Hoogmoed komt voor de val

De huidige berichtgeving over de eurocrisis in Griekenland en de fraude door wetenschappers als Diederik Stapel doet denken aan de zeven hoofdzonden. Deze zijn hebzucht, afgunst, hoogmoed, luiheid, woede, wellust en vraatzucht.
De Grieken zou je tegenwoordig zowel uitvinder als slachtoffer van de hoofdzonden kunnen noemen. Hoogmoed wordt als een van de ergste gezien, maar ook als de zonde die nooit lang kan duren.
Wikipedia schrijft over hybris of hoogmoed het volgende.
De hybris-gedachte is een typisch en veel voorkomend thema in het Griekse denken, dat in verschillende mythen, epen en tragedies en in de ethiek onder allerlei vormen naar voren treedt. De vermetele overmoed van een mens, die, in eigenwaan verstrikt en verblind, zich door niets of niemand een halt wenst te laten toeroepen en in zijn ongebreidelde heerszucht zelfs de hand slaat aan een door de goden vastgelegde wereldorde of tegen het lot, wordt door goddelijk ingrijpen meedogenloos afgestraft.

Tot zover Wikipedia, waar vele voorbeelden worden genoemd van hoogmoedige goden die “ten val zijn gekomen”.
In de Volkskrant van 9 november schrijft Joost Zwagerman over de in zijn ogen aan pseudologia fantastica lijdende Stapel, Boudenwijn Büch en Tara Singh Varma. Stapel zou zijn verslagen door de liegende gestalte door wie hij werd gegijzeld.
"Door de recente onthullingen voelde Stapel zich genoodzaakt van zijn geloof te vallen - het geloof in zichzelf en zijn goede inborst. Die geloofscrisis is in éen moeite door zijn huidige bestaanscrisis".

Hoogleraar Margriet Sitskoorn, zelf ook betrapt op een zonde als plagiaat, heeft over de relatie tussen zonden en hersenactiviteit een boek geschreven “Passies van het brein, waarom zondigen zo verleidelijk is”.

Op bol.com valt over haar boek te lezen:
Hoe komt het toch dat het soms zo moeilijk is om het zondigen te laten? Dat we geen weerstand kunnen bieden aan bepaalde krachten? We eten en drinken bijvoorbeeld te veel, bedriegen onze partners, blijven passief bij het leed van anderen, laten ons meevoeren door hebzucht, of halen met liefde een ander onderuit. Waarom blijven we ons, tegen beter weten in, bezondigen aan dit soort gedrag?
In Passies van het brein beschrijft Margriet Sitskoorn aan de hand van intrigerende verhalen, fascinerende wetenschappelijke bevindingen en controversiële dilemma's hoe de zeven zonden zijn verankerd in ons brein. Hoe zij ons sturen, doen struikelen, laten vallen en vervolgens aanzetten tot weer doorgaan. Onderwerpen als verslaving, asociaal gedrag, manipulatie, pijn en macht, maar ook genot, motivatie, empathie en wijsheid passeren de revue. Al lezende wordt duidelijk dat onze zonden niet voor niets zo krachtig zijn en dat ze zelfs iets van een deugd in zich dragen. Gaandeweg wordt onthuld waarom zondigen zo verleidelijk is.
Tot zover bol.com.



Als advocaat krijgt Jan Henk van der Velden bijna dagelijks te maken met leugens. Om ze te kunnen herkennen en te herleiden ontwikkelde hij een methodiek: de liegladder.

Deugden en hoofdzonden

Een hoofdzonde is een essentiële zwakte oftewel een ontbrekende deugd. Volgens de katholieke kerk liggen deze aan de basis van vele andere "zonden". Je hoeft niet gelovig te zijn om eens na te denken over de krachten die spelen bij de zwaktes en de poging om daarin een balans te vinden. Er zitten nu eenmaal aantrekkelijke kanten aan deze zwaktes.

Een voorbeeld van een deugd is wijsheid. Wijsheden liggen vaak neergelegd in spreekwoorden.

Guus Martens schrijft over praktische levensvragen. In dit blog twee voorbeelden van zijn boeken over de wijsheid in spreekwoorden en over de zeven hoofdzonden.

Wat Jantje is, zal Jan worden. Zo maar een spreekwoord uit de rijkdom van talloze spreekwoorden die door de eeuwen heen zijn ontstaan. Een spreekwoord is de neerslag van wijsheid. Een wijsheid die zich heeft gekristalliseerd in een kernachtige uitspraak, die je niet alleen makkelijk vasthoudt, maar je ook aan het denken zet. Zo laat de titel van dit boekje zien, dat je in de loop van het leven verandert, maar toch dezelfde blijft.
In onze hectische tijd is er veel behoefte aan bezinning. En bezinning leidt hopelijk tot wijsheid. Door je bezig te houden met de betekenis van spreekwoorden kun je op een eenvoudige manier de wijsheid binnengeleid worden.
In dit boekje zijn spreekwoorden verzameld die je de mogelijkheid geven om over alledaagse situaties en levenservaringen na te denken en zo tot meer zelfkennis en wijsheid te komen.



De zeven hoofdzonden blijven door de eeuwen heen boeien. Ze zijn de meest in het oog lopende gedragsvormen die het eigen leven en dat van anderen kunnen verstoren, en die je niet zo makkelijk onderkent. Het liefst zou je ze negeren. Ze tonen vaak de zwakheden waarop anderen je aanspreken. De hoofdzonden zijn een raster om eigen gedrag en dat van anderen aan de kaak te stellen. Toch hebben sommige ook aantrekkelijke kanten, denk aan wellust en gulzigheid. Andere, zoals jaloezie en woede, zijn zonder meer lastig voor anderen en jezelf. Maar de omgang met mensen die lijden aan hebzucht of hoogmoed, kan een verschrikking zijn. De meest rampzalige ondeugd echter is die van de onverschilligheid. In dit boek worden de zeven hoofdzonden beschreven als misvormde deugden en wordt de ellende die ze je bezorgen aan de orde gesteld, maar ook hoe je ze omvormt tot ware deugden die je tot een aangenaam mens voor anderen maakt en tot geluk leiden.

Oudere vrouwen meer biseksueel?

In de Volkskrant van 21 oktober een artikel over vrouwelijke biseksualiteit, die zou toenemen naarmate vrouwen ouder worden.

Een citaat:
Psychologe Lisa Diamond volgde gedurende 15 jaar een groep vrouwen die zich tot hetzelfde geslacht aangetrokken voelen. Haar gegevens tonen aan hoe seksualiteit zich in een leven ontwikkelt. Ze vroeg hen aan het einde van het onderzoek hun seksuele geaardheid te benoemen als lesbisch, biseksueel, heteroseksueel of onbepaald. Ook gaven ze details over hun liefdesleven.
Ze was erg verrast door de resultaten, want ze ontdekte dat elke vrouw herhaaldelijk haar seksuele geaardheid veranderde. 'Hoe ouder dames worden, hoe vaker ze voor onbepaald kiezen. Ze hebben dus het gevoel dat hun seksualiteit niet in een hokje te stoppen valt. Hoe ouder je wordt, hoe zekerder je van je geaardheid bent, is de algemene opvatting. Wie zien het ontdekken van wie je bent als een teken van maturiteit. Maar het omgekeerde is dus waar'.
Tot zover de Volkskrant.

De conclusie van Diamond is discutabel om twee redenen: zij onderzoekt een selecte groep vrouwen die zich al aangetrokken voelt tot andere vrouwen en zij beoordeelt het proces van het jezelf ontdekken als identiek met het kiezen voor eenduidige seksuele geaardheid.
Het is best verdedigbaar om het niet willen uitspreken van een voorkeur voor mannen of vrouwen te zien als de ware aard van iemand.
Wanneer mannen en vrouwen ouder worden verandert de mogelijkheden tot het krijgen van kinderen. Vrouwen kunnen het na de overgang niet meer, mannen nog wel. Het is logisch dat dit invloed heeft op de seksuele voorkeur van vrouwen. Waarom zou jij je beperken tot het vrijen met een man als het net zo leuk kan zijn als met een vrouw?
Deze vraag zou oudere mannen ook aan het denken mogen zetten over de manier waarop zij het vrijen aantrekkelijk kunnen houden.

De krediet- en vertrouwenscrisis

Een gezonde economie is gebaseerd op gezond vertrouwen. Wie toelaat dat bedrijven, banken en overheden een ondoorzichtig beleid en handel mogen uitvoeren, kan wachten op fraude en misbruik. Vertrouwen komt te voet en flitst weg te paard.

De volgende omstandigheden leiden tot problemen en een vertrouwenscrisis

De internationale mogelijkheden van banken leiden tot flitskapitalisme: geld wordt bliksemsnel onttrokken aan de ene regio en uitgeleend of belegd in een andere regio, waar ook ter wereld. Werknemers en banken kunnen zich fiscaal daar vestigen waar maximaal belastingvoordeel valt te behalen.

Er is de mogelijkheid om geld te verdienen aan de waardedaling van aandelen (optiestrategie die gericht is op het profiteren van een koersdaling).

Banken hebben de mogelijkheid om goedkoop geld te lenen en duurder uit te lenen. Hiermee wordt een oneigenlijke stroom van oneigenlijke en tijdelijke waardevergroting aangejaagd.

Banken hoeven nauwelijks (7 tot 20%) dekking (kapitalisatie) te hebben voor het geld dat spaarders bij hun uitzetten. Een pensioenfonds moet 105% van het geld, dat uitbetaald moet worden, liquide hebben (kunnen uitbetalen).

Sommige banken groei(d)en zo uit, dat er geen regering meer is die garant kan staan voor het opvangen van de risico's. Nederland kent daar zelfs meerdere van die gelijk staan aan 6x het bruto nationale product.

Ondernemingen richten hun beleid meer op het voordeel voor de aandeelhouders dan op het welzijn van de werknemers.

Nieuwe investeringen zijn niet meer gericht op vergroten van werkgelegenheid, maar op het automatiseren van arbeidskracht.

Tot zover een aantal factoren die hebben geleid tot de kredietcrisis.

Schrijver Chang komt in zijn boek "23 dingen die ze je niet vertellen over het kapitalisme" tot de conclusie dat onbeperkte economische vrijheid niet leidt tot maximale welvaart en dat de rol van de overheid belangrijk is.

De volgende besluiten kunnen tot een oplossing leiden en tot herstel van vertrouwen

Laat de overheid een bank stichten of nationaliseren waar burgers en ook de overheid geldzaken kunnen onderbrengen en waar niet gespeculeerd wordt. Geef geen garantie tegen failliet gaan meer aan (klanten van) banken die met geld willen speculeren.

