Taoïsme en de weg naar geluk

Over geluk

Volgens Lenoir is geluk het bewustzijn van een algemene, blijvende tevredenheid in een betekenisvol bestaan dat gebaseerd is op de waarheid.
In zijn boek 'Over geluk, een filosofische ontdekkingsreis' neemt Frédéric Lenoir de lezer mee op een filosofische ontdekkingsreis. Lenoir geeft een overzicht van filosofische stromingen die elk geen kant-en-klare recept leveren voor geluk. Hij zoekt antwoord op vragen als: Is geluk iets puur subjectiefs? Hangt het van onze genen of van toeval af? Moet je iets nastreven? Kun je aan geluk werken? En kunnen geluk en lijden samengaan?

Een van de stromingen die Lenoir behandelt is het Taoïsme. Het woord Tao betekent 'de Weg' en vormt het kernbegrip van het taoïsme, waaraan het ook zijn naam ontleent. Tao is het ondeelbare en onbeschrijfbare principe, waaruit alles voortvloeit. Deze weg leidt niet automatisch naar geluk, maar wie onderweg de juiste beslissingen neemt vergroot zijn kans om gelukkig te blijven of het weer te worden. Beslissingen hebben als kenmerk “doe ik iets wel of doe ik iets niet”. Het doen door niet te doen of door los te laten heet in het Taoïsme wu wei (niet handelen tegen de aard der dingen in). Een taoïst probeert zich niet te verzetten tegen de loop der dingen, maar probeert daar spontaan maar wel bewust in mee te gaan. Het doel van "wu wei" is het streven naar een evenwichtige situatie en zodoende, zacht en onmerkbaar, in harmonie te geraken met het zelf, anderen, en de omgeving.

Taoïsme over gelukkig worden

• Het Taoïsme leert dat er een universele kracht is, genaamd Tao, die alles in de wereld regelt. Door te leven volgens de Tao, kan men in harmonie zijn met de natuurlijke loop van de dingen en stress en angst verminderen.
   
• Het Taoïsme benadrukt het belang van in het huidige moment te leven en te genieten van wat er op dit moment gebeurt. Door niet te veel te focussen op het verleden of de toekomst, kan men een gevoel van innerlijke rust ervaren.
   
• Het Taoïsme moedigt aan om innerlijke deugden zoals bescheidenheid, compassie, vriendelijkheid, nederigheid en vrijgevigheid te cultiveren. Door deze deugden te beoefenen, kan men een gevoel van vrede en tevredenheid ervaren.
   
• Het Taoïsme leert dat verlangen en hebzucht ons kunnen leiden tot een ongelukkig leven. Door tevreden te zijn met wat we hebben en niet te streven naar meer, kunnen we een gevoel van innerlijke vrede en tevredenheid bereiken.
   
• Het Taoïsme moedigt aan om een eenvoudig leven te leiden en te vermijden dat we ons laten meeslepen door materiële rijkdom. Door in eenvoud te leven, kan men stress en angst verminderen en een gevoel van innerlijke vrede en tevredenheid bereiken. 

Wei wu wei is een belangrijk concept binnen het Taoïsme dat betekent "handelen door niet-handelen". Het verwijst naar het idee dat men in harmonie met de natuurlijke loop van de dingen kan handelen door niet te proberen om de dingen te forceren of te controleren, maar in plaats daarvan mee te bewegen met de natuurlijke stroom.
De relatie tussen wei wu wei en de manieren om gelukkig te worden volgens het Taoïsme is dat wei wu wei een van de manieren is om in harmonie te leven met de natuurlijke loop van de dingen. Door niet te proberen om de dingen te forceren of te controleren, kunnen we ons bevrijden van stress en angst en ons openstellen voor de kansen en mogelijkheden die zich voordoen.

Wikipidia over wu wei

Bijvoorbeeld Tao Te Ching vers 37: Tao is eeuwig nietdoende en toch is er niets dat het niet doet. Met andere woorden, Tao doet niets en toch alles. De betekenis van de woorden 'niet doen' is in deze zin veranderd: in de eerste betekenis wordt geduid op het niet gehecht zijn aan de resultaten van de actie die men onderneemt (zie ook de Bhagavad Gita). In de tweede betekenis wordt aangeduid dat men wel alles aanpakt wat men als taak of (levens)opdracht dient te volbrengen. Men kan in deze paradoxen doordringen door de hele context, de filosofie of de cultuur waarin deze paradoxen geschreven zijn te bestuderen.

Wijsheid is weten wanneer te doen en wanneer te laten.

Vergelijk dit inzicht met:
“geef me de moed om te veranderen wat ik kan veranderen. Geef me de wijsheid om te accepteren wat ik niet kan veranderen. Geef me het inzicht om het verschil tussen beide te zien” – Franciscus van Assisi

Een belangrijk ethisch principe is vrijheid. Dat is goed (en bevordert geluk) wat de vrijheid van de meesten vergroot. Een goede beslissing maken komt vaak neer op de vraag te beantwoorden: Welk doen en welk laten vergroot deze vrijheid?

In het bereiken van een uiterste als geluk is het zaak om de balans te houden tussen uitersten. Bij het toepassen van het taoïsme op de vechtkunst (Tai Chi) gaat het er om om zelf in balans te blijven en de tegenstander uit balans te brengen. Tai Chi betekent 'het hoogste uiterste' en is het oneindige en fundamentele principe van evolutie en zelforganisatie. Het is de eenheid van Yin en Yang en daarmee het hele bestaan. Yin en Yang zijn de universele antagonisten, elkaar aanvullende kwaliteiten van het bestaan. Wanneer je probeert weg te komen van het ene uiterste roep je vanzelf het andere uiterste (als tegenkracht) op. Het heeft dus geen zin om bijvoorbeeld de absolute macht te bereiken of te streven naar permanent en absoluut geluk. Dat roept weerstand en het tegendeel, kortom ellende op. Het gebruik maken van yin en yang lijkt op het en-en denken. Wanneer je of-of denkt probeer je yin of yang tot de uiterste waarheid te verheffen en heb je daarmee per definitie ongelijk en verklein je de kans op geluk.

Lenoir bespreekt grote denkers als de Boeddha, Epicurus, Zhuangzi, Montaigne, Spinoza en Etty Hillesum.

Klik hier voor typische taoïstische uitspraken van Lao Tse.

Klik hier voor de werking van het denken in paradoxen in relatie met wu wei en geluk.

Uw wil geschiedde

“Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel”

Het is een regel uit het Onze Vader dat in de loop der tijden miljarden malen moet zijn gepreveld. Een oplettende lezer zal zien dat er een spelfout zit in de titel. "Geschiede" is een sporadisch gebruikte werkwoordsvorm, de aanvoegende wijs (conjunctief), "geschiedde" is verleden tijd, geschiedenis.

Er zijn vele vormen van geloven, een paar typeringen.
Je hebt mensen die denken dat je een God kunt inzetten voor het behartigen van de eigen belangen. Ze bidden dan ook om iets te krijgen. Je hebt gelovigen die God vrezen en proberen hem gunstig te stemmen. Je hebt gelovigen die gewoon zo opgevoed zijn en er verder niet zo bij nadenken. Zij volgen de rituelen en zeggen regelmatig een gebed op. Een ander heeft een gesprek met God waarin de meest intieme zaken worden gedeeld. En dat werkt op zich bevrijdend.
Geen wonder dat God het verder wel gelooft en het laat bij een doodse stilte. Het gaat vanzelf.

'Stilte is de taal van God. Al het andere is slechte vertaling',
Rumi.

Het maakt voorgangers en priesters niet zo veel uit waarom je gelooft. Het is misschien ook wel zo handig om een eindeloos gesprek te voorkomen wanneer niemand kan bewijzen wat nu de wil van Allah of Gods of wie of wat dan ook zou moeten zijn.

