Gaat het in het leven om iets te zijn of om veel te hebben? Wat is essentieel? Het eeuwige “is” en wat je “hebt” is tijdelijk. “Esse” is latijn voor "zijn" en het woord "essentie" is er van afgeleid. Het woord “wezen” is een vervoeging van “zijn” en zo betekenen het “wezenlijke” en de “essentie” hetzelfde.
Wat is bijvoorbeeld het wezenlijke van zoiets simpels als een stoel? Kenmerken van een stoel zijn: vier poten, dat je er op kunt zitten, een zitting en een rugleuning. Die kenmerken zijn alle vier van verschillende orde. De poten geven steun aan de zitting, de leuning aan de zitter. De bedoeling van een stoel is gebruiksgemak: lekker zitten. De hoeveelheid stoelvormen is schier eindeloos. Iedereen bezit een stoel, niemand de stoel.
Het wezenlijke wordt uitgedrukt in een vorm en het wezenlijke zelf is ongrijpbaar.
Sinds mensenheugenis wordt nagedacht over het verschil en overeenkomst tussen het tijdelijke en het eeuwige. Tijdelijk heb je in het leven een lichaam en een geest, eventueel een ziel. Je kunt heel goed leven zonder zeker te weten of je een ziel hebt. Sommige mensen zeggen dat het bewustzijn gezeteld is in de geest of in het lichaam. Anderen zeggen “het lichaam en de geest verschijnen in het bewustzijn”. En dat bewustzijn is dan gelijk over alle levende wezens: het ene, kosmische bewustzijn.
Dat kosmische bewustzijn zou dan weer de schepper (bron) zijn van energie en samengebalde of gestolde energie levert materie op. Of het zo simpel is, is weer een kwestie van geloof.
Materie en alles wat leeft zijn in beweging en in wording. Het komt op, verbindt zich eventueel en vergaat. Energie gaat niet verloren, maar wordt omgezet en blijft zo behouden. Een lichaam zonder energie kent geen bewustzijn. Zijnstoestanden zijn zowel stabiel als veranderlijk. Wie dit ongrijpbare wil “vatten” kan het beste en-en denken. Het eeuwige en tijdelijke bijten elkaar niet en kunnen vreedzaam naast elkaar en in elkaar bestaan.
Wanneer mensen sterven resteert er òf niets behalve het stoffelijke wat vergaat, òf een ziel òf een bewustzijn zonder zichtbare vorm. Zoals je het wilt zien en geloven, zo lijk je het te krijgen, want er is nog nooit iemand uit de dood teruggekeerd met een sluitend verhaal van hoe het gaat na de dood. Verhalen daarentegen zijn er genoeg.
Van dit gegeven kun je onzeker of vrolijk worden, want het betekent ook dat niemand meer is dan een ander en dat we in wezen evenwaardig zijn. Je boven een ander stellen, lukt slecht tijdelijk en de emancipatie is erop gericht om het zonder heersers te doen. We lijken af te stevenen op een globale, goedwillende anarchie.
Er zijn mensen die lang hebben gestudeerd op de verschillen in religie en geloofsovertuigingen. Wanneer je zelf weinig vertrouwen hebt in je eigen opvatting over hoe het zit en hoe inzichten en overtuigingen tot stand komen dan kan je geïmponeerd raken door de stelligheid van die “geleerden”.
Geleerden zijn mensen van vlees en bloed die net als anderen kunnen vallen in de valkuil van denkfouten, macht en status. Hoe goed ze het ook bedoelen door hun kennis te delen om de aanhoorder te bevrijden en te ondersteunen, het blijft altijd de verantwoordelijkheid van de luisteraar om de logica aan zichzelf te toetsen. En wanneer die logica er niet is, dan nog kan het aan jezelf liggen, want je hoort wat je wilt horen. Je leert meestal alleen wat je je als weten meent te herinneren.
In een samenleving waarin (de illusie van) liefde en vrijheid pijlers zijn van het sociale verkeer zullen deelnemers moeten accepteren dat er grote groepen mensen kunnen zijn die schijnbaar onverschillig staan tegenover het lot van anderen. Het is aan niemand om te oordelen of zij wel of niet voldoende liefdevol in het leven staan of de vrijheid van anderen respecteren.
Wil je iets structureel veranderen aan de omgang tussen mensen dan is de beste ingang naar jezelf bij jouw ego. Wie de ontwikkeling in zichzelf op gang brengt naar evenwaardigheid, houdt moeiteloos en ongemerkt de ontwikkeling van anderen gaande. Alles is wat het zou moeten zijn. Het is niet anders, gelukkig maar.
Stop met groeien, maar ontwikkel je
Simone van Saarloos schrijft columns in de NRC.
Een paar citaten uit “Een positieve nee”.
In De vermoeide samenleving stelt de Duits-Koreaanse filosoof Byung-Chul Han dat de vele depressies en burn-outs worden veroorzaakt door een overmaat aan positiviteit: „Yes, we can, is de ultieme formulering voor het positieve karakter van de prestatiesamenleving”. Er is geen ruimte voor negativiteit: wie even niet kan, is een kneus.
Ook schrijft Han hoe het leven tegenwoordig „radicaal vergankelijk” is. Het werk dat we doen is alleen bedoeld om in beweging te blijven, om de verlangens van het lichaam met verdiende luxe koest te houden. Zelfs wie werk doet dat duidelijk op ‘opbouw’ is gericht – zoals een bouwvakker of beleidsmaker – weet dat er straks weer nieuwbouw is met nieuwe technieken, materialen, nieuwe informatie en regels.
Han zegt ook dat er in de huidige westerse samenleving geen ruimte is voor ‘nee’ en woede. Woede is radicaal stilstaan: „het vermogen om een toestand te onderbreken”. Voor die uitzonderlijke negatieve energie is geen ruimte. Alles draait door, positief en actief. Woede wordt gereduceerd tot behapbare ‘nare gevoelens’ en het ferme ‘nee’ wordt gladgestreken doordat ‘opbouwende kritiek’ wordt aangemoedigd. Georganiseerde weerstand hoort erbij ten behoeve van het gemak: alles moet stromen. Meedoen is belangrijk.
Tot zover de schrijver door de schrijfster geciteerd.
Rianne Philipsen, masterstudente filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen, schreef aan de Volkskrant in 2014 over de zesjes cultuur:
Van jongs af aan wordt ons verteld hoe goed we het hebben: we mogen naar school, kunnen studeren en moeten dankbaar zijn voor al onze mogelijkheden. We krijgen constant te horen dat we moeten uitblinken, excelleren, onze potentie tot het uiterste benutten. Een zesjesmentaliteit is taboe: we moeten de kansen aangrijpen die onze ouders en grootouders niet hadden. In onze moderne maatschappij, met onze capaciteiten, ligt de wereld aan onze voeten, dus moeten we er ook het beste uit halen. Deze ideeën hebben we geïntegreerd in ons eigen denken, maar maken ons, zoals Byung-Chul Han in De Vermoeide Samenleving beschrijft, moe en eenzaam.
Groeien, méér en beter
Optimaal presteren, wat velen van ons als ideaal zien, is dus niet per se voor ons als mens het beste. Het is gebaseerd op een samenleving van generaties voor ons, gericht op groeien, méér en beter. Deze idealen hebben wij ook geleerd, maar we lijken ons te verzetten tegen deze druk die we inmiddels geïnternaliseerd hebben.
Zie ook het positieve van de negatie.
Andreas Jonker schreef voor De Correspondent het volgende.
Sowieso domineert de logica van de sport – van ranglijstjes, competitie, winnaars en verliezers – inmiddels ook allerlei andere domeinen, meent Denker des Vaderlands René Gude. In zijn essay Dan maak je maar zin (2014) noemt hij dit de ‘sportificering’ van de samenleving: ‘Sporttermen doordringen het hele leven, in alle hoeken van de samenleving staan scoreborden te knipperen. Peilingen en rankings tuimelen over elkaar heen. De kwaliteit van ondernemingen, maatschappelijke initiatieven en politieke instituties toont zich achteraf in statistieken’.
Dat wat niet in cijfers te vangen valt – wat er ‘werkelijk geleerd is op school, onderzocht is in de wetenschap of politiek tot stand is gebracht’ – dat is niet meetbaar en telt niet mee. Hetzelfde geldt voor zo mogelijk nog vagere onderdelen van het leven, zoals vriendschap, ouderschap en de liefde.
Een paar citaten uit “Een positieve nee”.
In De vermoeide samenleving stelt de Duits-Koreaanse filosoof Byung-Chul Han dat de vele depressies en burn-outs worden veroorzaakt door een overmaat aan positiviteit: „Yes, we can, is de ultieme formulering voor het positieve karakter van de prestatiesamenleving”. Er is geen ruimte voor negativiteit: wie even niet kan, is een kneus.
Ook schrijft Han hoe het leven tegenwoordig „radicaal vergankelijk” is. Het werk dat we doen is alleen bedoeld om in beweging te blijven, om de verlangens van het lichaam met verdiende luxe koest te houden. Zelfs wie werk doet dat duidelijk op ‘opbouw’ is gericht – zoals een bouwvakker of beleidsmaker – weet dat er straks weer nieuwbouw is met nieuwe technieken, materialen, nieuwe informatie en regels.
Han zegt ook dat er in de huidige westerse samenleving geen ruimte is voor ‘nee’ en woede. Woede is radicaal stilstaan: „het vermogen om een toestand te onderbreken”. Voor die uitzonderlijke negatieve energie is geen ruimte. Alles draait door, positief en actief. Woede wordt gereduceerd tot behapbare ‘nare gevoelens’ en het ferme ‘nee’ wordt gladgestreken doordat ‘opbouwende kritiek’ wordt aangemoedigd. Georganiseerde weerstand hoort erbij ten behoeve van het gemak: alles moet stromen. Meedoen is belangrijk.
Tot zover de schrijver door de schrijfster geciteerd.
Rianne Philipsen, masterstudente filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen, schreef aan de Volkskrant in 2014 over de zesjes cultuur:
Van jongs af aan wordt ons verteld hoe goed we het hebben: we mogen naar school, kunnen studeren en moeten dankbaar zijn voor al onze mogelijkheden. We krijgen constant te horen dat we moeten uitblinken, excelleren, onze potentie tot het uiterste benutten. Een zesjesmentaliteit is taboe: we moeten de kansen aangrijpen die onze ouders en grootouders niet hadden. In onze moderne maatschappij, met onze capaciteiten, ligt de wereld aan onze voeten, dus moeten we er ook het beste uit halen. Deze ideeën hebben we geïntegreerd in ons eigen denken, maar maken ons, zoals Byung-Chul Han in De Vermoeide Samenleving beschrijft, moe en eenzaam.
Groeien, méér en beter
Optimaal presteren, wat velen van ons als ideaal zien, is dus niet per se voor ons als mens het beste. Het is gebaseerd op een samenleving van generaties voor ons, gericht op groeien, méér en beter. Deze idealen hebben wij ook geleerd, maar we lijken ons te verzetten tegen deze druk die we inmiddels geïnternaliseerd hebben.
Zie ook het positieve van de negatie.
Andreas Jonker schreef voor De Correspondent het volgende.
Sowieso domineert de logica van de sport – van ranglijstjes, competitie, winnaars en verliezers – inmiddels ook allerlei andere domeinen, meent Denker des Vaderlands René Gude. In zijn essay Dan maak je maar zin (2014) noemt hij dit de ‘sportificering’ van de samenleving: ‘Sporttermen doordringen het hele leven, in alle hoeken van de samenleving staan scoreborden te knipperen. Peilingen en rankings tuimelen over elkaar heen. De kwaliteit van ondernemingen, maatschappelijke initiatieven en politieke instituties toont zich achteraf in statistieken’.
Dat wat niet in cijfers te vangen valt – wat er ‘werkelijk geleerd is op school, onderzocht is in de wetenschap of politiek tot stand is gebracht’ – dat is niet meetbaar en telt niet mee. Hetzelfde geldt voor zo mogelijk nog vagere onderdelen van het leven, zoals vriendschap, ouderschap en de liefde.
Agressieveling in de trein effectief afgevoerd
In de Volkskrant van 8 april wordt een aanbeveling besproken om conducteurs in de trein meer effectief te kunnen zijn bij het beteugelen van agressieve reizigers.
De medereizigers worden daarbij ingeschakeld. Opmerkelijk is dat de belager eerst een uitweg wordt geboden.
Een citaat:
Het probleem is niet dat burgers niet willen ingrijpen in dit soort situaties, zeggen de onderzoekers. Ze ontberen alleen de kennis om dat op een effectieve manier te doen. 'Passagiers maken nu filmpjes of bellen 1-1-2, maar daarmee is het gevaar niet geweken', zegt hoofdonderzoeker Ira Helsloot, hoogleraar besturen van veiligheid aan de Radboud Universiteit.
Drie stappen
In plaats daarvan worden drie stappen voorgesteld die in experimenten succesvol bleken: de conducteur wijst, als hij wordt belaagd, één reiziger aan die hij opdraagt hem te helpen. Andere passagiers schieten dan al snel te hulp, al dan niet aangemoedigd door de aangewezen passagier. Om te voorkomen dat de belager paniekerig en daardoor agressiever wordt, krijgt hij een duidelijke 'uitweg' aangeboden en wordt hij niet omsingeld. Helsloot: 'In een cursus van een half uur kun je dit soort vaardigheden gemakkelijk aanleren'.
Tot zover de Volkskrant.
Een agressieveling een uitweg bieden kan wat vreemd overkomen omdat de belager niet in de kladden wordt gegrepen. Maar over het geheel kan het goed uitpakken, wanneer de passagiers het verloop van de gebeurtenis op hun gsm’s filmen. De dader wordt vastgelegd op video, de conducteur wordt ontzet en kan de spoorwegpolitie bellen die de belager op het station kan opvangen. Zij kan het gaan en goed aflopen.
De kans dat het fout loopt is groot wanneer omstanders de held gaan uithangen en agressie met machtsvertoon proberen te beteugelen. Een agressieveling een uitweg bieden moet letterlijk worden genomen: hij moet niet worden ingesloten. De conducteur wordt bijgestaan. Dat is wat anders dan omsingelen van een belager.
De voorgestelde aanpak, mits goed aangepakt, is zonder veel gezichtsverlies voor de agressieve reiziger. Deze manier van conflicthantering kan ook effectief zijn in andere situaties.
Het roept ook veel hoon op omdat dit advies wordt gegeven in een tijd dat de overheid veel verantwoordelijkheid overhevelt naar de burger.
Het woord "conducteur" betekent "geleider". Wanneer hij zich beperkt tot het geleiden van ongenoegen in goede banen, dan is er niet veel aan de hand. Effectief omgaan met agressie bespaart de NS veel onkosten door ziekteverzuim. Winst levert het niet op.
Het is de taak van de spoorwegpolitie om effectief om te gaan overtreders van de wet. Daarvoor hoeft niet per se extra personeel ingezet te worden op een trein, zolang de overtreder maar door de politie uit de trein gehaald wordt bij het volgende station.
De medereizigers worden daarbij ingeschakeld. Opmerkelijk is dat de belager eerst een uitweg wordt geboden.
Een citaat:
Het probleem is niet dat burgers niet willen ingrijpen in dit soort situaties, zeggen de onderzoekers. Ze ontberen alleen de kennis om dat op een effectieve manier te doen. 'Passagiers maken nu filmpjes of bellen 1-1-2, maar daarmee is het gevaar niet geweken', zegt hoofdonderzoeker Ira Helsloot, hoogleraar besturen van veiligheid aan de Radboud Universiteit.
Drie stappen
In plaats daarvan worden drie stappen voorgesteld die in experimenten succesvol bleken: de conducteur wijst, als hij wordt belaagd, één reiziger aan die hij opdraagt hem te helpen. Andere passagiers schieten dan al snel te hulp, al dan niet aangemoedigd door de aangewezen passagier. Om te voorkomen dat de belager paniekerig en daardoor agressiever wordt, krijgt hij een duidelijke 'uitweg' aangeboden en wordt hij niet omsingeld. Helsloot: 'In een cursus van een half uur kun je dit soort vaardigheden gemakkelijk aanleren'.
Tot zover de Volkskrant.
Een agressieveling een uitweg bieden kan wat vreemd overkomen omdat de belager niet in de kladden wordt gegrepen. Maar over het geheel kan het goed uitpakken, wanneer de passagiers het verloop van de gebeurtenis op hun gsm’s filmen. De dader wordt vastgelegd op video, de conducteur wordt ontzet en kan de spoorwegpolitie bellen die de belager op het station kan opvangen. Zij kan het gaan en goed aflopen.
De kans dat het fout loopt is groot wanneer omstanders de held gaan uithangen en agressie met machtsvertoon proberen te beteugelen. Een agressieveling een uitweg bieden moet letterlijk worden genomen: hij moet niet worden ingesloten. De conducteur wordt bijgestaan. Dat is wat anders dan omsingelen van een belager.
De voorgestelde aanpak, mits goed aangepakt, is zonder veel gezichtsverlies voor de agressieve reiziger. Deze manier van conflicthantering kan ook effectief zijn in andere situaties.
Het roept ook veel hoon op omdat dit advies wordt gegeven in een tijd dat de overheid veel verantwoordelijkheid overhevelt naar de burger.
Het woord "conducteur" betekent "geleider". Wanneer hij zich beperkt tot het geleiden van ongenoegen in goede banen, dan is er niet veel aan de hand. Effectief omgaan met agressie bespaart de NS veel onkosten door ziekteverzuim. Winst levert het niet op.