Geef een overheidsinstantie de mogelijkheid om financiële dienstverlening of producten die ondoorzichtig zijn te verbieden. Geef prioriteit aan transparantie. Eis dit ook bij het uitbrengen van een stem.

Geef een landoverstijgende instantie voldoende macht om effectief in te grijpen in regeringsbeleid van landen die een risicovolle financiële koers volgen die de financiële belangen van burgers in andere landen (bijvoorbeeld binnen de eurozone) kan schaden.

Maak onderscheid in (steun voor) economische groei die schadelijk is voor mens, dier- en milieu en onschadelijke economische groei. Geef een landoverstijgende instantie voldoende macht om de schadelijke activiteiten tegen te gaan.

Verplicht roulatie van controlerende instanties zodat bedrijven aangezet worden tot transparantie en controlerende instanties aangezet worden op het vermijden van fouten en vriendjespolitiek.

Wat valt op?

Het ging fout, omdat het kon. In de wereldeconomie is een weeffout (deregulering financiële sector) geslopen, die sommigen goed uitkwam en iedereen werd een worst voorgehouden (privatisering van het publieke domein) dat zij mee zouden profiteren via economische groei en werkgelegenheid. De banken mochten speculeren en de overheid garandeerde dat de burger zijn geld kon behouden. Een burger met schulden is afhankelijk en politiek meer manipuleerbaar.

Bovengenoemde oplossingen negeren hebzuchtige en schadelijke neigingen en worden daardoor niet gehinderd.
Ze gaan over een daadkrachtige en te snappen overheid die banen schept en betrouwbare en veilige alternatieven creëert. De samenleving moet worden georganiseerd op een hoger niveau voor het stellen van grenzen aan schadelijk handelen in het bedrijfsleven en de bankwereld. Die grensoverstijgende instantie moet niet de burger het gevoel geven dat door de grootschaligheid ook een bodemloze put ontstaat wanneer zij de financiële sector probeert te redden. Het vertrouwen moet worden hersteld dat eerlijkheid het langst duurt.

Niet zeuren over liefdesverdriet

Wim de Jong is columnist in het Magazine van de Volkskrant. Al een paar jaar schrijft hij over de tanende liefde van zijn 10 jaar jongere vrouw. Nadat zij bij hem weg is gegaan heeft hij zijn worsteling met zijn liefdesverdriet op schrift gezet in het boek “De Oefenvijftiger”.
De worsteling van Wim wordt met gemengde gevoelens ontvangen door zijn (vrouwelijke) collega’s.

Op 19 september discussiëren de Jong en zijn collega Koole over De Oefenvijftiger bij Pauw & Witteman.
Het leven van de vijftigplusman is niet eenvoudig, beweert Volkskrant-columnist Wim de Jong. Hij treurt over zijn verloren jeugd, twijfelt over gemiste kansen en kleedt zich als een cowboy.
De Jong, zelf 54 jaar, schreef er een boek over: De Oefenvijftiger, belevenissen van een man in midlife.
Wim de Jong moet niet zo zeuren, zegt Corine Koole. De schrijfster van onder meer Hoe mannen liefhebben vindt een klagende vijftigplusman erg onaantrekkelijk. De Jong zou zich beter bezig kunnen houden met mooie verhalen schrijven dan met zwelgen in ongeluk.

Een paar citaten uit wat Malou van Hintum 20-sep-11 schreef in de Volkskrant:
Mensen worden er niet aantrekkelijker op als ze in hun relatie helemaal geen grenzen stellen en hun lot volledig in handen leggen van hun partner. Het zou dan ook jammer zijn als 'de oefenvijftiger' die Wim de Jong presenteert een model wordt dat navolging krijgt. Mannen moeten niet trutten. Dat wil niet zeggen dat ze niet mogen aarzelen, twijfelen, of de dingen nog eens van een andere kant bekijken. Maar ze moeten niet huiselijke seks kopen met een pakje sigaretten of stukje kaas, een liposuctie nemen om hun vrouw te behagen, of hun ogen - in De Jongs geval zonder succes - laten laseren omdat mevrouw de geliefde een bril niet meer sexy vindt. Grow up!

Ruggengraat
Tegenwoordig barst het van de mensen rond de vijftig die nog één keer het roer omgooien in de hoop nu eindelijk een Verstandige Keuze te maken. Die maak je niet wanneer je zelf je rug niet recht, maar toelaat dat je speelbal bent van de beslissingen en emoties van iemand anders. Zelfrelativering gecombineerd met een gezond gevoel voor eigenwaarde zijn geen garantie om een midlifecrisis te ontlopen, maar ze helpen wel om je erin staande te houden. En nee, dat is niet eenvoudig. Dan mag je heus van je stuk zijn, en het even allemaal niet meer zo goed weten. Maar een beetje ruggengraat helpt wel om te voorkomen dat je op den duur je zelfrespect verliest, en niets anders kunt dan afwachten: afwachten of mevrouw De Jong je weer in genade aanneemt.
Oefenvijftiger, lotgevallen van een midlifeman (bol.com).

Hoe mannen liefhebben bekentenissen over verliefdheid, sex, verlangen en totale overgave (bol.com).

Een gebroken hart is een ingrijpende gebeurtenis in een mensenleven, omdat je niet alleen te maken hebt met het verdriet en het gemis maar ook met gevoelens van onmacht, falen, schaamte en een gebrek aan zelfvertrouwen. Toch is het mogelijk op een zinvolle wijze met deze gevoelens om te gaan, waardoor je er uiteindelijk gelukkiger en sterker door wordt. Susan Piver beschrijft vanuit haar eigen ervaring hoe je een pijnlijke ervaring als een gebroken hart kunt omzetten in een bron van positieve levenskracht.

De wijsheid van een gebroken hart, liefdesverdriet als bron van spirituele groei (bol.com) .

Misschien een troost voor Wim de Jong, zijn Volkskrant collega Wilma de Rek legt uit waarom winnaars vaak de echte losers zijn. In een interview: "Diep in veel mensen blijkt de angst te schuilen die ik ook ken: op een dag val ik door de mand. Op een dag komen ze erachter dat ik eigenlijk niks kan. Wat zullen ze lachen. Ik zou dolgraag zeggen dat ik mijn losergevoel volledig heb overwonnen. Maar dat is niet zo. Mijn gehunker naar erkenning, waardering, bevestiging en al die andere hinderlijke dingen is geen gram minder geworden. Het enige verschil met een jaar geleden is dat ik er gelukkig niet meer mee zit".

Allemaal losers, de kunst van het verliezen (bol.com).
Mannen die deugen, Op zoek naar een nieuwe vorm van mannelijkheid (bol.com).

Iedereen maakt fouten

De schrijfster werd zaterdag 4 juni 2011 geïnterviewd in de Volkskrant over haar nieuwe boek “Menselijke gebreken voor gevorderden”.

Uit het interview een paar tips & trucs.

1. Slijmen werkt, ook al zegt iedereen dat hij niet slijmt en nooit beslijmd wordt. Al die keren dat je erin trapt, merk je het immers niet. Het is de dagelijkse smeerolie van het sociale verkeer.
2. Hoe dommer mensen zijn, des te meer ze zichzelf overschatten. Je kunt domme mensen niks verwijten, want ze missen het vermogen om te weten dat ze dom zijn.
3. Als een relatie hecht wordt, verdwijnt de passie; dat is op te lossen door iets te beginnen met iemand van wie je nooit zeker bent. Lekker spannend en hartstochtelijk.

Tot zover de Volkskrant.

Het lijkt zo gevoelig en authentiek: je gevoel volgen en niet over je grenzen gaan. Maar het is vaak gewoon je zin doordrijven en in een klein beperkt wereldje blijven. In het verlangen naar eigenheid zijn we te veel met onszelf bezig, terwijl dat niet eens zelfkennis oplevert. Je wordt wijzer en vrijer door om je heen te kijken.
Met haar scherpe en luchtige observaties, ondersteund door recent psychologisch onderzoek, haalt Roos Vonk onze illusies over onszelf een voor een onderuit. Hoe we in groepen beslissingen nemen waar niemand het in z’n hart mee eens is, ook al menen we nog zo onafhankelijk te zijn. Hoe de passie verdwijnt in een goede relatie, en waarom het helpt als je een foute man hebt. Of bent. Waarom macht de creativiteit bevordert en denken aan seks juist niet. De lol van leedvermaak, en waarom meer verdienen dan anderen gelukkig maakt. Het domme onbewuste, dat per ongeluk plagiaat pleegt, ons verzoent met verkeerde keuzes, en onze misstappen verfraait zodat we er niets van leren.
Door de luchthartige en onderhoudende stijl van dit boek herkennen we met plezier onze eigen gebreken. Zo krijgen we een gezonde dosis zelfrelativering toegediend. Prikkelend voor iedereen die meer inzicht wil in zijn eigen en andermans blinde vlekken en verborgen bedoelingen.


Recensent Suzanne Weusten is teleurgesteld in de door de mand gevallen psycholoog Roos Vonk, maar blijft bij haar vijf sterren. In de Volkskrant van 24 september schrijft zij:
"Of ik achteraf nog achter de vijf sterren sta die ik op 18 juni in Boeken gaf aan Menselijke gebreken voor gevorderden van de Nijmeegse hoogleraar Roos Vonk, zo vroegen enkele lezers van de Volkskrant zich af. Inmiddels is immers gebleken dat het vlees-hufteronderzoek dat ze samen met Diederik Stapel deed op bedrog berust. De vraag is: kan iemand die fraudeert met onderzoeksgegevens eigenlijk wel een goed boek schrijven?
Ik vind Menselijke gebreken voor gevorderden een goed boek, nog steeds. Het feit dat lezers zich deze vraag stellen, komt trouwens ook voort uit een menselijk gebrek, om maar in de terminologie van Vonk te blijven".