Wat je gelooft is vooral een persoonlijke interpretatie. Ik geloof wat ik zowel in mijn hoofd als in mijn hart en buik als waarheid ervaar. Ik noem mijzelf een dubbele agnost. Daarmee wil ik aangeven dat ik niet vind dat het bewijs voor het wel of niet bestaan van een God wetenschappelijk kan worden aangedragen. Het bestaan en de natuur zou je met even veel gewicht kunnen zien als bewijs voor het niet bestaan van een almachtige God (maar een schitterend toeval) als dat het een bewijs is van een zeer doordachte schepping. De schijnbare onzichtbaarheid en ongrijpbaarheid van God zegt mij vooral dat je niet eindeloos moet doorgaan met zoeken. Atheïsme en geloof zijn voor mij evenwaardig.
Het willen switchen tussen jezelf verbergen en zichtbaar worden zie ik in mijzelf, in anderen en in het wel of niet zichtbaar zijn van goddelijkheid. In gesprekken met anderen kan ik mijzelf ontwikkelen en het goddelijke verschijnt tussen individuen.

Hoe verhouden ego en ziel zich tot elkaar?

De ziel wordt vaak gezien als het spirituele of onsterfelijke deel van een persoon dat een diepere betekenis en doel in het leven vertegenwoordigt. Sommige mensen geloven dat het mogelijk is om contact te maken met de ziel door middel van meditatie, gebed, introspectie of andere spirituele praktijken.
Het ego daarentegen verwijst meestal naar het deel van de persoonlijkheid dat betrokken is bij het bewustzijn van de eigen identiteit en het behoud ervan. Het kan zich uiten als de behoefte aan erkenning, controle, macht en status.
Hoewel het ego en de ziel verschillende aspecten van de menselijke ervaring vertegenwoordigen, zijn ze niet per se tegenpolen. In plaats daarvan kunnen ze worden gezien als complementaire aspecten van de persoonlijkheid die samenwerken om een evenwichtige en gezonde persoonlijkheid te creëren. Het is mogelijk om je ego te gebruiken om je doelen te bereiken terwijl je tegelijkertijd verbonden blijft met je ziel en je innerlijke waarden.
Bescheidenheid wordt vaak geassocieerd met spirituele ontwikkeling, maar het kan ook worden gezien als een deugd die wordt gewaardeerd in veel culturen en filosofieën. Het kan worden gezien als een manier om respect te tonen voor anderen en jezelf niet boven anderen te plaatsen. Het kan ook een manier zijn om nederigheid en dankbaarheid te cultiveren voor wat je hebt in plaats van altijd meer te willen.

Tot een balans komen

Ik probeer het verband en midden tussen het positieve en het negatieve te zien. Ik onderzoek de werking van begrippen als gezag, macht, kracht, potentie, potentiaal en potentialiteit. Ik bezie ze als een spanningsveld dat iets wezenlijks kan oproepen. Het verschil tussen gezag en met macht is dat mensen met gezag zich bewust lijken te zijn dat zij weten wanneer te doen en wanneer te laten. Dat "dwingt" respect af.
Dualiteit onthullen en balanceren om non-dualiteit tot zijn recht te laten komen.
Ontregelende humor als geweldloos wapen in de strijd om serieuze zaken liefdevol te beslechten, waarbij de bevrijdende lach haar werk ongemerkt kan uitvoeren.
Woorden vangen niet het ongrijpbare, maar verbeelden in de communicatie het ont-vangen en ont-moeten.

Mijn beeld van een hogere macht is voor mij niet het beeld van een mens (lees: vader of iemand op een troon) en niet een hoger niveau, hoogstens een andere dimensie. Elk levend wezen zou een vorm kunnen zijn waarin iets goddelijks is uitgedrukt en aanwezig is. Het menselijke ego kan een verbinding met andere wezens en ook die hogere macht belemmeren. Ik acht het best denkbaar dat een paradijselijk wereld (non-dualiteit) ook realiteit kan zijn wanneer mensen stoppen met het oordelen over elkaar en elk levend wezen met respect benaderen. Respect betekent voor mij een spanningsveld, namelijk het tegelijk betrokken zijn en de juiste afstand bewaren.
Ik zie het ego ook als stoorzender, bron van dualiteit, als de kameel die te groot is om "door het oog van de naald te gaan". Wie een stapje terug doet, ziet "meerdere wegen naar Rome" en "wie het kleine niet eert is het grote niet weerd'.

Een zinnetje als “Uw wil geschiede” kan dan voor mij deze aanbeveling betekenen: laat het goddelijke wat in elk levend wezen aanwezig is tot uitdrukking komen. Ik vind het van belang dat de functie en werking van mijn ego en van anderen wordt doorzien. Zodat werkelijke verbinding en synchroniciteit tot stand en tot leven komen in vrijheid en evenwaardigheid, telkens opnieuw uitgevoerd en er zin kan worden uitgewisseld, gekregen en gegeven.

Blinde ambitie of de kracht om onzichtbaar te zijn?

Kun je te veel ambitie hebben?

Komen we wel in beweging wanneer ergens geen eer aan is te halen?
De drive naar eer en erkenning wordt Thymos genoemd.

Thymos kent een lange geschiedenis.

Wikipedia.
Thymos (of thumos) is een Oud-Grieks begrip met uiteenlopende betekenissen. Het kan staan voor geestrijkheid, maar kan ook associëren met adem en bloed, een benaming zijn voor de menselijke behoefte aan erkenning of staan voor trots.
In het werk van Homeros wordt thymos als iets gebruikt om emoties, verlangens of andere aandrang onder controle te krijgen. Het was een permanent bezit van de mens waar zijn gedachten en gevoelens aan toe behoorden. Indien een Homerische held onder emotionele stress kwam te staan schakelde hij de hulp in van de thymos.
De Griekse filosoof Plato beschouwde thymos als een onderdeel van de menselijke psyche, naast logos en eros.

Auteur Peter Venmans. “Thymos” staat voor de aangeboren hunkering naar erkenning, het diepe verlangen om in een eerlijke strijd anderen en onszelf te overwinnen, de woede om het aangebrachte onrecht, het besef van ernst, het eergevoel, de winnaarsmentaliteit van de sportman, kortom, alles wat ons tegenhoudt te berusten in een comfortabel “zijn”.
Peter Venmans. Het derde deel van de ziel, over thymos (bol.com). Tot zover Wikipedia.
Onze cultuur is door en door utilitair en pragmatisch: gericht op nuttigheid en op het oplossen van problemen. Tegelijk voelen we ons ook wel eens onbehaaglijk bij de neveneffecten van een doorgedreven nutsdenken. Een rationele aanpak van problemen leidt niet altijd tot een beter leven en kan zelfs dat in gevaar brengen wat ons het meest dierbaar is. We hebben het sterke vermoeden dat wat werkelijk van waarde is, niet in termen van nut valt uit te drukken. Maar wat vormt nu eigenlijk het probleem van het probleemoplossende denken? Wat is de zin van nut? Over de zin van nut, een filosofisch essay. (Ebook bol.com).
Thymos is de drive om actie en reactie te overstijgen en kwaliteit te leveren. Het is een soort Trias politica waarbij alle drie machten elkaar in evenwicht houden, maar ook leiden tot transcendentie. De rede bedenkt, het gevoel oordeelt en de thymos voert uit. Hopelijk is het geen voer voor een opgeblazen ego, want dan blokkeert het verbinding met anderen.

