Je gaat het pas zien wanneer je het door hebt
Geluk zit in hele gewone dingen. Maar veel mensen zien het belang van gewone dingen en gewoon zijn over het hoofd. Bescheidenheid is een goede eigenschap voor een gebalanceerde persoonlijkheid. Maar vooral jongeren denken dat volwassen zijn betekent voortdurend proberen grenzen te verleggen. Een cultuur die meer waarde hecht aan bescheidenheid, empathie en het genieten van eenvoudige dingen zou kunnen leiden tot een groter gevoel van welzijn en tevredenheid bij mensen. Tegelijkertijd moeten we ook erkennen dat competitie en het streven naar succes positieve aspecten kunnen hebben, zoals innovatie en persoonlijke groei.
Verwende jongeren?
De vooruitgang van een samenleving brengt vaak verbeteringen met zich mee op verschillende gebieden, zoals gezondheidszorg, technologie, onderwijs en economie, wat over het algemeen resulteert in minder ellende en meer comfort voor de meeste mensen. Echter, deze verbeteringen kunnen ook op den duur leiden tot een gevoel van verzadiging en verveling, vooral bij jongeren die opgroeien in een wereld waarin veel dingen al vanzelfsprekend lijken te zijn en toch het gevoel hebben dat zij op zoek moeten naar (de beste versie van) zichzelf. Ze gaan dan uitdaging zoeken in extreme ervaringen en situaties die allemaal risico’s in zich dragen. Bijvoorbeeld verslaving bij het spelen van on- en offline games.
In de zoektocht naar zelfrealisatie is belangrijk om zowel open te staan voor de mogelijkheid van verandering als te streven naar persoonlijke groei, terwijl we tegelijkertijd leren om te genieten van de eenvoudige, gratis geneugten van het leven. Dit evenwicht kan ons helpen een dieper gevoel van vervulling en tevredenheid te vinden, zelfs te midden van de uitdagingen en onzekerheden van het bestaan.
Bovendien kan de snelheid waarmee technologische en sociale veranderingen plaatsvinden jongeren blootstellen aan een overvloed aan prikkels en mogelijkheden, waardoor ze steeds hogere verwachtingen hebben en minder geduldig zijn. Dit kan leiden tot een gevoel van ontevredenheid, zelfs in een omgeving die objectief gezien comfortabeler en veiliger is dan ooit tevoren.
Wat is normaal?
Opgroeiend jongeren ervaren de wereld zoals die zich aan hun ontvouwt als normaal. Wat er was, zien ze niet (meer) op dezelfde wijze als ouderen ze hebben gezien. Hoogstens op vakantie komen ze in een omgeving waarbij bijvoorbeeld de cultuur en de natuur nog ongerept lijken.
Dat mensen van jongere generaties niet meer weten hoe divers en rijk de natuur was tijdens de generaties die voor hen kwamen, wordt het 'shifting baseline syndroom' genoemd.
Aan de ene kant zie je vaak jongeren die zich sterk maken voor milieubescherming, sociale rechtvaardigheid en andere kwesties die van invloed zijn op hun toekomst. Ze voelen zich geroepen om actie te ondernemen omdat ze de directe gevolgen van bepaalde problemen zien en bezorgd zijn over de wereld die ze zullen erven.
Deze neiging tot activisme kan worden gezien als een vorm van progressiviteit, waarbij jongeren streven naar verandering en verbetering van de samenleving.
Aan de andere kant kunnen ouderen conservatiever zijn in hun benadering van verandering. Dit kan te maken hebben met een diepgewortelde behoefte aan stabiliteit en veiligheid, evenals met de ervaring van het hebben meegemaakt van eerdere maatschappelijke veranderingen en de mogelijke onbedoelde consequenties daarvan.
Ze kunnen terughoudend zijn om snelle veranderingen te omarmen uit angst voor het onbekende of uit bezorgdheid dat bepaalde traditionele waarden en structuren verloren zullen gaan.
Dynamiek en dialoog tussen generaties
Deze dynamiek tussen progressie en behoud, tussen jongeren die actief verandering nastreven en ouderen die soms terughoudend zijn, is een natuurlijk onderdeel van de evolutie van samenlevingen. Het is belangrijk dat er een evenwicht wordt gevonden tussen het erkennen van de waardevolle perspectieven van verschillende generaties en het samenwerken om te streven naar een duurzame toekomst die recht doet aan zowel behoud als vooruitgang. Dit vereist open dialoog, begrip en samenwerking tussen generaties.