Met negatieve emoties op koers blijven

Het utilitarisme dat zegt dat men moet streven naar het ‘grootste geluk voor het grootste aantal’ is de inspiratiebron voor het proefschrift ‘Onvolmaakt Geluk’ van drs. A. Bergsma, waarop hij op 10 mei 2011 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam promoveerde. De promovendus probeert op drie manieren een bijdrage te leveren aan de positieve psychologie. Hij heeft als eerste gekeken naar de rol van geluksadvies. In het tweede deel staat het geluk van mensen met een psychische stoornis centraal. Als laatste gaat hij in op welke manier wijsheid en geluk met elkaar samenhangen.
De positieve psychologie bestudeert optimaal menselijk functioneren en ziet geluk als een van haar belangrijkste studieobjecten. Welke kwaliteit heeft geluksadvies dat door de eeuwen is gegeven en in hoeverre sluit het aan bij wat we op dit moment weten over geluk? Bergsma heeft daarvoor in Nederland 57 veel verkochte, psychologische zelfhulpboeken geanalyseerd. Hieruit blijkt dat veel onderwerpen met het vinden van geluk zijn verbonden.
Het tweede deel van dit proefschrift richt zich op het geluk van de grote aantallen mensen die door een psychische stoornis hebben. Dit is een onderwerp waar niet of nauwelijks onderzoek naar bestond, waarschijnlijk omdat het antwoord wel duidelijk lijkt. Immers, het lijden of het anderen laten lijden is de centrale kern van de definitie van iedere psychische stoornis. Toch blijkt twee derde deel van de mensen met een psychische stoornis zich vaak gelukkig te voelen. Alcoholmisbruik lijkt het geluk op de korte termijn zelfs helemaal niet te schaden.
Het derde deel van dit proefschrift gaat dieper in op de grenzen van het geluk. Het streven naar meer wijsheid heeft bijvoorbeeld nauwelijks rendement als het gaat om toegenomen geluk en ook lijken wij mensen negatieve emoties nodig te hebben om ons leven op koers te houden. Volmaakt geluk is riskant, omdat het mensen belemmert bij ongedaan maken van vergissingen. Wijsheid is grotendeels onafhankelijk van geluk en is een waardevol doel voor menselijke ontwikkeling in zichzelf.
Twee derde van de patiënten met een psychische stoornis voelt zich vaak gelukkig. Alcoholmisbruik lijkt het geluk op korte termijn zelfs helemaal niet te schaden.
Bron: Erasmus Universiteit Rotterdam

Wat wil de jeugd?

Mens& Natuur meldt in haar lentenummer 2011 dat Motivaction op basis van ruim tien jaar waardenonderzoek onder 22.000 Nederlanders de ontwikkeling van de jongste generatie en hun opvoeders in kaart brengt.

Wat blijkt? De `grenzeloze generatie' van jongeren tussen de 15 en 23 jaar leeft intens, gefascineerd door uiterlijk, kicks, status en netwerken. Hun opvoeders hebben het `forever young-ideaal' omarmd, en opvoeden met gezag is taboe verklaard. Het belang van zelfbeheersing en het nemen van verantwoordelijkheid wordt gebrekkig overgedragen, met als gevolg een groeiende jeugdproblematiek.

Volgens Motivaction zijn er onder de jeugd deze tien trends actueel.

1. Geboren netwerkers.
2. Milieubewustzijn neemt af.
3. Hang naar hiërarchie neemt toe.
4. Groep verantwoordelijken neemt af.
5. Traditionele sekserollen meer in zwang.
6. Vaker boosheid, verveling en irritatie.
7. Meer blijdschap en verlangen.
8. Sterk gericht op uiterlijk en merken.
9. Minder afwijzing van geweld op tv.
10. Zeer open voor vernieuwing.

De conclusie is onvermijdelijk: emoties worden extremer en de komende generatie wordt oppervlakkiger. Het milieu en de natuur hebben van de jeugd weinig te verwachten. Gelukkig is de groep jongeren niet (meer) zo groot, de ouderen zijn in de meerderheid.
De oudere, “eeuwig jong blijvende” generatie zal haar eigen fouten die gevolgen hadden voor natuur en milieu, moeten en kunnen corrigeren en vertalen in politieke keuzes. Op deze wijze kan zij, weliswaar laat, haar verantwoordelijkheid alsnog nemen en het goede voorbeeld geven.

Het romantisch misverstand

Vrij, vrijer, vrijen

Ianthe Sahadat interviewde voor de Volkskrant Jan Drost. Aan de hand van filosofen en schrijvers als Plato, Schopenhauer, Nietzsche, Stendhal, Saul Bellow en Amos Oz laat Jan Drost in zijn boek Het romantisch misverstand, anders denken over liefde (bol.com) zien hoe allerlei ideeën over liefde en romantiek in ons hoofd terechtkomen en daar doorwerken, zowel ten goede als ten kwade. Seks, macht, jaloezie, vreemdgaan, trouw, romantische idealen – het komt allemaal aan de orde.
Jan Drost is ervan overtuigd dat onze manier van denken ons voelen en handelen beïnvloedt en dat anders denken tot anders handelen kan leiden. Denken kan ons vermogen tot liefhebben een goede dienst bewijzen, bijvoorbeeld door het ontmaskeren van romantische idealen die onze liefde in de weg staan, zo niet onmogelijk maken.
Veel liefde gaat verloren aan romantiek en misverstand. Maar wij zijn vrijer dan we veronderstellen. En wij kunnen zoveel beter, zoveel mooier, ook in de liefde. Vooral in de liefde.

Een diep verlangen om op te gaan in de andere persoon

De kern van de behoefte aan intieme liefdesrelaties is het verlangen om een bepaalde relatie die je in je vroege jeugd met je moeder had, te verwezenlijken. Toen je een baby was, vier of vijf maanden oud, bevond je je in een staat die 'symbiotische eenheid' wordt genoemd. In deze staat was je in wezen versmolten met je moeder. Er was geen gevoel van 'ik ben ik' en 'jij bent iemand anders'. Er was totale, ongedifferentieerde eenheid met prachtige, plezierige, warme, smeltende soorten gewaarwordingen. Als je nadenkt over wat je wilt in een relatie, zul je meestal merken dat wat je wilt, zo hecht is dat er niet langer twee afzonderlijke individuen zijn. 

Er is een diep verlangen om in de ander op te gaan, zonder grenzen, zodat het niet eens een kwestie is van twee mensen die van elkaar houden - er is gewoon een staat van liefde. Het is een grote plas – een prachtige, gouden plas – als honing waar de zon doorheen schijnt. Een gouden baarmoeder. Je voelt je veilig, beschermd, smeltend. Je lichaam is een en al plezier; je geest bestaat niet. Omdat we deze ervaring met moeder hadden tijdens onze kindertijd, geloven we heel diep dat we, om deze toestand weer te krijgen, bij een andere persoon moeten zijn. Dus gaan we op zoek naar de juiste persoon. Waar we eigenlijk naar op zoek zijn, is dat gevoel van samensmelting, het gouden, smeltende gevoel zonder verlies van vrijheid.
Op het uiteindelijk leven in vrijheid van hun kinderen zijn ouders meestal wel gericht, maar hoe zal het gaan met een partner?

Op wat voor fabels baseren wij ons beeld van de liefde zoal?

Citaat uit de Volkskrant.
'Dat liefde een gevoel is, bijvoorbeeld, en als dat gevoel niet meer zo hartstochtelijk is als in het begin, dat de relatie niet meer goed is. Het geloof in de ware. De klik: het moet meteen goed zijn, anders deugt het niet. Dat liefde een vorm van samensmelting is. Die kom ik heel vaak tegen. Ook bij mensen die helemaal niet beseffen dat ze dat geloven.

'Of de opvatting dat liefde niet eindig mag zijn. Een verbroken relatie is per definitie een mislukte liefde. Een vrouw werd in een interview eens gevraagd, vindt u het niet erg dat alle drie uw huwelijken mislukten? Zij antwoordde verontwaardigd: ik ben drie keer gelukkig getrouwd geweest'.

'Liefde blijft altijd hetzelfde, is er nog een. In het ideaalbeeld van eeuwige liefde, moet de liefde vaak zo blijven als in het begin - passievol. Dat je elkaar na twintig jaar huwelijk nog steeds verliefd in de ogen staart. Dan kun je niet anders dan een langdurige liefdesrelatie zien als een soort afname, een sterfproces'.

Esther Perel over begeertecrisis

De boodschap van psychologe Esther Perel is dat het moderne romantische ideaal voor vrijwel niemand haalbaar is. We bevinden ons in een begeertecrisis.
Perel: “mijn boek gaat over stellen die van elkaar houden, maar elkaar niet of niet meer begeren. Dat is een taboe. Waar mensen zich vroeger schaamden voor hun seksleven, schamen ze zich nu voor het ontbreken daarvan. De crisis van het begeren bestaat overal waar het romantisch ideaal geldt. Het is een wereldcrisis”.

Een ijzeren band met mijn fiets

Toen ik 15 jaar werd kreeg ik van mijn vader een fiets om dagelijks twee keer 11 kilometer naar en van school te fietsen in Emmeloord. Het was een Union Oxford Sport met een terugtraprem. In 1975 ging ik in Groningen studeren en gebruikte ik deze als stadsfiets. Ergens eind jaren zeventig van de vorige eeuw was ik een zaterdagnacht wezen dansen in de Kattenbak op het Kattendiep. Toen ik zondagochtend om 7 uur met een patatje de Grote Markt op kwam lopen zag ik een leeg plein met daarop drie mensen om mijn fiets. Eén jongen lag op zijn knieën met een grote bos sleutels te zoeken naar een sleutel die de fiets kon losmaken van het rek. Een meisje stond met haar hand op zadel te wachten tot zij er mee weg konden gaan. Ik ben er naartoe gegaan en ben er zwijgend bij gaan staan totdat mijn patatje op was. Ik gooide het lege bakje in de prullenbak en zei tegen de jongen met de sleutels “het wil nog niet zo lukken, wel? “. Het meisje trok haar hand van het zadel. De jongen zei niets en ik gaf hem de sleutel van het slot dat om de paal zat. Ik zei “weet je wat jullie probleem is? Jullie hebben niet de goede sleutels”. Hij maakte het slot los en ik pakte de sleutel van het slot om mijn achterwiel. Ik pakte het slot terug en fietste weg met de woorden “als je die andere sleutel nou nog had gehad, dan …”.

Het was een mooie zomerdag aan het worden.

Ergens in de jaren negentig ging ik weer eens vanuit mijn werk Chinees halen aan het Zuiderdiep. Tijdens het wachten maakte ik een praatje met de vrouw die daar al jaren aan de bar stond. Ze vroeg wat ik deed en ik vertelde haar dat ik al lang in de stad woonde, over waar voor ik werkte en dat ik al een jaar of twintig op dezelfde fiets reed.
Toen ik met mijn plastic tasje buiten kwam was mijn fiets weg. Omdat ik trek had besloot ik eerst naar huis te gaan om te eten en later naar het politiebureau aan de Rademarkt te gaan om mijn fiets als gestolen op te geven. Maar eerst besloot ik via een omweg daar naartoe te lopen. En jawel, na een paar zijstraten van het Zuiderdiep, voorbij de Chinees, kwam ik mijn fiets tegen bij een huisdeur. De fiets was nog op slot. De dief had deze slechts honderd meter verder getild en wilde deze blijkbaar op een rustig moment verder openbreken.