Suzanne van den Eynden interviewt in Filosofie Magazine van januari 2015 auteur Joep Dohmen. ‘Het probleem is dat ambities voor een groot deel maatschappelijk worden gestuurd. Vandaag de dag geldt als een van de belangrijkste ambities de wens om gezien te worden, om iets te lijken. Dit komt voort uit de angst om een loser te zijn, oftewel om niet zichtbaar te zijn. Als je niet overal je sporen nalaat, als je niet voortdurend op de sociale media laat zien wat je doet, ben je tegenwoordig niemand. Ik zou het willen omkeren: je bent juist iemand wanneer je niet waargenomen wordt.
…
We moeten de angst voor anonimiteit overwinnen om onze ware ambities te kunnen identificeren.
…
Dohmen stelt dat onze persoonlijke ambitie ingebed moet worden in sociale ambitie, zoals het streven naar een betrokken samenleving. ‘Het ongebreidelde willen van onze cultuur is een gevaarlijke analogie van de kapitalistische economie die alleen winst maken als ambitie heeft. We moeten dat blinde willen drastisch inperken. Als het gaat om ambitie, pleit ik voor anonimiteit, onzichtbaarheid en bescheidenheid. Zodat mensen de kans krijgen vanuit hun eigen verantwoordelijkheid ambitieus te zijn – en ook te oefenen in het niet willen.
Tot zover anderen.

Onzichtbaar durven zijn, soms iets niet doen en laten in plaats van doen, is een teken van kracht.
Het is een vorm van bewust zijn om het ego te laten functioneren, maar ook te beteugelen, zodat ruimte ontstaat voor uitwisseling met anderen.
In de verbinding stroomt energie en liefde en krijgt vrijheid een bedding, vorm en betekenis.

Boeken van Joep Dohmen op bol.com.

Een goede God is niet nodig

Is het gegeven dat er veel menselijk leed is in de wereld een bewijs dat er geen goede God is?
Uiteraard is dat het bewijs, maar dat wil niet zeggen dat God of Allah, of om het even welke hogere macht dan ook, niet bestaat. Kunnen we accepteren dat er een macht zou kunnen bestaan die niet oordeelt?

Bij de vraag of God bestaat is vooraleerst van belang wat wij onder God verstaan. Is God een persoon, omdat bidden anders geen zin heeft? Is God degene die de evolutie op gang heeft gebracht? Zat God achter de oerknal?
Het moge duidelijk zijn dat je eigenlijk nog niets weet wanneer je op deze vraag een bevestigend antwoord krijgt. Elk antwoord roept eindeloos vervolgvragen op.

Mathieu Weggeman. "Zou het nu ook niet zo kunnen zijn dat mensen niet voldoende verstand of een niet ver genoeg ontwikkeld bewustzijn hebben om te begrijpen aan welke orde zij zelf deelnemen? Er is ook geen mens die een roman kan schrijven waarin de hoofdpersoon intelligenter is dan de schrijver zelf. Graag daarom wat minder stelligheid en arrogantie en wat meer bescheidenheid in het debat over het al dan niet bestaan van God".

Mensen voor wie het in het leven niet meezit, vinden troost in de gedachte dat zij na hun dood opgevangen worden door een liefdevolle God in een hemel. Mensen die een Bijna-Dood-Ervaring (BDE) hebben gehad melden een liefdevolle ontmoeting met overledenen en hemelse toestanden, niemand meldt een ontmoeting met een God. Er is vermoedelijk meer tussen hemel en aarde en er is niets mis mee om te geloven.

De vraag of God wel of niet bestaat zal waarschijnlijk nooit definitief beantwoord worden. Zelfs wanneer religieuze voorstellingen of gevoelens kunnen worden opgewekt door hersenstimulatie wordt deze vraag daarmee niet beantwoord.
Dat is geen ramp. Het kan voor velen een geruststelling zijn dat God zich niet aantoonbaar bemoeit met de gang van zaken op aarde en niemands zijde kiest. Het betekent namelijk dat we vrijheid zouden kunnen hebben en niemand God kan claimen. Vele anderen zouden zich afkeren van religie omdat het geen zin lijkt te hebben om te luisteren naar geestelijken die beweren namens God te spreken. Vooral niet wanneer religies op een oneigenlijke manier proberen macht en controle uit te oefenen. Het is niet zo verwonderlijk dat er vaak oorlog is met die landen, waarin veel religieuze fundamentalisten wonen. Een fundamentalist is iemand die vindt dat hij zijn visie over het ware geloof aan een ander mag opleggen, desnoods met geweld. Geen wonder dat Allah of God zich niet direct laat kennen.
De geest van de 10 geboden, de grondwet en de ethiek is in grote lijnen gelijk: “mijn vrijheid houdt op waar die van een ander begint” en “doe niet aan een ander wat je niet wilt dat een ander jou aandoet”. Deze richtlijnen worden zowel binnen als buiten religies aangehouden. Er is consensus over de grote lijn van wat goed en fout is. Goed is wat de vrijheid van zoveel mogelijk betrokkenen vergroot. Hecht geen geloof aan iets wat niet bijdraagt aan vergroting van vrijheid en liefde.

Misschien heeft geloven in een God nog wel zin; geloven in een God die oordeelt en probeert onrecht te voorkomen, ontslaat ons wel erg gemakkelijk van de verantwoordelijkheid om zelf te waken en na te denken over goed en fout.
Het accepteren dat een goede God niet bestaat maakt het ook logischer om grenzen te stellen aan geloven (religies) die claimen God of Allah aan hun kant te hebben en vervolgens een ongelijkheid introduceren en zich boven een ander stellen.

Het maakt het ook gemakkelijker om mensen uit andere culturen te accepteren en te respecteren in hun geloof, zolang zij zich evenwaardig opstellen. Wanneer we ons zouden oefenen in het achterwege laten van veroordelen en oefenen in het evenwaardig behandelen van onze medemens dan verdwijnt vanzelf de behoefte aan een goede God.

De cijfers begin 2015.
Atheïst. Er bestaat geen God of hogere macht of kracht - 25%.

Agnost. Weet niet of God of een hogere macht bestaat - 31%.

Ietsist. Er moet iets zijn als een hogere macht of kracht - 27%.

Gelovige. God houdt zich met ieder mens persoonlijk bezig - 17%.

Voor zoekers, twijfelaars, gelovigen en atheïsten is onderstaand boek van Frédéric Lenoir zeer inzichtelijk. Als God bestaat, waarom is hij dan onzichtbaar? Wanneer duiken de eerste goden op in de geschiedenis? Hebben joden, christenen en moslims het over dezelfde God? Is God een persoon, een energie of een scheppingsprincipe? En als het een persoon is, waarom dan bijna altijd een man? Kan de wetenschap het bestaan van God bewijzen? Is het boeddhisme een religie zonder goden?
Een citaat uit God?
Wat Jezus betreft kwam verlossing voort uit gebed en uit onze betrekking tot God. Hij wilde de mens opnieuw in contact brengen met zijn goddelijke oorsprong. Maar in navolging van bepaalde Bijbelse profeten bracht hij om te beginnen zijn discipelen een andere kijk op God bij, door hun te tonen dat zijn almacht als het ware onderworpen is aan zijn liefde en aan zijn absolutie eerbied voor de vrijheid van al zijn schepselen. Dat houdt in dat de menselijke wisselvalligheden niet meer mogen worden opgevat als goddelijke beloningen of straffen. God biedt de mens met zijn genade innerlijke ontferming, in plaats van de rechtvaardige voor elk bezoeking te behoeden of de zondaar voor zijn dwalingen met beproevingen te straffen. Daarom zal Hij ook niet in het reilen en zeilen van de wereld ingrijpen.

Positieve principes

Happinez schenkt in tijdschrift nummer 3 2014 en op Facebook gedurende 18 weken aan positieve aspecten van een levensstijl, gekenmerkt door een boeddhistische invloed.