Het is de taak van de spoorwegpolitie om effectief om te gaan overtreders van de wet. Daarvoor hoeft niet per se extra personeel ingezet te worden op een trein, zolang de overtreder maar door de politie uit de trein gehaald wordt bij het volgende station.
Hirshi Ali zet de islam op de agenda
In de Volkskrant van 4 april wordt Hirshi Ali geïnterviewd over haar nieuwe boek Ketters pleidooi voor een hervorming van de Islam,.
Citaat:
Hirsi Ali zag een botsing der beschavingen, een 'niet te vermijden confrontatie' tussen het Westen en de islamitische wereld. 'In zekere zin zijn we al in oorlog', schreef ze in haar vorige boek, Nomade (2010). 'Ik ga ervan uit dat het Westen wint'.
Ondertussen stelt zij een grondige hervorming van de godsdienst voor, te vergelijken met de christelijke Reformatie. Bescheiden (of onbescheiden?) stelt Hirsi Ali dat zij geen 95 stellingen heeft, zoals Maarten Luther in het jaar 1517, maar slechts een soort vijfpuntenplan.
Het lijstje van vijf te 'amenderen' kernfacetten van de islam:
1 De onfeilbare status van Mohammed en de letterlijke lezing van de Koran.
2 Het investeren in het leven na de dood in plaats van het leven voor de dood.
3 De sharia.
4 Het principe van 'het goede bevelen en het kwade verbieden'.
5 Het gebod tot het voeren van de jihad.
Ruimhartiger dan voorheen erkent Hirsi Ali dat de grote meerderheid van de moslims in de wereld vreedzaam en goedwillend is. 'Mekka-moslims' noemt ze hen, naar de eerste levensfase van de profeet, toen hij als een geweldloze prediker in Mekka verbleef.
Daar tegenover staat een (aanzienlijke) minderheid van 'Medina-moslims', genoemd naar de stad waar de profeet zich ontpopte als legeraanvoerder en wrede veroveraar. Uiteraard zijn zij de bad guys - salafisten, jihadisten, radicalen en intoleranten, de zuiveren in de leer die de heilige geschriften letterlijk nemen.
Tot zover de Volkskrant.
De amendementen zijn 5 onderwerpen die bijna geen communicatie toelaten. Duidelijk is de behoefte van Hirshi Ali aan vrijheid en gelijkwaardigheid te herkennen.
Het is te hopen dat haar boek bijdraagt aan een dialoog tussen islamieten en anderen en dat haar tweedeling niet bijdraagt aan tweespalt.
Citaat:
Hirsi Ali zag een botsing der beschavingen, een 'niet te vermijden confrontatie' tussen het Westen en de islamitische wereld. 'In zekere zin zijn we al in oorlog', schreef ze in haar vorige boek, Nomade (2010). 'Ik ga ervan uit dat het Westen wint'.
Ondertussen stelt zij een grondige hervorming van de godsdienst voor, te vergelijken met de christelijke Reformatie. Bescheiden (of onbescheiden?) stelt Hirsi Ali dat zij geen 95 stellingen heeft, zoals Maarten Luther in het jaar 1517, maar slechts een soort vijfpuntenplan.
Het lijstje van vijf te 'amenderen' kernfacetten van de islam:
1 De onfeilbare status van Mohammed en de letterlijke lezing van de Koran.
2 Het investeren in het leven na de dood in plaats van het leven voor de dood.
3 De sharia.
4 Het principe van 'het goede bevelen en het kwade verbieden'.
5 Het gebod tot het voeren van de jihad.
Ruimhartiger dan voorheen erkent Hirsi Ali dat de grote meerderheid van de moslims in de wereld vreedzaam en goedwillend is. 'Mekka-moslims' noemt ze hen, naar de eerste levensfase van de profeet, toen hij als een geweldloze prediker in Mekka verbleef.
Daar tegenover staat een (aanzienlijke) minderheid van 'Medina-moslims', genoemd naar de stad waar de profeet zich ontpopte als legeraanvoerder en wrede veroveraar. Uiteraard zijn zij de bad guys - salafisten, jihadisten, radicalen en intoleranten, de zuiveren in de leer die de heilige geschriften letterlijk nemen.
Tot zover de Volkskrant.
De amendementen zijn 5 onderwerpen die bijna geen communicatie toelaten. Duidelijk is de behoefte van Hirshi Ali aan vrijheid en gelijkwaardigheid te herkennen.
Het is te hopen dat haar boek bijdraagt aan een dialoog tussen islamieten en anderen en dat haar tweedeling niet bijdraagt aan tweespalt.
Leven na de dood, hoe bestaat het?
Descartes wilde zijn bestaan aantonen door te stellen dat hij dacht. Cogito, ergo sum. Ik denk, dus ik ben. Er zullen weinig mensen zijn die twijfelen of zij bestaan. Het andere uiterste is denken dat je eeuwig bestaat en niet echt kunt sterven. De eerste vorm van moeilijk doen heet filosoferen, de tweede vorm van gemakkelijk doen noemen we magisch denken. Gelukkig bewegen de meeste mensen hier tussenin.
Sommige mensen kunnen niet geloven dat een mens nooit eerder heeft geleefd. Zij gaan er vanuit dat zij een vorige leven hebben gehad en dat hun ziel voort bestaat na de dood.
Geloven in illusie
In non-dualistische filosofieën wordt gesteld dat de scheidingen die we waarnemen tussen individuen en de wereld om ons heen illusoir zijn. Het idee is dat alles deel uitmaakt van hetzelfde fundamentele bewustzijn of de universele werkelijkheid. In die zin wordt gezegd dat een individu nooit echt "geboren" wordt als een afzonderlijke entiteit, omdat het altijd al deel heeft uitgemaakt van het grotere geheel.
Leven en Dood als Continuüm
Vanuit dit perspectief wordt gekeken naar het leven en de dood als onderdeel van een continuüm. In plaats van te denken aan geboorte en dood als strikt afgebakende gebeurtenissen, wordt de nadruk gelegd op de voortdurende stroom van bewustzijn en het idee dat bewustzijn niet wordt vernietigd bij de dood, maar zich op een andere manier voortzet.
In een van zijn lezingen vertelt Osho (Bhagwan) over de schijnbare verschillen die er bestaan tussen de opvattingen van Jezus, Mohammed, Boeddha, Mozes en andere religieuze leiders over reïncarnatie. Het ene geloof stelt dat de ziel bestaat en opnieuw geboren wordt, het andere niet of spreekt er niet of nauwelijks over (bijvoorbeeld Jesus).
Volgens Osho denken alle gelovige leiders dat reïncarnatie bestaat, maar hebben zij verschillende strategische redenen om er wat anders over te zeggen of erover te zwijgen. Wat al duizenden jaren geleden geconstateerd werd is dat wanneer mensen denken dat huidig leed het gevolg is van daden uit een vorig leven dat veel mensen met dat lijden van anderen geen compassie hebben. Onder het mom dat je in een volgend leven een herkansing krijgt, lieten mensen verbeteringen in hun eigen gedrag na.
De schijnbare verschillen in de uitwerking van de religies hebben bij de volgelingen van de religieuze leiders door de eeuwen heen bijgedragen aan machtsstrijd.
De Dalai Lama is onderwerp geworden van politiek getouwtrek over zijn opvolger. In de Tibetaanse traditie wordt een religieuze leider opgevolgd door zichzelf in een volgend leven. De Dalai Lama wordt beschouwd als een bodhisattva. Dat is een wezen die het Ontwaken (verlichting) heeft bereikt, maar besluit na zijn dood terug te keren om anderen te helpen op hun beurt te ontwaken. Een bodhisattva heeft edele bedoelingen en is niet uit op de macht.
Na het overlijden wordt gezocht onder kinderen die opvallen door uitspraken die doen denken aan de overleden leider. Die kinderen worden gezocht onder bepaalde families in Tibet. Vanwege de winst in status ligt magisch denken en manipulatie op de loer. Of het aangewezen kind letterlijk de reïncarnatie van de vorige voorganger is, zullen slechts weinigen betwisten. Het doet er ook niet zoveel toe, want het gezochte kind krijgt een gedegen religieuze opleiding.
Sinds Tibet valt onder de Chinese overheersing, heeft de Dalai Lama aangekondigd niet meer te reïncarneren en heeft China geëist dat hij in China zou reïncarneren. Een tamelijk absurde situatie die laat zien dat opvattingen over reïncarnatie niet neutraal zijn en bijdragen aan politieke discussies over invulling van het geloof en aan machtsstrijd.
Dominee Hans Stolp heeft een boek geschreven met als titel “Waarom wij naar de aarde kwamen”. Het is volgens hem een boek voor kinderen van 10 tot 100 jaar. Volgens Stolp bestaan wij voor onze geboorte op aarde ergens in het universum als lichtwezens in een zuiver positieve omgeving, waar het leven paradijselijk is. We komen naar de aarde om te leren en gaan na onze dood weer terug. Doodgaan is als het uittrekken van een jas. We begraven of cremeren die jas en het lichtwezen verschijnt af en toe om nabestaanden ter zijde te staan, aldus Stolp.
Het leven van de lichtwezens klinkt te mooi om waar te zijn. Alleen maar positief leven daar leer je niets van, alleen maar negatief leven bestaat niet. Het leven op aarde is balanceren tussen positiviteit en negativiteit. Het negatieve maakt functioneel ruimte, zodat het positieve kan bestaan. Leven (zonder machtsstrijd) gaat gemakkelijker wanneer we telkens terugkeren naar die balans.
Het is maar de vraag of kinderen wel gebaat zijn bij het verhaal van Hans Stolp over levens voor en na het aardse bestaan. Het draagt niet bij aan vrijheid en leven in het nu.
Magisch denken
Van ongeveer het derde tot het zesde levensjaar gaan kinderen de fase van magisch denken door. Veel kinderen zien lichtwezens, engelen of overleden mensen. Een deel van die kinderen is paranormaal begaafd. Dat kan zowel bij hunzelf als bij hun ouders verwarring wekken. Een paar maken melding van een vorig leven. Wanneer dit niet onderdrukt en zonder oordeel aangehoord wordt, verdwijnt dit fenomeen uit het kinderleven. Kinderen, die dit niet goed een plaats geven, kunnen tot op hoge leeftijd blijven worstelen met hun ego en macht.
Of reïncarnatie nu wel of niet bestaat en kan worden herinnerd, het leven begint voor de meeste kinderen met een geheel nieuwe start en een schone lei, al begint vrijheid wat later bewust te worden.
Er is niets mis mee om af en toe te dromen en je fantasie uit te leven. Zolang je maar kunt schakelen tussen droom en werkelijkheid en geen verantwoordelijkheid ontloopt in het ontwikkelen van vrijheid. Het gaat om ontwaken in non-duaal bewustzijn. De behoefte om te fantaseren over een alleen maar positieve wereld verdwijnt dan vanzelf.
Hoe "ongeloofwaardig" het ook klinkt, 100% zekerheid over religieuze waarheid in het bestaan is niet nodig om het goed te kunnen leven.
Mystiek is het ongrijpbare respecteren, magisch denken is het je toe-eigenen. Het is een kinderlijke onvolkomenheid van het ego.
Klik op de links in de tekst of op de labels onderaan voor een uitwerking van deze gedachte.
Zie ook Groundhog day, over de kans om elke dag opnieuw te beginnen en zo het wezen van liefde te leren.
Open luisteren naar verborgen behoefte aan macht
In het land der blinden is eenoog koning. Wie iets ziet wat anderen niet zien heeft macht. Wie iets doorziet en het met anderen deelt ontmaskert onrechtvaardige macht. Denk aan de kleren van de keizer. Het “naïeve” kind jaagt de blote keizer het schaamrood op de kaken door te roepen dat hij geen kleren aanheeft.
In de hulpverlening en de kerken zijn veel “deskundigen” die angstaanjagende of juist hemelse verhalen vertellen over zaken die toehoorders niet kunnen controleren. Sommigen zien engelen, anderen zien spoken. Wie met deze beelden zichzelf een machtspositie en aandacht verwerft is oneigenlijk bezig.
Politici en gezagsdragers, die sprookjes vertellen tegen beter weten in, worden zonder veel omhaal vervangen door meer integere personen. Het is onderdeel van hun goed betaalde functie om dit risico te lopen. Artsen, priesters, tv-persoonlijkheden, therapeuten en dergelijke worden beschermd door de angst bij de luisteraar. "Stel dat hij zich tegen mij keert?"
Niet iedereen die oneigenlijk bezig is hoeft rücksichtslos ontmaskerd te worden, denk aan kleine kinderen en psychiatrische patiënten.
Iedereen heeft recht op zijn eigen waarheid en de machteloze toehoorder doet er goed aan om te luisteren naar de boodschap in plaats van te zoeken naar de waarheid. Wat wil de spreker of verhalenverteller mij vertellen?
Een dementerende ouder lijdend aan Alzheimer ziet de verhoudingen in de tijd niet meer zo scherp. Het heeft geen enkele zin om diens uitspraken te corrigeren. Het gaat de bejaarde om geaccepteerd te worden en zich veilig te voelen. En dat is het belang van een fabulerend kind ook.
De kunst is te luisteren zonder te oordelen. Je kunt aangeven dat je de ander hebt gehoord zonder te bevestigen dat je het ook zo ziet. Die open houding geldt ook bij discussies tussen volwassen over smaak, politiek, meningen etc..
Overtuigingen geven houvast, maar kunnen ook betere meningen of inzichten blokkeren. Mensen passen hun projecties sneller aan wanneer zij zonder gezichtsverlies kunnen omschakelen naar betere inzichten.
In de hulpverlening en de kerken zijn veel “deskundigen” die angstaanjagende of juist hemelse verhalen vertellen over zaken die toehoorders niet kunnen controleren. Sommigen zien engelen, anderen zien spoken. Wie met deze beelden zichzelf een machtspositie en aandacht verwerft is oneigenlijk bezig.
Politici en gezagsdragers, die sprookjes vertellen tegen beter weten in, worden zonder veel omhaal vervangen door meer integere personen. Het is onderdeel van hun goed betaalde functie om dit risico te lopen. Artsen, priesters, tv-persoonlijkheden, therapeuten en dergelijke worden beschermd door de angst bij de luisteraar. "Stel dat hij zich tegen mij keert?"
Niet iedereen die oneigenlijk bezig is hoeft rücksichtslos ontmaskerd te worden, denk aan kleine kinderen en psychiatrische patiënten.
Iedereen heeft recht op zijn eigen waarheid en de machteloze toehoorder doet er goed aan om te luisteren naar de boodschap in plaats van te zoeken naar de waarheid. Wat wil de spreker of verhalenverteller mij vertellen?
Een dementerende ouder lijdend aan Alzheimer ziet de verhoudingen in de tijd niet meer zo scherp. Het heeft geen enkele zin om diens uitspraken te corrigeren. Het gaat de bejaarde om geaccepteerd te worden en zich veilig te voelen. En dat is het belang van een fabulerend kind ook.
De kunst is te luisteren zonder te oordelen. Je kunt aangeven dat je de ander hebt gehoord zonder te bevestigen dat je het ook zo ziet. Die open houding geldt ook bij discussies tussen volwassen over smaak, politiek, meningen etc..
Overtuigingen geven houvast, maar kunnen ook betere meningen of inzichten blokkeren. Mensen passen hun projecties sneller aan wanneer zij zonder gezichtsverlies kunnen omschakelen naar betere inzichten.
Een uitweg bieden bij een dilemma tussen trauma en vergoeding
Wie zich onrechtvaardig behandeld voelt door een gebeurtenis wil graag horen dat het de ander spijt. Wanneer het betonen van spijt zonder financiële gevolgen kan blijven willen velen nog wel zeggen “het spijt me wat er is gebeurd”.
Maar wanneer de één de ander de eis stelt “ik wil erkenning dat mij iets onrechtvaardigs is overkomen en ik vind dat ik recht heb op schadevergoeding” verzandt het proces al snel in verzet en/of zwijgen wanneer de aansprakelijkheid niet vast ligt.
Een voorbeeld is de overheid die geconfronteerd wordt met de fouten die gemaakt zijn rond de Tweede Oorlog in de behandeling van mensen die gevangen zaten in Indonesië of omdat ze Jood zijn.
Ambtenaren en politici van nu zijn niet persoonlijk aansprakelijk voor de gevolgen van de besluiten die de overheid en de samenleving toentertijd maakten. Ze kunnen wel een rol spelen in de verwerking van de trauma’s die nog steeds actueel zijn. Maar wanneer ze de trauma’s erkennen is de kans groot dat zij ook een besluit moeten nemen over een schadevergoeding.
Iemand die met veel emotie onafgebroken praat over wat hem of haar is overkomen roept ook ongewild afstand en weerstand op. Blijkbaar vinden wij als luisteraars en getuigen het lastig om zowel betrokkenheid te tonen als om gepaste afstand te houden. En die weerstand kan gemakkelijk leiden tot schijnbare onverschilligheid wat de getroffene vervolgens kan aanzetten tot nog meer of sterkere emotie. Een eindeloze spiraal is het gevolg.
Er is een levensgroot verschil voor een verantwoordelijke tussen gezichtsverlies lijden en je masker laten zakken. Het verschil wordt uitgemaakt wanneer de toehoorder laat weten niet te oordelen. Een verantwoordelijke geeft geen antwoord wanneer hij bang is daarna monddood en in aanzien geschaad te zijn.