Ergens in de beginjaren van deze eeuw ging ik weer na een avond dansen een patatje halen in de Peperstraat. Ik zette mijn fiets in een steeg en toen ik terugkwam was deze verdwenen. Er zat niets anders op dan om naar huis te lopen en ik nam de kortste weg via de Nieuwe Weg. Die fietste ik nooit, omdat dat tegen het verkeer in was, maar lopend was dat het kortst. Halverwege, bij de Coffeeshop, stond mijn fiets, onbeheerd. De dief had het Axaslot geforceerd. Er stond wel iemand bij, maar die zei niets. Ik kon dus mijn weg naar huis, nu fietsend, vervolgen.
Gisteravond parkeerde ik mijn fiets in de Brugstraat, bij het A-Kerkhof. Omdat ik afgeleid was door iemand die mij vroeg of de supermarkt nog open was, liet ik per ongeluk de sleutels in een van beide sloten zitten. Toen ik drie uur later kwam om mijn fiets te zoeken, vond ik deze niet. Dat was op zich niet zo vreemd, want vaak als ik mijn fiets tussen veel andere fietsen geparkeerd had zag ik er overheen omdat het zo’n onopvallende fiets was. Maar ik was er niet gerust op, want ik vond de sleutels ook niet in mijn jaszak. Ik trok de voor de hand liggende conclusie dat ik nu mijn fiets toch echt kwijt was en liep naar huis via de Grote Markt. Op de Grote Markt bestelde ik een patatje bij de Febo en luisterde naar de verhalen van rechtenstudentes die lachten over een gevonden boodschappenkarretje ergens in het donker van de Grote Markt. "Res Nullius" noemden ze dat: een ding dat van niemand is. Al lopend met mijn patatje door de Poelestraat viel mijn oog op een bagagedrager van een fiets, die achter een zuil geparkeerd stond tussen tientallen andere fietsen. Die bagagedrager kwam mij bekend voor en ik liep om de zuil heen. Er zaten twee vreemde, oranje kettingen van samen wel zeven kilo om de fiets. Elk detail van de fiets kwam mij toch wel bekend voor. In de loop van de 39 jaar was alleen het frame dezelfde gebleven en gelukkig was nog vaag te lezen “Union Oxford Sport”. Het was mijn fiets en ik heb deze maar naar huis getild.

Terugkijkend op de drie pogingen om mijn fiets te stelen, moet ik constateren dat de dief er niet meer dan 300 meter mee heeft gefietst. Te lui om te lopen?

Moraal van het verhaal?
Ik heb geen idee, maar zou u volgende keer mijn fiets willen laten staan, ook al heb ik deze niet op slot gedaan?

Was dit de laatste keer en gebeurde het ook met een andere fiets? Antwoord: ja, in Hoogezand.

Inzicht voor het zoeken naar verlichting

Bewust overstijgen 

Het concept van zelfrealisatie of Verlichting gaat vaak gepaard met het idee van bewust leven in het hier en nu, en het overstijgen van tegenstellingen door ze te bekijken vanuit een gevoel van eenheid of verbondenheid.

Dit betekent dat je bewust leeft in het moment, zonder je al te veel zorgen te maken over het verleden of de toekomst, en dat je je bewust bent van je eigen ervaringen en emoties zonder dat deze je volledig beheersen. Op deze manier kun je een dieper gevoel van vrede en voldoening vinden in het leven, omdat je niet langer wordt afgeleid door externe omstandigheden of innerlijke conflicten.
Tegelijkertijd betekent het overstijgen van tegenstellingen dat je jezelf openstelt voor de mogelijkheid dat alles met elkaar verbonden is en dat er geen absolute scheiding bestaat tussen verschillende aspecten van het leven. Dit kan je helpen om meer compassie en begrip te ontwikkelen voor andere mensen en de wereld om je heen, omdat je erkent dat alles met elkaar verbonden is en dat we allemaal deel uitmaken van een groter geheel.

Magazine

Voor mensen die al te zeer geloven in de ratio wordt het magazine InZicht zeer aanbevolen. Ook mensen die krampachtig zoeken naar de ervaring van verlichting.
K. Bor stelt in het februari 2011 nummer van het magazine Inzicht “Pas als ‘jij’ jezelf niets meer afvraagt en niet meer met verlichting bezig bent, is er die Vrijheid zoals die er altijd al lag”.
Hans van Dam ondersteunt deze stelling op zijn site met de volgende “Dwaaltekst”.

Het Lege Register

De namen van alle verlichten van alle tijden vind je in het Lege Register. Inschrijving in het Lege Register geschiedt volautomatisch. Je hoeft er dus niets voor te doen. Deze procedure, of liever, het ontbreken daarvan, garandeert dat het Lege Register altijd up-to-date is. Wil je weten of je verlicht bent? Check dan gratis het Lege Register. Doe het nu en maak een einde aan die martelende onzekerheid.
Tot zover van Dam.

K. Bor in Inzicht: de beste manier om realisatie voor te blijven is ernaar te zoeken.

Voor wie het bovenstaande te cryptisch is, is misschien het video-interview van een wandeling met Hans Laurentius inzichtelijk.
Volgens Hans Laurentius is verlichting de spontane en diepgaande herkenning dat er geen ik is, geen verleden, geen toekomst, geen lijden, geen wensdromen, geen weerstand tegen hoe het is.
De persoon die je denkt te zijn heeft er niks aan. Het geloof in 'ik' valt weg en er valt niets meer te doen in de sfeer van zelfverbetering. Punt.
(uit Rozengeur en Prikkeldraad).

De mannen verslindende draak is een vrouw

Lisette Thooft ziet het gevecht tussen man en vrouw als een beschavingsgeschiedenis. De macht van de vrouw, die zetelde in haar onderbuik, ging omhoog naar haar hart, waardoor zij een manipulatief kreng werd, en is nu op weg naar het hoofd, de ratio.
Mannen worden gek van de claimende, bemoeizuchtige, bazige, controleerderige, bezitterige, gestresste en lastige vrouwen in hun leven. Omgekeerd ergeren vrouwen zich regelmatig aan de lakse, luie, botte, slordige, ongedisciplineerde, onverantwoordelijke en egocentrische mannen om hen heen. Zo is het al eeuwen en eeuwen. Maar intussen zijn we wel een stuk beschaafder geworden, met ons allen, doordat we steeds een beetje minder man of vrouw oftewel steeds meer androgyner worden.
Na de geslachtsdaad blijft de man leeg en beroofd achter. Vandaar dat mannen soms zo afwezig lijken achter hun krant of computer of starend naar hun dobber.
Zou die afwezigheid een teken van onvrede zijn of een teken van tevredenheid? Het is jammer dat Thooft in "De onverzadigbare vrouw en de afwezige man" niet een tweegesprek is aangegaan met een mannelijke coauteur zoals Saskia met Jan in hun boek over seks en liefde. Dan zou de ondertitel van het boek "Een nieuwe visie op de verhouding tussen mannen en vrouwen" ook een "gebalanceerde of beschaafde visie" kunnen heten, maar nu is het aan de fantasie van de lezer om de tegenspraak te leveren. Je kunt natuurlijk ook gewoon laten verslinden door het vlammende betoog van deze draak.

Citaat van Thooft

Volgens Rudolf Steiner, de Oostenrijkse filosoof en grondlegger van antroposofie, heeft de mensheid twee doelen: vrijheid en liefde. Toen ik dat gegeven op mijn man- en vrouwbeeld plakte, vielen ineens een hoop puzzelstukjes op hun plaats. Want wat willen mannen? Vrijheid. En wat willen vrouwen? Liefde. Ze hebben allebei een flinke dosis egoïsme, maar niet in dezelfde vorm. Zijn drang naar vrijheid geeft hem andere dingen te doen: hij wil zijn goddelijke gang gaan. Hij moet verder, wil presteren en ook andere dames gelukkig maken.

Zijn streven heeft veel technologische vooruitgang gebracht, maar als hij die vrijheidsdrang te ver doorvoert, wordt hij gevoelloos en wendt hij zich af. De vrouw wil liefde, ze wil de man aan zich binden, maar als zij haar drang naar verbondenheid overdrijft, is ze destructief.

Zie dit video-interview van Lisette Thooft door Tom Gorny.

Emoties herkennen

Vrouwen die testosteron krijgen toegediend, blijken minder goed in staat om zich in een ander in te leven. Dat schrijft experimenteel psycholoog Jack van Honk van de Universiteit Utrecht in een artikel dat onlangs verscheen in het toonaangevende tijdschrift Proceeding of the National Academy of Sciences (PNAS).
Vrouwen wordt over het algemeen meer empathisch vermogen toegedicht en ze beschikken over veel minder testosteron dan mannen. Om het effect van testosteron op inlevingsvermogen te onderzoeken, maakten Jack van Honk en zijn mede-onderzoekers dan ook gebruik van vrouwelijke proefpersonen. De onderzoekers lieten deze vrouwen voor en na toediening van testosteron foto’s zien waarop mensen met verschillende gezichtsuitdrukkingen waren afgebeeld. Na toediening van het testosteron bleken de vrouwen meer moeite te hebben met het interpreteren van de gezichtsuitdrukkingen. Volgens Van Honk betekent dit dat testosteron, het belangrijkste mannelijke geslachtshormoon, direct van invloed is op de mate van sociale intelligentie. Van Honk: “Bij extra testosteron gaat het empathisch vermogen van de vrouw dus achteruit. Deze uitkomst is van groot belang om de psychobiologie van de menselijke sociale intelligentie te begrijpen”.