1. Sereen zijn is leven in een rustige, heldere toestand.
2. Regelmaat scheelt onrust.
3. IJdelheid vermijden is boven jouw ego uitstijgen.
4. Oprechtheid is mogelijk zonder een ander te kwetsen en maakt dat je jezelf kunt zijn.
5. Simpelheid ontbloot de essentie.
6. Waarachtigheid ondersteunt jouw betrouwbaarheid en geloofwaardigheid.
7. Gelijkmoedigheid toont dat je weet hoe je weer in balans kunt komen.
8. Doelgerichtheid focust jouw aandacht.
9. Niet geprikkeld raken laat je open staan voor de positieve motieven van anderen.
10. Flexibiliteit toont dat je weet waar jouw grenzen en die van anderen liggen.
11. Bescheidenheid maakt ruimte voor de ander.
12. Vasthoudendheid zorgt ervoor dat je verder komt wanneer een doel niet in een keer valt te bereiken.
13. Integriteit zorgt dat jouw gedrag samenhangt met jouw opvattingen.
14. Edelmoedigheid betekent je het goede in de ander wilt zien.
15. Grootmoedigheid is vergeven door te delen.
16. Liefdadigheid zet woorden om in daden.
17. Vrijgevigheid levert meer op dan je weggeeft.
18. Zuiverheid is niet bang voor vervuiling.

Valt het ons toe als spirituele beloning?

Wat is synchroniciteit?

Synchroniciteit is het betekenisvol samengaan van gebeurtenissen die geen causale relatie hebben.
Enkele voorbeelden van synchroniciteit zijn de volgende.

1. Het denken aan iemand en ze direct daarna tegenkomen op straat.
2. Het herhaaldelijk tegenkomen van een specifiek symbool of nummer op verschillende momenten.
3. Het vinden van de juiste informatie op het juiste moment, terwijl je niet specifiek op zoek was naar die informatie.
4. Het gelijktijdig ervaren van emoties of gedachten door twee mensen op afstand van elkaar.

Kun je synchroniciteit opwekken?

Om synchroniciteit in je leven te realiseren is het volgens mensen die synchroniciteit spiritueel willen inzetten (bijvoorbeeld boeddhisten) essentieel om met zuivere intentie je dromen na te jagen. Zuiver houdt in dat je wenst vanuit eenvoud, harmonie en dankbaarheid. Niet-zuivere intentie wordt beïnvloed door bijvoorbeeld zelfzuchtigheid, streven naar status, egoïsme en puur eigenbelang.
Carl Gustav Jung voerde dit begrip in toen hij, na bestudering van de psychologie van onbewuste processen, constateerde dat het causaliteitsbeginsel ontoereikend was om bepaalde merkwaardige verschijnselen in de onbewuste psychologie te verklaren. Zo vond hij vaak merkwaardige parallellen in bijvoorbeeld dromen, ziektebeelden en ervaringen van zijn patiënten. Deze samenhang leek hem niet louter toevallig, maar wezenlijk. Voor Jung is synchroniciteit een kenmerk van een collectief onbewuste.

Een bekend voorbeeld dat Jung aanhaalt is de scarabee. Een scarabee is een kever die het Egyptische symbool was voor wedergeboorte of gedaantewisseling. Het verhaal wordt vaak incompleet verteld, waardoor de clou onduidelijk blijft. Psychotherapeute Jean Shinoda Bolen doet het wel in haar boek Tau van de psychologie (bol.com). "Jung had een patiënte die 'altijd alles beter wist' waardoor haar psychoanalyse niet zo vlot verliep. Ze vertelde Jung dat ze de vorige nacht een droom had gehad waarin iemand haar een gouden scarabee had gegeven, een kostbaar juweel. Terwijl ze Jung over de droom vertelde, hoorde hij achter zich een geluid alsof iets tegen het raam tikte. Het was een bladsprietkever die door zijn goudgroene kleur uiterlijk het meest een gouden scarabee benadert. Jung deed het raam open, ving de kever en gaf het aan zijn patiënte met de woorden 'Hier hebt u uw scarabee'. Door deze ervaring werd de gewenste bres in haar rationaliteit geslagen en was haar verstandelijke tegenstand gebroken. De behandeling kon nu met bevredigend resultaat worden voortgezet".
Carl Gustav Jong. Synchroniciteit, een beginsel van acausale verbond (bol.com).

Met dit voorbeeld is niet een onomstotelijk bewijs geleverd van de bovennatuurlijke aard van synchroniciteit. Jung zag een kans om een toevallige gebeurtenis betekenisvol in te zetten. Het is een van de vele voorbeelden dat in een therapeutische setting het niet gaat om de waarheid, maar wat het verhaal voor de verteller betekent en of een duiding bevrijdend kan werken.

Er zijn ook valkuilen

Natuurlijk ben je gespitst op parallelle gebeurtenissen wanneer een thema jouw aandacht heeft. Wie net een nieuwe auto heeft gekocht, ziet de eerste weken allemaal auto’s van dat merk en met die kleur rijden. Niemand die dat synchroniciteit noemt, maar zal dat toeschrijven aan de aandacht die de nieuwe auto in zijn bestaan heeft.
Jan Diederen maakte een documentaire over synchroniciteit. In de documentaire wordt het voorbeeld gegeven van een meisje in Engeland, genaamd Laura Buxton, die een ballon oplaat met een kaartje met daarop haar naam en die 220 kilometer zuidelijker in Engeland landt. De man die de ballon vindt, brengt het kaartje bij zijn buren omdat daar ook een Laura Buxton woont. De rest laat zich raden: de meisjes nemen contact met elkaar op en hebben wat vergelijkbare hobby’s en worden vriendinnen.
Er worden jaarlijks duizenden ballonnen met een kaartje opgelaten. Hoe groot is de kans dat de vinder iemand kent met de naam van de afzender in zijn directe omgeving? Best wel groot. Het is de buurman die de betekenisvolle link creëert. Hij had net zo goed zelf terug kunnen schrijven of het kaartje aan zijn eigen dochter kunnen geven, maar dan was het nooit wereldkundig geworden.

Voor betekenisvolle synchroniciteit moet je gevoel ontwikkelen om valkuilen te ontwijken. Synchronistische gebeurtenissen zijn aanwijzingen die wijzen naar het bestaan van een onderliggend of bovennatuurlijk verbindend beginsel. Door Jung wordt dit het collectieve onbewuste genoemd, door hindoeïsten en boeddhisten wordt dit de Tao (pad) genoemd, door anderen Het Veld. Juist het veld vlak naast dit pad zit vol met valkuilen, vanwege de werking van illusie en haar onzichtbaarheid. En juist die onzichtbaarheid wordt dan tegenwoordig gebruikt om mensen opnieuw te overtuigen (in de greep te krijgen), terwijl we juist af wilden van de onbewijsbare overtuigingen van de religie.

Zuivere intentie

Deepak Chopra schrijft in De essentie van synchronisch leven het volgende.
Natuurlijk, de beste manier om ervoor te zorgen dat al je intenties verwezenlijkt worden, is ze in overeenstemming te brengen met de kosmische bedoeling, harmonie creëren tussen jouw voornemens en wat het universum met jou voorheeft. Als die congruentie en integriteit ontstaat, zul je merken dat synchroniciteit een grotere rol in je leven gaat spelen. Je kunt die harmonie het beste creëren wanneer je een houding van eenvoud en dankbaarheid ontwikkelt. Maak je dankbaarheid kenbaar voor alles wat je in het leven wordt aangereikt. Harmonie creëren betekent onder andere dat je jezelf niet meer toestaat wrok te koesteren tegen het leven. Wrok is iets van het ego. Alleen mensen zijn in staat intentie te belemmeren door er allerlei soorten emotionele ballast aan toe te voegen. Je moet dit allemaal loslaten, pas dan kun je zuivere intentie creëren.