Het is de taak van de overheid en politici om duidelijkheid te geven over de relatie tussen verantwoordelijkheid voor gebeurtenissen uit het verleden en de redelijkheid van schadevergoedingen. Beloften behoren nagekomen te worden. Duidelijkheid kan ook zijn dat met relevante redenen omkleed uitgelegd wordt waarom er geen schadevergoeding wordt uitgekeerd. Slachtoffers weten dan waar ze aan toe zijn en kunnen het besluit toetsen bij de rechtelijke macht.
Getraumatiseerde slachtoffers doen er goed aan om zich te realiseren dat erkenning op zich niet kan leiden tot heling van de psychische schade. Het kan het helingsproces versnellen omdat er een mijlpaal is gepasseerd. Geld kan schade beperken omdat het veiligheid kan leveren voor bestaanszekerheid.
Wie constateert dat partijen langs elkaar heen praten kan een oplossing bieden door de belangen open op tafel te leggen, door verschillen en overeenkomsten op te sommen en te benoemen wat gezegd wordt via de inhoud en via de betrekking.
Het is de toon die de muziek maakt.
Maar wanneer de één de ander de eis stelt “ik wil erkenning dat mij iets onrechtvaardigs is overkomen en ik vind dat ik recht heb op schadevergoeding” verzandt het proces al snel in verzet en/of zwijgen wanneer de aansprakelijkheid niet vast ligt.
Een voorbeeld is de overheid die geconfronteerd wordt met de fouten die gemaakt zijn rond de Tweede Oorlog in de behandeling van mensen die gevangen zaten in Indonesië of omdat ze Jood zijn.
Ambtenaren en politici van nu zijn niet persoonlijk aansprakelijk voor de gevolgen van de besluiten die de overheid en de samenleving toentertijd maakten. Ze kunnen wel een rol spelen in de verwerking van de trauma’s die nog steeds actueel zijn. Maar wanneer ze de trauma’s erkennen is de kans groot dat zij ook een besluit moeten nemen over een schadevergoeding.
Iemand die met veel emotie onafgebroken praat over wat hem of haar is overkomen roept ook ongewild afstand en weerstand op. Blijkbaar vinden wij als luisteraars en getuigen het lastig om zowel betrokkenheid te tonen als om gepaste afstand te houden. En die weerstand kan gemakkelijk leiden tot schijnbare onverschilligheid wat de getroffene vervolgens kan aanzetten tot nog meer of sterkere emotie. Een eindeloze spiraal is het gevolg.
Er is een levensgroot verschil voor een verantwoordelijke tussen gezichtsverlies lijden en je masker laten zakken. Het verschil wordt uitgemaakt wanneer de toehoorder laat weten niet te oordelen. Een verantwoordelijke geeft geen antwoord wanneer hij bang is daarna monddood en in aanzien geschaad te zijn.
Het is de taak van de overheid en politici om duidelijkheid te geven over de relatie tussen verantwoordelijkheid voor gebeurtenissen uit het verleden en de redelijkheid van schadevergoedingen. Beloften behoren nagekomen te worden. Duidelijkheid kan ook zijn dat met relevante redenen omkleed uitgelegd wordt waarom er geen schadevergoeding wordt uitgekeerd. Slachtoffers weten dan waar ze aan toe zijn en kunnen het besluit toetsen bij de rechtelijke macht.
Getraumatiseerde slachtoffers doen er goed aan om zich te realiseren dat erkenning op zich niet kan leiden tot heling van de psychische schade. Het kan het helingsproces versnellen omdat er een mijlpaal is gepasseerd. Geld kan schade beperken omdat het veiligheid kan leveren voor bestaanszekerheid.
Wie constateert dat partijen langs elkaar heen praten kan een oplossing bieden door de belangen open op tafel te leggen, door verschillen en overeenkomsten op te sommen en te benoemen wat gezegd wordt via de inhoud en via de betrekking.
Het is de toon die de muziek maakt.
De relatie tussen geld verdienen en geluk
“Gelukkig zijn met niets is alles”.
Dit is de uitkomst van een proces dat zonder kennis daarvan niets zegt. Wie weinig geld heeft, zal gelukkiger worden wanneer hij meer gaat verdienen. Een gevoel van geluk ervaart iemand die direct een groot bedrag krijgt. Er lijkt een directe relatie tussen geld en geluk.
Geld levert een mate van vrijheid. De relatie tussen geld en geluk verdwijnt vanaf een bepaald inkomen. Men zegt na het verdienen van jaarlijks zestigduizend euro, maar die grens zal voor ieder individu anders liggen. Daar komt bij dat veel mensen in een onzekere economie liever nog wat meer gaan verdienen om zich ook in de toekomst veilig te voelen. In een samenleving waarin alles wordt vermarkt, wordt paradoxaal genoeg de relatie tussen geld verdienen en geluk nog diffuser.
Wanneer er geen tekort is, wanneer er aan de basisbehoeftes is voldaan en er geen directe aanleiding is om ongelukkig te zijn, is de basistoestand van de mens dat hij gelukkig is. Er is een subtiel verschil tussen de toestanden van gelukkig, gelukkiger zijn en geluk ervaren. Er zijn mensen die hun hele leven geen geluk ervaren terwijl ze ook niet ongelukkig zijn. In een veilige omgeving is zoiets best denkbaar.
Daarom organiseren we onze samenleving ook zo veilig mogelijk, gebouwd op gelijkheid en vrijheid. Dan kan liefde en vrijheid worden ervaren en leiden tot geluk. Maar wanneer we doorschieten in het vrij laten van elkaar, bijvoorbeeld in werkrelaties, kan er –onder het mom van individuele verantwoordelijkheid- een grote groep in armoede vervallen. En dat is een aanslag op hun levensgeluk, omdat ze angst en onveiligheid ervaren. En dan kan die groep zich weleens agressief ontwikkelen. En dat kost de samenleving vervolgens weer meer (geld en moeite) dan wanneer wat meer de middenweg was bewandeld.
Gelukkig zijn is een bijproduct van het proces van de fysieke en mentale conditie goed te houden om telkens weer in balans te komen.
Om simpelweg gelukkig te kunnen zijn.
Door te zijn.
Psychiater Dirk de Wachter pleit er in deze video voor om af en toe ongelukkig te zijn om zo te leren hoe de alsmaar bewegende balans te richten en te herstellen.
Dit is de uitkomst van een proces dat zonder kennis daarvan niets zegt. Wie weinig geld heeft, zal gelukkiger worden wanneer hij meer gaat verdienen. Een gevoel van geluk ervaart iemand die direct een groot bedrag krijgt. Er lijkt een directe relatie tussen geld en geluk.
Geld levert een mate van vrijheid. De relatie tussen geld en geluk verdwijnt vanaf een bepaald inkomen. Men zegt na het verdienen van jaarlijks zestigduizend euro, maar die grens zal voor ieder individu anders liggen. Daar komt bij dat veel mensen in een onzekere economie liever nog wat meer gaan verdienen om zich ook in de toekomst veilig te voelen. In een samenleving waarin alles wordt vermarkt, wordt paradoxaal genoeg de relatie tussen geld verdienen en geluk nog diffuser.
Wanneer er geen tekort is, wanneer er aan de basisbehoeftes is voldaan en er geen directe aanleiding is om ongelukkig te zijn, is de basistoestand van de mens dat hij gelukkig is. Er is een subtiel verschil tussen de toestanden van gelukkig, gelukkiger zijn en geluk ervaren. Er zijn mensen die hun hele leven geen geluk ervaren terwijl ze ook niet ongelukkig zijn. In een veilige omgeving is zoiets best denkbaar.
Daarom organiseren we onze samenleving ook zo veilig mogelijk, gebouwd op gelijkheid en vrijheid. Dan kan liefde en vrijheid worden ervaren en leiden tot geluk. Maar wanneer we doorschieten in het vrij laten van elkaar, bijvoorbeeld in werkrelaties, kan er –onder het mom van individuele verantwoordelijkheid- een grote groep in armoede vervallen. En dat is een aanslag op hun levensgeluk, omdat ze angst en onveiligheid ervaren. En dan kan die groep zich weleens agressief ontwikkelen. En dat kost de samenleving vervolgens weer meer (geld en moeite) dan wanneer wat meer de middenweg was bewandeld.
Gelukkig zijn is een bijproduct van het proces van de fysieke en mentale conditie goed te houden om telkens weer in balans te komen.
Om simpelweg gelukkig te kunnen zijn.
Door te zijn.
Psychiater Dirk de Wachter pleit er in deze video voor om af en toe ongelukkig te zijn om zo te leren hoe de alsmaar bewegende balans te richten en te herstellen.
Over advaita luisteren op de radio
Rinus van Warven interviewt Erik van Zuydam en Hans Laurentius.
Erik van Zuydam kan goed verwoorden wat Advaita en non-dualiteit behelst.
Gedachten komen op en gaan in het bewustzijn. Bestaat er wel een "ik" of "ego" of "vrije wil"?
Voor wie er liever over hoort dan erover leest.
Soundcloud "in de Lotusvijver".
Gaat alles echt vanzelf wanneer iets eerst verschijnt als hersenactiviteit en pas later bewust wordt?
Willen we wel echt wakker worden of alleen een leukere droom?
Wie durft zijn of haar ik over te geven?
In het tweede deel spreekt Hans Laurentius over het "verzonnen ikje".
Er is geen waarnemer, maar alleen het proces van waarnemen, beweging van/in bewustzijn. De afgescheidenheid is een ego-illusie. Niet geloven in eenheid maar realiseren van niet-twee.
Erik van Zuydam kan goed verwoorden wat Advaita en non-dualiteit behelst.
Gedachten komen op en gaan in het bewustzijn. Bestaat er wel een "ik" of "ego" of "vrije wil"?
Voor wie er liever over hoort dan erover leest.
Soundcloud "in de Lotusvijver".
Gaat alles echt vanzelf wanneer iets eerst verschijnt als hersenactiviteit en pas later bewust wordt?
Willen we wel echt wakker worden of alleen een leukere droom?
Wie durft zijn of haar ik over te geven?
In het tweede deel spreekt Hans Laurentius over het "verzonnen ikje".
Er is geen waarnemer, maar alleen het proces van waarnemen, beweging van/in bewustzijn. De afgescheidenheid is een ego-illusie. Niet geloven in eenheid maar realiseren van niet-twee.
Laat liefde jou maar vatten
'Het is niet jouw taak om liefde te zoeken, je hoeft alleen de zelfgebouwde barrières in jezelf te vinden die liefde tegenhouden' (Rumi).
Voor wie onderstaande niet direct kan volgen kan het een idee zijn eerst deze blogs te lezen waarin Hans Laurentius zijn opvattingen over waarheid, liefde en non-dualiteit uiteenzet.
Een e-mailwisseling tussen Hans Laurentius en Kees Schreuders.
Kees Schreuders: Wat is het verschil c.q. overeenkomst tussen liefde (met kleine 'l', de keerzijde van angst en haat) en Liefde (met hoofdletter 'L' die zonder keerzijde is)?
Hans Laurentius: Tja, het antwoord zit al in je vraag. Het een is dualistisch en het andere niet. Het een hoort bij het ik en het andere bij het Zelf. En toch… kleine liefde is in essentie van hetzelfde spul. Het kan alleen verdrongen worden door emoties. Bij het opkomen van sterke emoties raakt het weg uit de beleving. De fout die gemaakt wordt, is dat personen liefde altijd aan een object koppelen: een mens, situatie, groep etc. Daarmee wordt het klein en persoonlijk gemaakt en dus onderhevig aan het emotioneel-mentale. Maar ook de liefde tussen mensen bijvoorbeeld is een afspiegeling van Liefde. Bewustzijn is eindeloos liefdevol, het eist niets, stelt geen voorwaarden, veroordeelt niets, sluit niets uit etc. Personen doen dat wel, en zelfs dat vindt Bewustzijn prima — of beter gezegd het vindt er niets van. Maar personen, zij die zich voor een iemand aanzien, zien anderen ook aan voor iemand. Vandaar dat het nogal eens kan voorvallen dat de 'boodschapper' (of Guru zo je wilt) boosheid of verliefdheid naar zich toe krijgt, omdat alles persoonlijk wordt gemaakt. Men kan zo'n intense Liefde ervaren bij hen via wie die uitstraling er is en dan verliefd op het vormpje worden, omdat niet echt gezien wordt dat het louter Liefde-in-actie is, en dat het zogenaamde lichaam dat voor je zit dat niet 'doet', maar dat die 'body-mind' er slechts een uitdrukkingsvorm van is.
De manifestatie van Liefde is iets wonderbaarlijks, en voor de denkende geest nauwelijks te bevatten. Hoeft trouwens ook niet, laat Liefde jou maar vatten.
K: Hoe komt het eigenlijk dat we in de kern allemaal weten waar het woord Liefde voor staat en ernaar hongeren zonder dat we ooit kunnen weten of voelen wat het is?
H: Als we niet zouden kunnen weten of voelen wat 'het' is, kunnen we het niet weten in de kern. Nietwaar? Dus gaat deze vraag niet op. We weten inderdaad donders goed wat Liefde is. Maar over het algemeen kennen we liefde met name als object-gebonden, terwijl het in wezen een spirituele dimensie is. De persoonlijke of object gebonden liefde is altijd besmet met angst en verlangen. Houden van iemand bijvoorbeeld houdt de vrees in die ander kwijt te raken en daardoor vervallen veel relaties in een soort koehandel en komt het elkaar claimen en niet vrij laten meer voor als regel dan als uitzondering. Werkelijk van iemand houden impliceert voor mij echter ook en vooral oprechtheid en de inherente wens dat de ander helemaal zichzelf kan zijn.
Er is een natuurlijke sterke relatie tussen Liefde en Waarheid, vandaar dat ik die woorden vaak als één term gebruik: Liefde-Waarheid. Echte Vriendschap of Liefde omvat het niet manipuleren of positief gezegd: de spontane geneigdheid de ander 'terug te voeren naar zichzelf', indien dat nodig blijkt. Dat hoort vanzelf te gaan, niet als strategie natuurlijk want dan krijg je vreselijke toestanden zoals met alle opzettelijke attitudes. De wens dat de ander zichzelf is, is een natuurlijk voortvloeisel uit het 'jeZelf zijn'. Je gaat dan niet meer mee in de ego-spelletjes van de ander, versterkt deze niet, vecht er niet mee, maar toont in de interactie waar de opening zit. Door Liefde-Waarheid te zijn, breng je de 'ander' steeds weer terug in zijn oorspronkelijke toestand. Dat is in wezen ook zo tijdens Satsang. Daarom is Satsang niet iets wat ik doe, maar wat ik ben (op het niveau van de zichtbare actieve kant).
We kennen Liefde dus wel degelijk, maar 'van binnenuit' en we zijn gaan geloven dat Liefde geen basis kan zijn om vanuit te leven. Dan zouden we onze belangen niet meer kunnen behartigen, maar onze werkelijke belangen kennen we nauwelijks meer. En die zijn nu net wat we zijn! Liefde, Openheid, Vreugde, Kracht, Waarheid, kortom Leven zelf. Dát zijn onze belangen. Dus de vreemde situatie is dat we als ego-ik hongeren naar Liefde, maar er ook bang voor zijn, omdat we ergens ook beseffen dat wanneer Liefde 'zegeviert' het ik uiteenvalt. We weten donders goed dat waar angst en verlangen de leidraad zijn, Liefde niet zichtbaar kan worden. En we weten dat waar Liefde 'het overneemt' het ik geen stand houdt. Vandaar dat we als ego-ik niet kunnen weten wat het is; we kunnen het echter wel weten zodra de geest in zijn natuurlijke toestand is.
Liefde, met andere woorden is niet kenbaar als object van het ik, daarom vertrouwen we het niet, terwijl wanneer Liefde het ik opzijgezet heeft er een enorme verbazing kan zijn waarom we het niet vertrouwden. Het zijn als het ware twee dimensies. Maar als het eenmaal binnen is, zal er een proces op gang komen, al is het in eerste instantie vanuit het ik, om het te leren kennen. Het verlangen ernaar zal groeien. En wanneer er Inzicht wordt verkregen in het functioneren van het denkbeeldige, gaan de bressen in de ik-constructie steeds groter worden en wordt de zaak opener, helderder.
Humor en het ongrijpbare
Met woorden en beelden kun je het ongrijpbare benaderen. Een goede derde is humor.
Voor wie even niet wil lezen over abstracte onderwerpen maar eens ongecompliceerd wil lachen: laat deze video gewoon doorlopen.
Wertheim heeft het niet over ongrijpbare zielskwaliteiten, maar speelt met het gezichtspunt van de naïeve verteller, die juist door iets niet te zeggen laat weten dat hij kijkt vanuit meerdere standpunten. Het kan Micha Wertheim schijnbaar niets schelen of je hem wel kunt volgen of niet.
Voor wie even niet wil lezen over abstracte onderwerpen maar eens ongecompliceerd wil lachen: laat deze video gewoon doorlopen.
Wertheim heeft het niet over ongrijpbare zielskwaliteiten, maar speelt met het gezichtspunt van de naïeve verteller, die juist door iets niet te zeggen laat weten dat hij kijkt vanuit meerdere standpunten. Het kan Micha Wertheim schijnbaar niets schelen of je hem wel kunt volgen of niet.
Anderen stimuleren of onderwerpen?
In onze samenleving zijn we van kinds af aan ons aan het meten met anderen. De opvoeding is deels gericht op een zo hoog mogelijke positie in de maatschappij. Via sport en spel oefenen we daarin. Ook in de media is het kijken naar mensen die zich meten met anderen een populaire vorm van ontspanning. Denk aan de Olympische Spelen, quizzen, Wie is de mol? etc..