Het is een kwestie van het vinden van een gezonde balans tussen ambitie en waardering voor de dingen die echt belangrijk zijn in het leven. Wat is echt belangrijk?
Een dialoog over deze kwesties kan helpen om een bewustzijn te creëren en een cultuur te bevorderen die gericht is op het welzijn van individuen en de samenleving als geheel. Op school worden jongeren voorbereid op hun toekomst en hun rol in de samenleving. Het onderwijs en de opvoeding van jongeren spelen ook een cruciale rol bij het cultiveren van waarden zoals bescheidenheid, empathie en een evenwichtige kijk op succes. Hoe zou de start van zo’n dialoog eruit kunnen zien?
Een gedachte-experiment over de ideale samenleving
Paul Taylor bedacht een denkoefening dat bekend staat als "The Taylorist Society", die gebruikt kan worden om de implicaties van onzekerheid over de toekomst te verkennen. In dit gedachte-experiment worden mensen gevraagd om zich voor te stellen dat ze geboren worden in een samenleving waarin ze niet weten welke rol ze zullen vervullen: of ze rijk of arm zullen zijn, machtig of machteloos, gezond of ziek. Met deze onzekerheid in gedachten worden ze vervolgens gevraagd om de voorwaarden te overwegen waarin ze bereid zouden zijn om in zo'n samenleving te leven. Wat zou de grondgedachte moeten zijn waarop de grondwetten moeten worden geformuleerd? Vrijheid en gelijkheid? Hoe dan?
Hoe kan de menselijke waardigheid worden bewaakt of veiligheid en stabiliteit worden gegarandeerd? Wat bepaalt sociale rechtvaardigheid? Wat houdt een gemeenschap bij elkaar?
Deze denkoefening kan mensen helpen zich bewust te worden van wat echt belangrijk is in het leven en wat hen gelukkig maakt, los van materiële welvaart of sociale status.
Wat is echt belangrijk?
Het waarderen van het gewone kan hierin een cruciale rol spelen. Wanneer mensen leren om de eenvoudige, alledaagse dingen te waarderen - zoals vriendschap, liefde, gezondheid, natuur, samen eten enzovoort - kunnen ze een dieper gevoel van tevredenheid en geluk ervaren, zelfs in een samenleving waarin ze misschien niet de hoogste status of materiële rijkdom hebben.
Door het gewone te waarderen, leren mensen om dankbaar te zijn voor wat ze hebben, in plaats van voortdurend te streven naar meer. Dit kan leiden tot een meer vervuld leven en een groter gevoel van welzijn, ongeacht de omstandigheden waarin ze zich bevinden.
Wederzijds begrip
Als startpunt voor een intergenerationele dialoog tussen jongeren en ouderen kan het mentale experiment van Taylor een leerzaam instrument zijn om een dieper begrip en empathie te bevorderen tussen verschillende generaties. Het kan jongeren helpen om de perspectieven en zorgen van ouderen beter te begrijpen, terwijl het ouderen uitnodigt om de wereld te zien door de ogen van jongeren en hun hoop, angsten en aspiraties te erkennen.
Door samen te komen in of buiten het onderwijs en dit gedachte-experiment te bespreken, kunnen jongeren en ouderen waardevolle inzichten delen. Bijvoorbeeld het inzicht dat de voordelen van leven in een rijke samenleving helemaal niet zo vanzelfsprekend is, dat er schoon water uit de kraan komt, dat je altijd kunt terugvallen op de bijstand, dat je gezaghebbers meestal wel kunt vertrouwen, dat verkiezingen van tijd tot tijd nodig zijn.
Een gemeenschap behouden en ontwikkelen
Het is belangrijk om een natuurlijk evenwicht te vinden tussen het streven naar vooruitgang en het behouden van een gevoel van waardering voor de kleine dingen in het leven. Het koesteren van momenten van eenvoud en dankbaarheid kan helpen om de paradox van vooruitgang versus verveling te doorbreken en een dieper gevoel van tevredenheid en verbondenheid te cultiveren binnen de samenleving.
Een dergelijk ervaren inzicht kan gewoonweg gelukkig maken.