Depak Chopra. De essentie van Synchronisch leven, de onbegrensde kracht van het zinvolle toeval (bol.com).
Tot zover Chopra.

Was de intentie van Jung en Chopra zuiver?

Beiden waren en zijn omstreden door twijfel aan de wetenschappelijke basis van hun opvattingen. Synchroniciteit kan een spiegel zijn voor jezelf en jouw ziel, het kan richting geven aan jouw leven. Het heeft met betekenisvolle zingeving te maken en jouw persoonlijke leerproces. De vrije wil wordt desgewenst vrijwillig ingeleverd voor een hogere zaak. Het is een oefening in liefde.
Maar een streven en werken aan een hogere zaak maakt je nog niet tot een beter mens. Bescheidenheid siert de mens.

Meer lezen over leiderschap en synchroniciteit, zie Jaworski.

De ziel is waar zij liefheeft

De taal weerspiegelt de ziel

April 2012 was de maand van de filosofie met als thema ‘de ziel’.
Het bestaan van een (on)sterfelijke ziel is ongewis, het boeddhisme bijvoorbeeld gelooft er niet in.

De ziel heeft zich zeker in onze taal genesteld. Seneca zei al "De taal weerspiegelt de ziel".

• de ogen zijn de spiegels der ziel
• door de ziel gaan
• op zijn ziel trappen
• jouw ziel blootleggen
• een goed geloof en een kurken ziel dan drijft men de zee over
• hoe hoger het hart, hoe lager de ziel
• hoe meer zielen, hoe meer vreugd
• met hart en ziel
• met zijn ziel onder de arm lopen
• zielenroerselen
• moederziel alleen
• ter ziele zijn
• God hebbe zijn ziel
• zielsverwanten: twee zielen, één gedachte
• zijn ziel en zaligheid verkopen
• zijn ziel in lijdzaamheid bezitten

In geen van deze uitdrukkingen wordt de aard van de ziel duidelijker, terwijl het woord ziel juist dan gebruikt wordt om de kern van de zaak aan te duiden. Maar het wordt ook gebruikt als een verlegenheidsaanduiding, bijvoorbeeld "zielig" of juist "zielsgelukkig".

Leven vanuit het hart

Zo is het begrip "ziel" met "het zelf", "leven uit het hart" en "ware liefde" iets wat ongrijpbaar is. Sommige mensen interpreteren "leven vanuit je hart" als het volgen van je intuïtie, het vinden van wat je passie is en het nemen van beslissingen die in lijn zijn met je waarden en verlangens. Dit kan betekenen dat je je niet laat beïnvloeden door de mening van anderen en dat je trouw blijft aan jezelf en je innerlijke stem.

Andere mensen kunnen "leven vanuit je hart" zien als het hebben van een hart dat openstaat voor compassie, vriendelijkheid en mededogen voor jezelf en anderen. Dit kan betekenen dat je empathisch bent en begripvol naar anderen toe, zonder oordeel of veroordeling.

Waar ontspringt de bron van wijsheid?

Het is echter belangrijk om te onthouden dat het hart niet de enige bron van wijsheid is. Het kan nuttig zijn om ook je verstand te gebruiken bij het nemen van beslissingen en het nemen van acties die in lijn zijn met je doelen en verantwoordelijkheden.
We moeten niet de vergissing maken dat we de weerspiegeling van deze begrippen in onze taal verwisselen met de oorsprong (zie ook de allegorie van de grot bij Plato). We kunnen net als met een spiegel wel wat over onszelf te weten komen door iets te doen (communiceren) en mee te kijken in de spiegel (luisteren).
Wie kijkt naar iets in de spiegel om te grijpen, grijpt mis. Wie open (leeg, zonder oordeel) kijkt om te ervaren, komt verder.
Dat wat er werkelijk toe doet, laat zich niet afdwingen.

De kwaliteit van de ziel

De ziel worden de volgende 12 kwaliteiten toegedacht.

1. Liefde - deze kwaliteit staat voor onvoorwaardelijke acceptatie en genegenheid voor jezelf en anderen. 
2. Vreugde - deze kwaliteit staat voor een innerlijke staat van geluk en tevredenheid. 
3. Vrede - deze kwaliteit staat voor een innerlijke staat van rust en kalmte, zelfs te midden van chaos. 
4. Geduld - deze kwaliteit staat voor het vermogen om te wachten en te volharden zonder gefrustreerd of boos te worden. 
5. Vriendelijkheid - deze kwaliteit staat voor vriendelijk en attent zijn naar jezelf en anderen. 
6. Goedheid - deze kwaliteit staat voor het doen van het goede, zelfs als het niet direct in je eigen belang is. 
7. Geloof - deze kwaliteit staat voor vertrouwen hebben in jezelf, anderen en het universum. 
8. Zachtaardigheid - deze kwaliteit staat voor het vermogen om zorgzaam en medelevend te zijn naar jezelf en anderen. 
9. Zelfbeheersing - deze kwaliteit staat voor het vermogen om je emoties en impulsen te beheersen. 
10. Bescheidenheid - deze kwaliteit staat voor een bescheiden houding en het vermogen om te waarderen wat je hebt zonder arrogant te zijn. 
11. Wijsheid - deze kwaliteit staat voor een diepgaand begrip van jezelf en het universum. 
12. Moed - deze kwaliteit staat voor het vermogen om angst te overwinnen en risico's te nemen voor het goede. 

Deze kwaliteiten worden "zielskwaliteiten" genoemd omdat ze verband houden met het innerlijke wezen van een persoon, ofwel de ziel. Deze kwaliteiten worden vaak geassocieerd met spirituele ontwikkeling, omdat ze kunnen bijdragen aan een diepere verbinding met jezelf en anderen, en aan een gevoel van vervulling en betekenis in het leven. Ze worden beschouwd als belangrijke deugden die kunnen helpen bij het ontwikkelen van persoonlijke integriteit en morele verantwoordelijkheid

Waar is de ziel niet?

In Volzin nr 7 een interview met cultuurfilosoof Gerard Visser.
Het betoog van Visser’s boek over de ziel (Niets cadeau) gaat uit van de hypothese dat de ziel in de Europese filosofie is gestorven aan de illusie van haar kenbaarheid. De auteur gaat vervolgens na hoe in de moderne levensfilosofische en fenomenologische bezinning op het vraagstuk van de individualiteit een spirituele voeling met de ziel terugkeert, die is gebaseerd op de ervaring van haar ondoorgrondelijkheid.
Er valt over de ziel door Visser niet zo veel te zeggen, maar des te meer over de fenomenen die er mee samenhangen als de dood, het zelf, het geweten en Dasein.
Met behulp van Meister Eckhart en dichteres Szymborska (schrijfster van het gedicht Niets cadeau komt Visser tot de conclusie, dat we niet zonder het zielbegrip kunnen. Want de ziel “heeft ons nodig, om haar liefde ('amor in caritas') mede te delen”.
Hij citeert filosoof Schelling. “De ziel is niet waar zij is, maar waar zij liefheeft”.
Terzijde.
De Soefi's zien de ziel als de plek waar God zich toont en mede in het licht dat God liefde is, wordt door het geloof in het hogere het vermogen bevrijd om lief te hebben. Het is het beeld van vorm krijgen terwijl de vormgever onzichtbaar blijft.