De competitie heeft positieve en negatieve kanten. De positieve kant van sport en spel is grenzen verleggen, gezelligheid en ongemerkt conditietraining. De negatieve kant kan zijn dat mensen zich nooit evenwaardig opstellen, waardoor er altijd een meer of minder openlijke strijd is. Er zijn sportvrienden, maar is er echte verbroedering met mensen buiten de eigen kring? Ook voor een liefdesrelatie kan een focus op winnen van de ander de dood in de pot zijn. Onevenwaardigheid blokkeert de liefde.
In zijn boek Authentiek Leiderschap onderscheidt Bas Blekkingh acht vormen van een ego. De ego’s zijn zo gekozen dat zij verschillen in de manier waarop zij een proberen een positie ten opzichte van een ander te bereiken. Blekkingh gaat er vanuit dat wanneer mensen zich niet veilig voelen zij zich proberen te manoeuvreren in een hogere positie ten opzichte van een ander. Of de ander in een lagere positie, wat op hetzelfde neerkomt.
Acht vormen van ego.
De competitie heeft positieve en negatieve kanten. De positieve kant van sport en spel is grenzen verleggen, gezelligheid en ongemerkt conditietraining. De negatieve kant kan zijn dat mensen zich nooit evenwaardig opstellen, waardoor er altijd een meer of minder openlijke strijd is. Er zijn sportvrienden, maar is er echte verbroedering met mensen buiten de eigen kring? Ook voor een liefdesrelatie kan een focus op winnen van de ander de dood in de pot zijn. Onevenwaardigheid blokkeert de liefde.
In zijn boek Authentiek Leiderschap onderscheidt Bas Blekkingh acht vormen van een ego. De ego’s zijn zo gekozen dat zij verschillen in de manier waarop zij een proberen een positie ten opzichte van een ander te bereiken. Blekkingh gaat er vanuit dat wanneer mensen zich niet veilig voelen zij zich proberen te manoeuvreren in een hogere positie ten opzichte van een ander. Of de ander in een lagere positie, wat op hetzelfde neerkomt.
Acht vormen van ego.
- De trotse, de opschepper.
- De zelfstandige, de solist.
- De schuldeloze, het slachtoffer.
- De rustige, de wegduiker.
- De aardigerd, de slijmbal.
- De relativerende, de afgunstige.
- De adviseur, de paternalist.
- De krachtige, de sloper.
Authenticiteit (positieve intentie)
|
Ego (gericht op bovenliggend gedrag)
|
Positie is onbelangrijk.
|
Positie is belangrijk.
|
Intentie: jij en de omgeving groeien.
|
Intentie: jij groeit.
|
Je creëert positieve drive bij anderen.
|
Je creëert angst bij anderen.
|
Je geeft onvoorwaardelijk.
|
Je geeft voorwaardelijk.
|
Verdiept relaties.
|
Houdt relaties oppervlakkig.
|
Genereert energie.
|
Kost energie.
|
Is ‘willen’.
|
Is ‘moeten’.
|
Wordt door interne normen en waarden gedreven.
|
Wordt door externe normen gedreven.
|
Is duurzaam.
|
Moet steeds opnieuw bevestigd worden.
|
Redeneren vanuit overvloed.
|
Redeneren vanuit schaarste.
|
Is gericht op ‘zijn’.
|
Is gericht op ‘hebben’.
|
Het moge duidelijk zijn dat het hebben van een ego belemmerend kan zijn voor de kwaliteit van een relatie omdat niemand gedwongen wil worden in een onderliggende positie. Toch komt een evenwaardige verhouding niet zo maar tot stand of houdt lang stand.
Een aantal van de verschillen tussen authenticiteit en ego maken duidelijk welke kant we kunnen op ontwikkelen om van ons ego een ondersteunend onderdeel van onze persoonlijkheid kunnen maken.
Je kunt gelukkiger worden door voor authenticiteit te kiezen.
Iemand die zelf gelukkig is kan gemakkelijker bijdragen aan het geluk van anderen.
Montessori was kritisch over de rol van competitie in het onderwijs en haar bredere implicaties voor de samenleving.
Haar zorg over competitie was geworteld in het idee dat competitie vaak leidt tot vergelijkingen tussen individuen, waarbij sommigen als winnaars worden aangemerkt en anderen als verliezers. Ze geloofde dat dit winnen of verliezen de basis legt voor gevoelens van superioriteit of inferioriteit, wat op zijn beurt kan leiden tot conflicten en ongelijkheid in de maatschappij.
Je groei (mentaal en spiritueel) zit in het feit dat je in steeds moeilijkere of onveiligere omgevingen je ego's minder nodig hebt. Je haalt het beste uit jezelf en de samenwerking met de ander door je evenwaardig op te stellen.
Uw wil geschiedde
“Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel”
Het is een regel uit het Onze Vader dat in de loop der tijden miljarden malen moet zijn gepreveld. Een oplettende lezer zal zien dat er een spelfout zit in de titel. "Geschiede" is een sporadisch gebruikte werkwoordsvorm, de aanvoegende wijs (conjunctief), "geschiedde" is verleden tijd, geschiedenis.
Er zijn vele vormen van geloven, een paar typeringen.
Je hebt mensen die denken dat je een God kunt inzetten voor het behartigen van de eigen belangen. Ze bidden dan ook om iets te krijgen. Je hebt gelovigen die God vrezen en proberen hem gunstig te stemmen. Je hebt gelovigen die gewoon zo opgevoed zijn en er verder niet zo bij nadenken. Zij volgen de rituelen en zeggen regelmatig een gebed op. Een ander heeft een gesprek met God waarin de meest intieme zaken worden gedeeld. En dat werkt op zich bevrijdend.
Geen wonder dat God het verder wel gelooft en het laat bij een doodse stilte. Het gaat vanzelf.
'Stilte is de taal van God. Al het andere is slechte vertaling',
Rumi.
Het maakt voorgangers en priesters niet zo veel uit waarom je gelooft. Het is misschien ook wel zo handig om een eindeloos gesprek te voorkomen wanneer niemand kan bewijzen wat nu de wil van Allah of Gods of wie of wat dan ook zou moeten zijn.
Wat je gelooft is vooral een persoonlijke interpretatie. Ik geloof wat ik zowel in mijn hoofd als in mijn hart en buik als waarheid ervaar. Ik noem mijzelf een dubbele agnost. Daarmee wil ik aangeven dat ik niet vind dat het bewijs voor het wel of niet bestaan van een God wetenschappelijk kan worden aangedragen. Het bestaan en de natuur zou je met even veel gewicht kunnen zien als bewijs voor het niet bestaan van een almachtige God (maar een schitterend toeval) als dat het een bewijs is van een zeer doordachte schepping. De schijnbare onzichtbaarheid en ongrijpbaarheid van God zegt mij vooral dat je niet eindeloos moet doorgaan met zoeken. Atheïsme en geloof zijn voor mij evenwaardig.
Het willen switchen tussen jezelf verbergen en zichtbaar worden zie ik in mijzelf, in anderen en in het wel of niet zichtbaar zijn van goddelijkheid. In gesprekken met anderen kan ik mijzelf ontwikkelen en het goddelijke verschijnt tussen individuen.
Hoe verhouden ego en ziel zich tot elkaar?
De ziel wordt vaak gezien als het spirituele of onsterfelijke deel van een persoon dat een diepere betekenis en doel in het leven vertegenwoordigt. Sommige mensen geloven dat het mogelijk is om contact te maken met de ziel door middel van meditatie, gebed, introspectie of andere spirituele praktijken.
Het ego daarentegen verwijst meestal naar het deel van de persoonlijkheid dat betrokken is bij het bewustzijn van de eigen identiteit en het behoud ervan. Het kan zich uiten als de behoefte aan erkenning, controle, macht en status.
Hoewel het ego en de ziel verschillende aspecten van de menselijke ervaring vertegenwoordigen, zijn ze niet per se tegenpolen. In plaats daarvan kunnen ze worden gezien als complementaire aspecten van de persoonlijkheid die samenwerken om een evenwichtige en gezonde persoonlijkheid te creëren. Het is mogelijk om je ego te gebruiken om je doelen te bereiken terwijl je tegelijkertijd verbonden blijft met je ziel en je innerlijke waarden.
Bescheidenheid wordt vaak geassocieerd met spirituele ontwikkeling, maar het kan ook worden gezien als een deugd die wordt gewaardeerd in veel culturen en filosofieën. Het kan worden gezien als een manier om respect te tonen voor anderen en jezelf niet boven anderen te plaatsen. Het kan ook een manier zijn om nederigheid en dankbaarheid te cultiveren voor wat je hebt in plaats van altijd meer te willen.
Tot een balans komen
Ik probeer het verband en midden tussen het positieve en het negatieve te zien. Ik onderzoek de werking van begrippen als gezag, macht, kracht, potentie, potentiaal en potentialiteit. Ik bezie ze als een spanningsveld dat iets wezenlijks kan oproepen. Het verschil tussen gezag en met macht is dat mensen met gezag zich bewust lijken te zijn dat zij weten wanneer te doen en wanneer te laten. Dat "dwingt" respect af.
Dualiteit onthullen en balanceren om non-dualiteit tot zijn recht te laten komen.
Ontregelende humor als geweldloos wapen in de strijd om serieuze zaken liefdevol te beslechten, waarbij de bevrijdende lach haar werk ongemerkt kan uitvoeren.
Woorden vangen niet het ongrijpbare, maar verbeelden in de communicatie het ont-vangen en ont-moeten.
Mijn beeld van een hogere macht is voor mij niet het beeld van een mens (lees: vader of iemand op een troon) en niet een hoger niveau, hoogstens een andere dimensie. Elk levend wezen zou een vorm kunnen zijn waarin iets goddelijks is uitgedrukt en aanwezig is. Het menselijke ego kan een verbinding met andere wezens en ook die hogere macht belemmeren. Ik acht het best denkbaar dat een paradijselijk wereld (non-dualiteit) ook realiteit kan zijn wanneer mensen stoppen met het oordelen over elkaar en elk levend wezen met respect benaderen. Respect betekent voor mij een spanningsveld, namelijk het tegelijk betrokken zijn en de juiste afstand bewaren.
Ik zie het ego ook als stoorzender, bron van dualiteit, als de kameel die te groot is om "door het oog van de naald te gaan". Wie een stapje terug doet, ziet "meerdere wegen naar Rome" en "wie het kleine niet eert is het grote niet weerd'.
Een zinnetje als “Uw wil geschiede” kan dan voor mij deze aanbeveling betekenen: laat het goddelijke wat in elk levend wezen aanwezig is tot uitdrukking komen. Ik vind het van belang dat de functie en werking van mijn ego en van anderen wordt doorzien. Zodat werkelijke verbinding en synchroniciteit tot stand en tot leven komen in vrijheid en evenwaardigheid, telkens opnieuw uitgevoerd en er zin kan worden uitgewisseld, gekregen en gegeven.
Schizofrenie bestaat niet
In een interview in Trouw zegt psychiater Jim van Os "Schizofrenie is een belachelijk verouderderde term. Niemand weet wat het betekent".
Hij pleit voor een behandeling gericht op herstel en ziet studie en werk als belangrijke voorwaarden daarbij. Volgens van Os is het een psychotische kwetsbaarheid die bij de een tot milde klachten leidt en waarvan een ander deel veel last heeft. Slechts 20% heeft een slechte prognose.
Op de site "Zielenknijper" over de pleidooi van Os het volgende:
De Nederlandse hoogleraar Jim van Os vindt dat de DSM, het boek waarin alle psychiatrische diagnoses staan beschreven, in het geheel zou moeten verdwijnen. Hij zou het liefst alle psychiatrische diagnoses afschaffen, die doen de patiënt geen recht. Van Os maakte deel uit van een select gezelschap van psychiaters en psychologen dat de DSM 5 samenstelde. Hij pleit al langer in de media voor afschaf van de diagnose schizofrenie omdat tot op heden geen bewijs is gevonden voor een hersenziekte en de behandeling met antipsychotica de kans op herstel vermindert.
“Schaf de diagnose schizofrenie maar af”, zegt hoogleraar sociale psychiatrie prof. dr Jim van Os (psychiater van het jaar 2008). Wetenschappelijk is de diagnose onhoudbaar, en patiënten hebben er alleen maar last van. (UniMaas)
…
Wetenschappelijk gezien is het volstrekte onzin om schizofrenie als een hersenziekte te beschouwen. (Psy, 2008)
…
De diagnose schizofrenie doet meer kwaad dan goed, het betekent een verwijzing naar de dagbehandeling en je beneemt er alle uitzicht op herstel mee. Terwijl dat wel mogelijk is, ook bij schizofrenie. Als je uitgaat van het potentieel van mensen kun je een heel eind komen. Cognitieve therapie, praten, dat helpt, vooral bij mensen die stemmen horen en daaraan denken te moeten gehoorzamen. Ze kunnen leren om de stemmen te negeren. Het probleem is dat de zorg daar niet op ingericht is. Wel op pillen, op medicatie, die is routinematig te verkrijgen [en zorgen voor miljarden winsten, antipsychotica is het meest winstgevende medicijn van de farmaceutische industrie, red.].
Zie ook: Kopzorgen. Psychose begrijpen en De DSM-5 voorbij! Persoonlijke diagnostiek in een nieuwe ggz.
Hij pleit voor een behandeling gericht op herstel en ziet studie en werk als belangrijke voorwaarden daarbij. Volgens van Os is het een psychotische kwetsbaarheid die bij de een tot milde klachten leidt en waarvan een ander deel veel last heeft. Slechts 20% heeft een slechte prognose.
Op de site "Zielenknijper" over de pleidooi van Os het volgende:
De Nederlandse hoogleraar Jim van Os vindt dat de DSM, het boek waarin alle psychiatrische diagnoses staan beschreven, in het geheel zou moeten verdwijnen. Hij zou het liefst alle psychiatrische diagnoses afschaffen, die doen de patiënt geen recht. Van Os maakte deel uit van een select gezelschap van psychiaters en psychologen dat de DSM 5 samenstelde. Hij pleit al langer in de media voor afschaf van de diagnose schizofrenie omdat tot op heden geen bewijs is gevonden voor een hersenziekte en de behandeling met antipsychotica de kans op herstel vermindert.
“Schaf de diagnose schizofrenie maar af”, zegt hoogleraar sociale psychiatrie prof. dr Jim van Os (psychiater van het jaar 2008). Wetenschappelijk is de diagnose onhoudbaar, en patiënten hebben er alleen maar last van. (UniMaas)
…
Wetenschappelijk gezien is het volstrekte onzin om schizofrenie als een hersenziekte te beschouwen. (Psy, 2008)
…
De diagnose schizofrenie doet meer kwaad dan goed, het betekent een verwijzing naar de dagbehandeling en je beneemt er alle uitzicht op herstel mee. Terwijl dat wel mogelijk is, ook bij schizofrenie. Als je uitgaat van het potentieel van mensen kun je een heel eind komen. Cognitieve therapie, praten, dat helpt, vooral bij mensen die stemmen horen en daaraan denken te moeten gehoorzamen. Ze kunnen leren om de stemmen te negeren. Het probleem is dat de zorg daar niet op ingericht is. Wel op pillen, op medicatie, die is routinematig te verkrijgen [en zorgen voor miljarden winsten, antipsychotica is het meest winstgevende medicijn van de farmaceutische industrie, red.].
Zie ook: Kopzorgen. Psychose begrijpen en De DSM-5 voorbij! Persoonlijke diagnostiek in een nieuwe ggz.
Authentiek leider van je eigen leven
Geen leider meer over anderen maar over jezelf.
Vooral vroeger vochten mensen elkaar respectloos de tent uit om leider te worden van de groep. Die drang viel te verklaren uit de zucht naar macht en seks. Macht erotiseert. Winnen, status en geld waren magneten voor mannen om vrouwen aan te trekken. Deze machtsstrijd wordt symbolisch gevoerd in de sport. De Olympische Spelen waren oorspronkelijk bedoeld voor verbroedering. Er zijn nog steeds archaïsche vormen van eerbetoon aan winnaars. De mannelijke etappewinnaars in de Tour de France, bijvoorbeeld, worden als beloning gekust door twee rondemissen. Vrouwelijke sporters moeten het doen met een bloemetje bij hun prestatie in de competitie. Langzaam maar zeker, niet in de laatste plaats door de emancipatie, worden deze drijfveren steeds zwakker of zakelijker. Joris Luyendijk suggereert als middel om de ratrace in de financiële wereld te stoppen: "mooie vrouwen moeten ophouden bankiers aantrekkelijk te vinden".
Via de moderne media worden mensen vlot op het schild gehesen, maar even zo snel ook weer gedumpt wanneer er schandaaltjes opduiken (denk aan de fransoos DSK). "No more heroes, anymore" (The Stranglers). Hebben we wel zoveel managers en leiders nodig (Ricardo Semler)?
Het bevorderen van een winnaarsmentaliteit wordt met de paplepel ingegoten. De boodschap aan ieder kind is: "je moet je uiterste best doen en een winnaar worden". Eerst wordt je topper in de jeugdsport en later wordt je geacht te klimmen op de sporten van de maatschappelijke ladder. Gevolg: angst om te falen en om erkenning mis te lopen, pestgedrag, gefocust op boven-onderliggend gedrag en weinig op opbouwende samenwerking.
Zie ook deze video.