Tot zover Van Honk.
Het is maar de vraag of hij gelijk heeft.
Feit is dat vrouwen na het toedienen van testosteron gezichtsuitdrukkingen anders interpreteren dan daarvoor en anders dan Van Honk vindt dat deze betekenen. Hij wekt de suggestie met zijn interpretatie van de onderzoeksresultaten dat mannen minder sociaal intelligent zijn dan vrouwen. Dat lijkt een open deur, maar is dat bij nadere inspectie toch niet. Vrouwen hebben er belang bij om goed in te kunnen schatten wat de emotionele situatie is bij anderen, zeker ook bij kinderen, die nog niet goed kunnen praten of een gesloten partner. Maar er grotere gevoeligheid voor hebben wil niet zeggen dat zij daarin onder alle omstandigheden beter in functioneren of misschien zelfs in willen functioneren.
Gezichtsuitdrukkingen hangen samen met gevoelens. Ben je verdrietig, dan kijk je verdrietig. Ben je boos, dan kijk je boos. Maar veel gebeurtenissen roepen meerdere gevoelens op. Wanneer een man een vrouw teleurstelt, komt vaak eerst verdriet op en na enige tijd boosheid. Het onderbewuste van de mens onderscheidt in gebeurtenissen verschillende aspecten, als bijvoorbeeld agressie of juist liefdevolle aandacht, die hij/zij koppelt aan gevoelens. Die gevoelens kunnen tegenstrijdig zijn en elkaar een tijdje in evenwicht houden. Welk gezichtsuitdrukking daarbij past, is op dat moment niet door een man of vrouw eenduidig te determineren. In het denken en de communicatie over wat een gebeurtenis oproept, komt duidelijkheid over de betekenis en vervolgens komen de bijpassende gevoelens mee en die zijn weer zichtbaar in de gezichtsuitdrukking.
Misschien maakt testosteron vrouwen meer onverschillig in de aard van emoties en verlegt het de aandacht naar de complexiteit van een situatie. Wie zal het zeggen? Inderdaad, daar is meer onderzoek voor nodig en zo kennen we de onderzoekswereld weer.
Wilt u meer lezen over vooroordelen over emoties en man-vrouw verschillen? Klik hier.

Gezond kiezen is een kunst

Roland Duong, bekend van de Keuringsdienst van Waarde, stelt in zijn boek fundamentele vragen waarvoor op de televisie geen plaats is. Wij willen waar voor ons geld, maar wat bedoelen we daarmee? Waar koop je goede waar? En word je daar beter van? Een aantal dilemma's: eet ik gezond of lekker, sta ik op mens-en-dierwelzijn of koop ik mijn karbonade bij de kiloknaller? Consumentengids en actualiteitenrubriek hebben daar geen antwoord op. Wat hebben we werkelijk nodig om ons goed te voelen?


De ecologische crisis is volgens Duong een spirituele crisis. Hij noemt zichzelf een Taoïst.
Hij stelt dat het niet nodig is dat iedereen eerst het milieuprobleem moet onderschrijven alvorens het individu zijn gedrag wijzigt. Hij noemt het handelen zoals jij denkt dat het goed is “mushotoku”, dat wil zeggen, zonder uit te gaan van beloning. Geven zonder er iets terug voor te verwachten.
Om gezonde keuzes te maken is kennis nodig over de voedselketen en ons eigen lichaam, en zonder het onderscheid tussen goed en kwaad valt de beste keuze niet te maken. Duong legt verrassende verbanden tussen consumptie, psychologie, ethiek en welzijn. Zo vormen seks en wijsheid volgens hem het beste dieet tegen zwaarlijvigheid, en is het goed te bidden voor het eten. Ook is een dikke kont gezond en maakt een modaal inkomen gelukkig, is een taaie biefstuk zeker niet slecht, is survival of the fittest een dodelijke leugen en is Prozac voor mietjes.
Het supermarktparadijs is een hartstochtelijk pleidooi om als consument het heft in handen te nemen. Onze worsteling met voedsel, overgewicht en depressie komt voort uit de volledige keuzevrijheid die we eisen zonder dat we daarvoor de verantwoordelijkheid nemen. “Je komt niet verder in de wereld als mensen niet zelf een plicht voelen om bepaalde zaken uit te zoeken, kritisch te zijn, als een journalist”. (bron: Down to Earth, voorheen Milieudefensie Magazine).

Het middelmatige zelf ontstijgen

Middelmaat of middenweg?

Middelmatigheid heeft geen goede pers. Dat is jammer, want het komt het vaakst voor en met reden. Wat kun je doen wanneer je enerzijds jezelf wilt accepteren, maar anderzijds ook wilt overstijgen?
Wanneer iemand zichzelf goed kent en diepgaand inzicht heeft in zijn of haar eigen gedachten, gevoelens, verlangens en motivaties, gaat dat uiteraard samen met een gevoel van innerlijke verbondenheid.
Mensen die zich bewust zijn van de eenheid in alles, stellen hun persoonlijke identiteit en ego minder centraal en staan meer open voor de bredere menselijke ervaring en het grotere geheel van het universum. Dit leidt tot een gevoel van mededogen, empathie en dienstbaarheid aan anderen.

Jezelf ontwikkelen

Filosoof Joep Dohmen gaat in op de vraag wat het betekent jezelf te ontwikkelen. In een tijd waarin tradities en 'grote verhalen' geen vanzelfsprekende gidsende rol meer vervullen zullen we op eigen kracht betekenis aan ons bestaan moeten geven, daarbij weerstand biedend aan de dwingende verleidingen van markt, wetenschap en technologie.
Hoe worden we meer dan alleen calculerende en consumerende burgers?
In zijn boek "Brief aan een middelmatige man" wijst Dohmen op de noodzaak van de ontwikkeling van een nieuwe publieke moraal, een moraal die mensen ertoe beweegt bewust naar hun eigen leven te kijken, en te streven naar sociale zelfverwerkelijking – naar een zinvol bestaan, te midden van en rekening houdend met anderen.

Competitie

Peter Giesen schrijft in zijn Filosofie column in de Volkskrant van 2-11-2010 dat "de middelmatige man die krampachtig wil uitblinken, zichzelf tot slaaf maakt van andermans bewondering, aldus Dohmen. Hij moet niet proberen anderen te overtroeven, maar juist ‘excelleren als mens’, door zich af te vragen wat hij voor anderen kan betekenen".
"Het leven is geen Idols-competitie, met relaties en passies kun je ontsnappen aan de terreur van een maatschappelijk opgelegde status".
In plaats een ander te overstijgen, kun je dan het zelf ontstijgen. En dat zou veel psychische problematiek kunnen schelen.
Boeken van Joep Dohmen op bol.com.

Filosoof Henk Oosterling pleit voor het doorbreken van radicale middelmatigheid. Van inter-esse ("esse" betekent in het latijn "zijn") naar in-verbinding-zijn.
"We zijn 'interviduen' geworden. Als consumenten en gebruikers van smartphones zijn we knooppunten in immense netwerken".
Zijn uitgangspunt is dat als je daadwerkelijk iets wil veranderen je dan bij de allerkleinsten moet beginnen, kinderen vanaf een jaar of 4.

Alan Watts benadrukt het belang van zelfacceptatie en het leven in het nu, terwijl we ook streven naar groei en ontwikkeling op een meer ontspannen en niet-zo-gefixeerde manier.

 

De drang om zichzelf te verbeteren kan zich manifesteren in verschillende aspecten van het leven, zoals persoonlijke ontwikkeling, carrière, relaties, gezondheid, enzovoort. We willen beter worden dan we op dit moment zijn, om ons gelukkiger, succesvoller of meer vervuld te voelen.

De paradox

Echter, het streven naar zelfverbetering impliceert dat we op dit moment niet tevreden zijn met wie we zijn. We projecteren een ideaalbeeld van onszelf in de toekomst en willen dat bereiken, omdat we geloven dat we op dat moment pas echt tevreden zullen zijn. Dit impliceert een soort van afwijzing van het huidige zelf.

En dat doet weer denken aan het moment dat het spirituele inzicht doorbrak bij Eckhart Tolle. Hij zat in een geestelijk diep dal en zei tegen zichzelf "ik kan niet met mezelf leven".
Het bracht hem tot het besef dat hij niet langer kon blijven leven op de manier waarop hij dat deed - gevangen in zijn gedachten, geïdentificeerd met zijn ego, en verstrikt in emotioneel lijden.

Dit moment van radicale zelfconfrontatie leidde tot een intense innerlijke transformatie voor Tolle. Het was het begin van zijn spirituele ontwaking. Hij begon zich te realiseren dat het lijden dat hij ervoer niet inherent was aan zijn situatie, maar eerder het gevolg was van zijn identificatie met zijn denkgeest en zijn verleden, en zijn verzet tegen het huidige moment.

Bespiegelingen van een spiegoloog

"Eenheid en veelheid, dat is altijd spannend"

Willem de Ridder is spiegoloog. Dat houdt in dat hij van mening is dat alles wat we zien vooral weerspiegelt wat we projecteren van onszelf op de wereld. Dat “autistische” gegeven kunnen we positief gebruiken om de eenheid met de ander te zoeken. Want als we allemaal een aspect van dezelfde eenheid zijn, waarom zouden we dan niet van onszelf houden? Onszelf kunnen we het beste overzien en sturen. Alle liefde die we naar onszelf brengen, laten we ook naar de ander stromen. Daarmee bevorderen we dus, gek genoeg, de eenheid door eerst en vooral goed voor onszelf te zorgen. In de opvatting van de Ridder gaat die eenheid zelfs zo ver dat hij vindt dat elke levende cel in het universum communiceert met alle andere levende cellen.
De Ridder is ook een doener en daarom heeft hij overal fanclubs opgericht, niet van zichzelf, maar van jezelf.
De Ridder is vooral verhalenverteller. Op humorvolle, eigenzinnige en onverwachte wijze geeft hij zijn bespiegelingen op man-vrouw verschillen, seksualiteit en over de loop van de geschiedenis in de richting van emancipatie. Als je de tijd en het lef hebt, luister dan eens naar zijn optreden in Paradiso via deze link die niet (direct) is wat het lijkt.
Deze korte tekst is slechts een vage afspiegeling van de veelzijdigheid van Willem de Ridder. Wil je zijn levensfilosofie (verwant aan Byron Katie, het boeddhisme, The Secret, etc.) van allerlei kanten bekijken, kijk dan op zijn site. Willem de Ridder lijkt geen geheimen te hebben. Hij deelt alles (en dat is veel en lang) met je vanuit de wetenschap dat elk oordeel een weerspiegeling is van jouw eigen projectie.

Houden we eigenlijk wel van elkaar?

Het huwelijk is pas mogelijk als men niets onmogelijks van haar vraagt

De manier waarop jij en je partner ruzie maken, bepaalt voor een belangrijk deel hoe gelukkig je bent in je relatie. Relatietwisten (machtsstrijd) ontstaan vaak door onuitgesproken gevoelens, gedachten en verwachtingen, en achter kritiek zitten vaak verborgen verlangens.