Open staan voor de ziel

Visser’s laatste boek over Nietzsche begint met de volgende zin.
Een filosofische weg werkt meestal toe naar het onuitsprekelijke, in zekere zin naar dat waar geen woorden meer voor zijn.
Gerard Visser ziet de ziel als ‘resonantieruimte’ of ’open midden’ als iets ontvankelijks dat de opdracht heeft dit midden te behoeden voor bezetting door bijvoorbeeld de wetenschapper. Een bekend voorbeeld is Dick Swaab, die het bestaan van een vrije wil ontkent en alle verschijnselen, die daarmee (en met de ziel) samenhangen, verklaart als illusionaire bijproducten van hersenactiviteit.

God en de ziel zijn uiteindelijk ondoorgrondelijke, maar gelukkig wel ervaarbare fenomenen. Het vraagt om opheffing van blokkades, onbevooroordeeld voorbereid zijn en open staan, kortom om er voor te zorgen dat er niets in de weg staat.

Het ego van de blanco stemmer

Zou het echt zo zijn dat de kiezer die thuis blijft of blanco stemt, te weinig vertrouwen heeft in de politiek?
Zou de kans niet veel groter zijn dat het ego van die kiezer groter is dan het hokje dat hij kan rood maken?
Zou het kunnen zijn dat de zwevende kiezer lijdt aan een opgeblazen ego?

Wie zich realiseert dat democratie inhoudt dat iedere stem even zwaar telt, kan licht in de verleiding komen om dan zijn stem maar niet mee te laten tellen.
Stemmen is vooral een oefening in bescheidenheid. Wie vindt dat hij ook moet rekening houden met welke coalitie mogelijk gevormd gaat worden of wie er premier moet worden, overschat zijn invloed. Bij een stemming hoeft alleen een voorkeur worden gegeven, het vervolg laat je over aan de politiek.

Sommige kiezers willen alleen stemmen op een vertegenwoordiger van een partij die gaat winnen. Omdat het aantal zetels dat is te verdelen constant is, moet wat de een wint, ten koste gaan van een ander. Wanneer je jezelf sociaal noemt en je kunt kiezen tussen PvdA en SP of je bent liberaal en kunt kiezen tussen de VVD en D’66 dan geeft het gevoel dat je op een winnaar stemt nog enige troost voor de gedachte dat je maar een druppel bent op een gloeiende plaat.

Wanneer je geen vertrouwen hebt in vreemdelingen, is de drempel laag om te kiezen voor Wilders' PVV.

Wie kan vertrouwen op dat deel van zijn zelf naast zijn ego, kan vertrouwen op een ander.
Wie vertrouwen heeft in zichzelf, vindt altijd wel een politieke vertegenwoordiger.

12 november is de dag van respect

Respect is een woord dat te pas en te onpas wordt gebruikt en geroepen.

Respect is een metawaarde, waarin twee complementaire kernwaarden worden verenigd: autonomie en betrokkenheid, oftewel vrijheid en liefde, oftewel liberaal en sociaal. Respect geldt voor mensen onderling, maar ook in de verhouding tussen mens en dier of de natuur.

Wat respect is kunnen we eigenlijk in een split-second weten. Kijk maar eens naar de afstand die twee mensen naar elkaar toe aanhouden wanneer ze elkaar op straat ontmoeten en een gesprek aangaan. We weten samen onbewust precies die afstand te vinden die uitdrukt dat we betrokken bij elkaar zijn en toch ook elkaars vrijheid niet aantast. Wanneer een van de twee dronken of kwaad is op de ander, dan lukt het niet meer zo gemakkelijk om de juiste afstand vanzelf aan te nemen en respect te betonen.

Respect breng je op uit fatsoen, liefde, discipline. Mensen verliezen respect van anderen wanneer ze te ver en/of te lang over andermans grenzen gaan.

Met een buiging maak je duidelijk dat je je niet boven de ander stelt, maar in bescheidenheid en vertrouwen dichterbij komt.

Hieronder een aantal links naar artikelen, waarop deze gedachte is uitgewerkt.
Tussen mensen onderling (op de site “we hebben allebei gelijk”):
Respect voel je aan en moet je leren

Tussen ouderen en jongeren.
Tussen mens en dier.

Betaal niet te veel voor meditatie en mindfulness

Betalen voor stilzitten?

Wie shopt op Internet naar cursussen meditatie of mindfulness vindt veel kostbare cursussen, bijvoorbeeld 900 euro voor acht dagdelen van 3 uur. Het doet een beetje denken aan betalen voor gebakken lucht. Het wezen van wat deze cursussen leren is een stille plek te vinden in jezelf door tot ontspanning te komen, jouw adem te volgen en wat misvattingen te voorkomen. Dat kan uiteraard ook gratis en of het volgen van een cursus daarbij blijvend helpt is nog maar de vraag.
Je kunt tijdens de oefeningen allerlei blokkades tegenkomen en je zou jezelf of de begeleiders de vraag moeten stellen of je eraan toe bent om deze blokkades eerlijk onder ogen te zien en indien ja, of de begeleiders dan wat voor je kunnen betekenen.

Veel mensen vinden het lastig om de discipline op te brengen om dagelijks 1 of 2 keer een 15-30 minuten stil te houden. In groepsverband en gedwongen om een dure cursus te laten renderen lijkt sommigen effectiever. Dat kan zo zijn, maar overweeg dan ook eens de aanschaf van een boek over meditatie. Een goed voorbeeld is: Paula van Cuilenburg. De stille plek in jezelf, meditatie in de psychosynthese (bol.com).
Een waarschuwing is op zijn plaats. Van Cuilenburg schrijft het volgende.

Contra-indicaties

Voor mensen die een neiging hebben tot dissociatie - de beleving buiten je eigen gevoelswereld of buiten je lichaam te staan - is meditatie niet geschikt. Zij beleven zichzelf alsof ze in een droom leven. Soms ervaren ze de buitenwereld als onwerkelijk. Relaxatieoefeningen, het systematisch aanleren van lichamelijke en mentale ontspanning, kan leiden tot toename van de klachten. Dit betreft ook meditatie.

Valkuilen

Bij meditatie kun je verbinding maken met het hogere onbewuste (zie het `ei-diagram' op p. 36). 'Hogere' energieën zoals inspiraties en intuïtieve ingevingen kunnen vrijkomen. Soms echter kan een wens of drijfveer uit het middelste of lagere onbewuste opgevat worden als een hoger ideaal dat nagestreefd moet worden. Persoonlijke motieven waarin uitsluitend sprake is van eigen belang, kunnen aangewend worden als hogere spirituele motieven. Goed onderscheid is dan nodig. Belangrijk hierbij is het antwoord op de vraag of 'de ontvangen boodschap, het nieuwe inzicht bijvoorbeeld, dienend is voor het grotere geheel, voor de gehele mensheid'.
Tot zover Cuilenburg.

Een goede plek om te mediteren is een kerk. In veel kerken kun je ook buiten de missen terecht en je kunt er ook afspreken met anderen om gezamenlijk te mediteren en daarna iets gezelligs te gaan doen.
Bezoekers van de katholieke kerk doen al decennia op zondag eigenlijk niets anders. Ze volgen op zondag drie kwartier de mis en nemen daarna een bak koffie of een pintje in het locale café.
Natuurlijk is het zo dat de meeste kerkgangers niet mediteren tijdens de mis, maar de tijd gebruiken om van alles te overdenken of te luisteren naar de voorganger. Dat is wezenlijk anders dan mediteren omdat mediteren mede inhoudt om gepaste afstand te houden van de binnenvallende eigen of andermans gedachten en gevoelens.

Het is eigenlijk doodzonde dat in ons land de kerken leeg staan en de voorgangers zo weinig genegen zijn om de betekenis van de wekelijkse rituelen in begrijpelijke taal en in eerlijke bescheidenheid uit te leggen. Als zij aansluitend op een gewone mis de kerk beschikbaar zouden houden voor mediterenden zou dat meerdere functies in één keer verenigen.
De beste ervaringen in het leven zijn simpel en gratis en stellen in wezen niets voor, maar kunnen een wereld van verschil maken.