Kunnen we wel optimaal sociaal zijn wanneer al op school het doembeeld van latere economische afhankelijkheid angst oproept?
Tegenwoordig loopt iedereen zich het vuur uit de sloffen voor economische onafhankelijkheid en is vormgever en leider van zijn eigen leven (self-management). In het bedrijfsleven pretendeert de topmanager voor te leven hoe de normen en waarden binnen het bedrijf zouden moeten zijn. Maar spreekt en komt die taal wel aan? Zouden de eigenschappen van de ideale, echte leider niet ook voor de werknemers en dus in principe voor iedereen kunnen gelden? Houden we (op school en op het werk) wel het gesprek waar het eigenlijk om gaat? Gaat dat wel voldoende evenwaardig?
Op de site www.authentiekleiderschap.nl valt te lezen.
Authentiek leiderschap is momenteel een hot item. Maar wat is het nu eigenlijk? "Het is niet iets wat je hebt of niet hebt; iedereen heeft het", legt Bas Blekkingh uit. Hij is directeur van Authentiek Leiderschap en schrijver van het gelijknamige boek. "Bij authentiek leiderschap gaat het om het ontdekken en naleven van je eigen missie". Verwar een missie niet met uw ego. "Dat is een intentieverschil: bij het ego ben je vooral bezig met hoe je op de omgeving overkomt en wilt komen, terwijl je bij authenticiteit bezig bent met wat je aan de mensen in je omgeving kunt bijdragen om hun naar een hoger plan te trekken. Zien dat dat lukt geeft een enorme voldoening".
Ego in de weg
"Leiders zijn het gelukkigst als ze het gevoel hebben dat ze ertoe doen. Als de missie duidelijk is en je gaat ermee aan de slag, word je veel gelukkiger. Maar de meeste managers lopen vast op hun ego". Blekkingh geeft als voorbeeld een manager die vindt dat hij meer erkenning verdient. Daarom vertelt hij op een feestje veel over zijn successen. In het begin is iedereen onder de indruk, maar na een tijdje denken de meeste mensen ‘heb je hem weer met zijn sterke verhalen'. "De angst om er niet toe te doen, compenseren managers met hun ego. Op de korte termijn is dat succesvol, maar op de lange termijn komt hun angst juist daardoor uit".
Wat is het niet?
Het is geen zweverige ‘wees maar lekker jezelf en het komt allemaal wel goed’-theorie. Want dan zou je elk a-sociaal, zelfzuchtig, slopend en manipulerend gedrag maar moeten tolereren, omdat het ‘zo lekker authentiek is’. Authentiek Leiderschap is ook niet ‘Doe maar wat er spontaan in je opkomt’. Authentiek is niet altijd spontaan, authentiek gedrag is soms zeer doordacht en buitengewoon afgewogen. Handelen vanuit je missie is niet altijd eenvoudig.
Tot zover de site.
Ieder mens heeft een ego en wil ertoe doen, wil erkenning krijgen voor zijn bijdrage. Voor iedere (jong) volwassene geldt dat een opgeblazen ego juist het krijgen van erkenning in de weg kan zitten. Ook een echte verbinding wordt erdoor belemmerd. Zou het niet veel mooier zijn wanneer iedereen zich zou inzetten om anderen naar een hoger plan te trekken? Is het niet simpelweg zo dat “alles wat gericht is op het vergroten van de vrijheid van zoveel mogelijk mensen, een goede handeling is”? Is bijdragen aan een cultuur waarin iedereen zichzelf kan zijn niet ook een vorm van liefdevol handelen?
Op de site staat ook “Het is aangetoond dat leiders en organisaties die vanuit Authentiek leiderschap handelen gelukkiger en succesvoller zijn en mensen beter weten te inspireren om het ‘beste van zichzelf’ te geven”. Authentiek gedrag kan leiden tot wederkerigheid en evenwaardigheid.
Zou het niet gewoon zo zijn dat iedereen gelukkiger is wanneer we allemaal als missie kiezen om elkaar authentiek (echt) tegemoet te treden?
Bas Blekkingh hanteert een zeven schillenmodel, gebaseerd op het model van Bateson over logische denkniveaus.
Het zeven schillenmodel van Blekkingh
Startpunt - Van buiten naar binnen en vice versa.
1. Waarnemen - Omgeving.
2. Doen - Gedrag.
3. Kennis, kunde - Vaardigheden.
4. Oordelen, toetsen - Normen.
5. Gevonden willen worden - Ego.
6. Ervoor staan - Waarden.
7. Missie - Authenticiteit.
Blekkingh ziet het ego als een bepaald zelfbeeld dat je in het verleden geholpen heeft om je op een specifieke manier te positioneren ten opzichte van de omgeving. Veel mensen willen niet een evenwaardige positie hebben ten opzichte van een ander en proberen een bovenliggende positie te verwerven, soms door een ander omlaag te halen, letterlijk te vernederen. Door dit gedrag ontstaat vaak een gevoel van onveiligheid of angst, omdat je zo juist dat bevordert wat je wilde voorkomen.
Het ego wil voorkomen dat je er niet toe doet. Het ego is een overlevingsstrategie, een mechanisme om je ware ik te beschermen.
De egoschillen.
1. De trotse, de opschepper.
2. De zelfstandige, de solist.
3. De schuldeloze, het slachtoffer.
4. De rustige, de wegduiker.
5. De aardigerd, de slijmbal.
6. De relativerende, de afgunstige.
7. De adviseur, de paternalist.
8. De krachtige, de sloper.
Je groei zit in het feit dat je in steeds moeilijkere of onveiligere omgevingen je ego's minder nodig hebt.
Voor verder lezen over de vraag of we wel het juiste gesprek voeren rondom erkenning en waarden e.d., zie de verwarring rond het begrip respect.
Vooral vroeger vochten mensen elkaar respectloos de tent uit om leider te worden van de groep. Die drang viel te verklaren uit de zucht naar macht en seks. Macht erotiseert. Winnen, status en geld waren magneten voor mannen om vrouwen aan te trekken. Deze machtsstrijd wordt symbolisch gevoerd in de sport. De Olympische Spelen waren oorspronkelijk bedoeld voor verbroedering. Er zijn nog steeds archaïsche vormen van eerbetoon aan winnaars. De mannelijke etappewinnaars in de Tour de France, bijvoorbeeld, worden als beloning gekust door twee rondemissen. Vrouwelijke sporters moeten het doen met een bloemetje bij hun prestatie in de competitie. Langzaam maar zeker, niet in de laatste plaats door de emancipatie, worden deze drijfveren steeds zwakker of zakelijker. Joris Luyendijk suggereert als middel om de ratrace in de financiële wereld te stoppen: "mooie vrouwen moeten ophouden bankiers aantrekkelijk te vinden".
Via de moderne media worden mensen vlot op het schild gehesen, maar even zo snel ook weer gedumpt wanneer er schandaaltjes opduiken (denk aan de fransoos DSK). "No more heroes, anymore" (The Stranglers). Hebben we wel zoveel managers en leiders nodig (Ricardo Semler)?
Het bevorderen van een winnaarsmentaliteit wordt met de paplepel ingegoten. De boodschap aan ieder kind is: "je moet je uiterste best doen en een winnaar worden". Eerst wordt je topper in de jeugdsport en later wordt je geacht te klimmen op de sporten van de maatschappelijke ladder. Gevolg: angst om te falen en om erkenning mis te lopen, pestgedrag, gefocust op boven-onderliggend gedrag en weinig op opbouwende samenwerking.
Zie ook deze video.
Kunnen we wel optimaal sociaal zijn wanneer al op school het doembeeld van latere economische afhankelijkheid angst oproept?
Tegenwoordig loopt iedereen zich het vuur uit de sloffen voor economische onafhankelijkheid en is vormgever en leider van zijn eigen leven (self-management). In het bedrijfsleven pretendeert de topmanager voor te leven hoe de normen en waarden binnen het bedrijf zouden moeten zijn. Maar spreekt en komt die taal wel aan? Zouden de eigenschappen van de ideale, echte leider niet ook voor de werknemers en dus in principe voor iedereen kunnen gelden? Houden we (op school en op het werk) wel het gesprek waar het eigenlijk om gaat? Gaat dat wel voldoende evenwaardig?
Op de site www.authentiekleiderschap.nl valt te lezen.
Authentiek leiderschap is momenteel een hot item. Maar wat is het nu eigenlijk? "Het is niet iets wat je hebt of niet hebt; iedereen heeft het", legt Bas Blekkingh uit. Hij is directeur van Authentiek Leiderschap en schrijver van het gelijknamige boek. "Bij authentiek leiderschap gaat het om het ontdekken en naleven van je eigen missie". Verwar een missie niet met uw ego. "Dat is een intentieverschil: bij het ego ben je vooral bezig met hoe je op de omgeving overkomt en wilt komen, terwijl je bij authenticiteit bezig bent met wat je aan de mensen in je omgeving kunt bijdragen om hun naar een hoger plan te trekken. Zien dat dat lukt geeft een enorme voldoening".
Ego in de weg
"Leiders zijn het gelukkigst als ze het gevoel hebben dat ze ertoe doen. Als de missie duidelijk is en je gaat ermee aan de slag, word je veel gelukkiger. Maar de meeste managers lopen vast op hun ego". Blekkingh geeft als voorbeeld een manager die vindt dat hij meer erkenning verdient. Daarom vertelt hij op een feestje veel over zijn successen. In het begin is iedereen onder de indruk, maar na een tijdje denken de meeste mensen ‘heb je hem weer met zijn sterke verhalen'. "De angst om er niet toe te doen, compenseren managers met hun ego. Op de korte termijn is dat succesvol, maar op de lange termijn komt hun angst juist daardoor uit".
Wat is het niet?
Het is geen zweverige ‘wees maar lekker jezelf en het komt allemaal wel goed’-theorie. Want dan zou je elk a-sociaal, zelfzuchtig, slopend en manipulerend gedrag maar moeten tolereren, omdat het ‘zo lekker authentiek is’. Authentiek Leiderschap is ook niet ‘Doe maar wat er spontaan in je opkomt’. Authentiek is niet altijd spontaan, authentiek gedrag is soms zeer doordacht en buitengewoon afgewogen. Handelen vanuit je missie is niet altijd eenvoudig.
Tot zover de site.
Ieder mens heeft een ego en wil ertoe doen, wil erkenning krijgen voor zijn bijdrage. Voor iedere (jong) volwassene geldt dat een opgeblazen ego juist het krijgen van erkenning in de weg kan zitten. Ook een echte verbinding wordt erdoor belemmerd. Zou het niet veel mooier zijn wanneer iedereen zich zou inzetten om anderen naar een hoger plan te trekken? Is het niet simpelweg zo dat “alles wat gericht is op het vergroten van de vrijheid van zoveel mogelijk mensen, een goede handeling is”? Is bijdragen aan een cultuur waarin iedereen zichzelf kan zijn niet ook een vorm van liefdevol handelen?
Op de site staat ook “Het is aangetoond dat leiders en organisaties die vanuit Authentiek leiderschap handelen gelukkiger en succesvoller zijn en mensen beter weten te inspireren om het ‘beste van zichzelf’ te geven”. Authentiek gedrag kan leiden tot wederkerigheid en evenwaardigheid.
Zou het niet gewoon zo zijn dat iedereen gelukkiger is wanneer we allemaal als missie kiezen om elkaar authentiek (echt) tegemoet te treden?
Bas Blekkingh hanteert een zeven schillenmodel, gebaseerd op het model van Bateson over logische denkniveaus.
Het zeven schillenmodel van Blekkingh
Startpunt - Van buiten naar binnen en vice versa.
1. Waarnemen - Omgeving.
2. Doen - Gedrag.
3. Kennis, kunde - Vaardigheden.
4. Oordelen, toetsen - Normen.
5. Gevonden willen worden - Ego.
6. Ervoor staan - Waarden.
7. Missie - Authenticiteit.
Blekkingh ziet het ego als een bepaald zelfbeeld dat je in het verleden geholpen heeft om je op een specifieke manier te positioneren ten opzichte van de omgeving. Veel mensen willen niet een evenwaardige positie hebben ten opzichte van een ander en proberen een bovenliggende positie te verwerven, soms door een ander omlaag te halen, letterlijk te vernederen. Door dit gedrag ontstaat vaak een gevoel van onveiligheid of angst, omdat je zo juist dat bevordert wat je wilde voorkomen.
Het ego wil voorkomen dat je er niet toe doet. Het ego is een overlevingsstrategie, een mechanisme om je ware ik te beschermen.
De egoschillen.
1. De trotse, de opschepper.
2. De zelfstandige, de solist.
3. De schuldeloze, het slachtoffer.
4. De rustige, de wegduiker.
5. De aardigerd, de slijmbal.
6. De relativerende, de afgunstige.
7. De adviseur, de paternalist.
8. De krachtige, de sloper.
Je groei zit in het feit dat je in steeds moeilijkere of onveiligere omgevingen je ego's minder nodig hebt.
Voor verder lezen over de vraag of we wel het juiste gesprek voeren rondom erkenning en waarden e.d., zie de verwarring rond het begrip respect.
Onevenwaardigheid blokkeert de liefde
Wat de liefde tussen twee geliefden het snelst kapot maakt is minachting. Denigrerende opmerkingen maken en neerkijken op de ander of langdurig negeren is de dood in de pot voor een relatie.
Dit gegeven maakt duidelijk dat niet oordelen en een evenwaardige houding naar een ander belangrijk zijn in het behouden van een relatie.
Toch zit onze samenleving vol van momenten van competitie en oordeel. Van kleins af aan worden we geoefend in het meten met een ander. Sport en schoolprestaties zijn bedoeld om kinderen te leren om hun grenzen te verleggen en om samen te werken, maar doet hen ook permanent zichzelf vergelijken met anderen. Zij die altijd achteraan in de rij belanden worden moedeloos en verliezen hun zelfvertrouwen. Zij die altijd vooraan staan zijn slechts tijdelijk blij, maar nooit tevreden want ze kunnen elk moment van hun troon worden gestoten.
Al sinds Bijbelse tijden wordt de mens gewaarschuwd voor de desastreuze uitwerking van de waan de waarheid in pacht te hebben van het oordeel van goed en wat slecht is. Het spreekwoordelijk paradijslijk samenleven is onmogelijk wanneer we elkaar permanent de maat nemen.
Zelfs machthebbers kunnen rustig achterover leunen wanneer het verdeel en heers principe de mensen met elkaar doet vechten in plaats met hun uitbuiters. In de politiek hoeven ze alleen een veto recht te hebben om ongewenste veranderingen tegen te houden. Ontwikkelingen die hun niet bedreigen kunnen ongehinderd doorgang vinden. In dit licht bezien zou het geen verbazing mogen wekken dat de Verenigde Naties zo georganiseerd is dat een paar grootmachten besluiten kunnen tegenhouden en dat de Eerste Kamer in 1848 zo is ingericht dat ook regionale belangen zijn geborgd.
Nu is de menselijke ontwikkeling en beschaving inmiddels zo ver gekomen dat zowel de machthebbers buiten beeld zijn geraakt als dat vrijwel elke aardbewoner via Internet in principe alles in beeld kan hebben. Wie alleen strijdt over dat wat zichtbaar is ontgaat wat echt van belang is.
De drie grondslagen die werden aangedragen tijdens de Franse Revolutie zijn nog steeds aan de orde: vrijheid, gelijkheid, broederschap. Willen we in de wereld echt bijdragen aan het bevorderen van gerechtigheid, welzijn en welvaart voor elke wereldburger dan moeten we inzien wat de haalbaarheid van deze zaken aan ons zicht onttrekken. En het verrassende antwoord is de werking van ons ego.
De Dalai Lama maakt ons er al op attent dat het ego uit angst voor de dood ons doet zoeken naar overleving en veiligheid, met een krimp van het bewustzijn tot gevolg. We raken ons gevoel van verbinding met alles en iedereen kwijt. Dat gevoel hadden we in onze eerste twee levensjaren nog wel. Wanneer we de moed verzamelen om alle ongrijpbare zaken (vrijheid, waarheid, liefde e.d.) los (vrij) te laten kunnen we de blokkade die het ego opwerpt ontlopen en weer in verbinding treden.
Wat eigenlijk ieder kind zou moeten leren is dat omgaan met ongrijpbare zaken doenlijk is. Sterker nog, zelfs het gelijktijdig omgaan met twee ongrijpbare zaken als vrijheid en liefde is te doen. We kennen deze situatie als respect. Iemand die een ander respecteert is zowel betrokken bij de ander als de juiste afstand houdend. Hoe hierin balans te houden kost eerst wat oefenen, ongeveer evenveel als op twee benen te gelijk te staan en te lopen, maar het duurt niet lang of met de verworvenheid kan het kind zelfs leren fietsen en zo voort. Spelenderwijs kan een ouder of leraar ook feedback geven over het functioneren van het ego bij het balanceren en evenwicht houden bij respect.
Meer lezen over deze concepten? Klik op de labels onderaan dit blog.
Dit gegeven maakt duidelijk dat niet oordelen en een evenwaardige houding naar een ander belangrijk zijn in het behouden van een relatie.
Toch zit onze samenleving vol van momenten van competitie en oordeel. Van kleins af aan worden we geoefend in het meten met een ander. Sport en schoolprestaties zijn bedoeld om kinderen te leren om hun grenzen te verleggen en om samen te werken, maar doet hen ook permanent zichzelf vergelijken met anderen. Zij die altijd achteraan in de rij belanden worden moedeloos en verliezen hun zelfvertrouwen. Zij die altijd vooraan staan zijn slechts tijdelijk blij, maar nooit tevreden want ze kunnen elk moment van hun troon worden gestoten.