Het boek van Huub Buijssen ontraadselt het hoe en waarom van de dagelijkse ergernissen en irritaties, laat je anders naar relatieconflicten kijken en stelt je in staat te voorkomen dat ruzies uit de hand lopen.
In de Volkskrant van 30-10-10 schrijft Buijssen in Opinie&Debat dat het aantal echtscheidingen alleen kan worden verminderd door te gaan inzien dat het romantische ideaal voor de meeste stervelingen niet haalbaar is en door minder te verwachten van een duurzame relatie. Hij citeert dichter Rilke die ooit zei "het huwelijk is pas mogelijk als men niets onmogelijks van haar vraagt".
Dat kan waar zijn, maar wanneer je al in een relatie zit of zelfs al getrouwd bent, is het accepteren van de donkere kanten van het huwelijk niet genoeg. Soms is stoppen een stap vooruit, maar dan is het ook zaak om een ander soort verbinding aan te gaan.
Wanneer de wil tot verbinden er hier en nu niet duidelijk is, zal het in de toekomst ook geen stabiele relatie worden. De een wil best even de ander geloven dat het kan, maar het vertrouwen mist dat de ander het echt wil. Liefde is er wel, maar stroomt in onbeheersbare vormen en onregelmatige frequentie.
Niemand, die het geduldig probeert, treft een verwijt, maar wanneer je je met jezelf verbindt, komt er vaak verrassend snel iemand langs die zich ook en wel met jou wil verbinden. En dat kan een troost zijn voor iemand die een relatie zoekt en er net een heeft moeten beëindigen.

Antropologe Helen Fisher spreekt nuchter en open over romantische liefde en verklaart haar evolutie, haar biochemische grondslagen en haar sociale belang. Op deze video van haar Ted Talk praat ze over het verliefde brein.

De functie van het vergeten

"Om te overleven hoef je alleen maar vast te houden wat je nodig hebt voor de toekomst".

"Je kunt niet persoonlijk verantwoordelijk worden gesteld voor wat je bent vergeten".

Anders dan in zijn eerdere 'Waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt' en 'De heimweefabriek' staat in het nieuwe boek van Douwe Draaisma niet de raadselachtige logica van de herinnering centraal, maar het wonder van het vergeten. Vergeten, stelt Draaisma, dient ergens toe, het is niet een mankement aan ons geheugen, het is er één van de belangrijkste vermogens van. Vergeten is door onze herinneringen gemengd, als gist door deeg. De 'eerste herinnering' markeert niet alleen het begin van ons geheugen, maar onderstreept tegelijk de vergeten jaren die daaraan vooraf zijn gegaan. Het geheugen zou niets onthouden, als het niet ook selectief zou wissen.

In het 'Vergeetboek' bewijst Draaisma opnieuw zijn talent om op even originele als lichtvoetige wijze literaire en wetenschappelijke bronnen te combineren. Romans, films, schilderijen en foto's worden afgewisseld met voorbeelden uit de psychologie, psychiatrie, neurologie en filosofie. Haast terloops ontvouwt hij zo de werking van ons vergeten, en ontmaskert hij hardnekkige clichés. Zoals het idee dat foto's het geheugen kunnen opfrissen. 'Een foto heeft herinneringen nodig om werkelijk een voorstelling te zijn'. Veel vaker schuift juist het beeld van de foto voor het ware portret van oude vrienden of verloren dierbaren. En over dromen merkt hij droogjes op dat het niet hun raadselachtigheid kan zijn waardoor we ze zo gemakkelijk vergeten. 'Als ik in het echte leven had meegemaakt dat ik me plotseling met mijn begeerlijke buurvrouw in de kelder bevond zou ik me dat een week later beslist nog herinneren, temeer daar we helemaal geen kelder hebben'.

Het sterkst is Draaisma als hij komt met vragen die je onmiddellijk als belangrijk voorkomen, terwijl je tegelijkertijd beseft dat je er tot je verbazing nooit bij hebt stilgestaan. Waarom, bijvoorbeeld, bestaat er wel een geheugentechniek, maar geen vergeettechniek? Wat is de verblijfplaats van verdrongen herinneringen? Wat gebeurt er met gedeelde herinneringen als degene waar je die herinneringen mee deelde er niet meer is? Kunnen geheugensporen werkelijk uit onze hersenen verdwijnen of 'vergeten' we doordat die sporen niet meer toegankelijk zijn? Kan hypnose 'vergeten herinneringen' terugbrengen? Waarom hebben portretten, geschilderd of gefotografeerd, de neiging onze herinneringen aan gezichten te wissen? Hoe kan het dat een collega wel uw idee heeft onthouden, maar is vergeten dat het úw idee was?

In het huis van de wijsheid

Christa Spannbauer interviewt in haar boek “In het huis van wijsheid” met als ondertitel “Spirituele leraren geven hun visie op onze tijd” zeven leraren. Eén daarvan is Willigis Jäger.

Als leraar begeleidt hij anderen om hun bewustzijn helder te krijgen, want zolang een mens door zijn problemen van alledag en door zijn persoonlijkheidsstructuur belast wordt, kan hij innerlijk niet tot rust komen en in wezen ook niet werkelijk zen beoefenen. De volgende vraag van Christa aan Willigis luidt:

Is dit inzicht de reden waarom je weg je de laatste jaren in de richting van een integrale spiritualiteit heeft geleid, in een `west-oosterse wijsheid', zoals je die tegenwoordig noemt?

Ik heb heel duidelijk ingezien dat de basisstructuur van alle spirituele wegen hetzelfde is. Het gaat altijd om een afname van het ik, zodat er iets tevoorschijn kan komen wat in ieder mens als het `eigenlijke' kenbaar wordt, maar door de ik-activiteit voortdurend wordt afgedekt. Wie dit begrijpt, probeert zijn ik door middel van de aanwijzingen in zen of contemplatie zover terug te brengen, dat het geen belemmering meer vormt voor het ervaren van een nieuw niveau van bewustzijn. Een spirituele oefening hiervoor is het leeg maken van het bewustzijn: je aanvaardt niets wat het ik naar voren brengt. Alles wat komt mag er zijn, maar krijgt geen aandacht. Je blijft in het zuivere schouwen van de leegte. Zuivere aandacht, schouwen in het naakte zijn. In de christelijke mystiek heet het zijn, in zen is het de oefening van shikantaza. Deze basisstructuur vind je met minimale afwijkingen in alle spirituele wegen en daarom onderwijs ik vooral de praktijk van de weg, want die is voor mij van beslissende betekenis. Het gaat hierbij niet zo zeer om de religieuze achtergrond waaruit deze oefeningen voortkomen, maar om de weg als zodanig. Hoe ieder mens afzonderlijk deze ervaring dan een plaats geeft, welke wereldbeschouwing en welke religieuze overtuiging hij eraan verbindt, is zijn persoonlijke zaak. Dat kan een christelijke of een boeddhistische visie zijn of een visie vrij van elke wereldbeschouwing. Het laatste betekent niet dat de mens dan zonder ruggensteun is; voor hem is het nieuwe ervaringsniveau van de `leegte' de ruggensteun. De volheid van het niets wordt in de leegte zichtbaar en ervaarbaar - zij vormt de rationeel niet te begrijpen achtergrond van ons leven.

Bestaat de vrije wil?

Er zijn filosofen en wetenschappers die onbewuste hersenactiviteiten voorafgaand aan een handeling als bewijs aandragen dat de vrije wil niet zou bestaan. Wanneer de mens een hand opsteekt, dan is er ongeveer een halve seconde voor het starten van deze handeling hersenactiviteit zichtbaar. Betoogd wordt dat men zich dan pas bewust zou worden van dat besluit. Alsof de mens verbaasd zou kijken naar het heffen van zijn arm en vliegensvlug een reden zou gaan verzinnen voor het gebaar.
Natuurlijk is het zo dat de hersenen duizenden handelingen voorbereiden en uitvoeren zonder dat we ons daarvan bewust zijn. En dat is maar goed ook en een geruststellende gedachte. Het betekent dat we ons bewustzijn meestentijds beschikbaar hebben voor onszelf.
Wetenschapsjournalist Mark Mieras schrijft in zijn boek Liefde, “wat hersenonderzoek onthult over de klik, de kus en al het andere” dat mensen de reden waarom zij voor hun partner kiezen niet goed kunnen begrijpen. Zoals bekend, is liefde deels een mysterie, dus in principe klopt dat, en sommigen zullen achteraf een reden proberen te verzinnen om hun partnerkeuze een logisch fundament te geven (cognitieve dissonantie reductie theorie). Volgens Mieras kiest de mens een partner waarvan de genen duidelijk zullen verschillen met het oog op gezonde kinderen oftewel om inteelt te voorkomen. Maar wanneer vrouwen aan de pil zijn (en dus ook bij zwangerschap) kiezen ze een man die op ze lijkt.


Er zijn nu eenmaal verschillende lagen waarop de gevolgen van een keuze werken. We willen kinderen, maar we willen ook onze vrijheid deels behouden. Een vertrouwde partner waarop je aankunt bij de opvoeding maakt dan het aangaan van een beslissing met jarenlange gevolgen wel gemakkelijker.
Voorgaande is alleen een probleem voor degene die maar één verklaring wil voor het begrijpen van menselijke keuzes. Mensen kiezen op rationele en emotionele gronden en soms ook nog intuïtief.
Het is niet òf-òf, maar ѐn-ѐn. Het is vooral dat we in het maken van onze keuzen niet zeker van alle relevante overwegingen zijn, ook al besteden we er nog zo veel tijd aan om ze te vinden. Of we het willen of niet, die onzekerheid voelt onvrij. Er zijn namelijk consequenties die we niet kunnen over- of voorzien, er zijn op verschillende niveaus gevolgen wat het complex maakt en er zijn verschillende gewichten die we aan alternatieven kunnen hangen zodat het geen simpele afweging is of een gebalanceerde optelsom van overwegingen.
Mensen die wat spiritueler ingesteld zijn zouden het niet anders willen. Ze gaan er vanuit dat de juiste invallen komen in de ruimte die zij scheppen tussen de gedachten en gevoelens. Een nachtje erover slapen, wachten op het juiste moment, komt tijd komt raad, het zijn allemaal adviezen om een beslissing niet te strak te plannen en ruimte te laten voor wat het hogere Zelf wil.
Wikipedia:
Met het Zelf wordt het onderscheid aangeduid dat het ene individu van het andere lijkt los te maken (alhoewel men er tenslotte van uitgaat of toe besluit dat dit Zelf voor iedereen ook hetzelfde ene Zelf is en als zodanig dus iedereen verbonden is). Het wordt dus alleen maar onderscheiden voor het gemak, naar analogie met het onderscheiden zijn van de relatieve personen die elk door het (dus ‘hun’) Zelf worden gedragen. Dit paradoxale onderscheid wordt vaak allegorisch weergegeven in de vorm van de relatie tussen de oceaan (het Zijn) en de individuele golven (de Zijnden).
Tot zover. 

