Ben ik wel de moeite waard om van te houden?

Van tijd tot tijd geef ik de workshop Belemmerende Overtuigingen voor mensen die willen weten waarom hun relatie geen stand houdt of niet op gang komt.
Bijna altijd komt als belemmerende overtuiging op tafel dat een deelnemer denkt dat hij/zij niet de moeite waard is om van te houden. Uiteraard is mijn reactie niet dat het wel meevalt en dat de persoon alleszins de moeite waard is. Dat is te gratuit, want hij of zij voelt het zo en dat eigenlijk al z’n hele leven lang. Het gaat er ook helemaal niet om een ander het bewijs te leveren dat hij of zij de moeite waard is. Maar het is niet vreemd dat de vergissing wordt gemaakt, want niet alleen in het economische verkeer lijkt alles te gaan over toegevoegde waarde. En relaties hebben onmiskenbaar overeenkomsten met de economie. Voor wat, hoort wat.

Maar waar gaat het wel om? Het is zaak om uit te vinden wie de overtuiging geplant heeft in het hoofd. Na enig zoeken wordt de oorzaak vaak gevonden in de jeugd. Bij de ouders, bij de leraren op de lagere school. Voor de goede orde, dit komt vaker voor bij de oudere generatie dan bij jongeren. De jongere generatie wordt eerder onzeker van het tegenovergestelde? Zij worden bejubeld zonder een tegenprestatie. Waarom hebben onderen dit wel moeten slikken? Vroeger waren er veel grote gezinnen en was de boodschap dat je liefde moest verdienen. Zo probeerden drukbezette ouders en leraren kinderen te disciplineren. Kinderen werden onzeker gemaakt en gehouden omdat ze zo veel rustiger en stiller waren. Tegenwoordig hebben ouders het overigens nog steeds druk, maar dit terzijde.

Het was geen fraaie manier om kinderen in het gareel te houden, want het effect tientallen jaren later is desastreus. Wat het doet is dat mensen bij het eerste de beste signaal -dat een relatie niet vanzelf gaat- gaan denken dat het aan hen ligt. In plaats te gaan zoeken naar een andere manier van communiceren en de relatie te redden of vlot te trekken, trekken de partners hun eigen waarde in twijfel. En die waarde is ongrijpbaar.

Voor het laten stromen van liefde in een relatie is de twijfel of je voor de ander de moeite waard bent volkomen overbodig. Laat staan dat je het bewijs zo moeten leveren. Probeer ook zelf minder te oordelen, over jezelf en over de ander.
We kunnen de stroom van liefde belemmeren door zelf onnodig blokkades op te werpen. Natuurlijk kun je je eigen gedrag monitoren en proberen iets aan je gedrag te doen wanneer je iets niet goed doet. Maar twijfel er niet aan of je de moeite waard bent. Wanneer je goed doet, zul je goed ontmoeten.