In het magazine Vorm & Leegte een interview met Urgyen Sangharakshita, grondlegger van het westers boeddhisme. Hij vindt het jammer dat mensen mindfulnesstraining los volgen van de juiste levensweg, dat Dharma genoemd wordt. In het boeddhisme wordt de nadruk gelegd op het begrijpen van de aard van het lijden (dukkha) en het streven naar verlichting door middel van persoonlijke ervaring en inzicht. Het gaat niet zozeer om het volgen van rigide leefregels, maar om het ontwikkelen van wijsheid, compassie en het overwinnen van de begeerten en onwetendheid die lijden veroorzaken.

In het boeddhisme zijn er verschillende sets van voorschriften en ethische principes, maar de meest bekende zijn de vijf voorschriften en de achtvoudige weg. De vijf voorschriften zijn de volgende. 

1. Onthoud je van het doden van levende wezens. 
2. Onthoud je van het nemen van wat niet gegeven is (d.w.z. stelen). 
3. Onthoud je van seksueel wangedrag en ongepast gedrag. 
4. Onthoud je van het vertellen van leugens.
5.  Onthoud je van het gebruik van verdovende middelen en alcohol.

Dit zijn de acht simultane stappen van het edel achtvoudige pad van de levensweg.
Het ontwikkelen van wijsheid door gelijktijdig het volgende te doen.

1. Juist zien (vanuit het realiseren dat het pad bijvoorbeeld tot het einde van de angst voor bv lijden, onderscheid en verandering leidt).
2. Juist denken (bv vanuit de juiste intentie handelen).
   

   Het ontwikkelen van een ethische levensstijl, van deugd door het volgende.

3. Juist spreken (bv niet roddelen of oordelen).
4. Juist handelen (bv geen onrecht begaan).
5. Juist levensonderhoud (bv niet geld verdienen ten koste van anderen).
   

   Meditatie.

6. Juiste inspanning (bv met voldoende inzet en oprechte motivatie).
7. Juiste opmerkzaamheid (bv alert zijn in het hier en nu).
8. Juiste concentratie (bv de focus hebben op het hier en nu).

Een dialoog is ook belangrijk in het boeddhisme. De Boeddha moedigde zijn volgelingen aan om zijn leringen kritisch te onderzoeken en niet blindelings te accepteren. Het is een proces van het stellen van vragen, reflecteren, mediteren en het ontwikkelen van persoonlijk inzicht. Een leraar-studentrelatie of een spirituele gemeenschap kan een rol spelen in deze dialoog, waarbij ervaringen en inzichten worden gedeeld en besproken.

Deepak Chopra onderscheidt op basis van de Vedanta zeven bewustzijnsniveaus. De eerste drie zijn slapen, dromen en waken. In het vierde bewustzijnsniveau wordt een aanzet gemaakt via meditatie naar synchronisch leven.
"De vierde bewustzijnstoestand doet zich voor wanneer we voor even de ziel aanschouwen, als we transcenderen, als we, ook is het maar een fractie van een seconde, helemaal rustig en stil worden en ons bewust worden van de getuige in ons. Hierin kunnen we terechtkomen tijdens meditatie, op het moment dat we een 'gat' of leegte ervaren, dat moment van stilte tussen gedachten". De laatste drie bewustzijnsniveaus zijn het universele ego, het niveau van de oorzaak en het effect, waarbij alle gebeurtenissen en ervaringen verbonden zijn en het hoogste niveau van bewustzijn, waarbij er geen afgescheidenheid meer is tussen het individu en het universum en waarbij men zich bewust is van het onveranderlijke, tijdloze en oneindige aspect van het Zelf.

Voor het bevorderen van eenheidservaringen hoeven we niet het leed van de hele wereld op onze schouders te nemen, maar we kunnen wel een liefdevolle grondhouding aannemen, een uitgangspunt om de wereld te benaderen.

Siddhartha Gautama Boeddha, de grondlegger van het boeddhisme, riep op om te mediteren op de kracht van liefde en wel op de vier onmetelijke krachten die in alles en iedereen bestaan.

1. Maitri, liefdevolle betrokkenheid: het verlangen om geluk te brengen aan alle levende wezens met bewustzijn.
2. Karuna, compassie: het streven om alle levende wezens te bevrijden van hun pijn.
3. Mudita, meevoelende vreugde: de blijdschap om het geluk van anderen.
4. Upeksha, gelijkmoedigheid: een evenwichtigheid die ons in staat stelt evenveel en zonder onderscheid van alle levende wezens te houden. 

Boeddhistische principes kunnen als volgt worden toegepast in de praktijk. 

• Meditatie. Meditatie is een belangrijke praktijk in het boeddhisme en kan helpen om de geest te kalmeren en te focussen. Dit kan bijvoorbeeld worden toegepast door dagelijks een paar minuten te mediteren om meer bewust te worden van je gedachten en emoties. 
• Compassie. Compassie is een kernprincipe in het boeddhisme en houdt in dat je probeert het lijden van anderen te verminderen. Dit kan bijvoorbeeld worden toegepast door vriendelijk te zijn tegen anderen, vrijwilligerswerk te doen of te doneren aan een goed doel. 
• Mindfulness. Mindfulness houdt in dat je je bewust bent van het huidige moment en je aandacht richt op wat er nu gebeurt, zonder oordeel. Dit kan bijvoorbeeld worden toegepast door tijdens een wandeling in de natuur je te concentreren op je ademhaling en de sensaties in je lichaam. 
• Eerbied voor alle levende wezens. Het boeddhisme leert dat alle levende wezens waardevol zijn en gerespecteerd moeten worden. Dit kan bijvoorbeeld worden toegepast door geen vlees te eten of een vegetarische levensstijl te volgen. 
• Geweldloosheid. Het boeddhisme pleit voor geweldloosheid en het oplossen van conflicten door middel van dialoog en begrip. Dit kan bijvoorbeeld worden toegepast door niet te reageren op boze uitbarstingen van anderen en in plaats daarvan te proberen te begrijpen wat er achter hun woede zit.

Verbondenheid valt je toe door los te laten

De samenhang

Dit artikel gaat over de relatie tussen synchroniciteit, bewustzijnsontwikkeling, veranderingsprocessen en het omgaan met jouw en andermans ego.

Een groot ego helpt niet in het aangaan en bestendigen van relaties met vrienden en collega's. Identificatie van het ego met vormen en rollen zorgt voor afstand. Je niet meer identificeren met je ego is via loslaten daarvan een effectieve stap naar verdieping in het verbinden met anderen.
Eckhart Tolle, een schrijver over spiritualiteit en bewustwording, roept op tot Tegenwoordigheid (presence): leven in het hier en nu met een open, alerte aandacht voor de situatie, de ander, wat je ervaart en doet. Meditatie, zelfonderzoek en aanwezigheid zijn manieren om Tegenwoordigheid te vergroten.
Het resulterende, ontwakende bewust worden houdt in "je realiseren dat je niet samenvalt met wat je denkt of voelt". Je gaat jezelf als het ware observeren in het hebben van gedachten en gevoelens of emoties. Je kijkt (in stilte) vanuit je binnenste naar jouw buitenkant die zich manifesteert in ego, gedachten en emoties. Door die observaties te oefenen is het gemakkelijker om je van jouw buitenkant los te maken. Het maakt het ook gemakkelijker om de buitenkant van anderen te zien als manifestaties van jouw en hun ego.

