De kunst van afstemmen
Het is de toon die de muziek maakt, zeggen we weleens, en het leven is geven en nemen, doen en laten. Maar die balans is geen stilstaand punt. Ze verschuift met ons mee, verandert van kleur en vorm naarmate we ouder worden. Wat in onze jeugd nog grensverleggend was, wordt later iets om te bewaken.
Een jongere doet er goed aan zijn grenzen te verkennen. In het ontdekken van wat kan en wat mag, groeit het bewustzijn van wat past. Dat vraagt om vrijheid: de ruimte om te proberen, te botsen, en te leren. In die vrijheid schuilt de kiem van zelfkennis. Maar zonder verbinding, zonder de ervaring dat er anderen zijn op wie je kunt terugvallen, wordt vrijheid al snel een leeg veld. Liefde -in de vorm van vertrouwen, nabijheid, vriendschap- maakt verkenning dragelijk.De oudere staat voor een andere uitdaging: niet verslappen. Het leven vraagt nu om trouw aan wat belangrijk is geworden. Vrijheid betekent dan niet grenzeloosheid, maar juist: innerlijke ruimte houden om bewust te blijven kiezen. Om niet te verstarren. Om betrokken te blijven. En liefde krijgt een diepere toon: geen opdringerige nabijheid, maar stille aanwezigheid, het vermogen om er te zijn zonder te beheersen.
Toon en timing worden belangrijker dan ooit. De wijsheid van de oudere schuilt niet in meer weten, maar in het beter afstemmen. Wat zeg ik, wanneer, en hoe? In welke mate laat ik nog toe, geef ik nog richting, durf ik nog los te laten?
Balans is nooit een vaststaand evenwicht. Het is een beweeglijk midden, dat telkens opnieuw gezocht wordt in de afwisseling van kracht en zachtheid, spreken en zwijgen, ingrijpen en laten gebeuren.
Vrijheid geeft ons de ruimte om te bewegen. Verbinding geeft die beweging richting. In hun samenspel leren we afwisselen, schakelen, en groeien in afstemming. Wie dat leert, leeft met de stroom mee, maar niet zonder richting. Hij blijft niet hangen in de toon van vroeger, maar stemt zijn klank af op het moment.
En zo wordt de afwisseling zelf de wijsheid:
geven én nemen,
doen én laten,
vrij zijn én verbonden blijven.