Al sinds Bijbelse tijden wordt de mens gewaarschuwd voor de desastreuze uitwerking van de waan de waarheid in pacht te hebben van het oordeel van goed en wat slecht is. Het spreekwoordelijk paradijslijk samenleven is onmogelijk wanneer we elkaar permanent de maat nemen.
Zelfs machthebbers kunnen rustig achterover leunen wanneer het verdeel en heers principe de mensen met elkaar doet vechten in plaats met hun uitbuiters. In de politiek hoeven ze alleen een veto recht te hebben om ongewenste veranderingen tegen te houden. Ontwikkelingen die hun niet bedreigen kunnen ongehinderd doorgang vinden. In dit licht bezien zou het geen verbazing mogen wekken dat de Verenigde Naties zo georganiseerd is dat een paar grootmachten besluiten kunnen tegenhouden en dat de Eerste Kamer in 1848 zo is ingericht dat ook regionale belangen zijn geborgd.
Nu is de menselijke ontwikkeling en beschaving inmiddels zo ver gekomen dat zowel de machthebbers buiten beeld zijn geraakt als dat vrijwel elke aardbewoner via Internet in principe alles in beeld kan hebben. Wie alleen strijdt over dat wat zichtbaar is ontgaat wat echt van belang is.
De drie grondslagen die werden aangedragen tijdens de Franse Revolutie zijn nog steeds aan de orde: vrijheid, gelijkheid, broederschap. Willen we in de wereld echt bijdragen aan het bevorderen van gerechtigheid, welzijn en welvaart voor elke wereldburger dan moeten we inzien wat de haalbaarheid van deze zaken aan ons zicht onttrekken. En het verrassende antwoord is de werking van ons ego.
De Dalai Lama maakt ons er al op attent dat het ego uit angst voor de dood ons doet zoeken naar overleving en veiligheid, met een krimp van het bewustzijn tot gevolg. We raken ons gevoel van verbinding met alles en iedereen kwijt. Dat gevoel hadden we in onze eerste twee levensjaren nog wel. Wanneer we de moed verzamelen om alle ongrijpbare zaken (vrijheid, waarheid, liefde e.d.) los (vrij) te laten kunnen we de blokkade die het ego opwerpt ontlopen en weer in verbinding treden.
Wat eigenlijk ieder kind zou moeten leren is dat omgaan met ongrijpbare zaken doenlijk is. Sterker nog, zelfs het gelijktijdig omgaan met twee ongrijpbare zaken als vrijheid en liefde is te doen. We kennen deze situatie als respect. Iemand die een ander respecteert is zowel betrokken bij de ander als de juiste afstand houdend. Hoe hierin balans te houden kost eerst wat oefenen, ongeveer evenveel als op twee benen te gelijk te staan en te lopen, maar het duurt niet lang of met de verworvenheid kan het kind zelfs leren fietsen en zo voort. Spelenderwijs kan een ouder of leraar ook feedback geven over het functioneren van het ego bij het balanceren en evenwicht houden bij respect.
Meer lezen over deze concepten? Klik op de labels onderaan dit blog.
Alles wat echt is, blijft verborgen
Arnon Grünberg schreef in zijn Voetnoot in de Volkskrant van 11-2-2015 dat zijn Joodse moeder was overleden. Hij stond zichzelf niet toe om te huilen, hij vond dat het leven verder moest gaan. Zowel hij als zijn moeder hadden een hekel aan openlijk vertoon van emoties. Grünberg besloot met ‘Alles wat echt is, blijft verborgen’. Wie op deze tekst Googelt vindt veel mensen die erop hebben gereageerd en gereflecteerd.
Emoties zijn gevoelens die getoond worden. De Joden hadden voor, in en tijdens de Tweede Wereldoorlog slechte ervaringen opgedaan met het kwetsbaar zijn en het tonen daarvan. Dat kon je jouw leven kosten. Ook in vredestijd pleiten veel mensen voor het beheersen van emoties en om gevoelens bewust slechts te delen met een selecte groep anderen. Het maakt het leven zo veel gemakkelijker en je voorkomt het gevoel dat je beoordeeld wordt als zwak. Maar het schept ook afstand. Die distantie is of gebrek aan verbinding of lafheid of een basis van respect. Je weet het niet.
Het is gewoon ieders vrije keuze om meer of minder transparant te zijn. Het wordt vooral een punt bij liegen en een meineed, wanneer belangen in het geding zijn. List & bedrog is wijd en zijd verspreid. Met het meeste kunnen we wel dealen en er een klein beetje begrip voor opbrengen. Of we halen er onze schouders voor op en lachen erom, bijvoorbeeld in de reclame. Caveat emptor (koper, wees op je hoede).
Veel van wat we verborgen willen houden komt uit ons onderbewustzijn. Wie kwaad is op iemand zou het liefst in de aanval gaan en dat is sociaal niet gewenst. Wie zich schuldig voelt, wil daarvoor niet onevenredig veel worden afgerekend, wie verdrietig is, wil geen troost opgedrongen krijen, wie verliefd is, wil de ander niet afschrikken met zijn genegenheid, wie zich zenuwachtig voelt, wil dat niet laten merken etc.. Vaak zijn we achteraf blij dat we deze gevoelens niet gedeeld hebben, want we realiseren ons dat emoties gekleurd waren.
Het was Plato die met zijn allegorie van de schaduwen op de grotwand ons al duidelijk maakte dat we eigenlijk kijken naar een afspiegeling van de echte wereld. Bovendien projecteren we wat we willen zien, maar toch zullen weinigen van zichzelf zeggen dat zij niet objectief kijken of althans een poging doen.
Wat we wel of niet scherp zien, gaat natuurlijk niet over een stoel of een bank of iemand die van rechts komt in het verkeer. Waarover we geen zekerheid hebben is bijvoorbeeld waarom iemand iets zegt of de vraag of iemand de waarheid spreekt, wat ware liefde is, etc..
Daarvan kunnen we slechts voorlopig aannemen dat we het snappen en open blijven staan voor alternatieve interpretaties.
Uit de gedachte komt een emotie voort, uit de emotie het handelen, door het handelen vormt zich een realiteit. Niet de realiteit.
Toen de camera en televisie opkwamen hoopten we verlost te raken van de leugenachtige misleiding van het woord, helaas gooide de computer met beeldmanipulatie roet in het eten. Wat rest is de troost dat Twitter en andere snelle media een leugen nog sneller laat inhalen door een meer aannemelijke waarheid.
Ook in de rechtspraak gaat het niet om de waarheid, maar om bewijslast. Het is niet voor niets dat een verdachte zich mag beroepen op zwijgrecht. Het zoeken naar de ultieme waarheid zou anders oneindig lang duren en iedereen is tevreden wanneer de verdachte zonder dwang bekent of een onomstotelijk bewijs wordt geleverd. En we hebben de doodstraf afgeschaft zodat er geen onomkeerbare straffen worden uitgevoerd.
A single death is a tragedy, a million deaths is a statistic - Joseph Stalin
In de wereld van bankiers wordt vrijwel niemand gestraft voor misleiding, die ons tot de afgrond leidt. Door de verleiding van veel geld te kunnen verdienen, verdwijnt alle moraal, zolang je binnen de ruime grenzen van de wet kunt blijven. En de wet wordt weer gemaakt door politici, een groep mensen die niet gestikt is in hun eerste leugen.
"Wat niet weet, wat niet deert". "Wiens brood men eet, diens woord men spreekt". "Verdeel en heers". "Onder druk wordt alles vloeibaar".
Boeken van Joris Luyendijk op bol.com
'Als ik een ding heb geleerd van de afgelopen jaren dan is het dat dit systeem eigenlijk alleen maar verliezers heeft'. Bankiers zijn verschrikkelijk goed betaalde verliezers, die hun vrijheid hebben verloren aan de verslaving van geld verdienen.
Samenwerken voorkomt fraude in de zorg
Psychiater Flip Tabeling te Oestgeest schreef het volgende in een ingezonden brief naar de Volkskrant.
Niet alle psychiaters die de verzekering willen boycotten, hebben de luxe dat te kunnen. Wie bij een instelling werkt (de GGZ) ziet steeds meer invloed van die verzekeraars. Zij maken uit welke behandelingen vergoed worden en nemen de GGZ de maat met het aantal ROM-onderzoeken dat jaarlijks wordt gedaan.
Wanneer dat aantal niet wordt gehaald, volgt een korting. De ROM was een instrument voor onderzoek, maar is gekaapt door de zorgverzekeraars. Wie een willekeurige spreekkamer binnenloopt, ziet de psychiater achter de pc zitten registreren: de diagnose, de actuele behandelduur, invullen van het behandelplan, invullen van indirecte tijd en natuurlijk, waar het uiteindelijk om gaat: uw dossier bijwerken. En dat laatste wordt dan beoordeeld door… de zorgverzekeraar. Kon ik maar boycotten.
Tot zover zijn brief.
Verzekeraars proberen te sturen in de hulpverlening in belang van de kwaliteit en betaalbaarheid van de hulpverlening. Psychiaters mopperen op het tijdschrijven omdat deze tijd ten koste gaat van hun vrijheid, hun tijd om andere dingen te doen en andere patiënten te helpen.
Het zou zo mooi zijn wanneer psychiaters twee vliegen in één klap zouden kunnen slaan: archiveren wat toch al moet worden vastgelegd in een cliëntcontact en dat er onderzoek kan worden gedaan waarmee de kwaliteit van de hulpverlening kan worden verbeterd.
Nu staan zorgverzekeraars en hulpverleners soms tegenover elkaar. Wanneer zij zouden samenwerken op evenwaardige basis kan ook het privacy belang worden gediend: gegevens worden vastgelegd tijdens de behandeling en na afsluiten van het cont(r)act geanonimiseerd en ter beschikking gesteld van researchers. Een commissie met vertegenwoordigers van de drie partijen: hulpverlening, verzekeraars en cliëntenbelangen zouden er op kunnen toezien dat dit verantwoord gebeurt.
Niet alle psychiaters die de verzekering willen boycotten, hebben de luxe dat te kunnen. Wie bij een instelling werkt (de GGZ) ziet steeds meer invloed van die verzekeraars. Zij maken uit welke behandelingen vergoed worden en nemen de GGZ de maat met het aantal ROM-onderzoeken dat jaarlijks wordt gedaan.
Wanneer dat aantal niet wordt gehaald, volgt een korting. De ROM was een instrument voor onderzoek, maar is gekaapt door de zorgverzekeraars. Wie een willekeurige spreekkamer binnenloopt, ziet de psychiater achter de pc zitten registreren: de diagnose, de actuele behandelduur, invullen van het behandelplan, invullen van indirecte tijd en natuurlijk, waar het uiteindelijk om gaat: uw dossier bijwerken. En dat laatste wordt dan beoordeeld door… de zorgverzekeraar. Kon ik maar boycotten.
Tot zover zijn brief.
Verzekeraars proberen te sturen in de hulpverlening in belang van de kwaliteit en betaalbaarheid van de hulpverlening. Psychiaters mopperen op het tijdschrijven omdat deze tijd ten koste gaat van hun vrijheid, hun tijd om andere dingen te doen en andere patiënten te helpen.
Het zou zo mooi zijn wanneer psychiaters twee vliegen in één klap zouden kunnen slaan: archiveren wat toch al moet worden vastgelegd in een cliëntcontact en dat er onderzoek kan worden gedaan waarmee de kwaliteit van de hulpverlening kan worden verbeterd.
Nu staan zorgverzekeraars en hulpverleners soms tegenover elkaar. Wanneer zij zouden samenwerken op evenwaardige basis kan ook het privacy belang worden gediend: gegevens worden vastgelegd tijdens de behandeling en na afsluiten van het cont(r)act geanonimiseerd en ter beschikking gesteld van researchers. Een commissie met vertegenwoordigers van de drie partijen: hulpverlening, verzekeraars en cliëntenbelangen zouden er op kunnen toezien dat dit verantwoord gebeurt.
De macht van zelfkennis
Friedrich Nietzsche is beroemd geworden met zijn boek Der Wille zur Macht. Daarin beschrijft hij dat elke kracht in het universum de andere krachten wil beheersen. Nietzsche maakt duidelijk dat mensen het bezitten van macht als belangrijk doel zien. Wie macht heeft kan anderen voor zich laten werken. Met de opbrengst hoopt hij de eigen belangen te dienen. Het verklaart mede waarom zo weinig mensen evenwaardigheid voor ogen hebben.
Het is maar de vraag of machtswellust de gewenste uitkomsten heeft. Het roept al snel angst bij de ander op en schept daarmee afstand. Wanneer je mensen met macht kunt vertrouwen leveren ze veiligheid.
Tot voor kort kenden vrijwel alleen degenen die aan de macht waren welvaart. Koning, keizer, admiraal: macht en welvaart wilden ze allemaal. Samenwerken in het verleden was vaak samen vechten tegen anderen. Pas toen het marktdenken bijna globale omvang kreeg hebben machthebbers hun macht weten te consolideren en uit te bouwen zonder uitoefening van fysieke kracht. Daarvoor moesten markten eerst letterlijk worden veroverd met fysieke legers. Een geweldloze verovering van de markt van welzijn en geluk is uiteraard nog niet overal het geval. Er wordt nog steeds over de hele wereld gevochten en weinigen willen geloven dat er een aantoonbare trend is naar minder geweld. Onwelgevallige machthebbers worden tegenwoordig vooral met economische machtsmiddelen gedwongen tot een andere koers.
Draait het in het leven om macht?
De een zal zeggen dat het draait om grijpbare middelen als status, geld, seks en macht. De ander zegt dat het draait om ongrijpbare waarden als vrijheid, kwaliteit en liefde. Krachten en machten zijn geen waarden. Liefde, geluk en vrijheid zijn uitgangspunt, middel en doel.
Seks, status, macht en geld leveren je een afgeleide van kwaliteit, liefde en vrijheid. De meesten krijgen niet het wezenlijke, maar wel bijna en velen doen het ermee. Beter iets dan niets. Eerst hebben, dan zijn. Ze hopen door geld en macht te verwerven uiteindelijk vrijheid, kwaliteit en liefde te bereiken. De hoop is vrij, goed en geliefd te zijn.
We zijn als mensheid inmiddels zo ontwikkeld dat we ongrijpbare zaken kunnen benaderen zonder eerst status, geld en macht te verwerven. Je zou de wens hiertoe kunnen zien als een overblijfsel van een vroegere neiging die nog steeds woedt zonder al te veel noodzaak. Net als generaals die nog steeds broeden op een strategie om de vorige oorlog te winnen.
Maar laten we niet te vroeg juichen over vooruitgang want de wereld is nog lang niet veilig. We werken er als samenleving wel aan de veiligheid te garanderen om aan de basisbehoeften te kunnen voldoen. Het is nog niet vanzelfsprekend dat we onvoorwaardelijk krijgen wat we nodig hebben om in vrijheid en liefde te kunnen leven. We moeten nog steeds eerst werken voor geld om daarmee ons welzijn te financieren. Weinigen zullen zich realiseren dat de mens de enige diersoort is die in principe schulden heeft om te mogen bestaan.
Toen de kerk nog veel macht had, was er de erfzonde. Je was -zonder precies te weten wat dit inhield- bij je geboorte al zondig en daarmee schuldig. Deze neiging van machthebbers om mensen onwetend en onder de duim te houden is ontmaskerd. Tegenwoordig moet je als jong volwassene zelf investeren in jouw toekomst via onderwijs om later een inkomen te kunnen verwerven. Je begint je werkzame leven met schuld en voelt je dan al gauw afhankelijk van de werkgever die meer macht heeft dan jij. Het is voldoende om de meesten ertoe te dwingen om zich in te houden om de kansen op de arbeidsmarkt niet te verknallen.
Het is logisch dat een samenleving de mogelijkheid wil hebben om ongewenste ontwikkelingen te beteugelen. Wie in het krachtenspel van de samenleving voortdurend buitengesloten wordt en zijn eigen ego niet (onder)kent, kan al snel zo gefrustreerd raken dat hij anderen wil laten boeten voor zijn geïsoleerde positie. Denk bijvoorbeeld aan lone wolves. Een samenleving die ellende en onrust wil voorkomen zou dus ook de krachten moeten verzachten die mensen om de verkeerde redenen aan de kant en in de kou laten staan.
Een samenleving waarin de macht ligt bij machthebbers die niet de intentie hebben om de samenleving zo in te richten dat aan de basisbehoeften wordt voldaan is een samenleving uit balans. En er zijn voortekenen genoeg die er op duiden dat veel mensen bang geraakt zijn dat zij niet meer veilig zullen zijn. Er zijn ook genoeg voorbeelden van mensen met economische macht die helemaal geen maatschappelijke verantwoordelijkheid willen dragen. Zij gebruiken de globale machten en krachten om kapitaal te onttrekken aan de samenleving. Wat vroeger de dubieuze rol van de kerk was om mensen afhankelijk te houden door hun een worst van een beter leven in het hiernamaals voor te houden lijkt nu vervangen door een economische worst. Veel kiezers denken dat alleen een liberale economie met ongebreidelde macht aan werkgevers de welvaart kan opleveren die tot geluk van het individu zal leiden. Een geluk die voortduurt ook tijdens het pensioen.