We komen er dus niet uit. 

De wil kan zowel vrij als niet vrij zijn (ѐn- ѐn).

Het verschil tussen verliefdheid en liefde

Een heerlijke kracht

Verliefdheid wordt vaak beschreven als een intense, emotionele toestand die wordt gekenmerkt door aantrekkingskracht, opwinding en verlangen. Het kan beginnen met een fysieke aantrekkingskracht en zich ontwikkelen tot een dieper gevoel van verbondenheid en intimiteit. Verliefdheid kan echter ook kortstondig zijn en na verloop van tijd vervagen.
Ware liefde daarentegen wordt vaak beschreven als een diepe, duurzame en onvoorwaardelijke liefde die gebaseerd is op respect, vertrouwen, wederzijdse steun en verbondenheid. Het gaat niet alleen om het uiten van gevoelens en emoties, maar ook om het nemen van verantwoordelijkheid en het maken van opofferingen voor de ander. Ware liefde kan groeien en zich verdiepen naarmate twee mensen elkaar beter leren kennen en samen door uitdagingen en moeilijkheden gaan.
Het is belangrijk op te merken dat verliefdheid en ware liefde elkaar niet uitsluiten. Verliefdheid kan het begin zijn van ware liefde, maar het is niet altijd een garantie voor een langdurige en bevredigende relatie. 

Ware liefde vereist vaak meer dan alleen emoties en gevoelens, het vereist ook inzet, communicatie en hard werken om de relatie te onderhouden.
Uiteindelijk is liefde een complex en veelzijdig gevoel dat voor elk individu anders kan zijn. Er is geen vaststaande definitie van verliefdheid en ware liefde, omdat het voor iedereen anders kan zijn en zich op verschillende manieren kan manifesteren.

Tijdelijk of blijvend?

Verliefd zijn is: psychologisch, tijdelijk, illusoir, opgewonden, gehecht, gebaseerd op hormonen, denkbeeldige eenheid, kinderlijke regressie.

Terwijl Liefde is: spiritueel, tijdloos, transcendent, vredig, bevrijdend, gebaseerd op de ziel, werkelijke eenheid, geïntensiveerde ontwikkeling.

Bovenstaande valt te lezen op blz. 105 uit: Leven in Liefde door Deepak Chopra.

Chopra: leven in liefde (bol.com).

Je kunt verliefd 'zijn', maar je kunt liefde niet 'doen'.

Verliefdheid vertegenwoordigt de statische kwaliteit van het leven en Liefde de dynamische kwaliteit. Dynamische kwaliteit creëert de wereld waarin wij leven, maar statische kwaliteit is noodzakelijk om haar in stand te houden (Robert Pirsig).
De ene mens heeft volgens Pirsig voor de andere mens kwaliteit als zij hem of haar bijvoorbeeld lichamelijke of intieme “versmeltingen” te bieden heeft.
Verliefdheid helpt twee mensen over een grens of een drempel, die zij anders mogelijk niet zouden durven overgaan. In de ontmoeting met de ander ligt de mogelijkheid tot het ervaren van liefde. Helaas en gelukkig gaat verliefdheid over en hopelijk in liefde.

Binnen de relatie zie je drie soorten problematiek.

1. De vrijheid is opgegeven ten behoeve van de verbinding (angstige gehechtheid).
2. Naarmate de verbinding sterker wordt zoekt een van de partners de vrijheid en verlaat uiteindelijk de relatie (ambivalente gehechtheid).
3. De partner gaat nooit de verbinding aan en verlaat elke relatie na korte tijd (vermijdende gehechtheid).

Sofie Rozendaal schreef in de NRC onder de titel Liefde zonder verliefdheid want soms komt de liefde wat later.
"Hoewel we al eeuwenlang graag verliefd zijn – denk aan de hiërogliefen met liefdespoëzie uit het oude Egypte en het liefdessymbool Cupido uit de Griekse mythologie – kun je je afvragen of je er wel zo gelukkig van wordt. Feitelijk is verliefdheid een fenomeen dat grenst aan een psychische stoornis, met symptomen als obsessie, dwangmatigheid, concentratieproblemen, slaapproblemen en gebrek aan eetlust. En wat te denken van de gevolgen als de verliefdheid onbeantwoord blijft? Het brein maakt geen onderscheid tussen liefdesverdriet en lichamelijk lijden, blijkt uit hersenscans. Een grillige kwaal die ons leven overhoop gooit en ons gezonde inschattingsvermogen om zeep helpt, is het".

Liefde gaat over verbinden, over afstand verkleinen, spanning verminderen, gevaar neutraliseren. Begeerte gaat over willen, over onzekerheid kunnen verdragen, speels kunnen zijn. Begeerte gaat dood onder routine. Begeerte houdt van een comfortabele, psychologische afstand.
Kunnen loslaten is een voorwaarde voor een stabiele relatie waarin begeerte kan floreren.

Antropologe Helen Fisher spreekt en schrijft nuchter over liefde en verklaart haar evolutie, haar biochemische grondslagen en haar sociale belang.
Waarom word je verliefd op de een en niet op de ander? In Waarom hij? Waarom zij? legt Helen Fisher uit hoe we -bewust én onbewust- onze romantische beslissingen nemen.

Eckhart Tolle: ‘verliefd worden draagt altijd een sterk element van iets nodig hebben in zich. Daarom kan het zo makkelijk omslaan in boosheid of haat als de ander weggaat. Ik voel wel een diepe verbinding met mensen en ook met de natuur. Dat is ook wat liefde is: verbondenheid zonder oordeel’.

Liefde en ijdelheid

Waarom communiceert God niet rechtstreeks?

De vraag waarom God niet rechtstreeks communiceert met de mensheid is een van de grote mysteries van het geloof en de spiritualiteit. Er zijn verschillende mogelijke antwoorden op deze vraag, afhankelijk van de overtuigingen en interpretaties van verschillende religies en spirituele stromingen. Hieronder vind je enkele mogelijke antwoorden. 

• God communiceert wel rechtstreeks met de mens. Sommige mensen geloven dat God wel rechtstreeks communiceert met de mensheid, maar dat we dit vaak niet opmerken of begrijpen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren via innerlijke inspiratie, dromen of visioenen, of door middel van een mystieke ervaring. 
• Mensen zijn niet in staat om God rechtstreeks te begrijpen. Anderen stellen dat God te groot, te complex of te transcendent is om door de menselijke geest volledig te worden begrepen. In deze visie kan God zich alleen aan ons openbaren in beperkte mate en door middel van symbolen, verhalen en metaforen. 
• God wil dat we onze eigen spirituele weg vinden. Een andere verklaring is dat God ons bewust de vrijheid geeft om onze eigen spirituele weg te vinden en te groeien door middel van onze eigen ervaringen en keuzes. In deze visie is het aan ons om ons te openen voor de spirituele dimensie van het leven en te zoeken naar betekenis en wijsheid. 
• Het is de taak van spirituele leiders om tussenpersoon te zijn. Ten slotte is er een visie dat God communicatie met de mensheid wel rechtstreeks kan hebben, maar dat dit via speciaal gekozen spirituele leiders gebeurt. Deze leiders fungeren als bemiddelaars tussen God en de mensheid en helpen ons om de boodschappen van God te begrijpen en toe te passen. 

Het is belangrijk om te benadrukken dat dit slechts enkele mogelijke antwoorden zijn op de vraag waarom God niet rechtstreeks communiceert met de mensheid. Elke persoon en elke spirituele traditie heeft zijn eigen unieke antwoord op deze vraag, en het is aan elk individu om zijn eigen spirituele pad te vinden en zijn eigen antwoorden te ontdekken.

Twee bemiddelaars

Marianne Williamson vertelt in haar boek Terugkeer naar liefde wat “Een cursus in wonderen” haar deed; hoe zij ging inzien dat God ervaarbare liefde is en hoe dit haar veranderde. Zij ging zien welke blokkades haar verhinderden deel te hebben aan de krachten van de liefde. Haar angsten verschrompelden en zij leerde anderen niet te beoordelen, maar te begrijpen en te vergeven. Behalve een bemoedigend heeft het boek ook een aansporend karakter. Want door ons open te stellen voor Gods nabije aanwezigheid en door zijn liefdesenergie door ons heen te laten stromen, maken wij liefde tot werkelijkheid in ons en om ons heen. Het dagelijks leven komt aan de orde met thema's als werk, geld, carrière, lichaam, gezondheid, ijdelheid, leeftijd en dood, waarna zij sluit met het leven na de dood.

Tot zover de beschrijving van haar boek.


Wie het boek leest wordt inderdaad aansprekend meegenomen in de zoektocht van Williamson naar liefde, maar naarmate het boek vordert, plaatst zij zichzelf steeds meer als de spreekbuis van God op aarde. Daarmee schiet zij haar doel voorbij.
Het wonder van God en liefde kan slechts deels in woorden worden uitgedrukt.

In de epiloog van het Derde gesprek met God door Neale Donald Walsch (die zich ook graag met God "vereenzelvigde") het volgende citaat.

Onthoud altijd dat liefde vrijheid is.
Je hebt geen ander woord nodig om dat te definiëren.
Je hebt geen andere gedachte nodig om dat te bevatten.
je hebt geen andere daden nodig om dat te uiten.

Je zoektocht naar de ware definitie van liefde is voorbij.
Nu is de enige vraag of je deze gift van liefde
aan jezelf en aan een ander kunt geven,
net zoals Ik haar aan jou heb gegeven.

Alle systemen, overeenkomsten, besluiten en keuzes
die vrijheid uitdrukken, drukken God uit.
Want God is vrijheid en vrijheid is tot uitdrukking
gebrachte liefde.

Het ego van de blanco stemmer

Zou het echt zo zijn dat de kiezer die thuis blijft of blanco stemt, te weinig vertrouwen heeft in de politiek?
Zou de kans niet veel groter zijn dat het ego van die kiezer groter is dan het hokje dat hij kan rood maken?
Zou het kunnen zijn dat de zwevende kiezer lijdt aan een opgeblazen ego?

