liefde. Met de gron...

Een leugentje voor bestwil? Wie een diagnose krijgt in de hulpverlening mag verwachten dat de vlag de lading dekt. Maar er kunnen omstandigheden zijn wanneer je als hulpvrager of hulpverlener liever onder een ander vlag vaart. Sommige diagnoses uit de DSM-5 worden niet gedekt door de verzekering, maar andere labels, die tot dezelfde aanpak zouden leiden, wel. Er zijn ook labels die bijna letterlijk een zeer groot gewicht op de schouders leggen en dan kan een andere manier van benoemen “verlichting” geven. Tegelijkertijd benadrukt het ook hoe deze verlichting voornamelijk in de geest zit, terwijl de fysieke impact juist letterlijk zwaarder wordt, hoeveel "lichter" het lichaam ook wordt. Sommige patiënten met anorexia, bijvoorbeeld, voelen zich "ontlast" door een diagnose zoals autisme . Dit kan op verschillende manieren werken. Mogelijke effecten van het label autisme Verklaring voor gedrag Een diagnose zoals autisme kan een gevoel van opluchting geven, omdat het ge...

De kwetsbaarheid van goedbedoelde aandacht Paternalisme wordt vaak besproken als iets wat volwassenen doen tegenover anderen: artsen tegenover patiënten, ambtenaren tegenover burgers, ouders tegenover kinderen. De term heeft iets betuttelends, iets dat de autonomie van de ander ondermijnt. Maar paternalisme kent varianten en die zijn niet altijd gekoppeld aan macht of geslacht. Maternalisme bijvoorbeeld, een verzorgende maar soms ook overnemende houding, kan net zo sturend zijn als de klassieke vaderlijke variant. In beide gevallen gaat het om de neiging om het beste voor de ander te willen, maar daarmee ook diens ruimte om zichzelf te zijn ongemerkt in te perken. Dit artikel gaat over de subtiele vormen van sturing die kunnen ontstaan in sociale relaties met mensen die kwetsbaar zijn, bijvoorbeeld mensen met autisme. Het is bedoeld voor mensen die niet professioneel in de zorg werken, maar die in hun omgeving wel proberen vriendelijk, beleefd en betrokken te zijn bij mensen met autism...

Waar bestaan we uit? Robert Pirsig schreef twee boeken over de metafysica van kwaliteit als basis, middel en doel van het leven. De titels waren "Zen en de kunst van motoronderhoud, een onderzoek naar waarden" en "Lila, een onderzoek naar zeden". Pirsig bestudeerde oosterse en westerse filosofie om zijn eigen filosofie als een soort integratie van beide te construeren. In de zeventiger jaren was hij veel gelezen maar er is nooit veel gedaan met zijn denkbeelden. Eigenlijk niet verwonderlijk, want wat kun je met de gedachte dat alles opgebouwd is uit kwaliteit als kracht of waarde? Iets dat kwaliteit heeft, deugt en is direct te ervaren. Pirsig: “het ding heeft de waarde niet gevormd, de waarde heeft het ding gevormd". Taalspel of realiteit ? Of de metafysica van Pirsig klopt, daarover is het laatste woord nog niet gezegd. Pirsig (1928-2017) zag in de evolutie de ontwikkeling van dynamische kwaliteit en statische kwaliteit. Statische kwaliteit is conserverend...

Balans tussen licht en donker Ieder mens heeft een lichte en een donkere kant. Het beschrijft de begrijpelijke neiging van de mens om de kant, waar hij niet trots op is, niet te laten zien aan de buitenwereld. In termen van persoonlijkheidsbeschrijvingen: ieder mens is gekenmerkt door de mate van positiviteit, kracht en snelheid. De donkere kant is de kwetsbare kant: de neiging tot negativiteit, zwakte en traagheid. De dualiteit van de menselijke natuur is een oud en krachtig thema in de geschiedenis en filosofie. Hieronder een aantal aansprekende metaforen en symbolen die dit fenomeen vertegenwoordigen. Yin en Yang (Taoïsme) Deze beroemde metafoor uit de Chinese filosofie symboliseert de balans tussen tegengestelde krachten. Yin vertegenwoordigt de donkere, passieve, en zwakke kant, terwijl Yang staat voor licht, actie, en kracht. Ze zijn onafscheidelijk en complementair, wat benadrukt dat beide aspecten in elk mens aanwezig zijn en elkaar nodig hebben. De schaduw (Carl Jung) Carl Jun...