Het is een vorm van complot denken om te stellen dat het economische krachtenveld al uit de hand is gelopen. Dat complot denken houdt in dat een zeer beperkt aantal mensen aan de touwtjes trekt en daarin samenspant. Het is eerder zo dat niet ieder individu goed overziet wat de reikwijdte is van zijn of haar macht. Dat zie je bijvoorbeeld gebeuren in de tijd van verkiezingen. Sommige mensen denken dat de invloed van hun eigen stem zo belangrijk is dat zij niet meer hun stem geven aan partijen die bij hun passen, maar aan partijen waarvan ze denken dat die gaan winnen. Alsof het een persoonlijk verlies is om bij een partij te horen die niet in zetels vooruit gaat. Politieke partijen die het midden houden tussen het ene sociale uiterste en het andere liberale uiterste hebben vaak de meeste volgelingen. Het middenpad is het pad van mensen die bang zijn om te lopen buiten de mainstream en ook het pad van de wijze die geen behoefte heeft om zich (met zijn ego) te onderscheiden. Blijf weg van het oordelen.
Het is nog steeds zo dat in de steeds losser geworden samenleving het de individuele verantwoordelijkheid is om zijn eigen bewustzijn te ontwikkelen. Van de moderne Griekse economie gaat weinig voorbeeldfunctie uit, maar op de Griekse tempels staat “ken u zelve”. Wie de krachten binnen zichzelf kent, heeft de macht om ongrijpbare waarden te kunnen benaderen zonder de grip erop te verliezen door het gewenste te willen bezitten.
Het is maar de vraag of machtswellust de gewenste uitkomsten heeft. Het roept al snel angst bij de ander op en schept daarmee afstand. Wanneer je mensen met macht kunt vertrouwen leveren ze veiligheid.
Tot voor kort kenden vrijwel alleen degenen die aan de macht waren welvaart. Koning, keizer, admiraal: macht en welvaart wilden ze allemaal. Samenwerken in het verleden was vaak samen vechten tegen anderen. Pas toen het marktdenken bijna globale omvang kreeg hebben machthebbers hun macht weten te consolideren en uit te bouwen zonder uitoefening van fysieke kracht. Daarvoor moesten markten eerst letterlijk worden veroverd met fysieke legers. Een geweldloze verovering van de markt van welzijn en geluk is uiteraard nog niet overal het geval. Er wordt nog steeds over de hele wereld gevochten en weinigen willen geloven dat er een aantoonbare trend is naar minder geweld. Onwelgevallige machthebbers worden tegenwoordig vooral met economische machtsmiddelen gedwongen tot een andere koers.
Draait het in het leven om macht?
De een zal zeggen dat het draait om grijpbare middelen als status, geld, seks en macht. De ander zegt dat het draait om ongrijpbare waarden als vrijheid, kwaliteit en liefde. Krachten en machten zijn geen waarden. Liefde, geluk en vrijheid zijn uitgangspunt, middel en doel.
Seks, status, macht en geld leveren je een afgeleide van kwaliteit, liefde en vrijheid. De meesten krijgen niet het wezenlijke, maar wel bijna en velen doen het ermee. Beter iets dan niets. Eerst hebben, dan zijn. Ze hopen door geld en macht te verwerven uiteindelijk vrijheid, kwaliteit en liefde te bereiken. De hoop is vrij, goed en geliefd te zijn.
We zijn als mensheid inmiddels zo ontwikkeld dat we ongrijpbare zaken kunnen benaderen zonder eerst status, geld en macht te verwerven. Je zou de wens hiertoe kunnen zien als een overblijfsel van een vroegere neiging die nog steeds woedt zonder al te veel noodzaak. Net als generaals die nog steeds broeden op een strategie om de vorige oorlog te winnen.
Maar laten we niet te vroeg juichen over vooruitgang want de wereld is nog lang niet veilig. We werken er als samenleving wel aan de veiligheid te garanderen om aan de basisbehoeften te kunnen voldoen. Het is nog niet vanzelfsprekend dat we onvoorwaardelijk krijgen wat we nodig hebben om in vrijheid en liefde te kunnen leven. We moeten nog steeds eerst werken voor geld om daarmee ons welzijn te financieren. Weinigen zullen zich realiseren dat de mens de enige diersoort is die in principe schulden heeft om te mogen bestaan.
Toen de kerk nog veel macht had, was er de erfzonde. Je was -zonder precies te weten wat dit inhield- bij je geboorte al zondig en daarmee schuldig. Deze neiging van machthebbers om mensen onwetend en onder de duim te houden is ontmaskerd. Tegenwoordig moet je als jong volwassene zelf investeren in jouw toekomst via onderwijs om later een inkomen te kunnen verwerven. Je begint je werkzame leven met schuld en voelt je dan al gauw afhankelijk van de werkgever die meer macht heeft dan jij. Het is voldoende om de meesten ertoe te dwingen om zich in te houden om de kansen op de arbeidsmarkt niet te verknallen.
Het is logisch dat een samenleving de mogelijkheid wil hebben om ongewenste ontwikkelingen te beteugelen. Wie in het krachtenspel van de samenleving voortdurend buitengesloten wordt en zijn eigen ego niet (onder)kent, kan al snel zo gefrustreerd raken dat hij anderen wil laten boeten voor zijn geïsoleerde positie. Denk bijvoorbeeld aan lone wolves. Een samenleving die ellende en onrust wil voorkomen zou dus ook de krachten moeten verzachten die mensen om de verkeerde redenen aan de kant en in de kou laten staan.
Een samenleving waarin de macht ligt bij machthebbers die niet de intentie hebben om de samenleving zo in te richten dat aan de basisbehoeften wordt voldaan is een samenleving uit balans. En er zijn voortekenen genoeg die er op duiden dat veel mensen bang geraakt zijn dat zij niet meer veilig zullen zijn. Er zijn ook genoeg voorbeelden van mensen met economische macht die helemaal geen maatschappelijke verantwoordelijkheid willen dragen. Zij gebruiken de globale machten en krachten om kapitaal te onttrekken aan de samenleving. Wat vroeger de dubieuze rol van de kerk was om mensen afhankelijk te houden door hun een worst van een beter leven in het hiernamaals voor te houden lijkt nu vervangen door een economische worst. Veel kiezers denken dat alleen een liberale economie met ongebreidelde macht aan werkgevers de welvaart kan opleveren die tot geluk van het individu zal leiden. Een geluk die voortduurt ook tijdens het pensioen.
Het is een vorm van complot denken om te stellen dat het economische krachtenveld al uit de hand is gelopen. Dat complot denken houdt in dat een zeer beperkt aantal mensen aan de touwtjes trekt en daarin samenspant. Het is eerder zo dat niet ieder individu goed overziet wat de reikwijdte is van zijn of haar macht. Dat zie je bijvoorbeeld gebeuren in de tijd van verkiezingen. Sommige mensen denken dat de invloed van hun eigen stem zo belangrijk is dat zij niet meer hun stem geven aan partijen die bij hun passen, maar aan partijen waarvan ze denken dat die gaan winnen. Alsof het een persoonlijk verlies is om bij een partij te horen die niet in zetels vooruit gaat. Politieke partijen die het midden houden tussen het ene sociale uiterste en het andere liberale uiterste hebben vaak de meeste volgelingen. Het middenpad is het pad van mensen die bang zijn om te lopen buiten de mainstream en ook het pad van de wijze die geen behoefte heeft om zich (met zijn ego) te onderscheiden. Blijf weg van het oordelen.
Het is nog steeds zo dat in de steeds losser geworden samenleving het de individuele verantwoordelijkheid is om zijn eigen bewustzijn te ontwikkelen. Van de moderne Griekse economie gaat weinig voorbeeldfunctie uit, maar op de Griekse tempels staat “ken u zelve”. Wie de krachten binnen zichzelf kent, heeft de macht om ongrijpbare waarden te kunnen benaderen zonder de grip erop te verliezen door het gewenste te willen bezitten.
Het ego van managers en het Peter Principle
Mensen ambiëren een loopbaan, waarbij men streeft om ver te komen en het tegelijk prettig te hebben. Vaak gaat men in die loopbaan een stapje te ver om de verkeerde reden. Men gaat iets nieuws doen op een hoger niveau dan waar men eigenlijk niet de capaciteiten voor heeft. Het gevolg is ongeluk voor zichzelf en vele anderen.
Vaak worden zo techneuten die sociale vaardigheden missen op een bepaald punt in hun carrière manager, maar dan komen eigenschappen aan de oppervlakte die vervolgen worden aangemerkt als autistisch of zelf pathologisch. En zelfs dan worden die eigenschappen door nog hoger management ingezet om van personeel af te komen. De overeenkomst is gebrek aan inlevingsvermogen of onverschilligheid voor de gevolgen bij de betrokken werknemers.
Wikipedia
Het Peterprincipe (ook wel Peter Principle) is een wet op het gebied van de organisatiekunde, in 1969 geformuleerd door dr Laurence J. Peter, die beoogt een verklaring te geven voor het slechte functioneren van veel organisaties.
Het door Peter beschreven "mechanisme" werkt aldus dat een werknemer die in zijn eerste functie binnen de hiërarchie goed functioneert, in beginsel in aanmerking komt voor promotie naar een hogere functie. Indien hij in die volgende functie ook goed functioneert, staat de weg naar een volgende hogere functie, indien beschikbaar, weer open.
Dat proces stopt echter wanneer de werknemer na zijn promotie niet meer zoals verwacht blijkt te functioneren. Zijn (extra) vaardigheden of eigenschappen zijn kennelijk overschat. Vanaf dat moment neemt zijn nut voor de organisatie echter snel af, desnoods totdat hij (per saldo) een negatieve bijdrage aan de organisatie levert.
Maar terugplaatsing in zijn vorige functie is nauwelijks mogelijk: zowel de werknemer als de organisatie zouden daarmee impliciet toegeven een beoordelingsfout gemaakt te hebben. De werknemer blijft dus in zijn functie gehandhaafd ondanks problemen. Peter geeft in zijn boek een groot aantal fictieve en hilarisch geformuleerde voorbeelden van deze situaties: meestal gaat het om leidinggevende taken die de werknemer niet blijkt aan te kunnen. De werknemer slaagt er in die voorbeelden niet in zich de benodigde kennis eigen te maken (of doet daar geen pogingen toe). Hij blijft ofwel zijn oude werk doen, zonder datgene te doen wat hij in zijn nieuwe baan eigenlijk zou moeten doen, ofwel ontwikkelt hij een aantal verdedigings- en verdringingsmechanismen om zijn slechte functioneren te maskeren. Hij gaat bijvoorbeeld onevenredig veel aandacht besteden aan zaken die voor een goede uitvoering van zijn werk niet essentieel zijn.
Peter stelt dat als dit proces maar lang genoeg doorgaat, elke werknemer in theorie zijn niveau van incompetentie kan bereiken. Als alle werknemers in een hiërarchie dit niveau bereikt hebben, is de hoeveelheid verricht nuttig werk nul, aldus Peter.
Tot zover Wikipedia.
Managementguru Ricardo Semler heeft veel goodwill verworven door zijn democratische manier van het organiseren van werk. Semler was bereid om essentiële informatie te delen. Mensen die stukjes informatie achterhouden om deze in hun loopbaan strategisch in te zetten lopen kans vast te lopen volgens de wet van Peter.
Het is vervolgens afhankelijk van hun eigen ego en dat van hun omgeving of zij bereid zijn dit onder ogen te zien en te bewegen naar een taak die wel past bij hun competenties.
Semler is goed in het opzetten van autonoom werkende organisaties, maar luisteren naar hem roept de vraag op of filosoferen niet ook voor hem een stapje te ver is en te hoog gegrepen.
Semler is te horen in een uitgebreid interview opgenomen door VPRO’s Tegenlicht.
Het Peter Principle geldt voor alle overbelasting die we op ons nek nemen: een extra (verre) vakantie, een extra kind, huisdier, een verhuizing naar nog een groter en duurder huis, etc.. Weet waarom je nog hoger, verder, sneller wilt, soms wordt je gelukkiger wanneer je een pas op de plaats neemt en een overmaat aan ambitie loslaat.
Het Peter Principle, zeg NEE tegen incompetentie op het werk (e-book).
Vaak worden zo techneuten die sociale vaardigheden missen op een bepaald punt in hun carrière manager, maar dan komen eigenschappen aan de oppervlakte die vervolgen worden aangemerkt als autistisch of zelf pathologisch. En zelfs dan worden die eigenschappen door nog hoger management ingezet om van personeel af te komen. De overeenkomst is gebrek aan inlevingsvermogen of onverschilligheid voor de gevolgen bij de betrokken werknemers.
Wikipedia
Het Peterprincipe (ook wel Peter Principle) is een wet op het gebied van de organisatiekunde, in 1969 geformuleerd door dr Laurence J. Peter, die beoogt een verklaring te geven voor het slechte functioneren van veel organisaties.
Het door Peter beschreven "mechanisme" werkt aldus dat een werknemer die in zijn eerste functie binnen de hiërarchie goed functioneert, in beginsel in aanmerking komt voor promotie naar een hogere functie. Indien hij in die volgende functie ook goed functioneert, staat de weg naar een volgende hogere functie, indien beschikbaar, weer open.
Dat proces stopt echter wanneer de werknemer na zijn promotie niet meer zoals verwacht blijkt te functioneren. Zijn (extra) vaardigheden of eigenschappen zijn kennelijk overschat. Vanaf dat moment neemt zijn nut voor de organisatie echter snel af, desnoods totdat hij (per saldo) een negatieve bijdrage aan de organisatie levert.
Maar terugplaatsing in zijn vorige functie is nauwelijks mogelijk: zowel de werknemer als de organisatie zouden daarmee impliciet toegeven een beoordelingsfout gemaakt te hebben. De werknemer blijft dus in zijn functie gehandhaafd ondanks problemen. Peter geeft in zijn boek een groot aantal fictieve en hilarisch geformuleerde voorbeelden van deze situaties: meestal gaat het om leidinggevende taken die de werknemer niet blijkt aan te kunnen. De werknemer slaagt er in die voorbeelden niet in zich de benodigde kennis eigen te maken (of doet daar geen pogingen toe). Hij blijft ofwel zijn oude werk doen, zonder datgene te doen wat hij in zijn nieuwe baan eigenlijk zou moeten doen, ofwel ontwikkelt hij een aantal verdedigings- en verdringingsmechanismen om zijn slechte functioneren te maskeren. Hij gaat bijvoorbeeld onevenredig veel aandacht besteden aan zaken die voor een goede uitvoering van zijn werk niet essentieel zijn.
Peter stelt dat als dit proces maar lang genoeg doorgaat, elke werknemer in theorie zijn niveau van incompetentie kan bereiken. Als alle werknemers in een hiërarchie dit niveau bereikt hebben, is de hoeveelheid verricht nuttig werk nul, aldus Peter.
Tot zover Wikipedia.
Managementguru Ricardo Semler heeft veel goodwill verworven door zijn democratische manier van het organiseren van werk. Semler was bereid om essentiële informatie te delen. Mensen die stukjes informatie achterhouden om deze in hun loopbaan strategisch in te zetten lopen kans vast te lopen volgens de wet van Peter.
Het is vervolgens afhankelijk van hun eigen ego en dat van hun omgeving of zij bereid zijn dit onder ogen te zien en te bewegen naar een taak die wel past bij hun competenties.
Semler is goed in het opzetten van autonoom werkende organisaties, maar luisteren naar hem roept de vraag op of filosoferen niet ook voor hem een stapje te ver is en te hoog gegrepen.
Semler is te horen in een uitgebreid interview opgenomen door VPRO’s Tegenlicht.
Het Peter Principle geldt voor alle overbelasting die we op ons nek nemen: een extra (verre) vakantie, een extra kind, huisdier, een verhuizing naar nog een groter en duurder huis, etc.. Weet waarom je nog hoger, verder, sneller wilt, soms wordt je gelukkiger wanneer je een pas op de plaats neemt en een overmaat aan ambitie loslaat.
Het Peter Principle, zeg NEE tegen incompetentie op het werk (e-book).
Tijdelijke vormen van liefde gericht op bestendiging
De oude Grieken kenden zes woorden voor vormen van liefde.
- Eros: seksuele hartstocht en begeerte, jezelf (tijdelijk) verliezen in de ander (erotiek).
- Vriendschap: om allerlei soorten relaties (tijdelijk) mogelijk te maken (-filie).
- Speelsheid: (tijdelijke) genegenheid om de relatie levend te houden (ludiek).
- Pragma: de mogelijkheid om allerlei (tijdelijke) maatregelen te vinden om een relatie in stand te houden (pragmatiek).
- Agape: altruïstische liefde die (tijdelijk) wordt betoond aan iemand die het nodig heeft (latijn: caritas).
- Eigenliefde: (tijdelijke) gerichtheid op jezelf om te verhinderen dat je jezelf verliest in anderen (narcisme en egoïsme).
"Ik proef mij, wanneer ik jou kus".
Liefde kan levend worden gehouden door tijdelijke vormen serieus te nemen. Door deze vormen van tijd tot tijd (los) te laten, kan ware liefde blijven leven. Door de tijdelijkheid serieus te nemen behoud je ook jouw vrijheid. Let wel: concrete en abstracte vormen van liefde zijn evenwaardig. Levenskunst is de kunst om te weten wanneer te schakelen tussen beide. Doen en laten, geven en nemen, verbinden en loslaten, liefde en vrijheid, v.v..