Wie zich realiseert dat democratie inhoudt dat iedere stem even zwaar telt, kan licht in de verleiding komen om dan zijn stem maar niet mee te laten tellen.
Stemmen is vooral een oefening in bescheidenheid. Wie vindt dat hij ook moet rekening houden met welke coalitie mogelijk gevormd gaat worden of wie er premier moet worden, overschat zijn invloed. Bij een stemming hoeft alleen een voorkeur worden gegeven, het vervolg laat je over aan de politiek.

Sommige kiezers willen alleen stemmen op een vertegenwoordiger van een partij die gaat winnen. Omdat het aantal zetels dat is te verdelen constant is, moet wat de een wint, ten koste gaan van een ander. Wanneer je jezelf sociaal noemt en je kunt kiezen tussen PvdA en SP of je bent liberaal en kunt kiezen tussen de VVD en D’66 dan geeft het gevoel dat je op een winnaar stemt nog enige troost voor de gedachte dat je maar een druppel bent op een gloeiende plaat.

Wanneer je geen vertrouwen hebt in vreemdelingen, is de drempel laag om te kiezen voor Wilders' PVV.

Wie kan vertrouwen op dat deel van zijn zelf naast zijn ego, kan vertrouwen op een ander.
Wie vertrouwen heeft in zichzelf, vindt altijd wel een politieke vertegenwoordiger.

Het beoordelingssysteem als bed van Procrustes

Jaarlijks vindt in bedrijven één keer een beoordelingsgesprek plaats. Dan wordt beoordeeld of werknemers in het afgelopen jaar onvoldoende of juist meer dan voortreffelijk hebben gefunctioneerd. Sommige topmanagers vinden het een goede zaak dat de verdeling van beoordelingen een normaalverdeling vertoont. Dat zou een teken zijn dat er een personeelsbeleid wordt gevoerd dat gericht is op het uitdagen van werknemers om het beste uit zichzelf te halen. Echter, wanneer je vervolgens de managers opdraagt om een vrijwel vastliggend percentage werknemers als onvoldoende te beoordelen of het aantal mensen te beperken dat een excellente beoordeling krijgt dan kan het doel, uitdagen, tegenovergesteld uitpakken. De werknemers kunnen juist gedemotiveerd raken of nog erger: elkaar onderuit gaan halen.
Of iemand een schaal omhoog gaat in salaris hangt samen met diens beoordeling. Wanneer het aantal kansen om in schaal te groeien kunstmatig wordt beperkt, kun je ook valse streken verwachten om de kansen van collega’s in te perken.

Deze ongewenste effecten doen denken aan het klassieke geval van Procrustes.
Procrustes was de bijnaam van een herbergier. Meestal bleek dat zijn gasten niet precies op zijn bed pasten. Was een gast te kort, dan rekte Procrustes zijn ledematen met geweld uit, was hij te lang, dan hakte de gastheer er een stukje van af. Meestal eindigde deze behandeling met de dood, zodat Procrustes de bezittingen van de reiziger kon roven. (bron Wikipedia).

In een rechtvaardig beoordelingssysteem is het oordeel dat de manager over zijn of haar werknemers geeft zo objectief mogelijk is, voor zover mogelijk bij een subjectief oordeel. Eerst bepaal je hoe jouw werknemers functioneren en vervolgens pas je het personeelsbeleid aan. In theorie kan een goed personeelsbeleid samenhangen met een overall goed functionerend personeel, dat recht heeft op het oordeel "goed". Je gaat ook geen slecht personeelsbeleid onbedoeld maskeren door een deel van het personeel als "excellent functionerend" te beoordelen als dat niet op realiteit is gestoeld.
Wil een bedrijf toch een beleid voeren dat gericht is op een bepaalde verdeling in beoordelingen dan mag het meetpunt niet hetzelfde jaar zijn of na het targetgesprek worden geïntroduceerd.
Het is zaak om korte en lange termijn denken niet door elkaar te halen. Doe je het wel dan draagt dergelijk personeelsbeleid bij aan "rattengedrag" en de "ratrace".



Uit de Volkskrant van 23-9-2015:
'Veel bedrijven doen aan wat in ons vakgebied 'forced distribution rating' heet', zegt Renée de Reuver, opleidingsdirecteur van Human Resource Studies aan de universiteit van Tilburg. 'Ze accepteren niet dat de mogelijkheid bestaat dat iedereen het goed doet. Ze gaan uit van een 'normaalverdeling' (20 procent slecht, 60 procent oké, 20 procent excellent), waarbij er dan een gelijk aantal slechte en excellente medewerkers moeten worden aangewezen. Uit onderzoek blijkt juist dat er sprake is van het zogeheten Pareto-principe, waarbij 20 procent excellent presteert en de overigen hun werk veelal goed doen. Het is zaak de excellenten te faciliteren en de eventuele rotte appels tussen de overigen eruit te halen'.

De waarheid buiten woord en beeld

Kunnen we nog zelf nadenken?

“Het is buitengewoon angstaanjagend om in een maatschappij te leven waarin waarheid niet meer bestaat”, aldus filmmaker Erik Gandini op Videocracy van de IDFA.
Videocracy gaat over de Italiaanse maatschappij waarvan de cultuur vorm gegeven is door Berlusconi. Sleutelwoorden zijn egocentrisme en plat hedonisme. Ook de website Youtube waar gebruikers videofilmpjes uploaden en bekijken en bepalen wat populair is, wordt als een voorbeeld van videocracy genoemd.
Voor de komst van de beeldcultuur was er al twee eeuwen sprake van de woordcultuur (logocratie).
We zijn er aan gewend om kritisch te luisteren naar andermans woorden en we weten dat beelden gemanipuleerd kunnen worden. We worden als individuen steeds meer teruggeworpen op ons zelf om zelf te bepalen wat waar is en wat niet. We worden geacht zelf na te denken, maar hebben niet altijd de tijd of het zelfvertrouwen om alles goed uit te zoeken. Het gevolg is volgzaamheid naar charismatische leiders, onverschilligheid, achterdocht, kopieergedrag en minder verantwoordelijkheid nemen voor integer zijn en soms agressie. Hoe je overkomt is belangrijker dan wat je overbrengt. Photoshop-pen maakt fotomodellen nog perfecter dan ze al zijn.

"Leugentjes voor bestwil" zijn eerder regel dan uitzondering. "Beter de halve waarheid verteld dan de genuanceerde hele waarheid", want "wat niet weet wat niet deert" en "als je ze niet kunnen overtuigen, kun je ze beter verwarren".

Vechten om de aandacht en de waarheid

We willen zelf de waarheid van wat tot ons komt bepalen, maar we hebben er geen idee van of de toestroom in de media onafhankelijk is en ongemanipuleerd.
De waarheid ligt in het midden, maar dat betekent eerder dat het een evenwicht is tussen de krachten die aan haar trekken dan dat het de oorspronkelijke vindplaats is.
Hoe meer informatie tot ons komt, des te meer zijn we geneigd om de conclusie te trekken dat de waarheid niet bestaat. Geschiedvervalsing is zo oud als de wereld. Het maken van canons helpt niet echt om de laatste vormen van zuivere kennis te bewaken.
We gaan dus steeds meer dat geloven wat goed voelt, maar aan de stoelpoten van autoriteiten wordt voortdurend gezaagd. Dat laat onverlet dat we bereid zijn om kortstondig achter iemand of een hype aan te lopen, maar dat net zo lang als we er heil en toegevoegde waarde en eigenbelang inzien.
Eerlijkheid duurt het langst en dat begint steeds meer te betekenen dat iemand die eerlijk is later welvaart zal genieten dan iemand die het niet zo nauw met ethiek neemt.
Het leidt tot een versneld losmaken van structuren, maar ook tot zelfontwikkeling. Is deze ontwikkeling negatief? Dat is maar hoe je er tegenaan kijkt. Het lijkt een beetje op een processie van Echternach: “drie stappen vooruit en twee stappen achteruit”. Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) meent dat de "tijdgeest tegen positief nieuws is". De beleving van ons geluk is relatief: hoe slechter het economisch gaat met anderen, hoe gelukkiger we ons voelen. Het is het geluk van ontbreken van pech.
Het leidt tot een schifting tussen hen die flexibel zijn en discipline bezitten om mee te gaan met de veranderende eisen en hen die niet weten te timen en te kiezen wat ze wel en niet aanhalen.

Bron van inspiratie

Voor wie zoekende is, is er Internet. Het is de plaats waar de twijfel wordt gezaaid en waar snel achtergrondinformatie valt te halen.
Voor wie de antwoorden zoekt in de spiritualiteit bij goeroes, die vrijblijvend hun boodschap delen, is er goed nieuws. Je hoeft slechts open te staan voor wat er in jouw bewustzijn komt tussen jouw gedachten en gevoelens in. Je hoeft slechts observator te zijn bij wat er in jou omgaat en wat er bij jou binnenkomt, zonder je te identificeren met je ego, gedachten en gevoelens.
Je bent niet jouw ego, je hebt een ego.
Dat is een bemoedigende boodschap, want daarvoor hoef je niet geschoold te zijn en je hoeft niet te kiezen. Het kost ook geen geld, het kost weinig tijd en roept op om niet tot het uiterste te gaan.
Het is een boodschap die precies op tijd op komt in een wereld die vooral om geld verdienen lijkt te draaien en eeuwig geldig lijkt te zijn, want het roept op om te ontwaken en te leven in het Nu.

Het is niet alleen Eckhart Tolle die deze boodschap brengt, maar met hem vele denkers die een integratie hebben gevonden van westerse en oosterse filosofie.
We hebben de grenzen bereikt van het verzamelen van materie en geld. Het is nu weer tijd voor het immateriële. 

Het vermogen om verhalen te zien in het moment is een krachtige manier om verbondenheid te voelen met de wereld om ons heen en met andere mensen. Het stelt ons in staat om empathie te tonen, verschillende perspectieven te begrijpen en dieper te graven in de complexiteit van het leven. Het kan ook een bron van creativiteit en inspiratie zijn, omdat het ons uitnodigt om de wereld op nieuwe en betekenisvolle manieren te zien.

Het zijn ook filmmakers als Michael Moore met Capitalism: a Love Story en schrijvers als George Kinder met zijn boek Life planning (bol.com) met als ondertitel de ontbrekende schakel tussen geld en gevoel. Het is de bevestiging dat een (on)prettig leven alles te maken heeft met onze kijk op geld. Onze opvattingen en overtuigingen over geld zijn de werkelijke belemmeringen in onze zoektocht naar een ontspannen leven. En in die belemmering ligt ook de angst om te staan voor de waarheid. Niet de objectieve waarheid, maar dat wat jouw geweten zegt.