Eckhart Tolle

Tolle schrijft in Een Nieuwe Aarde over stilte.
‘Stilte’ is eigenlijk een ander woord voor ‘ruimte’. Als we ons elke keer dat we er in ons leven mee te maken krijgen bewust worden van stilte, brengt dat ons in contact met de vorm- en tijdloze dimensie in onszelf, dat wat boven het denken en boven het ego staat. Het kan de stilte zijn die in de wereld van de natuur heerst of de stilte in je kamer in de vroege ochtenduren, of de stille pauzes tussen woorden. Stilte heeft geen vorm, en daarom kunnen we ons er niet door denken van bewust worden. Denken is vorm. Je bewust zijn van stilte betekent dat je stil bent. Je bent nooit wezenlijker, dieper jezelf dan wanneer je stil bent. Als je stil bent, ben je wie je was voordat je tijdelijk deze lichamelijke en mentale vorm aannam die we persoon noemen. Je bent ook wie je zult zijn als de vorm oplost. Als je stil bent, ben je wie je meer bent dan vorm, je bestaan in de tijd: bewustzijn - ongeconditioneerd, vormloos, eeuwig.

Wanneer je je op je gemak voelt met onzekerheid, komen er oneindig veel mogelijkheden in je leven, schrijft Tolle. Het betekent dat angst geen dominerende factor meer is bij wat je doet en je niet meer weerhoudt van het ondernemen van actie of het bewerkstelligen van veranderingen. Het leidt tot toegenomen levendigheid, alertheid en creativiteit.
Tolle spreekt over het bewust worden van het geheel. Het geheel bestaat uit het bestaan en Zijn, uit het gemanifesteerde en het ongemanifesteerde, de wereld en God. Dus als je afgestemd raakt op het geheel, word je een bewust onderdeel van de onderlinge verbondenheid van het geheel en het doel daarvan: het in deze wereld brengen van bewustzijn. Als gevolg daarvan komen spontane behulpzame gebeurtenissen, toevallige ontmoetingen, toeval en synchronistische gebeurtenissen vaker voor.
Deze gebeurtenissen, leidend tot verbondenheid, vormen als het ware de beloning van het loslaten van het ego.

Kun je synchroniciteit bevorderen? 

Een belangrijke stap is om je bewustzijn te vergroten en open te staan voor de mogelijkheid van synchroniciteit. Dit kan bijvoorbeeld door middel van meditatie, mindfulness of andere praktijken die je helpen om in het moment te blijven en je gedachten te observeren zonder erin verstrikt te raken. Een andere manier om synchroniciteit te bevorderen, is door je te richten op je intenties en doelen, zonder je te laten beperken door bepaalde uitkomsten of verwachtingen.
Dit kan betekenen dat je jezelf openstelt voor nieuwe mogelijkheden en ervaringen, zonder te proberen ze te controleren of te manipuleren. Het kan helpen om aandacht te besteden aan de symbolen en signalen die zich in je leven voordoen en ze te interpreteren op een manier die zinvol is voor jou.
Dit kan betekenen dat je jezelf toestaat om je intuïtie te volgen en te vertrouwen op je innerlijke wijsheid.
Wanneer we oordelen over anderen, zijn we vaak bezig met onze eigen vooroordelen en overtuigingen, in plaats van open te staan voor nieuwe ervaringen en perspectieven. Dit kan ons beperken in onze mogelijkheid om synchroniciteit te ervaren, omdat we minder ontvankelijk zijn voor nieuwe en onverwachte gebeurtenissen. Bovendien kan oordelen over anderen ons ook afsluiten van mogelijke connecties en relaties die we kunnen hebben. Als we bijvoorbeeld een vooroordeel hebben over iemand op basis van uiterlijk of achtergrond, kunnen we de kans missen om die persoon te leren kennen en nieuwe ervaringen en perspectieven te ontdekken. Het is daarom belangrijk om te proberen open te blijven en ons bewust te zijn van onze oordelen en vooroordelen.
Door ons bewust te zijn van onze eigen gedachten en overtuigingen, kunnen we deze loslaten en ons openstellen voor nieuwe ervaringen en connecties, waardoor we meer kans hebben om zinvolle toevalligheden en synchroniciteit te ervaren.

Platform Synchroniciteit

 In 2002 is het Platform Synchroniciteit opgericht naar aanleiding van het boek 'Synchroniciteit - De innerlijke weg naar leiderschap' van Joseph Jaworski. Jaworski is er eerlijk over dat hij geworsteld heeft met zijn ego en dat de scheiding van zijn eerste vrouw grote gevolgen had voor zijn leven. Een moderne strategisch manager, met de mentale instelling hierboven door Tolle beschreven, zou vooral gericht moeten zijn op het dienen van zijn land, gemeenschap of organisatie. Om deze ideeën te ondersteunen richtte hij een speciaal Leiderschapsforum op (American Leadership Forum).



Jaworski is aanhanger van de Theorie U van Otto Scharmer. Theory U beschrijft een proces om tot fundamentele verandering te komen. De letter U laat daarmee de weg zien waarlangs die verandering gestalte krijgt. Eerst ‘de diepte in’ om vervolgens met behulp van deze inzichten stapje voor stapje tot actie over te gaan. Het gaat er in de kern om onbewuste en onzichtbare informatie bewust en zichtbaar te maken. Om vervolgens deze informatie te kunnen gebruiken in het proces van veranderen. Dit kan bereikt worden door een andere manier van kijken, communiceren en handelen.

Op de site van het Platform Synchroniciteit.
Leren omgaan met synchroniciteit vraagt van mensen dat zij contact maken met hun diepste wezen, hun diepere drijfveren, hun werkelijke verlangens en tegelijkertijd doet het een appèl op de bereidheid om open te staan voor het onverwachte, om de wilskracht van het ego even te parkeren en te vertrouwen op de voorzienigheid.

Het boek maakt veel los. Het zet mensen aan het denken over de wereld en over zaken als (innerlijk) leiderschap, verantwoordelijkheid en keuzes. Het raakt een gevoelige snaar in deze tijden waarin een puur rationele aanpak van de problemen in onze wereld niet meer werkt. Ook spreekt het vaak mensen aan die hun leven niet (meer) vorm willen geven vanuit pure wilskracht, maar meer vanuit een intuïtief contact met een bepaalde onderstroom. Voor sommigen heet het flow, voor weer anderen "het toeval dat geen toeval is", of gewoon "het gevoel dat iets klopt of op zijn plaats valt". En misschien zijn mensen ook op zoek naar het gevoel van 'magie' dat ontstaat wanneer "de dingen schijnbaar moeiteloos op hun plaats vallen". De natuurlijke staat van zijn IS in feite moeiteloosheid. Wij mensen plaatsen er helaas steeds van alles tussen.*

*Synchroniciteit is eigenlijk de normale toestand. Er is positieve en negatieve synchroniciteit. Afwezigheid van positieve synchroniciteit, het gelukkige toeval, wordt veroorzaakt door menselijke onwetendheid, onhandigheid en angst".

en

"Als je weet wat je wilt en je staat tegelijkertijd onbevangen open voor alles wat er op je weg komt, werkt heel het universum samen aan de realisatie ervan".
"Enerzijds lijkt het alsof wij zo nietig zijn dat wij niets in eigen hand hebben, anderzijds kunnen we ons zo verbinden met een grotere bedoeling dat het lijkt alsof we vleugels krijgen en we één worden met een soort oneindige bron van energie. De kunst is om die bron van energie niet te gaan zien als een persoonlijke kracht, maar als een kracht waar je gebruik van mag maken, zolang je er in bescheidenheid mee om kunt gaan".


(Uit: De alchemist - Paulo Coelho).

Omdat de mens projecteert op anderen wat hem zelf bezighoudt is het zien en ervaren van synchroniciteit niet per se een teken van spiritualiteit. Zie voor kanttekeningen dit weblog.

Spiritual Coach Candace van Dell geeft in deze video praktische aanwijzingen.