Zelfliefde en narcisme worden vaak in verband gebracht, maar er is een belangrijk verschil tussen de twee. Zelfliefde is de acceptatie en waardering van jezelf, inclusief je sterke en zwakke punten, zonder dat dit ten koste gaat van anderen. Het gaat erom dat je jezelf behandelt met vriendelijkheid, respect en mededogen, en dat je voor jezelf zorgt op fysiek, emotioneel en spiritueel niveau.
Blinde ambitie of de kracht om onzichtbaar te zijn?
Kun je te veel ambitie hebben?
Komen we wel in beweging wanneer ergens geen eer aan is te halen?
De drive naar eer en erkenning wordt Thymos genoemd.
Thymos kent een lange geschiedenis.
Wikipedia.
Thymos (of thumos) is een Oud-Grieks begrip met uiteenlopende betekenissen. Het kan staan voor geestrijkheid, maar kan ook associëren met adem en bloed, een benaming zijn voor de menselijke behoefte aan erkenning of staan voor trots.
In het werk van Homeros wordt thymos als iets gebruikt om emoties, verlangens of andere aandrang onder controle te krijgen. Het was een permanent bezit van de mens waar zijn gedachten en gevoelens aan toe behoorden. Indien een Homerische held onder emotionele stress kwam te staan schakelde hij de hulp in van de thymos.
De Griekse filosoof Plato beschouwde thymos als een onderdeel van de menselijke psyche, naast logos en eros.
Auteur Peter Venmans. “Thymos” staat voor de aangeboren hunkering naar erkenning, het diepe verlangen om in een eerlijke strijd anderen en onszelf te overwinnen, de woede om het aangebrachte onrecht, het besef van ernst, het eergevoel, de winnaarsmentaliteit van de sportman, kortom, alles wat ons tegenhoudt te berusten in een comfortabel “zijn”.
Peter Venmans. Het derde deel van de ziel, over thymos (bol.com).
Tot zover Wikipedia.
Onze cultuur is door en door utilitair en pragmatisch: gericht op nuttigheid en op het oplossen van problemen. Tegelijk voelen we ons ook wel eens onbehaaglijk bij de neveneffecten van een doorgedreven nutsdenken. Een rationele aanpak van problemen leidt niet altijd tot een beter leven en kan zelfs dat in gevaar brengen wat ons het meest dierbaar is. We hebben het sterke vermoeden dat wat werkelijk van waarde is, niet in termen van nut valt uit te drukken. Maar wat vormt nu eigenlijk het probleem van het probleemoplossende denken? Wat is de zin van nut? Over de zin van nut, een filosofisch essay. (Ebook bol.com).
Thymos is de drive om actie en reactie te overstijgen en kwaliteit te leveren. Het is een soort Trias politica waarbij alle drie machten elkaar in evenwicht houden, maar ook leiden tot transcendentie. De rede bedenkt, het gevoel oordeelt en de thymos voert uit. Hopelijk is het geen voer voor een opgeblazen ego, want dan blokkeert het verbinding met anderen.
Suzanne van den Eynden interviewt in Filosofie Magazine van januari 2015 auteur Joep Dohmen. ‘Het probleem is dat ambities voor een groot deel maatschappelijk worden gestuurd. Vandaag de dag geldt als een van de belangrijkste ambities de wens om gezien te worden, om iets te lijken. Dit komt voort uit de angst om een loser te zijn, oftewel om niet zichtbaar te zijn. Als je niet overal je sporen nalaat, als je niet voortdurend op de sociale media laat zien wat je doet, ben je tegenwoordig niemand. Ik zou het willen omkeren: je bent juist iemand wanneer je niet waargenomen wordt.
…
We moeten de angst voor anonimiteit overwinnen om onze ware ambities te kunnen identificeren.
…
Dohmen stelt dat onze persoonlijke ambitie ingebed moet worden in sociale ambitie, zoals het streven naar een betrokken samenleving. ‘Het ongebreidelde willen van onze cultuur is een gevaarlijke analogie van de kapitalistische economie die alleen winst maken als ambitie heeft. We moeten dat blinde willen drastisch inperken. Als het gaat om ambitie, pleit ik voor anonimiteit, onzichtbaarheid en bescheidenheid. Zodat mensen de kans krijgen vanuit hun eigen verantwoordelijkheid ambitieus te zijn – en ook te oefenen in het niet willen.
Tot zover anderen.
Onzichtbaar durven zijn, soms iets niet doen en laten in plaats van doen, is een teken van kracht.
Het is een vorm van bewust zijn om het ego te laten functioneren, maar ook te beteugelen, zodat ruimte ontstaat voor uitwisseling met anderen.
In de verbinding stroomt energie en liefde en krijgt vrijheid een bedding, vorm en betekenis.
Boeken van Joep Dohmen op bol.com.
Hoe worden we nieuw zonder angst?
Een mens wil zich ontwikkelen, niet vervreemden tot een ander. Door te ontwikkelen worden we meer onszelf, door te veranderen raken we verder van onszelf. Ontwikkeling komt van binnenuit. Veranderingen zijn zichtbaar aan de buitenkant. Maak wat je wel wilt veranderen zichtbaar in jouw doen en laten.
Uit een boek “Leven op jouw eigen voorwaarden. De volgende stap in vrijheid”, toegeschreven aan Osho.
Hoe worden we nieuw? – iedereen wil nieuw worden. Daar is moed voor nodig, en geen gewone moed; er is buitengewone moed voor nodig. En de wereld is vol lafaards, daarom zijn mensen opgehouden met groeien. Hoe kun je groeien als je een lafaard bent? Bij elke nieuwe kans deins je terug, sluit je je ogen. Hoe kun je groeien? Hoe kun je bestaan? Je doet maar alsof je bestaat.
En omdat je niet kunt groeien, moet je plaatsvervangende groei vinden. Je kunt niet groeien, maar je banksaldo kan wel groeien, dat is een plaatsvervanger. Daar is geen moed voor nodig, het past precies bij je lafheid. Je banksaldo blijft groeien en je begint te denken dat jij groeit. Je wordt respectabeler. Je naam en faam blijven groeien en je denkt dat je groeit? Je misleidt gewoon jezelf. Je bent je naam niet, je bent ook je faam niet. Jouw banksaldo is niet jouw wezen. Maar als je aan je wezen denkt, begin je te trillen, want als je wilt groeien moet je alle lafheid laten vallen.
Tot zover een letterlijk citaat, hierna een gedeeltelijk citeren.
Hoe worden we nieuw? We worden niet nieuw uit onszelf. Nieuwheid komt van buiten, uit het bestaan. De geest is altijd oud. De geest is nooit nieuw, hij is de accumulatie van het verleden.
Je hebt het onbekende misschien vergeten, maar het onbekende heeft jou niet vergeten. Het kind kan de moeder vergeten zijn, maar de moeder heeft het kind niet vergeten. Het deel kan zijn gaan denken: ‘Ik ben geïsoleerd’, maar het geheel weet dat je niet geïsoleerd bent. Het geheel heeft toegang tot jou. Het is nog steeds in contact met jou. Daarom blijft het nieuwe komen, ook al verwelkom je het niet.
Alleen het nieuwe, grondig en volledig geaccepteerd, kan jou transformeren. Je kunt het nieuwe niet in je leven brengen; het nieuwe komt. Het heeft niets met jou en je inspanningen te maken. Maar niets doen is niet ophouden met handelen; het is handelen zonder wil of richting of impuls uit je verleden. Je moet in een toestand van niet-weten beginnen en je moet onschuldig als een kind bewegen, opgewonden van de mogelijkheden – en de mogelijkheden zijn onbeperkt. Handel spontaan. Laat het moment beslissend zijn.
Het is alsof er een golf in de oceaan opkomt, een majestueuze golf. Hij zal verdwijnen, terugkomen en nog eens oprijzen. Zo is God – komt, verdwijnt, komt weer verdwijnt. De intervallen, die leegten houden je helemaal fris.
Sta er eens bij stil – elk moment komt op, net als een ademhaling. Je ademt in, je ademt uit. Laat elk moment een geboorte en een dood zijn. Dan zul je nieuw zijn.
Als je niet inziet dat je niet het ego bent, zul je het nieuwe niet kunnen ontvangen. Het ego is je oude geheugen, een inhoud van het bewustzijn. Je bent bewustzijn, niet een geheugen. Het ego is voortdurend bang voor de dood, omdat het willekeurig is.
Voor wie vaak een bange droom heeft en daarin achtervolgd wordt: draai je in jouw droom om naar je angstaanjagende achtervolger, kijk deze/het recht in de ogen en ervaar dat deze dwars door je heen valt en de achtervolging ophoudt. Zie ook deze video.
Uit een boek “Leven op jouw eigen voorwaarden. De volgende stap in vrijheid”, toegeschreven aan Osho.
Hoe worden we nieuw? – iedereen wil nieuw worden. Daar is moed voor nodig, en geen gewone moed; er is buitengewone moed voor nodig. En de wereld is vol lafaards, daarom zijn mensen opgehouden met groeien. Hoe kun je groeien als je een lafaard bent? Bij elke nieuwe kans deins je terug, sluit je je ogen. Hoe kun je groeien? Hoe kun je bestaan? Je doet maar alsof je bestaat.
En omdat je niet kunt groeien, moet je plaatsvervangende groei vinden. Je kunt niet groeien, maar je banksaldo kan wel groeien, dat is een plaatsvervanger. Daar is geen moed voor nodig, het past precies bij je lafheid. Je banksaldo blijft groeien en je begint te denken dat jij groeit. Je wordt respectabeler. Je naam en faam blijven groeien en je denkt dat je groeit? Je misleidt gewoon jezelf. Je bent je naam niet, je bent ook je faam niet. Jouw banksaldo is niet jouw wezen. Maar als je aan je wezen denkt, begin je te trillen, want als je wilt groeien moet je alle lafheid laten vallen.
Tot zover een letterlijk citaat, hierna een gedeeltelijk citeren.
Hoe worden we nieuw? We worden niet nieuw uit onszelf. Nieuwheid komt van buiten, uit het bestaan. De geest is altijd oud. De geest is nooit nieuw, hij is de accumulatie van het verleden.
Je hebt het onbekende misschien vergeten, maar het onbekende heeft jou niet vergeten. Het kind kan de moeder vergeten zijn, maar de moeder heeft het kind niet vergeten. Het deel kan zijn gaan denken: ‘Ik ben geïsoleerd’, maar het geheel weet dat je niet geïsoleerd bent. Het geheel heeft toegang tot jou. Het is nog steeds in contact met jou. Daarom blijft het nieuwe komen, ook al verwelkom je het niet.
Alleen het nieuwe, grondig en volledig geaccepteerd, kan jou transformeren. Je kunt het nieuwe niet in je leven brengen; het nieuwe komt. Het heeft niets met jou en je inspanningen te maken. Maar niets doen is niet ophouden met handelen; het is handelen zonder wil of richting of impuls uit je verleden. Je moet in een toestand van niet-weten beginnen en je moet onschuldig als een kind bewegen, opgewonden van de mogelijkheden – en de mogelijkheden zijn onbeperkt. Handel spontaan. Laat het moment beslissend zijn.
Het is alsof er een golf in de oceaan opkomt, een majestueuze golf. Hij zal verdwijnen, terugkomen en nog eens oprijzen. Zo is God – komt, verdwijnt, komt weer verdwijnt. De intervallen, die leegten houden je helemaal fris.
Sta er eens bij stil – elk moment komt op, net als een ademhaling. Je ademt in, je ademt uit. Laat elk moment een geboorte en een dood zijn. Dan zul je nieuw zijn.
Als je niet inziet dat je niet het ego bent, zul je het nieuwe niet kunnen ontvangen. Het ego is je oude geheugen, een inhoud van het bewustzijn. Je bent bewustzijn, niet een geheugen. Het ego is voortdurend bang voor de dood, omdat het willekeurig is.
Voor wie vaak een bange droom heeft en daarin achtervolgd wordt: draai je in jouw droom om naar je angstaanjagende achtervolger, kijk deze/het recht in de ogen en ervaar dat deze dwars door je heen valt en de achtervolging ophoudt. Zie ook deze video.
Handgrepen om onvrije relaties om te zetten in liefdevolle relaties
Vergeving is niet een taak voor het ego.
Vergeving is de afwezigheid van het ego.
Erik van Zuydam
Het boek “Liefde is het antwoord” begint met een verklaring van Moeder Theresa dat de meest veelbetekenende kwaal in de huidige wereld ‘spirituele ontbering’ is. Het is een gevoel dat je liefde niet waard bent, dat je niet beminnelijk bent, dat je niet het vermogen hebt om liefde te geven of te ontvangen, en dat er een muur is die jou scheidt van jezelf, anderen en van degene die ons geschapen heeft.
In de boeken van Jampolsky worden de principes uiteengezet van 'Attitudinal Healing': een typische Amerikaanse manier om mislukkingen in communicatie te voorkomen. De kern van deze methode is: gelukkig zijn is niet afhankelijk van anderen, maar van je eigen manier van kijken en van je eigen attitude.
Voor het gemak van het verbeelden van de werking van het bewustzijn behandelen de auteurs ongrijpbare begrippen als bijna zelfstandige onderdelen van het menselijke bewustzijn. Een ego is niet een fysieke werkelijkheid maar een concept, waarmee we gedrag kunnen verklaren. Het vervult verschillende functies gelijktijdig.
Het ego werpt blokkades op als 'haat', 'wantrouwen', 'jaloezie', 'egoïsme' om onze eigen pijn voor ons bewustzijn te verbergen. Het ego ziet de wereld als een plaats van afgescheidenheid en gelooft niet in heelheid of eenheid. Het ego denkt dat we onze liefde moeten verdienen door ons te onderscheiden. Het gevolg is angst.
In de handleiding worden blokkades omgevormd tot basisbegrippen 'liefde' en 'vergeving'. Belangrijk is daarbij bewust te worden dat we waarnemen wat we projecteren vanuit gedachten en gevoelens.
De omvorming wordt in het boek beschreven in de volgende zeven stappen.
Een mooie uitspraak aan het einde van het boek “Liefde is het antwoord”: ‘een drukke geest is een zieke geest, een langzame geest is een gezonde geest, maar een stille geest is een goddelijke geest’.
Met deze pleidooi voor stilte een pleidooi aan de lezer om het bestaan van de behandelde concepten niet te letterlijk te nemen. Blokkades zijn op te heffen, liefde is te vinden, maar ook ongrijpbaar voor wie er bezit van wil nemen.
Liefde Is Het Antwoord. Het scheppen van positieve relaties (bol.com).
Jampolsky: liefde is angst laten varen (bol.com).
Praat alleen over liefde, een weg naar genezing (bol.com).
Jampolsky: Bevrijd Je Van Schuld En Angst (bol.com).
Vergeving is de afwezigheid van het ego.
Erik van Zuydam
Het boek “Liefde is het antwoord” begint met een verklaring van Moeder Theresa dat de meest veelbetekenende kwaal in de huidige wereld ‘spirituele ontbering’ is. Het is een gevoel dat je liefde niet waard bent, dat je niet beminnelijk bent, dat je niet het vermogen hebt om liefde te geven of te ontvangen, en dat er een muur is die jou scheidt van jezelf, anderen en van degene die ons geschapen heeft.
In de boeken van Jampolsky worden de principes uiteengezet van 'Attitudinal Healing': een typische Amerikaanse manier om mislukkingen in communicatie te voorkomen. De kern van deze methode is: gelukkig zijn is niet afhankelijk van anderen, maar van je eigen manier van kijken en van je eigen attitude.
Voor het gemak van het verbeelden van de werking van het bewustzijn behandelen de auteurs ongrijpbare begrippen als bijna zelfstandige onderdelen van het menselijke bewustzijn. Een ego is niet een fysieke werkelijkheid maar een concept, waarmee we gedrag kunnen verklaren. Het vervult verschillende functies gelijktijdig.
Het ego werpt blokkades op als 'haat', 'wantrouwen', 'jaloezie', 'egoïsme' om onze eigen pijn voor ons bewustzijn te verbergen. Het ego ziet de wereld als een plaats van afgescheidenheid en gelooft niet in heelheid of eenheid. Het ego denkt dat we onze liefde moeten verdienen door ons te onderscheiden. Het gevolg is angst.
In de handleiding worden blokkades omgevormd tot basisbegrippen 'liefde' en 'vergeving'. Belangrijk is daarbij bewust te worden dat we waarnemen wat we projecteren vanuit gedachten en gevoelens.
De omvorming wordt in het boek beschreven in de volgende zeven stappen.
- Onze illusies en waarnemingen achter ons laten.
- Angst, verwijt en schuldgevoel omvormen tot liefde.
- In al onze relaties met liefde communiceren.
- Van beteugelde naar vrije relaties.
- Vrede, liefde en geluk in onszelf vinden.
- Vergeving en heel worden.
- De weg terug naar huis.
Een mooie uitspraak aan het einde van het boek “Liefde is het antwoord”: ‘een drukke geest is een zieke geest, een langzame geest is een gezonde geest, maar een stille geest is een goddelijke geest’.
Met deze pleidooi voor stilte een pleidooi aan de lezer om het bestaan van de behandelde concepten niet te letterlijk te nemen. Blokkades zijn op te heffen, liefde is te vinden, maar ook ongrijpbaar voor wie er bezit van wil nemen.
Liefde Is Het Antwoord. Het scheppen van positieve relaties (bol.com).
Jampolsky: liefde is angst laten varen (bol.com).
Praat alleen over liefde, een weg naar genezing (bol.com).
Jampolsky: Bevrijd Je Van Schuld En Angst (bol.com).
Abonneren op:
Posts (Atom)